Katedra Historii Współczesnej i Ruchów Społecznych

Funkcjonuje od 1 października 2009 r.

Główne kierunki badań Katedry obejmują min. następujące zagadnienia:

1. Ruchy i organizacje społeczne w państwie komunistycznym po II wojnie światowej na przykładzie PRL.
2. Społeczeństwo a władza w państwie niedemokratycznym i demokratycznym na przykładzie krajów komunistycznych Europy Środkowo-Wschodniej po 1945 i po 1989 roku
3. Polityka młodzieżowa oraz oświatowa władz Polski Ludowej
4. Dziedzictwo kulturowe i bezpieczeństwo Europy Środkowo-Wschodniej
5. Państwo totalitarne wobec środowisk młodzieżowych (model ruchu młodzieżowego, polityka oświatowa) na przykładzie PRL-u
6. Polityka wyznaniowa Państw socjalistycznych na przykładzie PRL-u.
7. Ruchy społeczne w Polsce w latach osiemdziesiątych i dziewięćdziesiątych XX wieku.
8. Zagadnienia związane z II wojną światową oraz jej długim trwaniem w pamięci zbiorowej.
9. Polityka historyczna i polityka pamięci w powojennej Europie
10. Społeczne aspekty polityki bezpieczeństwa w XX i XXI w.

Celem badań prowadzonych w Katedrze jest rekonstrukcja relacji między ładem instytucjonalnym państwa niedemokratycznego, tzn. o ambicjach totalitarnych a rzeczywistością społeczną (wpływ reżimu na zachowania społeczeństwa i społeczeństwa na efektywność systemu). Ważne jest zwłaszcza prześledzenie powstawania i funkcjonowania ruchów społecznych (np. opozycyjnych grup młodzieżowych) w rzeczywistości PRL oraz innych krajów komunistycznych Europy Środkowo-Wschodniej. Kolejne pole badawcze obejmuje kwestie analizy efektywności instytucji systemowych w kształtowaniu mentalności społeczeństwa i eliminacji przeciwników politycznych i ideowych. Uwagę skupiono także na ukazaniu działalności instytucji państwa socjalistycznego odpowiedzialnych za reprodukcję systemu politycznego, zwłaszcza za propagandę oraz indoktrynację. Inny zakres prowadzonych badań służy zaprezentowaniu głównych ruchów społecznych działających w Polsce w latach siedemdziesiątych i osiemdziesiątych XX w., ich dążeń, stosunku do PRL-owskiej rzeczywistości czy też roli jaką odegrały w czasie przemian społeczno-politycznych w 1989 r. Ciekawą kwestią jest ukazanie ich dalszych losów po upadku systemu komunistycznego a także wpływu jakie wywarły na współczesne postawy Polaków. Wreszcie zainteresowania naukowe Katedry koncentrują się także wokół zagadnień związanych z II wojną światową oraz jej długim trwaniem w pamięci zbiorowej, poszukując ich echa w polityce międzynarodowej, a zwłaszcza na kartach historii polityczno-społecznej PRL. Kolejnym polem prowadzonych badań jest polityka historyczna i polityka pamięci realizowana w powojennej Europie aż do czasów współczesnych włącznie. Obszarem szczególnej analizy jest Europa Środkowo-Wschodnia po upadku komunizmu. Zagadnieniem poruszanym w pracach badawczych Katedry jest również kwestia ukazania wpływu społeczeństwa na politykę bezpieczeństwa państw demokratycznych i niedemokratycznych ze szczególnym uwzględnieniem sytuacji kryzysowych (wojen, kryzysów społecznych, politycznych, ekonomicznych, klęsk żywiołowych czy tez transformacji ustrojowych)