Prowadzący

dr Anna Jeziorkowska-Polakowska

mgr Agnieszka Karczewska

Liczba godzin: 60

Liczba punktów ECTS: 4

Efekty kształcenia

Po ukończeniu I roku specjalizacji pedagogicznej student otrzymuje przygotowanie konieczne do organizowania i prowadzenia lekcji języka polskiego w klasach IV-VI szkoły podstawowej.

Student:

1. zna dokumenty oświatowe i wybrane publikacje metodyczne dotyczące tego etapu kształcenia;
2. potrafi stosować poznane metody pracy i techniki wychowawcze, by wspierać rozwój uczniów i skutecznie motywować ich do nauki;
3. jest w stanie samodzielnie zaplanować pracę uczniów i sposoby badania ich osiągnięć;
4. umie dokonać ewaluacji i oceny pracy własnej i uczniów;
5. rozumie potrzebę budowania własnego warsztatu pracy i odpowiedzialnego korzystania z różnych źródeł informacji;
6. umie rozpoznać potrzeby edukacyjne uczniów i indywidualizować proces kształcenia;
7. jest przygotowany do aktualizowania i poszerzania swojej wiedzy i umiejętności;
8. ma świadomość odpowiedzialności etycznej swojego zawodu.

Forma zaliczenia przedmiotu

aktywna praca podczas zajęć, systematyczne uczestniczenie w hospitacjach lekcji języka polskiego w szkole podstawowej i gimnazjum oraz przygotowanie kart hospitacyjnych, regularnie przygotowywane niewielkie prace pisemne (np. recenzja podręcznika, projekt/konspekt lekcji, ćwiczenia do pracy z tekstem, przykładowy sprawdzian), kolokwium

Treści programowe

1. Omówienie podstawy programowej dla szkoły podstawowej i obowiązującej na tym etapie listy lektur oraz programów nauczania i podręczników.
2. Sposoby pracy z utworem literackim w szkole (teksty prozatorskie, liryczne i dramatyczne).
3. Siatka pojęć teoretycznoliterackich Bożeny Chrząstowskiej.
4. Nauczanie gramatyki i ortografii oraz integracyjny wymiar kształcenia polonistycznego w szkole podstawowej.
5. Poprawna konstrukcja konspektu i scenariusza zajęć (koncepcje dydaktyczne, taksonomia celów, obudowa metodyczna konspektu).
6. Metody tradycyjne i aktywizujące na lekcjach języka polskiego.
7. Zagadnienia związane z czytelnictwem i motywowaniem młodszych uczniów do lektury.
8. Zagadnienia związane ze sposobami efektywnego uczenia się, notowania.
9. Organizowanie ćwiczeń w mówieniu i pisaniu.
10. Planowanie pracy, rozkład materiału, przygotowanie pierwszej lekcji.
11. Kwestie związane z ewaluacją pracy ucznia i nauczyciela, sposobami i dokumentacją oceniania.
12. Elementy pomiaru dydaktycznego: typologia zadań, budowanie kartoteki sprawdzianu, konstrukcja zadań zamkniętych i otwartych).
13. Budowanie warsztatu nauczyciela polonisty (przygotowanie pomocy dydaktycznych), czasopisma i przewodniki metodyczne.
14. Pierwszy stopień awansu zawodowego nauczyciela i wymaganej przy tym dokumentacji.
15. Blok zagadnień związanych z osobowością nauczyciela (budowanie autorytetu, najczęstsze błędy popełniane przez nauczycieli).
16. Treści dotyczące wychowania, sposobów radzenia sobie z porządkiem w klasie, pracy
    z uczniem zdolnym oraz z uczniem trudnym, przygotowanie godzin wychowawczych, zebrań
    z rodzicami.
17. Hospitacje lekcji języka polskiego w szkole podstawowej.

Literatura

1. R. Arends, Uczymy się nauczać, tłum. K. Kruszewski, Warszawa 1994.
2. W. Bednarkowa, Osłoń przed stopniami. O szkolnym ocenianiu, Kraków 2000.
3. D. Bernacka, Od słowa do działania. Przegląd współczesnych metod nauczania, Warszawa 2001.
4. S. Bortnowski, Jak uczyć poezji? Warszawa 1998.
5. S. Bortnowski, Przewodnik po sztuce uczenia literatury, Warszawa 2005.
6. S. Bortnowski, Scenariusze półwariackie czyli poezja współczesna w szkole, Warszawa 1997.
7. J. Brophy, Motywowanie uczniów do nauki, tłum. K. Kruszewski, Warszawa 2002.
8. B. Chrząstowska, Lektura i poetyka, zarys problematyki kształtowania pojęć literackich w szkole podstawowej, Warszawa 1987.
9. Doskonalenie warsztatu nauczyciela polonisty, red. A. Janus-Sitarz, Kraków 2005.
10. K. Gallagher, Jak zachęcać do czytania?, tłum. M. Pagińska,Gdańsk 2007.
11. J. Kowalikowa, Narodziny nauczyciela polonisty. Szkice edukacyjne, Kraków 2006.
12. Cz. Kupisiewicz, Podstawy dydaktyki, Warszawa 2005.
13. Nowoczesność i tradycja w kształceniu literackim. Podręcznik do ćwiczeń z metodyki języka polskiego, red. B. Myrdzik, Lublin 2002.
14. Przygotowanie ucznia do odbioru różnych tekstów kultury, red. A. Janus-Sitarz, Kraków 2004.
15. B. Niemierko, Ocenianie szkolne bez tajemnic, Warszawa 2002.
16. B. Niemierko, Między oceną szkolną a dydaktyką. Bliżej dydaktyki, Warszawa 1997.
17. H.P. Nolting, Jak zachować porządek w klasie, Gdańsk 2004.
18. W. Okoń, Wprowadzenie do dydaktyki ogólnej, wyd. V, Warszawa 2003.
19. E. Polański, Dydaktyka ortografii i interpunkcji, Warszawa 1995.
20. Polonista w szkole. Podstawy kształcenia nauczyciela polonisty, red. A. Janus-Sitarz, Kraków 2004.
21. M. Silberman, Uczymy się uczyć, przekł. J. Rybski, Gdańsk 2005.
22. Sztuka nauczania. Czynności nauczyciela, red. K. Kruszewski, Warszawa 1993.
23. M. Taraszkiewicz: Jak uczyć lepiej? Czyli refleksyjny praktyk w działaniu, Warszawa 1999.
24. M. Węglińska, Jak się przygotować do zajęć zintegrowanych? Kraków 2002.
25. M. Węglińska, Jak przygotować się do lekcji? Wybór materiałów dydaktycznych, Warszawa 1997.
26. P. Zbróg, Wojna o kształcenie językowe. Praktyczny model, Kielce 2005.

 Czasopisma metodyczne:

1. „Polonistyka”
2. „Warsztaty Polonistyczne”
3. „Zeszyty Szkolne”
4.  „Język Polski w Szkole Podstawowej” (kwartalnik)
5. „Nowa Polszczyzna”
6. „Język Polski w Praktyce”
7. „Psychologia w Szkole”
8. „Między nami Polonistami”