Camillo Ruini urodził się 19 lutego 1931 r. w Sassoulo (północne Włochy). W latach 1949 – 1957 odbył studia filozoficzne i teologiczne na Papieskim Uniwersytecie gregoriańskim w Rzymie. Święcenia kapłańskie przyjął 8 grudnia 1954 r. Wykładał filozofię  w Seminarium Duchownym w Reggio Emilia (1957 – 1968), teologię dogmatyczną w Międzydiecezjalnym Studium Teologicznym w Modenie (1968 -1986) oraz Teologicznym Studium Akademickim w Bolonii (1977 – 1983).
Święcenia biskupie przyjął 29 czerwca 1983 r. Trzy lata później został mianowany przez Jana Pawła II sekretarzem generalnym Włoskiej Konferencji Biskupów. 17 stycznia 1991 r. otrzymał godność prowikariusza generalnego dla Diecezji Rzymskiej i arcybiskupstwo. Po kolejnych dwóch miesiącach został przewodniczącym Włoskiej Konferencji Biskupiej. 28 czerwca 1991 r. otrzymał kapelusz kardynalski. W tym samym roku Papież nadał Camillo Ruiniemu godność wikariusza generalnego Jego Świątobliwości na Diecezję Rzymską, archiprezbitera Patriarchalnej Archibazyliki Laterańskiej oraz wielkiego kanclerza Papieskiego Uniwersytetu Laterańskkiego.
Badania naukowe kard. Camillo Ruiniego dotyczą tomistycznej teologii Kościoła (Chiesa de nostro tempo, Montfferaato 1996), kultury (m.in. Evagelizzazione e promozione umana: un approcio teologico, 1976) oraz społeczeństwa (La transcendenza della grazia nella teologica di San Tommaso d’Aquino, Roma 1971).