Ze skarbca Uniwersytetu - www.kul.pl/skarbiec

 
 

Królewska Manufaktura Porcelany w Miśni, Czarka ze spodkiem z miniaturami rodzajowymi w kartuszach i dekoracją z cieniem

  • photo 274
  • photo 277
  • photo 392
  • photo 658
  • photo 659
  • photo 660
  • photo 661

Czarka ze spodkiem z miniaturami rodzajowymi w kartuszach

Motywy "europejskie" obecne były już na wczesnych wyrobach porcelanowych Johanna Gregoriusa Höroldta (1696-1775). Za życia króla Augusta II Mocnego (1670-1733), rozmiłowanego w dekoracjach azjatyckich, nie cieszyły się one jednak popularnością. Mały wyjątek stanowiły minatury rodzajowe z "wypraw handlowych", malowane podług holenderskich sztychów z cumującymi w portach statkami oraz krzątającymi się tu i ówdzie marynarzami i kupcami, które już od roku 1722 zaczęły regularnie gościć na delikatnych ściankach naczyć z serwisów do picia kawy i herbaty.

 

Dworskie towarzystwo, popijając kawę lub herbatę, mogło na podstawie miniatur prześledzić kulisy sprowadzania luksusowych towarów z zamorskich krain, do których w owym czasie zaliczały się także spożywane trunki. Dopiero po śmierci monarchy w 1733 r., obok scen portowych, na stałe do repertuaru malarstwa na porcelanie weszły scenki w typie fête galante, inspirowane twórczością Antoine’a Watteau (1684-1721), a później także Nicolasa Lancreta (1690-1743) i François’a Bouchera (1703-1770), czy też rodzajowe scenki chłopskie – według Davida Teniersa Młodszego (1610-1690). Niezwykle popularne stały się także dworskie polowania i panoramy Drezna i Miśni.

 

Przytoczone tu motywy na ogół umieszczane były w wielobocznych kartuszach, często obwiedzionych złotą, koronkową bordiurą. Pomiędzy nimi, na niezamalowanych partiach naczyń pojawiać się zaczęły kwiaty i owoce, a nawet szkaradne owady i gryzonie, rzucające na ogół delikatny cień.

 

Prezentowana tu miśnieńska czarka ze spodkiem należy do wybitnych przykładów miniatorskiego malarstwa na porcelanie, inspirowanego holenderskimi scenami rodzajowymi.

  1. Obiekt

  2. Dane szczegółowe

    • Typ:
      • czarka
      • spodek
    • Tytuł: Czarka ze spodkiem z miniaturami rodzajowymi w kartuszach i dekoracją z cieniem
    • Datowanie: około 1730-1735
    • Miejsce powstania: Saksonia, Miśnia, Królewska Manufaktura Porcelany
    • Technika: farby podszkliwne i naszkliwne, złocenie
    • Materiał: porcelana
    • Wysokość (cm): 4.2
    • Średnica (cm): 7.8 - czarka; 13 - spodek
    • Sygnatura: czarka – skrzyżowane miecze kobaltem podszkliwnie oraz 9. na pierścieniu podstawy złotem naszkliwnie; wycisk 2; spodek – skrzyżowane miecze kobaltem podszkliwnie oraz 9. na pierścieniu podstawy złotem naszkliwnie; wycisk 2 w pierścieniu podstawy
    • Styl: porcelana malowana naszkliwnie i złoconaMU KUL V-657 a-b
    • Pochodzenie: dar Olgi i Tadeusza Litawińskich z 1986 r.
    • Literatura:
      • Sienkiewicz J.W., Zbiory im. Olgi i Tadeusza Litawińskich w Muzeum Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, Lublin 1991, s. 65, 78, poz. 27 (2. poł. XVIII w.).
      • Przylicki K., Odkrywanie. Sztuka polska i europejska w zbiorach Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II, (kat. wyst., Muzeum Okręgowe w Suwałkach, 27.06-30.10.2012), red. Z. Fałtynowicz, Suwałki 2012, s. 36, poz. 103.
      • Przylicki K., Ex Thesauro Universitatis. Zbiory sztuki Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II, Lublin 2013, s. 113.
  3. Metryka

    • Nr inwentarzowy: MU KUL V-657 a-b
    • Autor opisu: Krzysztof Przylicki
    • Autor zdjęć: Ireneusz Marciszuk

do góry


WSPÓŁPRACA

ikona
ikona
ikona
ikona
ikona