PRZEGLĄD PRAWNO-EKONOMICZNY
Rewiew of Law, Business & Economics

Nr 37 (4/2016) październik - listopad - grudzień 2016

pobierz pdf 

 

SPIS TREŚCI

 

Artykuły

 

Piotr Telusiewicz

„Pochopny” sąd opiekuńczy (uwagi w przedmiocie nowelizacji art. 112³ kro) | 7

 

Przedmiotem opracowania jest odniesienie do nowelizacji art. 112³ ustawy z dnia 25 lutego 1964 roku – Kodeks rodzinny i opiekuńczy, która obowiązuje od dnia 30 kwietnia 2016 roku. Zgodnie z obowiązującym już § 2, wskazanego artykułu, umieszczenie dziecka w pieczy zastępczej wbrew woli rodziców wyłącznie z powodu ubóstwa nie jest dopuszczalne. W uzasadnieniu projektowanej zmiany wskazano na kilka argumentów mających przekonać do niniejszej zmiany. Wśród nich wymieniono następujące: pochopna ingerencja sądów we władzę rodzicielską; konieczność doprecyzowania przepisów prawnych; zwiększającą się ilość przypadków ingerencji sądu w zakres władzy rodzicielskiej ze względu na złą sytuację materialną rodziców. Przedmiotowy artykuł stanowi przyczynek w dyskusji odnoszącej się do wymienionej nowelizacji Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego.

 

Agata Baran

Ochrona rodzicielstwa po nowelizacji przepisów prawa – wybrane aspekty | 20

 

Artykuł poświęcony jest zmianom w zakresie uprawnień rodzicielskich mające wpływ na ochronę rodzicielstwa, które zostały wprowadzone do kodeksu pracy w nowelizacji w lipcu 2015 r., a weszły w życie w styczniu 2016 roku. Choć nowelizacja przekształca system uprawnień rodzicielskich i tym samym wzmacnia pewne instrumenty ochronne, to zdaniem autorki- pracodawcy mogą wzbraniać się przed zatrudnianiem młodych ludzi, szczególnie młodych kobiet, dlatego konieczne byłoby wprowadzenie pewnych usankcjonowanych prawnie zachęt dla pracodawców. Celem niniejszego artykułu jest przedstawienie nowych regulacji prawnych, próba zbadania i ocena jak przedstawia się sprawa ochrony rodzicielstwa w świetle obecnie obowiązujących przepisów prawa, w jakim stopniu kobieta jest chroniona w okresie ciąży, jakie uprawnienia ma w okresie okołoporodowym, oraz jakie przywileje mają matka i ojciec nowonarodzonego dziecka.

 

Zdzisław Jancewicz

Requirements for marriage in the legislation of selected countries in South America | 36

 

In this article the law regulations containing requirements for entering into marriage in Argentina, Bolivia and Costa Rica have been presented and analyzed. According to the Argentinian National Code of Civil and Commercial Law, the marriage may be entered into by people of different sex, as well as by people of the same sex. On the basis of the Bolivian Family and Family Procedure Code, the issues with regard to entering into marriage and cohabitation are regulated, and the Cost Rican Family Code (amended) contains regulations regarding marriages of people of different sex. 

Each of the legislators establishes specific requirements for entering into marriage. Such circumstances are most often formulated negatively, therefore they are called obstacles, which may be relative or absolute. The amount of such obstacles and their scope is diverse in individual countries. Apart from obstacles to enter into marriage there exist other circumstances which regard the defects in the declaration of will, the condition of physical and mental health of fiancés and administrative issues connected with entering into marriage. 

The requirements established for entering into marriage are nevertheless very similar to each other in the legislations of the above mentioned countries, in spite of differences, in particular with regard to obstacles.

 

Marek Bielecki

Ochrona godności osoby ludzkiej w związku z jej zatrzymaniem przez Policję - wybrane aspekty | 57

 

Przedmiotem niniejszego opracowania, jest ukazanie wybranych rozwiązań normatywnych odnoszących się do czynności Policji związanych z zatrzymaniem osoby, które charakteryzują się dbałością o poszanowanie godności człowieka, niezależnie od tego czy jest sprawcą, świadkiem, osobą podejrzaną czy skazanym za dokonanie danego czynu. Godność ludzką pojmuje się tu jako przyrodzoną wartość człowieka, wypływającą z jego natury, o trwałym charakterze, dającą mu możliwość racjonalnego korzystania z własnych praw w sposób nieograniczający uprawnień innych osób. Autor realizuje powyższy cel w dwóch częściach. W pierwszej przedstawia rozważania na temat istoty godności osoby ludzkiej. W drugiej koncentruje uwagę na obowiązujących regulacjach dotyczących działania Policji.

 

Sabina Kałuziński

Pojęcie etyki i deontologii w zawodzie adwokata | 76

 

We współczesnym świecie obserwujemy rażące zanikanie granic wyznaczających normy zachowań, dlatego też warto zwrócić uwagę na takie zagadnienie jak etyka zawodowa. W obliczu ostatnich zmian w zakresie etyki adwokackiej przedmiotem moich teoretycznych rozważań będzie miejsce i rola takich zapisów w praktyce zawodów zaufania publicznego, jak i również relacja deontologii zawodowej do prawa powszechnie obowiązującego i etyki powszechnej.
Treść merytoryczna tegoż opracowania dotyczy etyki adwokackiej, w której określę jej specyfikę, opiszę drogę do zawodu na podstawie prawa o adwokaturze, przybliżę pozycję palestry i czynniki wpływające na jej budowanie oraz przedstawię wagę istnienia i wykonywania zawodu obrońcy. W kolejnej części objaśnię pojęcie immunitetu adwokackiego, dokonam wnikliwej analizy praw i obowiązków zebranych w Zbiorze Etyki adwokackiej i Godności Zawodu skupiając się na relacjach adwokata z klientem, wymiarem sprawiedliwości oraz kolegami z korporacji jak również kwestie związane z odpowiedzialnością dyscyplinarną członka palestry. Konkludując swoje rozważania przeanalizuję wszystkie argumenty za i przeciw skodyfikowaniu tych zasad w określone zbiory. 

 

Jacek Chojnacki

Wykorzystanie bezzałogowych aparatów latających w świetle wybranych zasad międzynarodowego prawa humanitarnego | 95

 

Bezzałogowe aparaty latające są jednym z przykładów wykorzystania nowoczesnych technologii we współczesnych konfliktach zbrojnych. Do niedawna używano ich przede wszystkim do działań z zakresu nadzoru i zbierania informacji wywiadowczych, lecz coraz częściej wykorzystywane są także do misji bojowych. W związku z powyższym pojawił się szereg pytań dotyczących etycznych, moralnych oraz prawnych aspektów stosowania tego rodzaju środków walki. 

W pierwszej części artykułu przedstawione zostały teoretyczne założenia związane z głównym problemem badawczym tj. aspekt definicyjny oraz obowiązujące normy prawa międzynarodowego odnoszące się do dronów. Następnie w odniesieniu do bezzałogowych aparatów latających analizie poddano dwie fundamentalne reguły prawa konfliktów zbrojnych w postaci zasady rozróżnienia i proporcjonalności. Artykuł uzupełniono o wnioski końcowe oraz wskazano perspektywy dalszych badań.

 

Agnieszka Kramek

Opłacalność inwestycji opartych na odnawialnych źródłach energii (OZE) | 111

 

Celem artykułu jest zwrócenie uwagi na problem bezpieczeństwa energetycznego w aspekcie możliwości wykorzystania odnawialnych źródeł energii. Wciąż rosnąca konsumpcja jest motorem rozwoju niezrównoważonych energo- i materiałochłonnych technologii produkcyjnych uwalniających do atmosfery, wód i gruntów duże ilości zanieczyszczeń. Pozyskiwanie zielonej energii stwarza możliwości mniejszej ingerencji w środowisko naturalne, a tym samym wpisuje się w strategię zrównoważonego rozwoju energetycznego. Atrakcyjność alternatywnych źródeł energii, w przeciwieństwie do konwencjonalnych jest rozpatrywana pod względem kosztów, ryzyka i zanieczyszczających gazów. Aby osiągnąć założone cele emisyjne (CO2, SO2, NOx, PM) konieczne jest uznanie za priorytet rozwój technologii OZE w ramach sektora energetycznego. Wybierając instalację wyposażoną w odnawialne źródła energii należy uwzględnić wiele czynników, które ostatecznie zdecydują o opłacalności systemu.

 

Kamila Sobieraj

Wpływ zmian w procesie lokalizacji inwestycji elektrowni wiatrowych na realizację unijnych wymagań w zakresie odnawialnych źródeł energii | 127

 

Kilkuletnie opóźnienia we wdrażaniu do polskiego systemu prawnego dyrektywy OZE spowodowało, że z dużą dozą pewności należy stwierdzić, że Polska może nie osiągnąć przypisanego jej ogólnego celu krajowego w 2020 r. oraz trajektorii dojścia do tego celu krajowego określonego w unijnej dyrektywie OZE (chociaż nie jest to jeszcze niemożliwe). Dodatkowo obecnie przewidywana wiodąca pozycja energetyki wiatrowej w rozwoju odnawialnych źródeł energii w Polsce (a w efekcie możliwość osiągnięcia przez Polskę ogólnego celu krajowego udziału energii ze źródeł odnawialnych w końcowym zużyciu energii brutto w 2020 r.) może zostać skutecznie zahamowana poprzez liczne konflikty społeczne związane z lokalizacją elektrowni wiatrowych. Celem niniejszego artykułu jest przedstawienie możliwego wpływu regulacji obecnie wprowadzonych do polskiego porządku prawnego na ograniczenie konfliktów społecznych związanych z lokalizacją elektrowni wiatrowych, a w efekcie na możliwość zrealizowania przez Polskę obecnych oraz przyszłych wymagań unijnych w zakresie odnawialnych źródeł energii.

 

Izabela Jakubowska

Opodatkowanie świadczeń związanych z działalnością socjalną pracodawcy | 148

 

Opodatkowanie składników wynagrodzenia za pracę budzi wiele wątpliwości podatkowych. Pracownicy w zamian za wykonywaną pracę często otrzymują oprócz wynagrodzenia zasadniczego również inne świadczenia, które mają uatrakcyjnić pracę w danym zakładzie. Liczne z nich związane są z działalnością socjalną pracodawcy, która może być finansowana z Zakładowego funduszu świadczeń socjalnych lub niezależnie od niego. Przejawami działalności socjalnej są m.in.: świadczenia urlopowe, rzeczowe, dofinansowanie do wypoczynku, zapomogi oraz pożyczki dla pracowników. W artykule omówiono zasady opodatkowania tych świadczeń podatkiem dochodowym od osób fizycznych oraz wskazano na rozbieżności orzecznicze w tym zakresie.

 

Dorota Tokarska

The Impact of the Economic Crisis on the Choice of the Form of Conducting an Economic Activity in Poland in the Years 2008-2012 | 163

 

The purpose of this article was to analyse the changes in the numbers of companies and partnerships in the years 2008-2012, including the division into a civil law partnership and a commercial law company. The analysis includes the total data, as well as the numbers of registered startups and de-registered companies in the period. It is worth paying attention to the fact that the time of the crisis was beneficial for the numbers of commercial law companies operating in the Polish market, particularly in terms of the raising interest in limited partnerships and limited joint-stock partnerships. In the years 2008 and 2009 the number of commercial law companies and partnerships not only failed to decrease but also increased and this trend still continues.

 

 

Glosa

 

Zuzanna B. Gądzik

Glosa do postanowienia Sądu Najwyższego z 28 kwietnia 2016 r. (I KZP 24/15) | 176

 

Glosa dotyczy postanowienia Sądu Najwyższego z dnia 28 kwietnia 2016 r. (I KZP 24/15) odnoszącego się do możliwości i zakresu objęcia lekarza ochroną należną funkcjonariuszowi publicznemu w kontekście przestępstwa stypizowanego w przepisie art. 226 k.k. W kontekście powyższego postanowienia przedstawione i scharakteryzowane zostały przypadki, w których lekarz może skorzystać z takiej ochrony (np. w zakresie udzielenia choremu pomocy doraźnej). Analizie poddano również nieuwzględnioną w orzeczeniu problematykę zastosowania normy zawartej w art. 231a k.k. w stosunku do podmiotów korzystających z ochrony tożsamej z ochroną funkcjonariusza publicznego.

 

Tekst źródłowy

 

Artur Lis

„Libertas ecclesiastica” przywilej wolborski z 1215 roku | 188

 

 

Recenzje

 

Maria Zuba-Ciszewska

A. Suchoń, Prawna koncepcja spółdzielni rolniczych, Poznań 2016 | 194

 

Artur Lis

Prawo administracyjne, red. Stanisław Wrzosek, Małgorzata Kruszewska-Gagoś, Lublin 2016 | 199

 

 

Sprawozdanie

 

Michał Jędrzejczyk

Sprawozdanie z Międzynarodowej Konferencji Finansowej „Finansowanie i opodatkowanie rolnictwa. Potrzeba i kierunki zmian” | 202