Książka prezentuje syntetycznie dzieje filozofii na KUL, zwłaszcza osiągnięcia powstałego w roku 1946 r. Wydziału Filozofii, początkowo nazywanego Wydziałem Filozofii Chrześcijańskiej. Ukazuje wewnętrzną logikę rozwoju myśli filozoficznej i jej kulturowo-społeczne uwarunkowania, nade wszystko zwraca uwagę na ujawniające się w tym środowisku bogactwo podejść i dyskusji. W szczególności przedstawiono: 10 podstawową perspektywę nauczania i uprawiania filozofii na KUL, zwłaszcza w aspekcie związków filozofii z kulturą; 20 chronologię przemian i główne osiągnięcia tego środowiska począwszy od okresu międzywojnia, koncentrując się na dokonaniach w ramach poszczególnych działów filozofii oraz dyscyplin okołofilozoficznych i pomocniczych, a więc w odniesieniu do historii filozofii, logiki i metodologii, a następnie metafizyki i jej parcjalizacji, czyli filozofii Boga, religii, człowieka, kultury, estetyki, oraz związków metafizyki z teorią poznania, filozofii przyrody i etyki; 30 aktywność środowiska lubelskiego na forum ogólnopolskim i międzynarodowym, a także postulaty, co do ewentualnych kierunków rozwoju, w perspektywie aktualnych trendów kulturowych.

 

Dokonania lubelskich filozofów przedstawiono jako dzieje Lubelskiej Szkoły Filozofii Klasycznej, jako filozofii zakorzenionej w tradycji filozofii chrześcijańskiej, ale autonomicznej w stosunku do religii. Początkowo dominowało podejście arystotelesowsko-tomistyczne, tzw. neotomizmem, zwłaszcza w wersji egzystencjalnej, jako tzw. „filozofia bytu” (LSFK w sensie wąskim), charakterystyczne zwłaszcza dla M.A. Krąpca i jego uczniów. Już jednak w pierwszych latach konstytuowania się tej szkoły ujawniła się tendencja do poszerzania opcji badawczej przez wyakcentowanie związków tego nurtu z klasyczną koncepcją nauki i filozofii. Zaowocowało to wykorzystaniem osiągnięć współczesnej fenomenologii (teoria poznania, ontologia i aksjologia), filozofii analitycznej (semiotyka) czy neokantyzmu, jednak przy zasadniczym podtrzymaniu korzeni tomistycznych (zwł. S. Kamiński, A.B. Stępień, Z.J. Zdybicka). Powstała też oryginalna forma personalizmu wyrastającego z nowej koncepcji etyki wykorzystującej fenomenologicznie pojęte doświadczenie wewnętrzne. W tak pojęte szersze rozumienie ideałów LSFK włączono dokonania lubelskich logików (zwł. S. Kamiński, S. Borkowski), historyków filozofii (S. Swieżawski i jego uczniowie) i filozofów przyrody (np. S. Mazierski).

 

 

Spis treści

 

Słowo wstępne (Ksiądz Rektor Stanisław Wielgus)

Przedmowa

 

Wstęp

 

I. Rola filozofii na KUL-u

 

II. Okres międzywojenny

 

1. Uwarunkowania historyczno-filozoficzne i organizacyjne

2. Historia filozofii

3. Logika i metodologia

4. Epistemologia oraz filozofia Bogu i religii

5. Psychologia i filozofia przyrody

6. Etyka

7. Podsumowanie

 

III. Okres powojenny

 

1. Struktury i periodyzacja

2. Tomizm lowański i tradycyjny

3. Tomizm egzystencjalny

4. Urozmaicona współczesność

A. Metafizyka i jej parcjalizacje

B. Teoria poznania, logika i metodologia

C. Historia filozofii

D. Etyka

E. Filozofia przyrody

5. Podsumowanie

 

Summary

Indeks nazwisk

 

---

 

Filozofia na KUL-u. Nurty - osoby - idee. Redakcja Wydawnictw KUL. Lublin 1998, ss. 179 (ISBN: 83-228-0603-5)