Badanie ma na celu identyfikację słabych i mocnych stron nauczania polonistycznego oraz określenie szans i zagrożeń związanych z wdrażaniem nowej podstawy programowej z języka polskiego.

 

Efektem badania będą też praktyczne narzędzia, które pomogą nauczycielom skuteczniej wdrażać zapisy nowej podstawy w nauczaniu. Narzędzia te będą wykorzystywać dorobek naukowy dydaktyki szczegółowej literatury i języka polskiego, wyniki przeprowadzonych w zlecanym projekcie badań i będą wypracowywane we współpracy ze szkołami i nauczycielami języka polskiego.

 

Głównym celem badania jest diagnoza stanu nauczania języka polskiego, zgodnie z nową podstawą programową[1], na III etapie edukacyjnym, oraz opis środowiska szkolnego (w wypadku kadry szkolnej i uczniów) i pozaszkolnego (w wypadku uczniów), które może warunkować ten stan. Diagnoza ta będzie punktem wyjścia do działań mających na celu poprawę opisanego stanu nauczania.

 

Cele szczegółowe projektu obejmują:

1. Ocenę umiejętności uczniów w zakresie objętym zapisami podstawy programowej z języka polskiego dla III etapu edukacji (w zakresie opisanym w części 7.1 );
2. Identyfikację czynników mogących mieć wpływ na poziom lub możliwości rozwijania tych umiejętności, takich jak: dotychczasowy poziom wiedzy i umiejętności uczniów – warunkowany zarówno przebiegiem edukacji na wcześniejszych poziomach edukacyjnych, jak i uwarunkowaniami pozaszkolnymi(środowisko, z którego pochodzi uczeń; otoczenie społeczne; środowisko rodzinne – tu szczególnie przekazywane wartości i postawy życiowe, a także przekazywana wiedza); motywacje uczniów do nauki i wynikające z nich postawy; uwarunkowania pozaszkolne (takie jak opisane wyżej, przy czym należy zwrócić uwagę na to, czy uwarunkowania te zmieniały się w czasie);
3. Identyfikację, analizę i ocenę narzędzi dydaktycznych oraz metod kształcenia polonistycznego wykorzystywanych na III etapie edukacji[2];
4. Zidentyfikowanie słabych i mocnych stron kształcenia polonistycznego w kontekście wejścia w życie zapisów podstawy programowej kształcenia ogólnego;
5. Stworzenie bazy dobrych praktyk i narzędzi dydaktycznych, które będą służyć skutecznemu wdrażaniu nowej podstawy programowej do języka polskiego[3];
6. Rozwijanie współpracy podmiotów prowadzących badania dydaktyczne ze szkołami i nauczycielami poprzez analizę zebranych i wytworzonych przez Wykonawcę w projekcie narzędzi dydaktycznych oraz sprawdzanie ich działania w praktyce edukacyjnej.

Pytania badawcze:

1. W jaki sposób w badanych szkołach jest realizowana nowa podstawa programowa z języka polskiego dla III etapu edukacji (jakie są stosowane metody dydaktyczne, jaka jest efektywność nauczania)?
2. Jakie są dobre praktyki stosowane przez nauczycieli języka polskiego, które sprzyjają skutecznemu wdrażaniu nowej podstawy programowej do języka polskiego?
3. Jaki jest poziom opanowania przez uczniów wiedzy i umiejętności w zakresie objętym zapisami podstawy programowej z języka polskiego dla III etapu edukacji? Które z nich wymagają szczególnego rozwoju/wsparcia? Jakie czynniki wpływają na rozwój tych umiejętności?
4. Jakie narzędzia dydaktyczne i metody kształcenia polonistycznego wykorzystywane są przez nauczycieli na III etapie edukacji? Na ile są one skuteczne/adekwatne do zapisów nowej podstawy programowej? Na ile pozwalają skutecznie rozwijać umiejętności uczniów opisane w nowej podstawie programowej? W jaki sposób należałoby je rozwijać/modyfikować, aby lepiej wspierać wdrażanie podstawy programowej?
5. Jakie są mocne i słabe strony kształcenia polonistycznego w kontekście wejścia w życie zapisów podstawy programowej kształcenia ogólnego?

---

 

[1] Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dn. 23 grudnia 2008 r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół, (Dz.U. 2009 r., nr 4, poz. 17)

[2] Analiza ta zostanie przeprowadzona zgodnie z metodologią oceny narzędzi zdefiniowaną przez Wykonawcę i opisaną w dalszej części OPZ.

[3] Przez narzędzia dydaktyczne Zamawiający rozumie narzędzia wykorzystywane przez nauczyciela do pracy z uczniem w celu rozwijania lub oceniania wiadomości i umiejętności ucznia. Narzędziami takimi mogą być np. ćwiczenia dydaktyczne, scenariusze lekcji, zadania testowe i inne zadania służące kształceniu oraz ocenie wiadomości i umiejętności uczniów.