Instytut Filologii Germańskiej KUL
Katedra Literatury Niemieckojęzycznej od Średniowiecza do XIX wieku
pok. GG-320
tel. +81 445 43 26

e-mail: ewa.grzesiuk@kul.lublin.pl

 

Plan zajęć

 

Konsultacje

ŻYCIORYS NAUKOWY

 

 

Studia w Katolickim Uniwersytecie Lubelskim (sem. zimowy 1986 na Uniwersytecie w Moguncji)

 

Magisterium 1988:

 

Der Traumdichter. Zu Schnitzlers Polemik mit der Psychoanalyse

 

Doktorat 2001: 

 

Auf der Suche nach dem »moralischen Stein der Weisen«. Die Auseinandersetzung mit der frühaufklärerischen Utopie der Glückseligkeit in den Romanen Johann Karl Wezels

 

Promotor: prof. dr hab. Tadeusz Namowicz† (UW)

Recenzenci:

prof. dr hab. Hartmut Eggert (Freie Universität Berlin)

prof. dr hab. Wojciech Kunicki (Uniwersytet Wrocławski)

 

 

2003-2005 Opieka naukowa nad NKJO w Tomaszowie Lub. z ramienia KUL

 

Habilitacja 2014:

 

Das Faszinosum Mensch. Das Interesse am Menschen im Nexus von Philosophie, Ästhetik und Literatur in der ersten Hälfte des 18. Jahrhunderts in Deutschland

 

 

Konferencje:

 

wrzesień 2003, Nasutów

Sympozjum Lügen und ihre Widersacher, zorganizowane przez Instytuty Germanistyki FU Berlin, UMCS i KUL w Nasutowie

Referat: „Ich reime, dächt’ ich, doch noch ziemlich zusammen, was zusammengehört“. Intriganten und Intrigen in Lessings »Emilia Galotti«.

                               

20-21 maja 2006 Lublin, UMCS

Deutschland, Österreich und die Schweiz als Forschung- und Unterrichtsgegenstand.

Referat: Die „unerhörte Begebenheit“: Fiktion und Dokument. Zu Günter Grass’ Novelle »Im Krebsgang«.

 

14-17 czerwca 2006, Wrocław:

Deutsch-polnischer Kulturtransfer im 18. Jahrhundert. Konferencja międzynarodowa, zorg. przez Instytut Filologii Germańskiej Uwr i Forschungszentrum Europäische Aufklärung Potsdam.

Referat: Johann Daniel Janockis »Lexikon derer itztlebenden Gelehrten in Polen als Quelle des Wissens vom deutsch-polnischen Kulturtransfer im 18. Jahrhundert«

[→Veit Elm/Agnieszka Pufelska: Deutsch-polnischer Kulturtransfer im 18. Jahrhundert. Wroclaw, 14.-17. Juni 2006. Tagungsbericht. In: Das achtzehnte Jahrhundert 30,2 (2006), S. 155-156; S. 155.]

 

19-21 października 2006, Gniezno:

V Colloquium Europaeum: Drogi i bezdroża dialogu międzykulturowego.

Referat: Deutsche Dioskuren der polnischen Aufklärung.

 

22-25 września 2008, Kraków:

Bibel und Literatur. Konferencja międzynarodowa, zorg. przez Instytut Filologii Germańskiej UJ.

Referat: Kabale mit der Bibel. Bibelreferenzen und Bibelmissbrauch in der Intrige Franz von Moors. Einige Gedanken zu Schillers »Räubern«

 

 

15-16 października 2009, Gniezno

VIII Colloquium Europaeum: Centra i peryferie Europy.

Referat: Polskie centra kulturalne i naukowe w wieku XVIII: Warszawa, Kraków i ... Lipsk.

 

 

2-3 grudnia 2009, Lublin

Kultura wizualna Niemiec 1768-1945, zorg. przez Instytut Historii Sztuki KUL

Referat: Pożegnanie z horacjańskim »ut pictura poesis«. Uwagi o "Laokoonie" G.E. Lessinga.

 

 

Obszary badawcze:

 

Literatura niemiecka wieku XVIII; Antropologia literacka; Początki estetyki jako nauki o poznaniu zmysłowym; Niemiecko-polski transfer kulturowy w XVIII w.; Georg Friedrich Meier - zaginione ogniwo pomiędzy literaturą i filozofią.

 

 

Członkostwo w stowarzyszeniach

 

Stowarzyszenie Germanistów Polskich  (SGP) (Verband Polnischer Germanisten)

Internationale Vereinigung für Germanistik (IVG) (Międzynarodowe Stowarzyszenie Germanistów)

  

Pobyty zagraniczne i stypendia

 

Austria

 

21.07.91 - 03.08.91 Salzburger Hochschulwochen

26.07.92 - 08.08.92 Salzburger Hochschulwochen

25.07.93 - 07.08.93 Salzburger Hochschulwochen

  

Niemcy

 

Stypendium DAAD w Katolickim Uniwersytecie Eichstätt 1988/1989

 

Pobyty stypendialne w ramach Mittel-Osteuropa-Programm DAAD i w ramach Partnerstwa Instytutów Germanistyki KUL i FU w Berlinie:

 

06.09.1993-05.10.1993

28.09.1995-28.10.1995

02.09.1996-30.09.1996

19.01.1998-19.02.1998

05.09.1999-30.09.1995

03.09.2000-30.09.2000

02.09.2001-30.09.2001

20.01.2003-31.01.2003

12.10.2003-16.10.2003

18.01.2004-31.01.2004

26.01.2006-07.02.2006

 

 

Lista publikacji

 

Monografie

 

· Auf der Suche nach dem »moralischen Stein der Weisen«. Die Auseinandersetzung mit der frühaufklärerischen Utopie der Glückseligkeit in den Romanen Johann Karl Wezels. Lublin: Towarzystwo Naukowe KUL, 2002.

[→ recenzja: Hans-Peter Nowitzki, w: Wezel-Jahrbuch. Studien zur europäischen Aufklärung (8/2005), 207-214;

→ Cornelia Ilbrig: Art. Johann Karl Wezel, w: Biographisch-Bibliographisches Kirchenlexikon Bd. XXX (2009), Sp. 1557-1584; Werke: Selbständige Forschungsliteratur (Monographien) (URL www.bautz.de/bbkl);

→ Klaus Manger: Art. Johann Karl Wezel. W: Literaturlexikon: Autoren und Werke des deutschsprachigen Kulturraumes. Begr. von Walther Killy. Hrsg. von Wilhelm Kühlmann in Verbindung mit Achim Aurnhammer u.a. Bd. 12: Vo-Z. 2. vollst. überarb. Aufl. Berlin-Boston: de Gruyter 2011, S. 359-362; S. 362.;

→ Dorit Messlin: Antike und Moderne. Friedrich Schlegels Poetik, Philosophie und Lebenskunst. Berlin-New York: de Gruyter, 2011,  S. 106; 402;

→ Art. Wezel. In: Deutsches Literatur-Lexikon. Biographisch-bibliographisches Handbuch. Begr. Von Wilhelm Kosch. Dritte, völlig neu bearbeitete Auflage. Dreißigster Band: Werenberg – Wiedling. Berlin/Boston 2012, Sp. 474.]

Das Faszinosum Mensch. Das Interesse am Menschen im Nexus von Philosophie, Ästhetik und Literatur in der ersten Hälfte des 18. Jahrhunderts in Deutschland. Lublin 2013.

 

Artykuły

 

· Pojednanie i przebaczenie. O liryce Christy Peikert-Flaspöhler. W: Ethos 18/19 (1992), 316-319.

· Der Traumdichter. Zur Darstellbarkeit und Funktion des Traumes in Arthur Schnitzlers „Der Weg ins Freie“. W: Convivium. Germanistisches Jahrbuch Polen 1995, 9-28.

[→ Arthur Schnitzler. Hrsg. v. Heinz Ludwig Arnold. Text und Kritik Nr. 138/139. München 1998, 167;

→Art. Der Weg ins Freie [Arthur Schnitzler]: (URL: de.wikipedia.org/wiki/Der_Weg_ins_Freie);

→Jahrbuch für Literatur und Psychoanalyse  Bd. 17 (1998). Hrsg. v. Johannes Cremerius, Gottfried Fischer, Ortrud Gutjahr, Wolfram Mauser u. Carl Pietzcker: Widersprüche geschlechtlicher Identität. Bibliographie: Literaturpsychologie S. 322; 338;

→Konstanze Fliedl: Arthur Schnitzler. Stuttgart 2005, S. 269;

→Psychoanalyse in der literarischen Moderne. Eine Dokumentation. Band 1: Einleitung und Wiener Moderne. Marburg a.d.Lahn: Verlag LiteraturWissenschaft.de 2006,  S. 202;

→ Sandra Küpeli: Arthur Schnitzler und der Antisemitismus. GRIN Verlag 2006, S. 70.]

 

· Recenzja: Warum Wezel? Zum 250. Geburtstag eines Aufklärers. Hrsg. von  Irene Boose. Heidelberg: Mattes, 1997. W: Kwartalnik Neofilologiczny 4 (1998), 125-129.

· Zufall in Gotthold Ephraim Lessings „Emilia Galotti“. W: Prace Germanistyczne 1/ Germanistische Werkstatt 1. Pod redakcją Marii K. Lasatowicz i Izabeli Surynt. Opole 1999, 103-116.

· Johann Karl Wezels Auseinandersetzung mit dem stoischen Glücksideal in dem Roman »Lebensgeschichte Tobias Knauts des Weisen, sonst der Stammler genannt« (1773/76). W: Kwartalnik Neofilologiczny XLVIII, 4/2001, 311-330.

· Plädoyer für die „anthropologische Wende“ in der germanistischen Aufklärungsforschung in Polen. Eine Danksagung an meinen Meister. W: Kwartalnik Neofilologiczny L, 1-2/2003, 117-122.

· „Ich reime, dächt’ ich, doch noch ziemlich zusammen, was zusammengehört“. Intriganten und Intrigen in Lessings »Emilia Galotti«.  W: Hartmut Eggert/Janusz Golec (Hgg.): Lügen und ihre Widersacher. Ein deutsch-polnisches Symposion. Würzburg: Königshausen & Neumann, 2004, 82-93.

[→ Eva Tüttelmann: Die Figur des Intriganten und die Funktion der Intrige in Emilia Galotti. GRIN Verlag 2007, S. 11, 12;

→ Nina Hirschle: Die Figur des Intriganten im Bürgerlichen Trauerspiel des 18. Jahrhunderts. GrinVerlag 2008, S. 21; 36.]

· Johann Daniel Janockis »Lexikon derer itztlebenden Gelehrten in Polen« als Quelle des Wissens vom deutsch-polnischen Kulturtransfer im 18. Jahrhundert. W: Germanistische Studien  5/2008, 2-7 (format A4).

[→Veit Elm/Agnieszka Pufelska: Deutsch-polnischer Kulturtransfer im 18. Jahrhundert. Wroclaw, 14.-17. Juni 2006. Tagungsbericht. In: Das achtzehnte Jahrhundert 30,2 (2006), S. 155-156; S. 155.]

· »Emilia Galotti«,gelesen vor dem Hintergrund der Kantischen »Beantwortung der Frage: Was ist Aufklärung?«  W: Nicht nur ein Grund für Dankbarkeit. Festschrift für Jerzy Jeszke. Lublin 2008, 132-141.

· Deutsche Dioskuren der polnischen Aufklärung: Daniel Janocki und Lorenz Mitzler de Kolof. W: Drogi i bezdroża komunikacji. Hrsg. v. Piotr Bering u. Grzegorz Łukomski. Gniezno: Collegium Europaeum Gnesnense, 2008,  150-157.

· Gescheiterte Intrige. Zu Lessings »Minna von Barnhelm«, W: Roczniki Humanistyczne CVI/2008, Zeszyt 5: Neofilologia, 187-199.

· Recenzja: Johannes Lehmann: Unser armer Schiller. W: Knieja, Jolanta/Krajka, Jarosław (red.), Lubelskie Materiały Neofilologiczne, 32/2008, 327-328.

· Unerhörte Begebenheit: Fiktion und Dokument.  Zu Günter Grass’ Novelle »Im Krebsgang«. W: Lucyna Krzysiak, Piotr Kołtunowski (red.): Die deutschsprachigen Länder als Forschungs- und Unterrichtsgegenstand. Lublin: Wyd. UMCS, 2009, 131-142.

· Kabale mit der Bibel. Bibelreferenzen und Bibelmissbrauch in der Intrige Franz von Moors. Einige Gedanken zu Schillers »Räubern«. W:  Der Heiligen Schrift auf der Spur. Beiträge zur biblischen Intertextualität in der Literatur. Hrsg. v. Maria Kłańska, Jadwiga Kita-Huber, Paweł Zarychta. Dresden-Wrocław: Neisse Verlag 2009, 170-184.

[→Nicolai Riedel in Zusammenarb.mit Herman Moens: Marbacher Schiller-Bibliographie 2009, S. 615-616; 674 (URL www.marbach.de/fileadmin/redaktion/dla/elektronische_publikationen/jahrbuch/2010/schillerbibl-2009.pdf);

→www.bibelundliteratur.de/fileadmin/Biblio_PDFs/2012/

LUB_Bibliographie_for_drama_2012.pdf]

 

· Polskie centra kulturalne i naukowe w wieku XVIII: Warszawa, Kraków i … Lipsk. W: Studia Europaea Gnesnensia 1-2/2010, 321-336.

· Pożegnanie z horacjańskim »ut pictura poesis«.  Kilka refleksji o Laokoonie Gottholda Ephraima Lessinga. W: Roczniki Humanistyczne LIX, Zeszyt 5 – 2011, 113-131.

· Gnothi sautón oder die Literatur und Menschenkenntnis im 18. Jahrhundert. Gewählte Aspekte. W: Roczniki Humanistyczne LIX, Zeszyt 5 – 2011, 91-112.

· »Vernünftige Liebe«. Das philosophische Liebesparadigma des Magisters in Christian Fürchtegott Gellerts »Zärtlichen Schwestern«. W: Orbis Linguarum38 (2012), 179-190.

 

 

Przekłady monografii naukowych na język niemiecki

 

· Antoni Jozafat Nowak OFM: Parapsychologie. Lublin: Wydawnictwo KUL 2008. [tytuł oryginału: Antoni Jozafat Nowak OFM: Parapsychologia. Lublin: Wydawnictwo KUL 2006.]

 

· A.A. Napiórkowski OSPPE: Gott-menschliche Gemeinschaft. Katholische integrale Ekklesiologie. Frankfurt a.M.: Lang, 2011.

[tyt. oryginału: A. A. Napiórkowski OSPPE: Bosko-ludzka wspólnota. Podstawy katolickiej eklezjologii integralnej. Kraków 2009.]

 

 Inne ważniejsze przekłady

 

· Europa jutra. Europejski rynek wewnętrzny jako zadanie kulturalne i gospodarcze. Pod red. Petera Koslowskiego. Lublin RW KUL 1994:

 

Słowo wstępne Rektora KUL, prof. dr. hab. Stanisława Wielgusa. S. 9-10.

Peter Koslowski: Wprowadzenie. Wyobrażenie przyszłej Europy. S. 11-33.

Joseph Rovan: Europa ojczyzn czy naród „Europa”? S. 57-69.

Streszczenie dyskusji. S. 70-72.

Peter Koslowski: Liberalizm chrześcijański jako europejska filozofia postmoderny. Metafizyka i polityka po dekonstrukcji oświecenia. S.73-98.

Streszczenie dyskusji. 99-100.

X.M. Honecker: Ekumeniczny wymiar zjednoczonej Europy. 165 -180.

Streszczenie dyskusji S. 181-182.

Friedrich Prinz: Religia i naród jako dialektyka realno-historyczna: Civitas christiana na przykładzie krajów czeskich w średniowieczu i czasach starożytnych. S. 183-196.

Streszczenie dyskusji. S. 197.

Peter Koslowski: Chrześcijaństwo jako pomost między narodami. III. Kwestie niemieckie. S. 207-214.

 

 

· Przekład na język niemiecki dedykacji Rektora KUL, słowa od redaktorów, streszczeń 15 artykułów polskich autorów i dokonanie streszczeń w języku polskim 5 artykułów autorów niemieckich, w: Plenitudo legis dilectio. Księga pamiątkowa dedykowana prof. dr hab. Bronisławowi W. Zubertowi z okazji 65. rocznicy urodzin. Pod red. Antoniego Dębińskiego i Elżbiety Szczot. Lublin: RW KUL, 2000 (str. 7/8; 11/12; 170; 206; 218; 232; 249; 340; 378; 401; 484; 570/571; 592/593; 614; 638/639; 651; 680, 706/707, 776; 788; 799; 857/858; 874/875; 919).

· Bernd RÜTHERS: Porządek prawa a porządek wartości (tłum. z jęz. niem. Ewa Grzesiuk). W: Roczniki Nauk Prawnych / Prawo XI (2001) S. 5-15;

· Przekład na język niemiecki artykułów  ks. prof. Cz. Bartnika i ks. prof. M. Ruseckiego oraz na język polski artykułów prof. Appela, van der Vena, Neunera, Neufelda, Waldenfelsa, Beinerta, Bühlmanna, Klingera, Antesa, w: M. Rusecki, K. Kaucha, Z. Krzyszowski, I. S. Ledwoń, J. Mastej (red.): Chrześcijaństwo jutra. Materiały II Miedzynarodowego Kongresu Teologii Fundamentalnej (18-21 września 2001), Lublin: TN KUL, 2001 (str. 79-93; 183-227; 231-265; 299-313; 317-353; 356-402; 483-515; 519-551; 565-589; 695-719; 786-798).

· Arnold Augenendt: Patrocinium Salvatora we wczesnym średniowieczu. Kilka uwag do nauki o patrociniach.(Tłum. z języka niemieckiego Ewa Grzesiuk i Witold Matwiejczyk). W: Peregrinatio ad veritatem. Studia ofiarowane profesor Aleksandrze Witkowskiej OSU z okazji 40-lecia pracy naukowej. Lublin 2004, 21-37.

· Ksiądz Profesor Lothar Roos - Profesor Eduard Gaugler. Doktorzy honoris causa. (pol.-niem.) Lublin 15. Listopada 2010 (Seria Doktorzy Honoris Causa Nr 4). Lublin 2010. [tłumaczenie laudacji, opinii na język niemiecki]

· Profesor Robert Spaemann. Doktor honoris causa Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II. Lublin, 28 maja 2012 (Seria Doktorzy Honoris Causa. Nr 9). (pol.-niem.-łac.) Lublin 2012. [tłumaczenie na jęz. niemiecki]

 

 

Cytowania, cytaty bibliograficzne w publikacjach zagranicznych

 

1)    Art. Wezel. In: Deutsches Literatur-Lexikon. Biographisch-bibliographisches Handbuch. Begr. Von Wilhelm Kosch. Dritte, völlig neu bearbeitete Auflage. Dreißigster Band: Werenberg – Wiedling. Berlin/Boston 2012, Sp. 474.

2)    www.bibelundliteratur.de/fileadmin/Biblio_PDFs/2012/LUB_Bibliographie_for_drama_2012.pdf

3)    Dorit Messlin: Antike und Moderne. Friedrich Schlegels Poetik, Philosophie und Lebenskunst. Berlin-New York: de Gruyter, 2011,  S. 106; 402.

4)    Klaus Manger: Art. Johann Karl Wezel. W: Literaturlexikon: Autoren und Werke des deutschsprachigen Kulturraumes. Begr. von Walther Killy. Hrsg. von Wilhelm Kühlmann in Verbindung mit Achim Aurnhammer u.a. Bd. 12: Vo-Z. 2. vollst. überarb. Aufl. Berlin-Boston: de Gruyter 2011, S. 359-362; S. 362.

5)    Cornelia Ilbrig: Johann Karl Wezel, w: Biographisch-Bibliographisches Kirchenlexikon Bd. XXX (2009), Sp. 1557-1584; Werke: Selbständige Forschungsliteratur (Monographien) (URL www.bautz.de/bbkl)

6)    Nicolai Riedel [in Zusammenarbeit mit Herman Moens]: Marbacher Schiller-Bibliographie 2009, S. 615-616; 674 (URL  www.marbach.de/fileadmin/redaktion/dla/elektronische_publikatio-nen/jahrbuch/2010/schillerbibl-2009.pdf)

7)    Nina Hirschle: Die Figur des Intriganten im Bürgerlichen Trauerspiel des 18. Jahrhunderts. GrinVerlag 2008. S. 21; 36.

8)    Eva Tüttelmann: Die Figur des Intriganten und die Funktion der Intrige in Emilia Galotti. GRIN Verlag 2007, S. 11, 12.

9)    Psychoanalyse in der literarischen Moderne. Eine Dokumentation. Band 1: Einleitung und Wiener Moderne. Marburg a.d.Lahn: Verlag LiteraturWissenschaft.de 2006,  S. 202.

10)  Bibliographie der deutschen Sprach- und Literaturwissenschaft. Band 46/2006, 239, 246.

11)  Veit Elm/Agnieszka Pufelska: Deutsch-polnischer Kulturtransfer im 18. Jahrhundert. Wroclaw, 14.-17. Juni 2006. Tagungsbericht. In: Das achtzehnte Jahrhundert 30,2 (2006), S. 155-156; S. 155.

12)  Sandra Küpeli: Arthur Schnitzler und der Antisemitismus. GRIN Verlag 2006, S. 70

13)  Internationale Bibliographie zur deutschen Klassik 1750-1850. Bd. 49; München: de Gruyter Saur (2002) 2005.

14)  Konstanze Fliedl: Arthur Schnitzler. Stuttgart 2005, S. 269.

15)  Deutsche Nationalbibliographie und Bibliographie der im Ausland erschienenen Veröffentlichungen: Monographien und Periodika. Halbjahresverzeichnis, Teil 2, Band 4 (2003).

16)  Jahrbuch für Literatur und Psychoanalyse  Bd. 17 (1998). Hrsg. v. Johannes Cremerius, Gottfried Fischer, Ortrud Gutjahr, Wolfram Mauser u. Carl Pietzcker: Widersprüche geschlechtlicher Identität. Bibliographie: Literaturpsychologie S. 322; 338.

17)  Arthur Schnitzler. Hrsg. v. Heinz Ludwig Arnold. Text und Kritik Nr. 138/139. München 1998, S. 167.

18)  Fachdienst Germanistik. Bd. 14. Sprache und Literatur in der Kritik deutschsprachiger Zeitungen. München: Iudicium 1996, S. 78.

19)  Art. Der Weg ins Freie [Arthur Schnitzler]:

(URL: de.wikipedia.org/wiki/Der_Weg_ins_Freie)