"Vita mutatur non tollitur"

Pośmiertne wystawy twórców nauki i kultury;
prezentacje postaci i ich dorobku

Ks. Michał Poradowski  (1913 - 2003)

Ks. Michał Poradowski - sylwetka
Ks. Michał Poradowski - publikacje

 

 Ks. Michał Poradowski (1913 - 2003)   1993; fot. www.michal.md4.pl   Duszpasterz, uczony teolog, filozof i socjolog,
wielki Polak, patriota, działacz narodowy i polonijny.
Już na studiach zainteresował się problematyką komunizmu.
Przejrzał siły zła i stał się zdecydowanym antykomunistą.
Przestrzegał w swoich wykładach i publikacjach przed globalnym
zagrożeniem ze strony wszelkich odmian marksizmu-komunizmu.
Obserwacja wpływu ideologii lewicowych na życie polityczne
i społeczne Ameryki Południowej i przenikanie ich do pewnych
nurtów teologii (np. tzw. teologii wyzwolenia), odbiła się nie tylko
na tematyce jego pracy naukowej, ale przeszła też w dystans
do nurtu reform w Kościele. Jego ogląd soborowych reform
na Zachodzie Europy i w Ameryce, zwłaszcza w dziedzinie liturgii,
znajdował swój wyraz w jego publikacjach, naznaczonych pewną
nieufnością do zmian w Kościele. Ale Kościoła nigdy nie opuścił...

 

 

  Michał Poradowski urodził się 4 września 1913 roku w Niedźwiadach koło Kalisza jako syn Stanisława (inżyniera, właściciela majątku Niedźwiady) i Wandy Aleksandry z Bienieckich. Podstawowe nauki pobierał w domu, a w roku 1923 znalazł się w Gimnazjum Państwowym im. Tadeusza Kościuszki w Kaliszu. W czasie nauki w gimnazjum udzielał się w harcerstwie i należał do Młodzieży Obozu Wielkiej Polski. Wiosną roku 1931 zdał maturę, po czym wstąpił do Wyższego Gimnazjum Duchownego we Włocławku, gdzie w połowie roku 1936 otrzymał święcenia kapłańskie. W seminarium zetknął się z księdzem Stefanem Wyszyńskim, który namówił go do podjęcia dalszych studiów specjalistycznych - obok prawa także socjologii. Kontynuował zatem studia na Wydziale Prawa Uniwersytetu Warszawskiego (gdzie związał z organizacją 'Porozumienie Antykomunistyczne') aż do wybuchu wojny. Po klęsce wrześniowej w dalszym ciągu studiował na tajnym Uniwersytecie Warszawskim i włączył się do walki z okupantami, działając w Narodowej Organizacji Wojskowej. Znalazł się w środowisku, które zaczęło organizować Narodowe Siły Zbrojne. Został Szefem Służby Duszpasterskiej Dowództwa NSZ (w stopniu kapitana). Organizował wykłady i kursy ideologiczne dla żołnierzy i kapelanów NSZ. Wykłady te miały się złożyć w zamyśle na książkę "Katolickie Państwao Narodu Polskiego"; zapiski niestety spłonęły podczas Powstania Warszawskiego (ale w 1996 roku zostały częściowo odnalezione - w archiwach, które znajdowały się poza Warszawą - dwa pierwsze rozdziały: "Katolicka nauka o Państwie" i "Państwo Narodowe"). W tym okresie (przed Powstaniem) wydawał dla służby duszpasterskiej NSZ pismo 'Lux mundi' (Światło Świata). Okres Powstania spędził w podwarszawskim Bernerowie, odcięty od terenów walk.

  Ks. Michał Poradowski w latach 1944 - 1945 pracował jako duszpasterz na terenach diecezji częstochowskiej i włocławskiej. Jesienią 1945 roku, wskutek zagrożenia aresztowaniem, został przerzucony razem z członkami Sztabu Głównego NSZ na Zachód Europy - do niemieckiego Murnau. Tam pełnił funkcję kapelana w II Korpusie Armii Polskiej gen. Andersa (po prawej - fotografia z tego okresu). Po demobilizacji, na polecenie ordynariusza diecezji włocławskiej ks. bp Karola Radońskiego, udał się do Paryża, gdzie kontynuował studia na tamtejszych uczelniach, w ciągu kilku lat uzyskując trzy doktoraty: z teologii, prawa i socjologii.

  Ówczesny biskup lubelski, a jednocześnie Wielki Kanclerz Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego - ks. Stefan Wyszyński - czynił starania, aby ks. Poradowski objął katedrę socjologii na KUL. Plany te jednak nie mogły zostać zrealizowane, gdyż ks. Michał Poradowski nie mógł powrócić do Polski.
 


Ks. Michał Poradowski,
1945/1946

  Kolejny plan zakładał dalsze studia na Uniwersytecie katolickim w Waszyngtonie w USA. Jednakże w 1948 roku ks. Poradowski otrzymał propozycje objęcia wykładów z socjologii i katolickiej nauki społecznej na Uniwersytecie katolickim w Santiago de Chile - dokąd wyjechał pod koniec roku 1949. Od roku 1950 pracował w Chile jako profesor na uniwersytetach katolickich w Santiago i Valparaiso. Był organizatorem i zarazem wykładowcą wielu konferencji naukowych poświęconych marksizmowi, komunizmowi, leninizmowi, stalinizmowi i trockizmowi, które odbywały się w Wyższych Szkołach Wojennych niemal wszystkich państw Ameryki Południowej. Przez wiele lat był prezesem Zjednoczenia Polaków w Chile i wydawcą miesięcznika 'Polak w Chile'.

  Należał do wielu stowarzyszeń naukowych zajmujących się socjologią i badaniami nad komunizmem. Wydawał ceniony, hiszpańskojęzyczny kwartalnik 'Estudios el comunismo' (Studia nad komunizmem). Publikował w rzymskim 'Duszpasterzu Polskim Zagranicą', a także w niektórych czasopismach polskich na emigracji.

  Jeszcze w roku 1945 napisał we Francji cykl artykułów 'Protestantyzacja Kościoła katolickiego', drukowany najpierw w czasopiśmie 'Duszpasterz Polski Zagranicą'. W formie książkowej ukazały się one dopiero w roku 1983 w Londynie ('Kościół od wewnątrz zagrożony'). Z okazji stulecia śmierci Karola Marksa ks. Poradowski napisał serię artykułów na temat marksistowskiej rewolucji komunistycznej, które później ukazały się w książce 'Wyzwolenie czy ujarzmienie?' (Londyn 1987). Problemom marksizmu-komunizmu poświęcona była broszura 'Aktualizacja marksizmu przez trockizm'. Jego książki przedrukowywały polskie podziemne wydawnictwa, bo oficjalnie był w PRL na ścisłym indeksie.

  Pierwsza Jego książka, która ukazała się w kraju oficjalnie, to 'Dziedzictwo rewolucji francuskiej' (Warszawa 1992). Po raz pierwszy od wyjazdu odwiedził Polskę w roku 1992 - został wtedy odznaczony Krzyżem Komandorskim Odrodzenia Polski. We wrześniu 1993 roku ks. Poradowski powrócił do Ojczyzny na stałe (gdy opuszczał Chile, otrzymał srebrny medal Universidad Maritima de Chile). Wydał na miejscu wiele nowych książek i broszur: 'Talmud czy Biblia?', 'Palimpsest', 'Nowy Światowy Ład', 'Neokatechumenat', 'Źródła współczesnego ekumenizmu i Trybalizm', 'Trzydziestolecie Drugiego Soboru Watykańskiego', 'Problemy II Soboru Watykańskiego', 'Katolickie Państwo Narodu Polskiego'. Ukazało się też szereg wznowień Jego prac, opublikowanych na emigracji. Został członkiem Rady Programowej gazety 'Myśl Polska'. W roku 1996 otrzymał tytuł Członka Honorowego Związku Żołnierzy Narodowych Sił Zbrojnych. W roku 2001 otrzymał Dyplom Honorowy Kawalera Orderu 'Polonia Mater Nostra Est'.

  Ks. Michał Poradowski zmarł 16 czerwca 2003 roku we Wrocławiu, po operacji raka skóry i długiej, ciężkiej chorobie, w wieku prawie 90 lat. 18 czerwca została odprawiona msza święta żałobna za duszę tego wielkiego polskiego patrioty, duszpasterza, kapelana, naukowca i pisarza we wrocławskiej kaplicy pw. Matki Bożej Łaskawej (w tradycyjnym rycie łacińskim); tego samego dnia w Kokaninie koło Kalisza odprawiona została msza święta pogrzebowa z udziałem ks. bp. Lewandowskiego z Włocławka oraz licznych księży z diecezji Włocławskiej, Kaliskiej i Wrocławskiej oraz uroczyste odprowadzenie ze sztandarami i procesją na cmentarz do grobu rodzinnego w Kokaninie.

 

 

  Ks. Michał Poradowski (1913-2003); sylwetka, materiały i publikacje na CD

Płyta CD o ks. Michale Poradowskim zawiera wszystkie elementy wspomniane na stronach www.michal.md4.pl,
(oficjalnej witryny, poświęconej ks. Michałowi Poradowskiemu)
oraz artykuły i książki tego Autora. Ścieżka dźwiękowa (45 minut)
zawiera wywiad z księdzem Poradowskim,
a całość jest uzupełniona o archiwalne fotografie i krótką sekwencję filmową
oraz recenzje i listy.

 

Głównym źródłem informacji o ks. prof. Michale Poradowskim przy opracowywaniu tych stron
była oficjalna witryna, którą o tej postaci prowadzi jego stryjeczny wnuk, Rafał Werszler;
również większość okładek publikacji ks. Poradowskiego prezentujemy za tym źródłem.

 

Opracowanie i redakcja: Jan Krzysztof Wasilewski


Autor: Jan Krzysztof Wasilewski
Ostatnia aktualizacja: 18.09.2008, godz. 03:10 - Artur Podsiadły