PRZEGLĄD PRAWNO-EKONOMICZNY
Rewiew of Law, Business & Economics

Nr 38 (1/2017) styczeń - luty - marzec 2017

pobierz pdf

 

SPIS TREŚCI 

 

Artykuły

Jerzy Nikołajew

Podstawowe zasady wykonywania kary pozbawienia wolności i tymczasowego aresztowania | 7

 

Wykonywanie kary pozbawienia wolności i tymczasowego aresztowania podporządkowano określonym zasadom. Według autora można wyróżnić osiem takich zasad, wśród których jako podstawową należy traktować zasadę poszanowania godności ludzkiej skazanego i tymczasowo aresztowanego, gdyż z niej wyprowadzono pozostałe zasady. Stąd też kolejno omówione zostały zasady: podmiotowego traktowania skazanych, praworządności, sprawiedliwości, współdziałania ze społeczeństwem, indywidualizacji, resocjalizacji i podporządkowania sądowi procesu wykonywania orzeczeń. Poza omówieniem wskazano także na praktyczne trudności związane z realizacją tych zasad.

 

Leszek Ćwikła

Warunki bezpieczeństwa jednostek pływających turystyczno-rekreacyjnych w świetle przepisów prawa – część II | 38

 

W artykule podjęto próbę całościowej analizy i oceny obwiązujących przepisów prawnych, mających na celu zagwarantowanie bezpiecznego podejmowania aktywności w ramach turystyki wodnej, z uwzględnieniem nowelizacji, które miały miejsce w ostatnich latach, odnoszących się do różnego rodzaju jednostek pływających, w szczególności jachtów śródlądowych i morskich. W części drugiej wskazano, jakie wymagania techniczne musi spełniać jednostka pływająca oraz w jakie środki bezpieczeństwa musi być wyposażona.

 

Katarzyna Syroka-Marczewska

Legal aspects of marketing authorization for medicinal products in the territory of Poland | 58

 

Marketing authorisation procedure aims at ensuring that patients have access to medicinal products which meet scientifically proven quality, therapeutic efficacy and safety of use standards. Marketing authorisation constitutes a sine qua non condition for placing a medicinal product on a market. Only in extraordinary situations is trading in medicinal products which have not been granted marketing authorisation lawfully admissible. Producers of pharmaceuticals who have been granted marketing authorisation for a medicinal product, are obligated to develop a system supervising the safety of pharmacotherapy, the so called pharmacovigilance. The system collects and registers adverse reactions, which is of utmost importance as diligently performed assessment of the medicine safety profile allows providing full information on the medicine, which in turn facilitates the choice of appropriate medicinal product for a given patient. The above-mentioned process continues throughout the period of use of a medicinal product for, the moment new fact are reported, the efficacy assessment of the medicinal product in question is performed anew.

Kinga Makuch

Opodatkowanie elektrowni wiatrowych w świetle przepisów ustawy z dnia 20 maja 2016 r. o inwestycjach w zakresie elektrowni wiatrowych | 75

 

Przedmiotem opracowania jest analiza zagadnienia opodatkowania podatkiem od nieruchomości elektrowni wiatrowych, która od wielu lat była przedmiotem rozważań doktryny i orzecznictwa. Dominującym poglądem było uznanie, że jedynie części budowlane elektrowni wiatrowej (fundament i maszt) były przedmiotem opodatkowania podatkiem od nieruchomości. Zdefiniowanie w ustawie o inwestycjach w zakresie elektrowni wiatrowych „elektrowni wiatrowej” jako budowli zdaje się przesądzać, że zamiarem ustawodawcy było zniesienie podziału elektrowni wiatrowej na część budowlaną i techniczną. Jednakże zabiegi legislacyjne dokonane przez ustawodawcę w UstInEW oraz UstPrBud mogą okazać się niewystarczające do uznania elektrowni wiatrowych w całości zarówno z masztem, fundamentem oraz urządzeniami technicznymi jako budowli w rozumieniu UstPiOL i opodatkowania elektrowni wiatrowych
w całości podatkiem od nieruchomości.

 

Mirosław Dela

Prawno-ekonomiczne aspekty sprzedaży przedsiębiorstwa w postępowaniu upadłościowym | 86

 

Likwidacja majątku w postępowaniu upadłościowym może zostać dokonana w różny sposób, w szczególności poprzez sprzedaż przedsiębiorstwa w całości lub w zorganizowanych częściach, a także przez sprzedaż poszczególnych nieruchomości i ruchomości oraz wierzytelności i innych praw majątkowych. Optymalną formą spieniężenia masy upadłości jest sprzedaż przedsiębiorstwa należącego do upadłego w całości. Taki sposób zbycia majątku pozwala nie tylko uzyskać wyższą cenę niż w przypadku sprzedaży poszczególnych jego składników z osobna, ale również utrzymać przedsiębiorstwo w ciągłym ruchu i zachować przynajmniej część istniejących miejsc pracy. Jest więc ze wszech miar korzystny zarówno dla wierzycieli, dla załogi zatrudnionej w przedsiębiorstwie, jak i dla upadłego. Tym samym pozwala zrealizować cel postępowania upadłościowego, czyli zaspokoić roszczenia wierzycieli w możliwie jak najwyższym stopniu, przy jak najniższych kosztach społecznych. Autor szczegółowo analizuje przepisy prawa upadłościowego dotyczące sprzedaży przedsiębiorstwa w całości lub w zorganizowanych częściach, omawiając przy tym procedurę wyceny i przetargu. Wspomina także o zaletach czasowego wydzierżawienia przedsiębiorstwa przyszłemu nabywcy, jak również o celowości tymczasowego prowadzenia przedsiębiorstwa przez syndyka.

 

Adam Müller

Obrót nieruchomościami rolnymi – ocena zmian legislacyjnych | 118

 

Artykuł przedstawia wpływ zmian w obrocie nieruchomościami rolnymi, obowiązujących od 30 kwietnia 2016 r., na rynek nieruchomości. Przedmiotem oceny jest funkcjonowanie wspomnianej zmiany w kontekście podmiotów, które mogą nabyć nieruchomość rolną. Ponadto analizie został poddany wpływ wprowadzonych zmian na ewentualny podział nieruchomości rolnych i następnie ich zbycie. Autor zwraca uwagę na swoistą lukę prawną w zakresie realizacji celu, jaki miała spełniać nowelizacja ustawy.

Robert Pakla

Spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu – wczoraj i dziś, ale czy jutro? | 128

 

Przedmiotem artykułu są rozważania nad przyszłością spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu. Autor dokonuje charakterystyki tego ograniczonego prawa rzeczowego celem zbadania jego wpływu na rynek mieszkaniowy w Polsce. W artykule podkreślono również korelację instytucji spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu z prawem spadkowym oraz prawem rodzinnym. W tekście przedstawiono ponadto proces przystępowania do spółdzielni mieszkaniowej w związku zaistniałymi na przestrzeni ostatnich lat problemami i nowelizacjami ustaw regulujących omawianą tematykę. Autor stara się odpowiedzieć na pytanie dlaczego spółdzielczość mieszkaniowa, mimo ogromnego potencjału jaki za sobą niesie, przeżywa recesję w Polsce, a także udowodnić iż jest to nadal atrakcyjna forma przedsiębiorczości na rynku mieszkaniowym.

Mariusz Ruta, Karolina Adamczyk

Spółka rynku wynajmu nieruchomości – ocena projektowanej konstrukcji organizacyjno-prawnej i jej wpływu na polski rynek nieruchomości komercyjnych | 141

 

Struktura typu Real Estate Investment Trust funkcjonuje z powodzeniem w wielu krajach. Brak odpowiednich regulacji prawnych w polskim ustawodawstwie blokował możliwość tworzenia krajowych spółek uprzywilejowanych podatkowo inwestujących na rynku nieruchomości. W efekcie rynek ten zdominowany jest przez podmioty zagraniczne. Zmiana tej sytuacji może nastąpić za sprawą ustawy o spółkach rynku wynajmu nieruchomości. Celem artykułu jest zweryfikowanie, czy wejście w życie proponowanych zmian legislacyjnych zwiększy udział krajowych podmiotów w finansowaniu rynku nieruchomości komercyjnych oraz czy akcje SRWN mogą stać się atrakcyjnym instrumentem dla inwestorów indywidualnych, jak i otwartych funduszy inwestycyjnych w Polsce. W artykule dokonano szczegółowej analizy proponowanych rozwiązań legislacyjnych za pomocą metody prawno-dogmatycznej, z zastosowaniem literalnej, celowościowej oraz systemowej wykładni norm prawnych oraz metody prawno-porównawczej w zakresie regulacji prawnych funkcjonujących w innych krajach europejskich, gdzie wprowadzono podobną strukturę. Wskazano również obszary wymagające doprecyzowania oraz zapisy mogące budzić wątpliwości i potencjalne trudności dla podmiotów chcących podjąć działalność jako spółka rynku wynajmu nieruchomości. Wyniki przeprowadzonej analizy wskazują, że wejście w życie proponowanej ustawy, po uprzednim doprecyzowaniu niejasnych i budzących wątpliwości kwestii, wpłynie korzystnie na zwiększenie udziału krajowych inwestorów zarówno indywidualnych jak i instytucjonalnych w finansowaniu rynku nieruchomości komercyjnych w Polsce.

Justyna Glinka, Łukasz Chyla

Stowarzyszenia zwykłe i stowarzyszenia rejestrowe po 20 maja 2016 r. – jak znowelizowane przepisy wpłyną na wskazane formy organizacji społecznych? | 169

 

Inicjatywy społeczne przybierające formę stowarzyszeń stanowią coraz istotniejszy aspekt z perspektywy aktywnego społeczeństwa obywatelskiego. Ustawodawca, który dostrzegał liczne mankamenty poprzednio obowiązującego brzmienia ustawy prawo o stowarzyszeniach, zdecydował się na postępową reformę, którą wdrożyła ustawa nowelizująca z dnia 25 września 2015 r. (większość znowelizowanych przepisów weszła w życie z dniem 20 maja 2016 r.). Reforma ta stanowi długo oczekiwaną reakcję na liczne problemy szeroko dotychczas dyskutowane w doktrynie czy orzecznictwie, i wymaga wyczerpującego komentarza. Niniejszy artykuł pozwala na zestawienie praktycznych i teoretycznych aspektów funkcjonowania dwóch wariantów organizacji społecznych – stowarzyszenia zwykłego i stowarzyszenia rejestrowego. Pogłębiona analiza cech obu form, uwzględniająca stan prawy przed i po 20 maja 2016 r. ma na celu umożliwić Czytelnikowi sformułowanie własnej, krytycznej oceny w zakresie doboru odpowiedniej formy prawnej dla określonej inicjatywy społecznej. Rozważania, prowadzone przede wszystkim z perspektywy zmian wprowadzonych ustawą nowelizującą, mają na celu określenie wpływu postępowej reformy na zaangażowane obywateli w sektorze organizacji pozarządowych i wzrost zainteresowania stowarzyszeniami zwykłymi pro futuro.

Michał Wachowski

Społeczeństwo obywatelskie jako tło prawnych uregulowań rynku kasyn na przykładzie wybranych państw europejskich | 183

 

W dzisiejszych czasach branża hazardowa, a w szczególności jej najszerszy i najstarszy legalny segment – rynek kasyn, jest jedną z najszybciej rozwijających się branż. Jednocześnie jej elementy są jednymi z najlepiej radzącymi sobie z powszechnym i popularnym ostatnimi latami kryzysem ekonomicznym. Tendencję tę można zauważyć na całym świecie – od Stanów Zjednoczonych, poprzez Europę, aż do Chin. Korzyści, a przede wszystkim zagrożenia, wynikające z wyjątkowo szybkiego rozwoju rynku, spowodowały konieczność stworzenia modeli uregulowań prawnych. Wielka różnorodność takich modeli (zarówno w skali makro – odmienne modele w różnych państwach, jak i mikro – różne formy w ramach regionów jednego kraju) niesie ze sobą natomiast konieczność ich porównywania, a także próby klasyfikacji aby można było wyodrębnić te, których wpływ na rozwój regionu oraz społeczeństwo jest jak najbardziej korzystny. Opracowanie obejmuje stan obecny, aczkolwiek niezbędne w jego ukazaniu, a także zobrazowania kierunków, dynamiki zmian oraz porównań było sięgnięcie do okresów wcześniejszych.

 

Aleksandra Borys, Artur Lis

Euroregion „Tatry” jako polski przykład współpracy transgranicznej | 195

 

W artykule przybliżono historię i formy współpracy euroregionalnej w Europie. Polskie doświadczenia w zakresie współpracy euroregionalnej autorzy ukazali poprzez opisanie organizacji i funkcjonowania Transgranicznego Związku Euroregion „Tatry”. Na podstawie postawionych wniosków można stwierdzić, iż cel ten został zrealizowany. Funkcjonowanie euroregionów faktycznie pogłębia współpracę transgraniczną w Europie, ponieważ daje możliwość wymiany doświadczeń oraz przybliża sąsiadujące ze sobą społeczności. Wzorcowy euroregion - Transgraniczny Związek Euroregion „Tatry” skutecznie umacnia współpracę polsko - słowacką.

Judyta Przyłuska-Schmitt

Wykorzystanie systemów płatności bezgotówkowych do walki z szarą strefą | 210

 

Celem artykułu jest przedstawienie, w jaki sposób rozwój systemów płatności bezgotówkowych wpływa na zmniejszenie aktywność szarej strefy. W tym celu opisano rynek szarej strefy i podjęto próbę zdefiniowania wyzwań stojących wobec bezgotówkowego systemu finansowego, jako metody ograniczania szarej strefy. Artykuł opiera się na analizie literatury przedmiotu i zagadnień dotyczących organizacji bankowych systemów płatniczych w uwzględnieniem ich zalet i wad. Wykorzystano również metodę analizy i syntezy. Efekty istnienia szarej strefy gospodarczej odczuwają w różnym stopniu wszyscy uczestnicy życia gospodarczego, dlatego alternatywnie powstające w sieci systemy płatności bezgotówkowych – konkurencyjne wobec systemów bankowych – warto poddać regulacjom obejmującym pieniądz elektroniczny, aby odpowiednio wcześnie zapobiegać ucieczce do szarej strefy i nadużyciom dokonywanym poza legalnym systemem finansowym. Przedstawione w artykule treści podkreślają z jednej strony siłę rozwoju nowoczesnych technologii w społeczeństwie informacyjnym a zarazem jedną z metod walki z szarą strefą, jaką jest obrót bezgotówkowy. Z drugiej strony, wskazują na potrzebę dopasowania się do zmian wynikających z postępu technologicznego i oczekiwań społeczeństwa.

Beata Piasny

Kulturowe uwarunkowania zarządzania wiedzą | 233

 

Organizacje działające w gospodarce opartej na wiedzy odczuwają potrzebę intensywnego wykorzystania narastających w szybkim tempie rezultatów w nauce, technologii, organizacji i zarządzaniu. W tej sytuacji kreowanie systemów zarządzania wiedzą otwiera przed organizacjami nowe możliwości, stanowi podstawę tworzenia oraz utrzymania przewagi konkurencyjnej. Powszechne są dziś opinie, że ważną rolę w procesie zarządzania wiedzą odgrywa kultura organizacyjna, która może wspierać tworzenie i dzielenie się wiedzą, ale może również stanowić poważny czynnik ograniczający. Celem artykułu jest ukazanie związków zarządzania wiedzą z kulturą organizacyjną. Artykuł powstał w oparciu o dostępną literaturę przedmiotu oraz przemyślenia własne autorki.

Izabela Balińska

Психолого-инновационные аспекты управления персоналом в сфере образования | 248

 

Thesis in the form of research reports to obtain the degree of Doctor of Philosophy in Human Resource Management – International Personnel Academy, interregional Academy of Personal Management, International Open University, Kyiv, 2013.
The report-synthesis of analytical material presented in the author of a member of special publications for ten years of her scientific and organizational activities in the field of education. All Publications (about thirty) are placed mainly in Polish Journals.
This thesis is devoted to actual and not very enough researched psychological aspects of innovational aspects of management of education – mainly – management in hither educational establishments. The author proves and justifies on explanation as to what psychological aspects of education innovations in management of education caused a radical restructuring of educational system in XXІ century, globalization and integrational processes. They significantly entrance the man-nature management in general, are fundamental principles of progressive development of education, strengthening its role and importance in the functioning of modern states.
Depth analysis of the theoretical and methodological foundations of psychological and innovational aspects of management in educational is done. Based on consideration of the characteristics of education in Europe, the most characteristic features of new advances in psychology, management science in education are analyzed. Coherent confusions and recommendations the author of this thesis on methods, technology, organizational and managerial aspects in the management of higher educational institutions are formulated.

Glosa

Grzegorz Wolak

Przestępstwo znęcania jako podstawa niegodności dziedziczenia. Glosa do wyroku Sądu Najwyższego z dnia 23 marca 2016 r., III CSK 80/15, OSNC 2017, nr 2, poz. 25 | 270

 

W myśl art. 928 § 1 pkt 1 kc spadkobierca może być uznany przez sąd za niegodnego, jeżeli dopuścił się umyślnie ciężkiego przestępstwa przeciwko spadkodawcy. W glosie do wyroku Sądu Najwyższego z dnia 23 marca 2016 r., III CSK 80/15, OSNC 2017, nr 2, poz. 25, autor wyraził aprobatę dla poglądu o tym, że: „Żona spadkodawcy, która dopuściła się przeciwko niemu przestępstwa znęcania się psychicznego, polegającego m.in. na uporczywym i złośliwym ograniczaniu kontaktów z małoletnim dzieckiem, w wyniku czego doszło do rażącego naruszenia zasad współżycia w rodzinie oraz jej spoistości i trwałości, a następnie do targnięcia się spadkodawcy na życie osób najbliższych i własne, może być uznana za niegodną dziedziczenia (art. 928 § 1 pkt 1 kc)”.

Recenzje

 

Beata Piasny

Zarządzanie projektem europejskim, M. Trocki (red.), Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa 2015. | 290

 

Maria Zuba-Ciszewska

Stan i perspektywy rozwoju spółdzielczości wiejskiej w Polsce, pod red. naukową Zbigniewa Brodzińskiego, Leszka Leśniaka, Jarosława Bomby, Wyd. Centrum Doradztwa Rolniczego w Brwinowie, Oddział Kraków, Kraków 2015. | 294

 

Sprawozdanie

 

Andrzej Szymański

Sprawozdanie z obrad XIII Colloquium Prawno-Historycznego | 299