PRZEGLĄD PRAWNO-EKONOMICZNY
Rewiew of Law, Business & Economics

Nr 36 (3/2016) lipiec - sierpień - wrzesień 2016

pobierz pdf 

 

SPIS TREŚCI

 

Artykuły

 

Leszek Ćwikła

Warunki bezpieczeństwa jednostek pływających turystyczno-rekreacyjnych w świetle przepisów prawa - część I | 7

 

W artykule podjęto próbę całościowej analizy i oceny obwiązujących przepisów prawnych, mających na celu zagwarantowanie bezpiecznego podejmowania aktywności w ramach turystyki wodnej, z uwzględnieniem nowelizacji, które miały miejsce w ostatnich latach, odnoszących się do różnego rodzaju jednostek pływających, w szczególności jachtów śródlądowych i morskich. W części pierwszej omówiono różnice terminologiczne występujące w aktach prawnych przy określeniu jednostki pływającej, wykorzystywanej do uprawiania wodnych podróży turystycznych oraz przedstawiono procedurę rejestracji jachtu.

 

 

Marek Bielecki

Polityka państwa Polskiego wobec Świadków Jehowy w okresie PRL i po przemianach ustrojowych. Zarys problematyki | 28

 

Przedmiotem niniejszego artykułu jest próba ukazania sytuacji, w jakiej znalazło się wyznanie Świadków Jehowy po zakończeniu II wojny światowej. Autor udowadnia, że obok katolików, Świadkowie Jehowy, byli najbardziej dotkniętą represjami ze strony władz, grupą religijną. Sądy powszechne, oraz inne gremia sprawujące wówczas wymiar sprawiedliwości wydawały swe orzeczenie w imię oficjalnej i jedynie słusznej ideologii. Wraz ze zmianą ustroju na przełomie, przyszedł czas na rehabilitację. Wymiar sprawiedliwości, w swoim orzecznictwie, stara się „naprawić”, tendencyjną politykę władz opartą na niesprawiedliwym orzecznictwie władzy sądowniczej.

 

 

Mirosław Karpiuk

Stosunek służbowy militaryzacji | 51

 

W przypadku ogłoszenia mobilizacji, w czasie wojny oraz w razie wprowadzenia stanu wyjątkowego na całym obszarze Polski Rada Ministrów może objąć militaryzacją jednostki organizacyjne, które wykonują istotne z punktu widzenia obronności lub bezpieczeństwa zadania, a także jednostki organizacyjne specjalnie tworzone do wykonywania takich zadań. Te szczególne zadania wykonywane są w ramach stosunku służbowego militaryzacji, który powstaje z mocy prawa z dniem powołania do służby w jednostce zmilitaryzowanej.

 

 

Karol Juszka

Pozycja procesowa pokrzywdzonego w świetle wyników badań instytucji warunkowego umorzenia postępowania karnego | 64

 

Celem artykułu jest przedstawienie pozycji procesowej pokrzywdzonego w postępowaniu w przedmiocie warunkowego umorzenia postępowania karnego. Prezentacja jest oparta na wynikach analizy badań własnych akt sądowych 405 spraw dotyczących efektywności badanej instytucji warunkowego umorzenia postępowania karnego z lat 2003-2009. Rezultatem badań własnych jest przedstawienie postulatów de lege ferenda dotyczących zarówno modyfikacji ustawowej konstrukcji badanej instytucji, jak również działań jakie należy podjąć w praktyce jego stosowania w ramach obowiązujących przepisów.

 

 

Tomasz Kalita

Proces tworzenia konstytucyjnej formuły określającej zakres ochrony życia człowieka | 77

 

W niniejszym artykule w sposób szczegółowy przedstawiono przebieg prac nad tworzeniem konstytucyjnej formuły określającej granice ochrony życia człowieka. Rozpatrywanie działań ukierunkowanych na stworzenie takiego przepisu pozwoliło na ukazanie, już na tym etapie, pluralizmu światopoglądowego, w wyniku którego zwykła procedura tworzenia normy prawnej przerodziła się w dyskurs o charakterze ideowo-politycznym. Analiza polemiki polityków i ekspertów dotyczącej kształtu normy prawnej określającej zakres konstytucyjnej ochrony życia umożliwiła zrozumienie okoliczności powstania jej finalnego produktu, jakim jest art. 38 Konstytucji z 1997 r. Jedni mogą stwierdzić, iż artykuł ten jest zdobyczą, a inni, że efektem ubocznym demokracji. Należy jednak zauważyć, jak istotne w tym wszystkim były przeobrażenia systemowe i jak wielkie zaszły zmiany w dziedzinie praw podstawowych (i nie tylko), a w szczególności w zakresie konstytucyjnej ochrony życia.

 

 

Artur Lis

Документ в историческо-правном аспекте | 98

 

Przez dokument rozumie się pisemne oświadczenie o treści prawnej, wyrażające jakąś czynność prawną, sporządzoną w wymaganej formie. Dokumenty średniowieczne (dyplomy) spisywano w języku łacińskim na pergaminie (tj. specjalnie wyprawionej skórze). Po uformowaniu się państwa i przyjęciu chrześcijaństwa nastąpiło stopniowe przejmowanie różnych elementów kultury. Jako pierwszy o zapisywanie swych spraw dbać zaczął Kościół. Nastąpiła ewolucja od rozbudowanych i opatrzonych pewnymi formułami notycji zapisywanych w księgach ku samodzielnemu dokumentowi spisanemu na osobnej karcie pergaminu. Rozwój dokumentu polskiego odbywał się pod wpływem wzorów czerpanych z zagranicy, głównie z Rzeszy Niemieckiej oraz papiestwa. Następnie pojawił się dokument pieczętny dający uwierzytelnienie czynności prawnych. Właśnie w wieku XII rozpoczyna się ich powolne wprowadzenie do powszechnej praktyki, co zapewne powoduje nie tylko ewolucję ich formy i struktury, ale pociąga za sobą kształtowanie się początków instytucji zwanej kancelarią, a w stuleciu XIII jej szybszy rozwój. Kancelaria kościelna w zakresie funkcji i organizacji nie różniła się zasadniczo od kancelarii świeckich, podlegały one tym samym procesom przemian, wzajemnie na siebie oddziałując, w przeszłości w kancelariach świeckich wiele urzędów powierzano duchownym.

 

 

Jerzy Nikołajew

Godność człowieka jako źródło jego praw i wolności a prawo do wolności sumienia i religii więźniów | 118

 

Przedmiot niniejszego artykułu to kwestie godności osoby ludzkiej w korelacji z wolnością sumienia i religii więźniów. W pierwszej obszernej części autor podjął się analizy związanej z godnością człowieka jako źródłem jego praw. W tym miejscu przywołał odpowiednie akty prawa państwowego a także prawa i nauczania Kościoła katolickiego. Druga zasadnicza część poświęcona została zagadnieniom związanym z realizacją konkretnych uprawnień skazanych dotyczących ich prawa do wolności sumienia i religii, których istota sprowadzona została do uprzedniego uznania podmiotowości (godności) więźniów. W tym miejscu autor wymienił za art. 106 kkw poszczególne uprawnienia dotyczące prawa do praktyk religijnych i korzystania z posług religijnych realizowanych w warunkach zakładu karnego. W ostatniej zamykającej części dokonano raczej krytycznej oceny funkcjonowania całego modelu wykonywania praw religijnych więźniów, w sytuacji niezapewnienia odpowiedniego standardu tych „godnościowych” uprawnień skazanych i tymczasowo aresztowanych.

 

 

Łukasz Jerzy Pikuła

Metody wykładni prawa stosowane przez Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej | 168

 

Celem publikacji jest ukazanie metod interpretacji prawa stosowanych przez Trybunał Sprawiedliwości UE. Autor przedstawił interpretację jako zjawisko kulturowe, metody językowe, historyczne, celowościowe, kontekstowe oraz porównawcze, wskazując przy tym na ich znaczenie w kontekście omawianej problematyki.

 

 

Judyta Przyłuska-Schmitt

Bitcoin - a multifaceted issue | 186

 

Currently, in the market we are dealing with the transactions in the Internet with the participation of approx. 500 different virtual systems of currencies50, of which the most popular is a decentralized Bitcoin system. These projects - which are still in the experimental stage - are analyzed and gradually legal actions are taken in order to control the trading of that money. The aim of the article is to present events affecting the growing interest in virtual money by finding answers to the following research questions: 1. What are virtual currencies, how are they divided and defined? 2. What is the current state of bitcoin? 3. What are the opportunities and threats of trading Bitcoin? 4. What is the scope of regulation for Bitcoin? 5. What degree of control is suggested by banks? Key conclusion on virtual currency show that new form may spread and it has a chance to gain importance in everyday commercial transactions.

 

 

Paulina Wilhelmina Konarska

Wybrane aspekty pobierania i przeszczepiania narządów, tkanek i komórek post mortem w Azji na przykładzie Singapuru i Indii | 208

 

Transplantacja uznawana jest obecnie za rutynową metodę leczenia, która umożliwia przedłużenie życia lub poprawę jego jakości u osób zmagających się ze skrajną niewydolnością narządów. Pomimo swej skuteczności medycyna transplantacyjna wciąż boryka się z licznymi problemami. Jednym z najbardziej dotkliwych jest problem niedoboru narządów, z którym zmaga się współcześnie znakomita większość państw na świecie. Niemniej jednak, wskaźniki przeszczepialności w państwach azjatyckich są o wiele niższe niż w państwach innych regionów świata. Wyniki przeprowadzanych badań wskazują, że na niedobór narządów w państwach azjatyckich wpływa szereg różnych czynników. Systematyczne upowszechnianie wiedzy o transplantacji; zwiększenie funduszy przekazywanych z budżetu państwa; wprowadzenie niezależnych, centralnych organów koordynujących procedury oraz zmiana obowiązującego prawa mogą przyczynić się do rozwoju programu dawstwa post mortem, a co za tym idzie, wpłynąć na ograniczenie problemu niedoboru narządów w krajach azjatyckich.

 

 

Zbigniew Klimiuk

Odbudowa gospodarki i stabilizacja walutowa Włoch w latach 1945-60 (część II) | 226

 

W okresie po II wojnie światowej z krajów zachodnioeuropejskich Włochy wykazywały największe tempo rozwoju. W 1950 r. rozpoczęła się faza długookresowego rozwoju gospodarczego. Rozwój ten nawiązywał do pierwszych lat odbudowy. Tempo wzrostu produktu narodowego brutto (PNB), które w dziesięcioleciu do 1959 r. wynosiło rocznie średnio 6%, w latach szczytowej koniunktury 1960-61wzrosło do 7,8%. Dynamika rozwoju gospodarczego Włoch była porównywalna w tym czasie z RFN i Japonią. Włoskie firmy uzyskały znaczne sukcesy w międzynarodowej walce konkurencyjnej oraz wykorzystywały impulsy wynikające z polityki Wspólnego Rynku. Wraz z zewnętrzną ekspansją dokonały się poważne zmiany strukturalne, które uplasowały Włochy w grupie krajów wysoko uprzemysłowionych. W 1962 r. tempo wzrostu produktu narodowego brutto (PNB) spadło do 6%, a w 1963 r. do 4,8%. Koniunktura ustąpiła miejsca objawom kryzysowym, które przejawiały się w „galopującej” inflacji. W obawie przed deprecjacją lira nastąpiła masowa ucieczka kapitału za granicę. Polityka walutowa prowadzona w tym okresie przez władze włoskie okazała się skuteczna. Lir włoski stał się mianowicie nie tylko walutą stabilną, ale także jedną z „twardych” walut europejskich. Potwierdzały to wypowiedzi na łamach bieżącej prasy międzynarodowej, ale również sytuacja w dziedzinie bilansu płatniczego Włoch, który od 1957 r. wykazywał wysokie dodatnie saldo. Jeśli wziąć pod uwagę handel zagraniczny Włoch w 1960 r. to należy stwierdzić, iż w tym roku został osiągnięty najwyższy wzrost obrotów zagranicznych w krajach Europy Zachodniej. Był to również najwyższy poziom obrotów osiągnięty przez Włochy w okresie powojennym (wyższy o 1/3 w stosunku do poziomu w 1959 r.). Globalny import Włoch, który w 1953 r. stanowił 3,2% importu swiatowego wzrósł do 3,8%, a udział eksportu zwiekszył się w tym czasie z 2% do 3,2%.

 

 

Łukasz Furman

Kierunki modyfikacji istniejących rozwiązań w systemie poboru podatków | 250

 

Artykuł porusza ważną tematykę związaną z systemem podatkowym. Obecnie funkcjonujący system w Polsce jest bardzo rozbudowany zarówno pod względem ilości podatków, jak również rozproszenia aparatu skarbowego. Na łamach artykułu podjęto próbę wskazania kierunków zmian treści i konstrukcji systemu poboru, adekwatnego do współczesnych polskich uwarunkowań gospodarczych, który zdaniem autora przyczyniłby się wzrostu i rozwoju gospodarczego.

 

 

Sprawozdania

 

Damian Gil
Sprawozdanie z Ogólnopolskiej Konferencji Naukowej - „Zasady postępowań sądowych w świetle ostatnich nowelizacji” | 265

 

Agnieszka Ogrodnik - Kalita
Sprawozdanie z Ogólnopolskiej Konferencji Naukowej - „Prawo i Wychowanie” | 270