Swieżawski nazywał sam siebie uczniem św. Tomasza. Twierdził, że Akwinata był najbardziej metafizycznym myślicielem Zachodu i jemu to należy się wyróżniona pozycja w dziejach filozofii, gdy chodzi o refleksję filozoficzną nad najgłębszą strukturą rzeczywistości. Ale – i jest to bardzo ważne „ale” – ten tak zwany „kurs na Tomasza”, z którym Swieżawski niewątpliwie sympatyzował, nie oznaczał wszakże w jego przypadku propagowania „sytemu tomistycznego” lub patrzenia na św. Tomasza jak na autorytet, któremu należy się bezwzględny posłuch Profesor – jak wielokrotnie podkreślali to jego najbliżsi uczniowie – pomimo głębokiego przywiązania do myśli Akwinaty, „pozostawał zawsze na zewnątrz kierunku odnowienia tomizmu, który nosił nazwę «neotomizmu»”, i był „daleki nie tylko założeniom metodologicznym neotomistów, lecz również ich nazbyt ideologicznej postawie”. Jeśli wzywał do powrotu do filozofii św. Tomasza, to czynił to w przekonaniu, że gdy spojrzy się na jego doktrynę, ale nie tak, jak ujmowali ją tomiści, czyniąc z niej narzędzie walki ideologicznej, lecz tak, jak została ona wyrażona w jego pismach, to ujrzy się, że sposób myślenia św. Tomasza jest autentycznym i wielkim osiągnięciem filozoficznym, z tych względów ma wartość nieprzemijającą, aktualną również dla nas w chwili obecnej. Długie życie profesora Stefana Swieżawskiego upłynęło na niezwykle wytężonej pracy. Jego dorobek naukowy jest ogromny. Obejmuje ponad 300 publikacji, w tym 20 książek. Szczególne miejsce przysługuje pracom z zakresu historii filozofii: książce Zagadnienie historii filozofii, która jest sumarycznym zbiorem wiadomości na temat historiografii filozofii, oraz książkom o charakterze stricte historycznofilozoficznym: Dziejom filozofii europejskiej w XV wieku (osiem tomów), Dziejom europejskiej filozofii klasycznej, a także szeregowi prac dotyczących pośrednio lub bezpośrednio myśli św. Tomasza z Akwinu.

Niniejsza monografia poświęcona jest przede wszystkim tym pracom. Ma na celu zdanie sprawy z jednej strony z poglądu Swieżawskiego na historię filozofii, z drugiej zaś z jego najważniejszych osiągnięć na polu historiografii filozofii. Należy tu jednak od razu skonstatować następujący fakt. Wypracowana przez Swieżawskiego koncepcja historii filozofii jest treściowo bardzo rozległa. Obejmuje długą listę zagadnień, poczynając od pytań, czy przedmiotem badań historii filozofii ma być tylko to, co w poszczególnych okresach nazywano filozofią, czy też zespół problemów, które dzisiaj są określane jako filozoficzne, poprzez pytania, czy historia filozofii jest wyłącznie nauką historyczną, czy też jest również jedną z dyscyplin filozoficznych, a kończąc na pytaniach na temat tego, jaką trzeba mieć koncepcję filozofii, jakimi sprawnościami dysponować i jakim zasadom metodologicznym się podporządkować, żeby odpowiedzialnie uprawiać historię filozofii Wymienione pytania stanowią trzon problemowy niniejszej książki.

Nakładem Wydawnictwa KUL ukazała się praca prof. Przem,ysława Guta pt. Filozofia i historia. Stefana Swieżawskiego pogląd na sens i cel historii filozofii.

• Autor: Przemysław Gut
• Tytuł: Filozofia i historia. Stefana Swieżawskiego pogląd na sens i cel historii filozofii
• ISBN: 978-83-8061-931-9
• Strony: 282
• Wydawnictwo KUL, Lublin 2021

Więcej »»»»»