Paweł Hanclich

Podstawy prawne wspólnotowych preferencji celnych dla państw Afryki, Karaibów i Pacyfiku (Africa, Carribean and Pacific Countries) - próba oceny Porozumienia z Cotonou i jego efektów handlowych

Streszczenie

 

Artykuł przedstawia historyczne ukształtowanie relacji preferencyjnohandlowych, istniejące pomiędzy Wspólnotą a państwami ACP w postanowieniach kolejnych konwencji z Lomé, zapewniający tym krajom jednostronny preferencyjny dostęp do ich towarów do rynków unijnych oraz wskazuje na podjętą w przepisach Porozumienia z Cotonou próbę odmiennego ukształtowania tych relacji. Zwraca się uwagę na próbę wypracowania wspólnego stanowiska państw ACP przed podpisaniem Porozumienia z Cotonou mającego zapewnić jak najdłuższy okres zagwarantowania preferencyjnego dostępu towarów pochodzących z tych państw do rynku Wspólnoty. Jednocześnie przedstawione zostały usiłowania krajów ACP w zakresie zapewnienia im dotychczasowych unijnych środków pomocowych pomimo przewidywanej w perspektywie modyfikacji relacji handlowych. Handlowych artykule zaprezentowano dążenia Unii Europejskiej do zastąpienia istniejących jednostronnych preferencji taryfowych w dostępie do rynku unijnego towarów z państw ACP stopniowo wprowadzonymi przepisami kształtującymi nowe stosunki handlowe oparte na zasadzie wzajemności.
Zasadnicza oś artykułu koncentruje się wobec postanowień Porozumienia z Cotonou wskazując na jego założenia polityczne, ustalenia w zakresie współpracy gospodarczej i handlowej, jak również zobowiązania unijne co do świadczenia pomocy na rzecz krajów ACP. Przedstawione zostało dążenie Wspólnoty do stworzenie w miejsce obecnego systemu jednostronnych preferencyjnych relacji handlowych założeń stosunków zmierzających do ukształtowania od roku 2008 stref wolnego handlu pomiędzy krajami ACP a UE. Podkreślono również oraz zaprezentowano zasadnicze założenia Porozumienia z Cotonou gwarantujące utrzymanie preferencyjnego statusu importowego dla towarów pochodzących z krajów Afryki, Karaibów oraz Pacyfiku, jak również omówiono inne postanowienia tej umowy międzynarodowej, w tym przede wszystkim odnoszące się do ustalania reguł pochodzenia towarów oraz zasad świadczenia pomocowych środków unijnych. W podsumowaniu podjęto próbę oceny zmiany relacji handlowych na linii UE-ACP przewidzianych w postanowieniach Porozumienia z Cotonou, jak również wskazano na możliwe w następnych latach wystąpienie określonych efektów handlowych spowodowanych zmianą tychże relacji.

Barbara Janusz - Pawletta

„Wojna z terroryzmem" - problemy klasyfikacji prawnej
Streszczenie

 

Pojęcie „wojny z terroryzmem" wymyka się tradycyjnej kwalifikacji prawno-międzynardowej. Wydaje się bowiem, że nie chodzi w nim o klasycznie rozumianą „wojnę" ze wszystkimi przypisywanymi jej skutkami prawnymi. Bardziej zasadne jest definiowanie „wojny z terroryzmem" w kontekście konkretnej sytuacji faktycznej, która może przyjąć jedną z dwóch niżej wymienionych postaci. Po pierwsze, może to być sytuacja, w której jeden po drugim następuje szereg konfliktów o międzynarodowym lub niemiędzynarodowym charakterze, a ich regulacja podlega międzynarodowemu prawu humanitarnemu. Drugi wariant ma miejsce w przypadku wystąpienia szeregu „sytuacji konfliktogennych", do których zastosowanie znajdują normy ochrony praw człowieka. Dodatkowy problem przy kwalifikowaniu „wojny z terroryzmem" rodzi fakt, że współcześnie podmioty dokonujące aktów terrorystycznych mają często charakter niepaństwowy. W doktrynie nie ma zgodności, czy taki akt jest wystarczającą podstawą prawną dla skorzystania przez państwo z prawa do samoobrony gwarantowanego w Karcie Narodów Zjednoczonych. Prawo do samoobrony jest bowiem jedyną podstawą uprawniającą państwo do zaangażowania się w konflikt i użycia siły zbrojnej w stosunkach międzynarodowych bez uprzedniego upoważnienia w decyzji Rady Bezpieczeństwa ONZ. Niejasność odnośnie podstawy prawnej działań podejmowanych przez państwo zaatakowane przez terrorystów jest charakterystyczna dla „wojny z terroryzmem".

Grzegorz Jędrejek

Podejmowanie uchwał przez członków wspólnoty mieszkaniowej - zagadnienia wybrane

Streszczenie

 

Celem artykułu jest analiza przepisów ustawy o własności lokali z dnia 24 czerwca 1994 r. (cyt. dalej jako u.w.l.) dotyczących zarządu nieruchomością wspólną. Rozważania szczegółowe poprzedzone zostały przedstawieniem charakteru prawnego wspólnoty mieszkaniowej. Wszystkie czynności zarządu, niezależnie, czy przekraczają zakres zwykłego zarządu, czy też nie, muszą pozostawać w związku z nieruchomością wspólną. Dla skutecznego podjęcia uchwały właścicieli w trybie mieszanym nie jest wymagane zebranie głosów od wszystkich właścicieli, jeżeli oczywiście zarząd podlega regułom wskazanym w ustawie o własności lokali, a nie stosowanym odpowiednio na podstawie art. 19 u.w.l. przepisom KC regulujących współwłasność. Przy ocenie czy „inna czynność" niż wymieniona w art. 22 ust.1 u.w.l. przekracza zakres zwykłego zarządu należy uwzględnić kryteria związane z samą wspólnotą, w tym przede wszystkim liczbę członków, czy też wysokość ponoszonych obciążeń.

 

Artur Kuś

 

Polska we Wspólnej Polityce Handlowej Unii Europejskiej
Streszczenie

 

Wspólna polityka państw członkowskich UE jest w ciągłym rozwoju i obejmuje coraz to nowe obszary współpracy państw. Polityką najbardziej związaną z integracja ekonomiczną UE jest Wspólna Polityka Handlowa (WPH). Konsekwencją funkcjonowania w ramach UE unii celnej było wprowadzenie 1 stycznia 1970 r WPH. Od tego momentu polityka handlowa wobec krajów trzecich nie była realizowana na szczeblu narodowym, lecz na szczeblu wspólnotowym. UE w ramach WPH stosuje środki taryfowe (preferencyjne), których istota sprowadza się do możliwości importu po niższych stawkach celnych niż wynikające z unijnej taryfy celnej, oraz różnego rodzaju środki reglamentujące obrót towarowy z krajami trzecimi np. środki wynikające z postępowań ochronnych (środki ochronne), i tzw. środki pozataryfowe (niewiążące się z modyfikacją należności celnych, i nie wynikające z przeprowadzonych postępowań ochronnych). WPH opiera się na jednolitych zasadach, zwłaszcza w zakresie: zmian stawek celnych, zawierania umów celnych i handlowych, działań ułatwiających dostęp do rynku oraz działań chroniących go przed dumpingiem lub subwencjami zagranicznymi oraz polityki eksportowej. Wejście do UE zmieniło sytuację Polski także na forum Światowej Organizacji Handlu w związku z przekazaniem polityki handlowej z poziomu narodowego na wspólnotowy. Aktualnie, WPH w swojej części zewnętrznej, stanowi element koordynacji polityk gospodarczych państw członkowskich i w pewnym zakresie - wspólnej polityki zagranicznej. Przystąpienie do UE spowodowało istotne zmiany w polityce handlowej Polski, zarówno w sferze prawno-instytucjonalnej, jak i rzeczywistych obrotów towarowych. Polska nie prowadzi już samodzielnej polityki handlowej. Z dniem 1 maja 2004 r., polityka ta została bowiem objęta unijnym systemem importowo-eksportowym. Dzięki członkostwu w UE otworzyły się dla polskich towarów nowe rynki eksportowe. Z drugiej strony obniżyła się też ochrona polskiego rynku ze względu na generalną obniżkę ceł po przyjęciu taryfy unijnej i szeregu preferencji przyznanych przez UE w wyniku obowiązywania wzajemnych umów handlowych, systemu preferencji celnych lub jednostronnych preferencji wobec krajów rozwijających się.

 

Ambroży Skorupa

Nowe formy życia konsekrowanego
Streszczenie

 

Ustawodawca kościelny zawarł w Kodeksie Prawa kanonicznego z 1983 roku regulacje dotyczące nie tylko instytutów zakonnych ale także normy dotyczące instytutów świeckich oraz bardzo ogólnie kanony dotyczące życia pustelniczego oraz dziewic konsekrowanych. Nauczanie dotyczące życia konsekrowanego było kontynuowane przez papieża Jana Pawła II i dotyczyło jeszcze wdów konsekrowanych oraz została bardzo mocno podkreślona godność kobiety konsekrowanej. Trzeba jeszcze zaznaczyć, że możliwości dla życia konsekrowanego się nie wyczerpały, co wynika z normy zawartej w kan. 605. Kościół jest otwarty na działanie Ducha Świętego, ale zaakceptowania nowych form życia konsekrowanego może dokonać tylko Stolica Apostolska.

 

Krystyna Święcka

Okoliczności wyłączające bezprawność publikacji dziennikarskich
Streszczenie

 

Artykuł omawia problematykę cywilnoprawną okoliczności wyłączających naruszenie dóbr osobistych w środkach masowego przekazu. Takimi okolicznościami są: dziennikarskie prawo do krytyki, zgoda uprawnionego, przesłanki umożliwiające publikację wiadomości z życia prywatnego poszczególnych osób czy rozpowszechnianie ich wizerunku. Autorka zwraca również uwagę na odnoszenie się w tej materii do pozaustawowego kontratypu, jakim jest "uzasadniony interes społeczny". Odpowiedzialność prawną prasy regulują zarówno normy konstytucyjne, jak i przepisy zawarte w Kodeksie cywilnym czy prawie prasowym i prawie autorskim. Dobra osobiste pozostają w pewnego rodzaju opozycji do innych dóbr konstytucyjnych, przede wszystkim do wolności wyrażania poglądów, wolności prasy. Ten kolizyjny stosunek uzasadnia wyważanie interesów dwóch stron. Autorka w tej materii podaje interesujące przykłady z orzecznictwa sądowego oraz zestawia polską regulację z rozwiązaniami przyjętymi w innych państwach.