PRZEGLĄD PRAWNO-EKONOMICZNY

Nr 21 (4/2012) październik - listopad - grudzień 2012

pobierz pdf

 

 

SPIS TREŚCI

 

Henryk Misztal - Wolność rodziców do wychowania religijnego i moralnego dzieci zgodnie 

z ich przekonaniami

Prawo w tym zakresie reguluje wspomnianą wolność w wielu aktach prawa międzynarodowego i polskiego zwłaszcza promulgowanego po 1989r. w tzw. ustawach majowych, Konstytucji RP z 1997 r. i Konkordat z 1993 r. Na podstawie analizy tych aktów wynika, że prawo międzynarodowe i polskie stwarzają warunki realizacji wolności religijnej w omawianym przedmiocie przez rodziców i prawnych opiekunów niezależnie od ich przynależności do określonego Kościoła lub związku wyznaniowego.

 

 

Dominik Tyrawa - Prawo administracyjne a prawo międzynarodowe publiczne. Uwagi na tle „Instytucji prawa administracyjnego” Jerzego Stefana Langroda

Opracowanie dotyczy trzech podstawowych problemów. W ramach pierwszej części przedstawiona została sylwetka Jerzego Stefana Langroda, wybitnego polskiego prawnika, zajmującego się prawem administracyjnym. Druga cześć przybliża niezwykła historię jego życia, jak i historie powstania tytułowego opracowania. Część trzecia to rozważania nad aktualnością poglądów Langroda w zakresie powiązań pomiędzy prawem międzynarodowym a prawem administracyjnym.

 

Artur Lis - Rex iustus - model władcy w średniowiecznej Polsce (na przykładzie Kroniki polskiej mistrza Wincentego)

Mistrz Wincenty Kadłubek w Kronice polskiej stworzył dwa modele władcy. Bez wątpienia na ich treść miały wpływ wydarzenia polityczne z okresu spisywania dzieła. Wizerunek władcy niesprawiedliwego-tyrana został przeciwstawiony władcy sprawiedliwemu-idealnemu. Jednym z podstawowych kryteriów podziału był stosunek panującego do poddanych. Wincenty zapragnął ująć relacje i tendencje społeczno-polityczne i kulturalno-ideologiczne, takie jak stosunek między monarchą a możnymi, Kościołem a państwem, duchowieństwem a świeckimi. Kadłubek pisze o czynach władców ale ważniejszą rolę niż sprawy rodów i poszczególnych osób upatruje w instytucji państwa i w prawno-etycznych podstawach życia społeczności narodowej. Władcy są związani prawem i ograniczeni w swym działaniu przez czynnik społeczny stojący na straży porządku publicznego i sprawiedliwości. Społeczeństwo ma prawo wymówić posłuszeństwo władcy niesprawiedliwemu – tyranowi, tak jak to miało miejsce w 1079 roku z Bolesławem Śmiałym i w 1177 roku z Mieszkiem III Starym. Z kolei władca idealny powinien być obdarzony szlachectwem cnoty, zespołem powinności i zobowiązań moralnych określonych ramami porządku publicznego, a w szczególności troską o dobro każdej rodziny.

 

Marcin Owsianka - Egzekucja sądowa w okresie Księstwa Warszawskiego i Królestwa Polskiego

W niniejszym opracowaniu podjęta została próba przeanalizowania postępowania egzekucyjnego w okresie Księstwa Warszawskiego i Królestwa Polskiego. Zwrócona została również uwaga na znaczenie egzekucji z ruchomości oraz nieruchomości a także specyfikę funkcjonowania organów egzekucyjnych.

 

 

Tomasz Kalita - Prawo człowieka do śmierci, przegląd orzecznictwa Europejskiego Trybunału  Praw Człowieka

Analiza orzecznictwa ETPCz pozwala na stwierdzenie, że art. 2 EKPCz nie może być podstawą do jakiegokolwiek żądania, czy też roszczenia prawnego, o pozbawienie życia z rąk innej osoby, ani legalnego usprawiedliwienia dla działań mogących powodować śmierć. Za niedopuszczalne należy uznać stosowanie eutanazji czynnej, czy też wspomaganego samobójstwa.  Nie do przyjęcia jest również koncepcja prawa do śmierci traktowanego jako prawo podmiotowe, gdyż jej zaakceptowanie powodowałoby powstanie po stronie państwa obowiązku o charakterze pozytywnym, polegającego na zapewnieniu przyszłemu samobójcy pomocy w dokonaniu aktu autodestrukcji. Tak definiowane prawo do decydowania o momencie własnej śmierci byłoby zaprzeczeniem prawa do życia i jego ochrony. Natomiast obowiązki państwa względem pragnącego umrzeć, zwłaszcza w przypadku konieczności przeprowadzenia wspomaganego samobójstwa, byłyby sprzeczne z tymi, które obligują państwo w przypadku ochrony życia.

 

 

Sylwia Lisowska - Asystent rodziny – podsumowanie pierwszego półrocza obowiązywania.

Ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej

Asystent rodziny – podsumowanie pierwszego półrocza obowiązywania Ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej. Celem artykułu jest podsumowanie funkcjonowania instytucji asystenta rodziny w pierwszym okresie obowiązywania Ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej. Dane, na których oparto badania, wynikają ze sporządzonych przez gminy sprawozdań rzeczowo-finansowych z zakresu wspierania rodziny i systemu pieczy zastępczej i obejmują okres od 1 stycznia do 30 czerwca 2012 roku. Autorka dokonuje analizy wskazanych danych na poziomie krajowym oraz wojewódzkim. W niniejszym opracowaniu podjęta została również próba wstępnej oceny skuteczności formy wsparcia rodziny, jaką jest jej praca z asystentem rodziny.

 

 

 

Dominik Tyrawa - Administrative Law and International Law. An Attempt at Systematics

Prezentowane opracowanie jest próbą usystematyzowania zależności zachodzących pomiędzy prawem administracyjnym i prawem międzynarodowym. Zależności te mają swoje źródła w systematyce konstytucyjnej. Ponadto idea źródeł prawa wiąże te dwa pojęcia. Dodatkowo prawo międzynarodowe potrafi być inspiracją i źródłem prawa administracyjnego, a także prawo administracyjne potrafi być inspiracją i źródłem prawa międzynarodowego. Wskazane rozważania oparte zostały o zróżnicowane poglądy polskiej nauki prawa międzynarodowego, konstytucyjnego i administracyjnego oraz o poglądy wyrażane w opracowaniach ogólnoświatowych.

 

 

Artur Lis - Urban VIII i Benedict XIV – Reformers of the canon law

Kanonizacje są obecne w Kościele od samego początku. Podczas wieków zmienił się formalny sposób dawania świadectwa o świętości, podczas gdy jego istota pozostała niezmienna. Bez wątpienia jedną z ważniejszych reform prawa kanonizacyjnego przeprowadził papież Urban VIII - od którego droga braku kultu stała się zwyczajną drogą postępowania zmierzającego ku kanonizacji, a droga kultu postępowaniem nadzwyczajnym. Wielkie dzieło reformy Urbana VIII kontynuował i rozwijał późniejszy jego następca papież Benedykt XIV (1740-1758). Prosper Lambertini jeszcze przed wyborem na papieża, stworzył swoje wielkie dzieło De Servorum Dei beatificatione et Beatorum canonizatione – które stało się podręcznikiem do procesu kanonizacyjnego.

 

 

Artur Lis - Political and Law Thought of Magister Vincentius Kadłubek

Mistrz Wincenty prezentuje podstawy prawa rodzinnego łącząc je z funkcjonowaniem chrześcijańskiej rodziny monarszej i w związku z Kościołem i relacjami z hierarchizowanej społeczeństwem zorganizowanym jako Rzeczypospolita. Podstawy prawne wyrastają z jednej strony z prawa zwyczajowego, reformującego się prawa kanonicznego i odkrywanego na nowo prawa rzymskiego.

Autor: Szymon Psonka
Ostatnia aktualizacja: 11.12.2019, godz. 19:31 - Joanna Nucińska