Między empirią a teorią
Abp Józef Życiński (1948-2011) in memoriam
W 70. rocznicę powstania Wydziału Filozofii KUL

Konferencja naukowa organizowana w dniach 26-27 stycznia 2016 r.
na Wydziale Filozofii
Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II

Jest faktem, że współczesna filozofia funkcjonuje w otoczeniu prężnie rozwijanych się nauk empirycznych. Obserwujemy, że badania empiryczne, w tym także sondaże, stały się punktem odniesienia w naszym myśleniu. Szukając wyjaśnienia, często ograniczamy się do podania korelacji lub opisu statystycznego czy przedstawienia praktyki zachowań. Widząc taki stan rzeczy, warto przypomnieć metodologiczną zasadę, że wyniki badań empirycznych domagają się interpretacji filozoficznej. Można też konstatować, że empiria dopuszcza wiele interpretacji i musi być dopełniona teorią. Przyjęcie takiego schematu ustawia jednak filozofię „w poczekalni” lub w roli sędziego, który śledzi obszar nauk empirycznych. Wycofanie się z pola gry nie służy ani filozofii, ani naukom empirycznym, nie prowadzi bowiem do przedyskutowania tak kluczowych relacji jak empiria – teoria, analiza konceptualna – analiza statystyczna, obserwacja – interpretacja czy praktyka – teoria. Rozwój nauk empirycznych i ich wszechobecność chcemy potraktować jako realne wyzwanie, podejmując z jednej strony kwestię tego, jak dalece filozofia (poczynając od metafizyki, poprzez epistemologie, filozofię umysłu, kończąc na etyce i filozofii religii) ma uwzględniać wyniki nauk empirycznych, z drugiej zaś pytać chcemy, jaką rolę w naukach empirycznych pełnią teorie filozoficzne. W tych badaniach można z pewnością inspirować się myślą śp. Abpa Józefa Życińskiego, który konsekwentnie podkreślał, że filozofię warto uprawiać w kontekście nauki. Widział on potrzebę uwzględniania wiedzy empirycznej w szeroko rozumianej refleksji filozoficznej, starał się także porządkować kwestie metodologiczne na styku empirii i teorii. Ten cenny wkład w kulturę intelektualną na przełomie XX i XXI wieku znalazł społeczny rezonans, chcemy więc o tym przypomnieć w przededniu 5. rocznicy jego śmierci.

Zaproszenie do wygłoszenia referatu na konferencji przyjęli m.in. prof. Jacek Jadacki (Uniwersytet Warszawski), prof. Piotr Gutowski (Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II), prof. Katarzyna Paprzycka (Uniwersytet Warszawski), dr hab. Monika Walczak (Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II), prof. Maciej Witek (Uniwersytet Szczeciński), dr hab. Sebastian Kołodziejczyk (Uniwersytet Jagielloński), Prof. Agnieszka Kijewska (Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II), dr Natasza Szutta (Uniwersytet Gdański), prof. Jacek Wojtysiak (Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II).

Zapraszamy do nadsyłania krótkich abstraktów do sesji wystąpień oraz sesji posterowej. Abstrakty (wystąpienie lub poster) prosimy przesyłać do dnia 15 grudnia na adres emailowy: teoriakonferencja@onet.pl. Szczególnie zachęcamy do udziału w sesji posterowej inspirowanej problematyką konferencji – przewidziana jest nagroda finansowa dla najlepszych!). Informacja o akceptacji zostanie przekazana do dnia 22 grudnia 2015

Na zakończenie pierwszego dnia konferencji planujemy spotkanie ukazujące wkład Abpa Józefa Życińskiego w przestrzeń nauki i kultury oraz budowanie społecznej odpowiedzialności za przekaz wartości.

W imieniu organizatorów: Arkadiusz Gut, ks. Marek Słomka