prof. zw. dr hab. Edward Skrętowicz,

profesor emerytowany

 

Profesor Edward Skrętowicz urodził się 21 IX 1937 roku w Kuropatnikach, pow. Brzeżany (na Podolu) w rodzinie chłopskiej. Po repatriacji w 1945 roku na Śląsk Opolski ukończył tam szkołę podstawową i LO w Nysie (Carolinum w r. 1955). W latach 1955-1960 studiował na Wydziale Prawa Uniwersytetu Wrocławskiego, gdzie pod kierunkiem profesora Kazimierza Orzechowskiego napisał pracę magisterską z zakresu historii prawa nt. Instrukcja poselska i jej wpływ na przebieg obrad sejmowych. Egzamin magisterski jak i studia prawnicze ukończył z wynikiem bardzo dobrym. W roku 1960 został przyjęty na etatową aplikację sądową w okręgu Sądu Wojewódzkiego w Lublinie, którą ukończył egzaminem sędziowskim.

Pracę na Uniwersytecie Marii Curie-Skłodowskiej podjął w Katedrze Postępowania Karnego 1 lipca 1963 roku. W lutym 1970 roku uzyskał stopień doktora nauk prawnych na podstawie pracy: Wyłączenie organów procesowych w postępo¬waniu karnym, której promotorem był prof. Tadeusz Taras, a recenzentami profesorowie Stefan Kalinowski (UW) i Henryk Rajzman (UMCS).

W początkach lat siedemdziesiątych swoje zainteresowania naukowe - obok zajęć z procedury karnej - koncentrował wokół problematyki czynności procesowych stron oraz środków przymusu.

We wrześniu 1983 r. pomyślnie zakończył przewód habilitacyjny na podstawie rozprawy pt. Wyrokowanie sądu I instancji w sprawach karnych (Lublin 1984, s. 323). Recenzentami tej pracy byli profesorowie: Jan Skupiński (Instytut Państwa i Prawa PAN), Stanisław Waltoś (UJ) i Tadeusz Taras (UMCS).

W pracy naukowej i dydaktycznej zajmuje się prawem karnym procesowym (postępowanie karne). Osiągnięcia naukowe łączą się przede wszystkim z problemami dotyczącymi wyrokowania, wyłączenia sędziego i postępowania w spra¬wach nieletnich. Opublikował m.in. pięć monografii, w tym: Wyrok sądu karnego I instancji (1989), Iudex inkabilis i iudex suspectus (1994), wspólnie z prof. Janem Grajewskim Komentarz do k.p.k. (trzy wydania 1993,1995 i 1996), oraz był współautorem kilku prac zbiorowych. Wspólnie z prof. Romualdem Kmiecikiem opracował podręcznik Proces karny, część ogólna (Kraków, „Zakamycze" 1996, wyd. nast. 1999,2002, 2003 oraz dwa wydania w 2006 r.). W sumie opublikował ponad 100 prac naukowych.

Organizował II i III Zjazd Katedr Postępowania Karnego (Lublin-Kazimierz, IX 1986 i IX 1997) oraz kilka konferencji naukowych na Wydziale Prawa i Administracji UMCS, w tym na temat problemów reformy prawa karnego (IX 1993) i nowego k.p.k. (IX 1997) We wrześniu 2005 r. zorganizował konferencję na¬ukową poświęconą Profesorowi J. Makarewiczowi - twórcy polskiego kodeksu karnego.

Prowadzi zajęcia dydaktyczne na studiach stacjonarnych i zaocznych (wykłady, seminaria, wykłady fakultatywne). Pod jego kierunkiem powstało w ciągu ostatnich 25 lat ponad 350 prac magisterskich. Był promotorem siedmiu prac doktorskich, a obecnie opiekuje się sześcioma pracami. Recenzował kilkanaście prac doktorskich i dwie prace habilitacyjne.

W czerwcu 1995 r. uzyskał tytuł naukowy profesora, a profesorem zwyczaj¬nym został mianowany w roku 2000.

W latach 1987-1990 pełnił funkcję prodziekana, a od dziesięciu lat dyrektora Instytutu Prawa Karnego UMCS. Jest członkiem LTN. Był także członkiem Komisji Kodyfikacyjnej, powołanej przez Prezydenta RP w 2001 r. do zmian k.p.k. w roku 2003.

 

W latach 2008-2013 - kierownik Katedry Prawa Karnego Materialnego i Procesowego na Wydziale Zamiejscowym Prawa i Nauk o Gospodarce KUL w Stalowej Woli.

Na tym wydziale prowadził następujące zajęcia:
Orzecznictwo Sądu Najwyższego w sprawach karnych (konwersatorium)

Postępowania szczególne w procesie karnym (wykład fakultatywny) 
Postępowanie karne -seminarium 

Objął patronat naukowy nad Kołem Naukowym Prawa Karnego „DOLUS" 

Przewodniczył komitetom organizacyjnym konferencji organizowanych przez Katedrę. 

 

Wykaz publikacji prof. dr. hab. Edwarda Skrętowicza

Monografie i komentarze

1. Wyrokowanie sądu I instancji w sprawach karnych, Lublin 1984, s. 328.
2. Wyrok sądu karnego I instancji, Lublin UMCS 1989, s. 143.
3. Iudex inhabilis i iudex suspectus, Lublin UMCS 1994, s. 89.
4. Podręczny komentarz do k.p.k. (wsp. z J. Grajewskim), Gdańsk 1993.
5. Komentarz do k.p.k. (wsp. z J. Grajewskim), 2 wyd. 1995 i 1996.
6. Komentarz do k.p.k. (wsp. z J. Grajewskim), III wyd. „Lex", Gdańsk 1996, uzupełn., s. 450.
7. Wprowadzenia (dwa) do kodeksu postępowania karnego (po noweli z 1995 r.), Zakamycze, Kraków 1996, 1997 oraz do nowego k.p.k. (Słowo wstępne), jak wyżej 1997 r.
8. Wprowadzenie do II wyd. k.p.k. - Zakamycze 2000;
9. Wprowadzenie do IV wyd.k.p.k. - Zakamycze 2002;
10. (wspólnie z E. Kruk) wyd. V, Zakamycze 2003, s. I-XLII.
11. Komentarz do ustawy w sprawach nieletnich (razem ż T. Bojarskim), Wyd. UMCS, Lublin 2002.
12. Ustawa o postępowaniu w sprawach nieletnich – komentarz (wspólnie z T.Bojarskim), Warszawa 2011 (wydanie III),

Podręczniki i skrypty

1. Proces kamy część ogólna (wspólnie z T. Tarasem i R. Kmiecikiem): rozdz. III - uczestnicy procesu, rozdz. V - czynności procesowe, VI - środki przymusu, Lublin 1971; wyd. II 1972 (z aneksem); wyd. III 1975, uzupełnione.
2. Proces karny część ogólna (wspólnie z R. Kmiecikiem): rozdz. III, V, VI, Kraków-Lublin 1996 (podręcznik); wyd. II zmienione, Kraków-Lublin 1999 (podręcznik), s. 378; wyd. III, Kraków 2002, s. 303, wyd. IV, Kraków 2005, wyd. V i VI, Kraków 2006.
3. Aneks do podręcznika Proces kamy część ogólna (wspólnie z R. Kmiecikiem), Kraków 2003, s 1-40.
4. Proces karny – część ogólna (wydanie VII – wspólnie z R.Kmiecikiem), Warszawa 2009.

Artykuły

1. O dziedziczeniu posiadania, Nowe Prawo 1962, nr 9.
2. Czy można stosować przepis art. 3311 k.p.k. przy kradzieżach leśnych z ort. 5 (4 ustawy z 18 czerwca 1959 r. o odpowiedzialności za przestępstwa przeciw własności?, Palestra 1963,nr 7-8.
3. Wykonanie kary grzywny a stosowanie pracy na jej rachunek, Nowe Prawo 1964, nr 3. Badania wariograficzne w procesie karnym, Nowe Prawo 1965, nr 4.

Wykaz publikacji

1. Iudex suspectus w polskim procesie karnym, Annales UMCS 1966, vol. XIII.
2. Odszkodowanie za niesłuszne oskarżenie fart. 518 k.p.k.), Nowe Prawo 1966, nr 5.
3. Skutki procesowe nienależytej obsady sądu oraz odmowy wyłączenia sędziego na podstawie art. 37 k.p.k., Nowe Prawo 1966, nr 12.
4. Obrońca z urzędu przed sądem dla nieletnich, Nowe Prawo 1967, nr 4.
5. Pomoc prawna sądowa w postępowaniu karnym (wspólnie z M. Kielasińskim), Nowe Prawo 1968, nr 6.
6. Skutki procesowe naruszenia przepisów o wyłączeniu oskarżyciela publicznego, Biul. Gen. Prok. 1968, nr 6.
7. Wyłączenie sędziego na podstawie art. 37 k.p.k., Nowe Prawo 1968, nr 7-8.
8. Z problematyki wyłączenia prokuratora w procesie karnym (kilka uwag de lege lata i de lege ferenda), Biul. Gen. Prok. 1968, nr 1.
9. Podstawy wyłączenia sędziego z mocy prawa w świetle orzecznictwa i doktryny, Annales UMCS 1969, vol. XVI.
10. Zakres międzynarodowego prawa procesowego karnego w przyszłym kodeksie postępowania karnego, Problemy Praworządności 1969, nr 2.
11. O tzw. amnestii piętrowej', Problemy Praworządności 1970, nr 4.
12. Zatrzymanie jako środek przymusu, Problemy Praworządności 1970, nr 9-10.
13. O jawności zdania odrębnego w postępowaniu karnym (kilka uwag na tle (64 nowego regula¬minu sądowego), Nowe Prawo 1971, nr 3.
14. Pokrzywdzony i jego rola w postępowaniu karnym, Wojskowy Przegląd Prawniczy 1971, nr 3.
15. Zapis magnetofonowy - jako środek dokumentacji procesowej, Problemy Praworządności 1972, nr 9.
16. Z problematyki zwrotu sprawy do uzupełnienia postępowania przygotowawczego, Problemy Praworządności 1973, nr 10.
17. Wniosek o sporządzenie uzasadnienia wyroku w postępowaniu karnym, Palestra 1974, nr 7.
18. Przekazanie sprawy sądowi społecznemu w trybie art. 436 (2 k.p.k.), Problemy Praworząd¬ności 1975, nr 1.
19. Sposoby przekazywania spraw prywatno-skargowych sądom koleżeńskim w ZSRR i sądom społecznym w Polsce (wspólnie z S. J. Katkalo i W. Z. Łukaszewiczem z Uniwersytetu Leningradzkiego), Annales UMCS 1975, vol. XXII.
20. Ewolucja ustawodawstwa i praktyki sądowej w zakresie zapobiegania i zwalczania przestęp¬czości nieletnich (wspólnie z T. Bojarskim i M. Przysucha), Studia Kryminologiczne, Kryminalistyczne i Penitencjarne, wyd. IPP, 1976, nr 4.
21. Z problematyki efektywności i wykonania kary ograniczenia wolności (wspólnie z W. Hubą i T. Taraszkiewiczem), Studia Kryminologiczne, Kryminalistyczne i Penitencjarne 1976, nr 5.
22. Problemy efektywności i wykonania kary ograniczenia wolności (wyniki badań), Palestra 1976, nr 12.
23. Funkcja oraz istota ustnych motywów i uzasadnienia wyroku w procesie karnym, Annales UMCS 1977, vol. XXIV.
24. Wniosek strony o sporządzenie uzasadnienia wyroku karnego, Nowe Prawo 1978, nr 7-8.
25. Z dziejów zniesienia tortur w Polsce (wspólnie z M. Klementowskim), Studia Kryminologiczne, Kryminalistyczne i Penitencjarne 1979, nr 9.
26. O tak zwanej wewnętrznej sprawiedliwości wyroku, Palestra 1979, nr 10.
27. Skutki prawne braku podpisu pod wyrokiem, Nowe Prawo 1980, nr 4.
28. Odstąpienie od wymierzenia kary jako postać skazania, Nowe Prawo 1980, nr 6.
29. Miejsce rozpoznania sprawy karnej, Palestra 1980, nr 8-9.
30. Odmowa wydania postanowienia o przedstawieniu zarzutów (z problematyki art. 276(2 k.p.k.),Problemy Praworządności 1980, nr 11.
31. Zaliczenie okresu tymczasowego aresztowania na poczet kary, Studia Kryminologiczne,Kryminalistyczne i Penitencjarne 1980, nr 11.
32. Wyrok zaoczny w polskim procesie karnym, Zeszyty Naukowe IBPS 1981, nr 14.
33. Tajemnica wyrokowania w postępowaniu karnym, Wojskowy Przegląd Prawniczy 1982, nr 4.
34. Ogłoszenie wyroku sądu karnego, Nowe Prawo 1983, nr 2.
35. Zakres stosowania art. 85 i 357 k.p.k., Problemy Praworządności 1983, nr 4. 
36. Z zagadnień kolegialnego orzekania w sprawach karnych, Palestra 1983, nr 5-6.
37. Wybrane zagadnienia dotyczące reguł podejmowania decyzji sądowej, Annales UMCS 1983,vol. XXX.
38. Zdanie odrębne w procesie karnym. Kwestie wybrane, Annales UMCS 1984, vol. XXXI.
39. Z problematyki narady i głosowania sędziów. Zagadnienia wybrane, [w:] Wybrane problemy teorii i praktyki państwa i prawa, wyd. UMCS, Lublin 1986, s. 203-218.
40. Wpływ opinii rodzinnego ośrodka diagnostyczno-konsultacyjnego na zastosowanie przez sąd rodzinny środka wychowawczego lub poprawczego (wspólnie z sędzią A. Kielasińską), [w:] Postępowanie z nieletnimi, wyd. UMCS, Lublin 1988, s. 210-219.
41. Ostatnie lata życia Profesora Juliusza Makarewicza we Lwowie, Państwo i Prawo 1989, nr 8.
42. Gwarancje prawidłowego wyrokowania w procesie karnym, [w:] Problemy ewolucji prawakarnego, wyd. UMCS, Lublin 1990.
43. Podstawy umieszczenia w schronisku dla nieletnich (wspólnie z sędzią A. Kielasińską), [w:] Orzekanie środków wychowawczych i poprawczych w praktyce sądów rodzinnych, wyd. UMCS, Lublin 1990, r. IV.
44. Znaczenie opinii rodzinnego ośrodka diagnostyczno-konsultacyjnego w postępowaniu z nieletni¬mi (wspólnie z sędzią A. Kielasińską), [w:] w wyżej cyt. pracy zbiorowej r. VII.
45. Samorząd adwokacki (wspólnie z adwokatem J. Czyżewskim), [w:] pracy zbiorowej pt.:Prawne problemy samorządności, wyd. UMCS, Lublin 1993.
46. Zakres zarzutu iudicis suspecti w przyszłym k.p.k., [w:] Problemy kodyfikacji prawa karnego,Księga ku czci Prof. M. Cieślaka, Kraków 1993.
47. Kilka uwag o immunitecie prokuratorskim, Przegląd Sądowy 1993, nr 2.
48. O modelu rozprawy głównej. Kilka uwag na tle projektu k.p.k. z 1991 r., [w:] pracy zbiorowej pt.: Problemy reformy prawa karnego, Lublin 1993.
49. Status prawny oskarżonego tymczasowo aresztowanego, Annales UMCS 1992, vol. XLI,s. 199-207.
50. O apelacji i kasacji de lege ferenda, Annales UMCS 1994, vol. XLI, s. 215-220.
51. Rodzaje wyroków sądu I instancji w sprawach karnych, wyd. Ministerstwa Sprawiedliwościi IBPS, Biblioteka Sędziego, Warszawa 1989, s. 51.
52. Ewolucja przepisów o ustroju prokuratury i sądów powszechnych w latach 1989-1995, [w:] Kierunki i stan reformy prawa karnego, Lublin 1995.
53. Postępowanie sądowe w sprawach o wykroczenia de lege ferenda, [w:] Rozwój polskiego prawawykroczeń, Lublin 1996.
54. O tajemnicy adwokackiej w procesie karnym (wspólnie z E. Kruk), Annales UMCS 1996.
55. Faktycznie podejrzany w polskim procesie karnym, [w:] Księga ku czci Prof. A. Murzynowskiego, Warszawa 1997.
56. Przyczynek do art. 422 § 6 k.p.k., Prokuratura i Prawo 1997, nr 1.
57. Doproś obwiniajemowo w celach dokazywanija de lege lata i de lege ferenda w polskom ugołownom processe (wspólnie Z E. Kruk), Prawo i Sowriemiennost, Mińsk 1998, s. 173-179.
58. Uczestnicy procesu karnego według nowego kodeksu postępowania karnego (wspólnie z I. Nowikowskim, E. Kruk i K. Dudką), [w:] Nowy k.p.k. Zagadnienia węzłowe, Wyd. „Zakamycze", Kraków 1998, s. 61-88.
59. The model of preparatory proceedings in the new codę of criminał procedurę (wspólnie z E. Kruk) Legal Polish Journal 1998, Nr 2, vol. 3,103-110.
60. Z problematyki nieważności orzeczeń z mocy samego prawa w polskim procesie karnym [w:] Księga ku czci Prof. W. Daszkiewicza, Poznań 1999.
61. Ewolucja ustroju prokuratury i sądów powszechnych w latach 1989-1999 (wspólnie z I. Nowikowskim) [w:] Pięćdziesiąt lat Wydziału Prawa i Administracji, t. 1, Lublin 1999.
62. Zażalenie na postanowienie kończące postępowanie karne, [w:] Księga ku czci Profesora Z. Dody, Kraków 2000.
63. Problemy traktowania nieletnich sprawców czynów karalnych i nieletnich wykazujących prze¬jawy demoralizacji (wspólnie z T. Bojarskim) [w:] Księga ku czci Profesora W. Skrzydło, Lublin 2000.
64. Wyniki badań ankietowych w Sądach Rodzinnych i Rodzinnych Ośrodkach Konsultacyjnych (współ P Strzelec) [w:] Teoretyczne i praktyczne problemy stosowania ustawy o postępowaniu w sprawach nieletnich, red. T. Bojarski, E. Skrętowicz, wyd. UMCS, Lublin 2001.
65. Proponowane zmiany w ustawie karnej procesowej z grudnia 2001 r., zam. w pracy zbiorowej pod red. T. Bojarskiego i E. Skrętowicza, wyd. UMCS, 2002.
66. Charakter prawny orzeczenia warunkowo umarzającego postępowanie karne w świetle zasady domniemania niewinności, [w:] Księga pamiątkowa ku czci Profesora T. Nowaka, wyd. UAM, Poznań 2002, s. 19-22.
67. Postępowanie nakazowe. Zagadnienia wybrane, [w:] Księga ku czci Profesora A. Bulsiewicza, Toruń 2004.
68. Ostatnie lata życia Profesora Juliusza Makarewicza (współ P Strzelec) [w: ] Karnopolityczne koncepcje Prof. J. Makarewicza - wczoraj i dziś, Lublin 2006.
69. Istota i znaczenie uzasadnienia wyroku sądu karnego po nowelizacji z 2003 r., [w:] L. Leszczyński, E. Skrętowicz, Z. Hołda, W kręgu teorii i praktyki prawa karnego. Księga poświęcona Profesorowi Andrzejowi Woskowi, Lublin 2005.
70. Z problematyki ułaskawienia w polskim procesie karnym, (w:) K. Krajewski (red.), Nauki penalne wobec problemów współczesnej przestępczości. Księga jubileuszowa z okazji 70. rocznicy urodzin prof. A. Gaberlego, Kraków 2007.
71. Pozycja pokrzywdzonego w postępowaniu w sprawach nieletnich (wspólnie z P.Strzelcem), (w:) T.Bojarski, K. Nazar-Gutowska, A. Nowosad, A. Michalska-Warias, J. Piórkowsk-Flieger, A. Sośnicka, M. Szwarczyk, D. Firkowski (red.), Problemy postępowania w sprawach nieletnich, Lublin 2008.
72. Skarga w postępowaniu przyspieszonym (wspólnie z E.Kruk), (w:) A.Gerecka-Żołyńska, P.Górecki, H.Paluszkiewicz, P.Wiliński (red.), Skargowy model procesu karnego. Księga ofiarowana prof. S.Stachowiakowi, Warszawa 2008.
73. Powrót instytucji nieważności orzeczeń z mocy samego prawa do projektu prawa nieletnich z 2008r., (w:) P. Hofmański, S. Waltoś (red.), W kręgu prawa nieletnich. Księga pamiątkowa ku czci prof. M. Korcyl –Wolskiej, Warszawa 2009.
74. Z problematyki rzetelnego procesu karnego, (w:) J. Skorupka, W. Jasiński (red.), Rzetelny proces karny. Księga jubileuszowa prof. Z. Świdy, Warszawa 2009.
75. Ograniczenie zakazu reformationis in peius po nowelizacji k.p.k. z 2003r. Kwestie wybrane, (w:) A. Michalska-Warias, I. Nowikowski, J. Piórkowska-Flieger (red.), Teoretyczne i praktyczne problemy współczesnego prawa karnego. Księga jubileuszowa dedykowana prof. T. Bojarskiemu, Lublin 2011.
76. Ograniczenie zakazu reformationis in peius po nowelizacji k.p.k. z 2003r. Kwestie wybrane, (w:) T. Bojarski, A. Michalska-Warias, I. Nowikowski, K. Nazar-Gutowska, J. Piórkowska-Flieger, D.Firowski (red.), Teoretyczne i praktyczne problemy współczesnego prawa karnego (materiały z konferencji naukowej Lublin, 26-27 września 2011 roku, Lublin 2011.
77. Zatrzymanie podejrzanego w polskim procesie karnym a zgodność z Konstytucją RP (wspólnie z D. Gilem), (w:) P. Kardas, T. Sroka, W. Wróbel (red.), Państwo prawa i prawo karne. Księga jubileuszowa prof. A.Zolla (Tom II), Warszawa 2012.

Inne publikacje
Glosy do orzeczeń Sądu Najwyższego:

1. Glosa do uchwały składu 7 sędziów SN z 30 kwietnia 1969, VI KZP 54/68, Nowe Prawo 1970, nr 2, s. 304-306 (dot. art. 34 (1 k.p.k.).
2. Glosa do uchwały SN z 30 czerwca 1971, Orzecznictwo Sądów Polskich i Komisji Arbitrażowych (OSPiKA) 1972, nr 3, poz. 54, s. 134-136 (dot. art. 34 k.p.k., 31k.p.k.).
3. Glosa do uchwały SN z 19 maja 1971, IV KR 83/71, OSPiKA 1972, nr (dot. art. 101 k.p.k.), s. 273-274. 
4. Glosa do uchwały składu 7 sędziów SN, VI KZP 22/74, Problemy Praworządności 1975, nr 11-12, s. 73-76 (dot. art. 339 (2 k.p.k.).
5. Glosa do uchwały SN z 28 lutego 1979, V KR 168/78, OSPiKA 1980, nr 5, s. 219 (dot. art. 11 pkt. 7 k.p.k., art. 55 (1 k.p.k., art. 363 k.p.k.).
6. Glosa do uchwały SN z 26 lutego 1979, II KR 25/79, OSPiKA 1980, nr 6, s. 276-277 (dot. art. 9 (2 k. k., art. 475 (1 d.k.p.k.).
7. Glosa do postanowienia SN z 17 grudnia 1982, IV KZ 13/82, Palestra 1984, nr 3-4, s. 94-96 (dot. art. 361 (2 k.p.k.).
8. Glosa do postanowienia SN z 15 grudnia 1987, Informacja Prawnicza 1989, nr 4-6, s. 101-103 (dot. art. 453 k.p.k. i 374 (4 k.p.k.). 
9. Glosa do wyroku SN V KRN 386/90, Orzecznictwo Sądów Polskich (OSP) 1992, nr 6, poz. 138.
10. Glosa do wyroku Sądu Apelacyjnego w Lublinie II A. Kr. 66/91, OSP 1993, nr 1 (wspólnie z T. Bojarskim, dot. art. 75 k.k.)

Recenzje

1. Pracy S. Waltosia pt. Zbiór kazusów z zakresu postępowania karnego, Kraków 1970 (wspólnie z R. Kmiecikiem), Problemy Praworządności 1971, nr 6.
2. Pracy zespołowej pt. Proces karny a praktyka karna pod red. S. Waltosia, Kraków 1991, Przegląd Sądowy 1994, nr 1.
3. Pracy R. A. Stefańskiego, Środki zapobiegawcze w nowym k.p.k., Warszawa 1998, Prokuratura i Prawo 1998, nr 10.

Opracowania popularnonaukowe, głosy w dyskusji, inne

1. Mediacyjna i profilaktyczna działalność społecznych komisji pojednawczych (oprać, na podstawie badań ankietowych skp na Lubelszczyźnie), Popowo 21-23 września 1976 (wyd. z konferencji).
2. Jeszcze o art. 388 (1 k.p.c, Gazeta Sądowa i Penitencjarna 1968, nr 13.
3. Zatrzymanie jako środek przymusu w polskim procesie karnym, Gazeta Sądowa i Penitencjarna 1968, nr 21.
4. Odpowiedzialność dyscyplinarna nauczycieli, Ruch Nauczycielski 1969, nr 2:
5. Środki przymusu w postępowaniu karnym, Służba MO 1971, nr 1.
6. Hijacking lotniczy, Kamena 1971, nr 6.
7. O pojedynku Aleksandra Puszkina, Studia Kryminologiczne, Kryminalistyczne i Penitencjarne 1978, nr 8 (wyd. Instytut Problematyki Przestępczości).
8. Studia prawnicze w Czechosłowacji, Gazeta Prawnicza 1981, nr 15-16.
9. 18 haseł do Malej Encyklopedii Prawa, Warszawa 1980.
10. Sprawozdanie z II Zjazdu Katedr (Zakładów) Postępowania Karnego (Lublin-Kazimierz 19-21 września 1986 r.), Gazeta Prawnicza 1986 z 16 listopada.