Ojciec Profesor Edward Iwo Zieliński OFMConv

 

Samodzielne prace badawcze dotyczyły głównie dwóch średniowiecznych autorów franciszkańskich: Jana Dunsa Szkota i Bonawentury.

Na marginesie własnych badań nad filozofią Szkota, które znalazły odbicie głównie w opublikowanej pracy doktorskiej i habilitacyjnej, były prace nad dziełami przygotowanymi przez innych autorów. Najistotniejsza była weryfikacja tłumaczenia przez Tadeusza Włodarczyka Traktatu o Pierwszej Zasadzie Jana Dunsa Szkota, pierwszego traktatu Szkota tłumaczonego na język polski, które ukazało się drukiem w Bibliotece Klasyków Filozofii (1988). Weryfikowałem też tekst polskiego przekładu (Mieczysława Kaczyńskiego) francuskiej pracy L. Veutheya: Jan Duns Szkot. Myśl teologiczna (wydanego w 1988 roku).

Bonawenturze poświęciłem obszerne hasło w Encyklopedii Katolickiej. Po nim nastąpiły prace nad przygotowaniem i przeprowadzeniem międzynarodowego kongresu poświęconego Doktorowi Serafickiemu w 700 rocznicę jego śmierci, który odbył się w 1974 roku w Krakowie pod patronatem kard. Karola Wojtyły; materiały tego kongresu ukazały się drukiem pod redakcją S.C. Napiórkowskiego OFMConv i moim. Przełożyłem też dzieło wybitnego znawcy filozofii Bonawentury, Leona Veutheya: Filozofia chrześcijańska św. Bonawentury; tłumaczenie ze względów na ograniczenia wydawnicze i cenzurę ukazało się najpierw jako „artykuł" w zbiorze poświęconym Doktorowi Serafickiemu (1980), a dopiero później (1996) jako samodzielna książka.

Innym myślicielem średniowiecznym, na którym skupiły się moje zainteresowania, był Anzelm z Canterbury. Wiele czasu poświęciłem weryfikacji i modyfikacji tłumaczenia Monologionu i Proslogionu dokonanego przez T. Włodarczyka, opatrzeniu tego przekładu wstępem i komentarzem. W kształcie, jaki nadałem całości, dzieła Anzelma ukazały się w Bibliotece Klasyków Filozofii (1992). Omówieniu stanowiska Anzelma, uprzedzającego stanowisko Szkota w rozumieniu jednoznaczności tak zwanych doskonałości czystych poświęciłem też referat podczas organizowanego przez kierowaną przeze mnie Katedrę we współpracy z Międzynarodowym Komitetem Studiów Anzelmiańskich sympozjum (24-26.IX.1996). Zgromadziło ono wielu największych znawców myśli Anzelma. Efektem była publikacja: Saint Anselm Bishop and Thinker, którą zredagowałem wraz z R. Majeranem. W 2009 r. ukazał się mój przekład ważnego dzieła: C.E. Viola, Anzelm z Aosty. Wiara i szukanie zrozumienia.

Przełożyłem też ważną pracę o charakterze syntezy, korygującą i dopełniającą obraz średniowieczna utrwalony przez E. Gilsona: Fernand Van Stteenberghen, Filozofia w wieku XIII (2006).

Jednak najwięcej czasu zajęły mi w tym okresie prace nad dziejami filozofii starożytnej. Zaczęło się od przygotowania (1992) przez moją Katedrę międzynarodowego sympozjum poświęconego tak zwanej nowej interpretacji Platona. Twórczym kontynuatorem tego podejścia jest G. Reale, który był główną postacią wspomnianego sympozjum. Efektem była publikacja, którą zredagowałem wspólnie z A. Kijewską: Platon. Nowa interpretacja (1993).

Z myślą o udostępnieniu czytelnikowi polskiemu bardzo obszernego, nowego opracowania całej myśli starożytnej (pogańskiej), podjąłem pracę nad tłumaczeniem pięciotomowej Historii filozofii starożytnej G. Realego. Pierwszy tom (za jego przekład otrzymałem nagrodę Stowarzyszenia Tłumaczy Polskich) ukazał się w 1993, piąty w 2002 roku. Za przekład otrzymałem w 2003 r. nagrodę „Feniks" przyznawaną przez Stowarzyszenie Wydawców Katolickich. W 2003 r. został wydany w jednym tomie polski przekład skrótu tego dzieła: Myśl starożytna (włoski oryginał został wydany w końcu 2001 roku). Naukową wartość dzieła G. Realego docenił Katolicki Uniwersytet Lubelski nadając Uczonemu z Mediolanu tytuł doktora honoris causa i wyznaczając mnie na promotora. W związku z tym powstało szereg drobniejszych tłumaczeń i opracowań. Obok laudacji za ważny uważam tekst referatu wygłoszonego na posiedzeniu Polskiego Towarzystwa Filologicznego (19.XII.2002): Giovanniego Reale spojrzenie na rozwój myśli filozoficznej starożytności, próbuję w nim bowiem ukazać zasadnicze rysy wizji filozofii starożytnej i jej punkty zwrotne, które przy lekturze bardzo obszernego przecież dzieła mogą umknąć uwadze czytelnika.

 

Autor: Edward Iwo Zieliński
Ostatnia aktualizacja: 23.03.2009, godz. 20:11 - Andrzej Zykubek