EN: On Some Conditions of the Moral Acceptability of Certain Prayers
Źódło/source:	Roczniki Filozoficzne, 64 (2016), nr 1
Strony/pages:	37-47

 

http://dx.doi.org/10.18290/rf.2016.64.1-4

 

Streszczenie

W artykule prezentuję pogląd, że ocena moralna osób modlących się w sytuacjach skrajnych (zagrożenie życia) powinna być formułowana w oparciu o znajomość pewnych nierzeczywistych okresów warunkowych. Chodzi tu o okresy warunkowe opisujące sytuacje, w których osoby modlące się mogłyby wybrać, gdyby zechciały, inne niż modlitwa sposoby ocalenia siebie lub najbliższych. Jednakże ponieważ nie znamy wartości logicznej takich zdań, nie mamy wystarczających podstaw do oceny moralnej takich osób. W dalszej części artykułu rozważam ogólne założenia racjonalności modlitw wstawienniczych w kontekście różnych odmian teizmu i sugeruję, że pojęcie Bożej odpowiedzi na takie modlitwy może mieć sens literalny w teizmie otwartym i probabilistycznym, a metaforyczny tylko w teizmie klasycznym.

 

Summary

In my paper, I present the view that moral evaluation of praying persons in existentially extreme situations (danger of death) should be based on knowledge concerning the truth value of some counterfactual propositions. I have in mind the counterfactual propositions describing situations in which praying people might choose, according to their will, other means of salvation for themselves or for their loved ones—other than petitionary prayer (also called “impetratory prayer”). However, since we do not know the truth value of such counterfactual propositions, we do not have sufficient means to issue any moral evaluation of such persons. In the second part of the paper I consider some general assumptions of rationality of petitionary and intercessory prayers in the context of various forms of theism. I suggest there that the concept of the divine answer to such prayers may have a literal meaning provided that we accept open or probabilistic theism, and a merely metaphoric or figurative meaning if we accept classical theism.

 

 

Słowa kluczowe: Bóg, okresy warunkowe, ocena moralna, modlitwa.

Key words: God, counterfactual proposition, moral evaluation, prayer.

 

 

Bibliografia/References:

1. Davison, Scott A. „Petitionary Prayer”. W: The Oxford Handbook of Philosophical Theology, red. Thomas P. Flint i Michael C. Rea,  293. Oxford: Oxford University Press, 2011.
2. Harris, Harriet. „Prayer”. W: The Cambridge Companion to Christian Philosophical Theology, red. Charles Taliaferro, Chad Meister, 216–237. Cambridge: Cambridge University Press, 2010.
3. Łukasiewicz, Dariusz. Opatrzność Boża, wolność, przypadek. Studium z analitycznej filozofii religii. Kraków–Poznań: Wydawnictwo Fundacja Dominikańskie Studium Filozofii i Teo­logii, Wydawnictwo Polskiej Prowincji Dominikanów „W drodze”, Kolegium Filozoficzno-‑Teologiczne Polskiej Prowincji Dominikanów, 2014.
4. Smilansky, Saul. „O wątpliwej wartości moralnej pewnych rozpowszechnionych form mo­dlitwy”, przeł. Marcin Iwanicki. Roczniki Filozoficzne 63 (2016), 1: 7–16. DOI: 10.18290/ rf.2016.64.1-1.
5. Teilhard de Chardin, Pierre. W: Jean Kammer. 100 modlitw w chorobie i cierpieniu, tłum. Magdalena Foss-Kita, 142. Kraków: Wydawnictwo „esprit”, 2008.

 

Informacja o autorze/Information about Author:

Dr hab. Dariusz Łukasiewicz, prof. UKW – kierownik Zakładu Logiki i Ontologii na Uniwersytecie Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy; adres do korespondencji: ul. Ogińskiego 16, 85-092 Bydgoszcz; e-mail: dlukas@ukw.edu.pl

 

Cytowanie/Citation information:

Łukasiewicz, Dariusz. 2016. O niektórych warunkach moralnej akceptowalności pew­nych modlitw. "Roczniki Filozoficzne" 64, 1: 37-47, DOI: 10.18290/rf.2016.64.1-4.