Koło Naukowe Historyków Wojskowości Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II oficjalnie zostało powołane do istnienia w czerwcu 2010 roku. Niemniej jednak jego historia i tradycje sięgają kilka lat wstecz.

Otóż 6 grudnia 2001 roku odbyło się Walne Zebranie Koła Naukowego Historyków Studentów Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II, podczas którego założono, wśród kilku innych, Sekcję Gier Strategicznych. Jej twórcą i kierownikiem był Marcin Baranowski, wtedy student II rok historii, dzisiaj już doktor, specjalista z zakresu wojskowości epoki napoleońskiej. Do wspólnych zainteresowań należało nie tylko odtwarzanie wielkich bitew historycznych na planszach (choć nie zapomniano również o królowej strategii – grze w szachy – w roku akademickim 2003/2004 Sekcja zorganizowała turniej), ale również pogłębianie wiedzy o wojsku i żołnierzach od czasów najdawniejszych do współczesności. Dowodem militarnych zainteresowań studentów ówczesnego KNHS KUL były publikacje na łamach studenckiego Rocznika Koła Naukowego Historyków Studentów KUL oraz udział w ogólnopolskich studenckich sesjach naukowych, gdzie wygłaszali referaty o tematyce historyczno – wojskowej. Nie dziwi zatem fakt, że liczba członków Sekcji Gier Strategicznych rosła (wśród członków Sekcji wymienić należy m.in. Grzegorza Duliana).vbvcvb

W drugim semestrze roku akademickiego 2004/2005 władzę nad Sekcją przejął Piotr Główczyk. Studenci historii, którzy poświęcili swoje zainteresowania wojsku, zaznaczyli swoją obecność w ogólnopolskim środowisku strategów, biorąc udział w I Galicyjskich Manewrach Strategów (oraz we wszystkich kolejnych edycjach tej imprezy, aż po bieżący rok), a także organizując pierwsze takie wydarzenie w świecie akademickim – I Lubelskie Manewry Strategów na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim Jana Pawła II w dniach 18-20 marca 2005 (warto dodać, że LMS utrzymały swój cykliczny charakter i odbywają się rokrocznie w październiku). Wraz z napływem nowych członków do Sekcji rozszerzyły się również zainteresowania naukowe, co zaowocowało w listopadzie 2005 roku przemianowaniem Sekcji Gier Strategicznych na Sekcję Historii Wojskowości KNHS KUL. Wspomnieć należy również o początkach działalności rekonstrukcyjnej członków SGS / SHW, które przypadają na wrzesień 2005 roku. Pierwszą inscenizacją w jakiej studenci KUL wzięli udział była rekonstrukcja bitwy nad Bzurą. W omawianym okresie w skład Sekcji Historii Wojskowości KNHS KUL wchodziły działy: historyczny, historii kawalerii, gier strategicznych oraz rekonstrukcyjna Drużyna Lubelska współpracująca ściśle ze Stowarzyszeniem Rekonstrukcji Historycznej „Wrzesień 39”.

W lutym 2006 roku funkcję przewodniczącego Sekcji Historii Wojskowości objął Andrzej Gładysz, student II roku historii. Szczególny nacisk położono na rozwój grupy rekonstruktorów przy Sekcji Historii Wojskowości KNHS KUL, która szybko sformalizowała swoją działalność jako Oddział Lubelski Stowarzyszenia Rekonstrukcji Historycznej „Wrzesień 39”, którym kierowali Andrzej Gładysz, a następnie Andrzej Mostowski (dzięki jego staraniom przywrócono pamięć o zapomnianej mogile żołnierzy kampanii wrześniowej w Zielonem). Wśród jego pierwszych członków należy wymienić również dzisiaj już absolwentów historii: Piotra Płaszczyńskiego, Macieja Włodka oraz Michała Wolskiego, a także ówczesnego studenta Politechniki Lubelskiej Pawła Ciołka. Członkowie OL SRH „Wrzesień 39” brali udział w licznych rekonstrukcjach historycznych o tematyce drugowojennej, a także zaliczyli pierwszy oficjalny występ przed kamerami, na antenie TVP 3 / Oddział Lublin. W 2007 roku członkowie Sekcji Historii Wojskowości skupieni w Oddziale Lubelskim wystąpili na planie zdjęciowym do filmów „Generał polskich nadziei... Władysław Anders 1892-1970” oraz „Kleeberg odszedł, kleeberczycy zostali”. Warto również wspomnieć o specyficznym sposobie popularyzacji historii wojskowości, poprzez „lekcje żywej historii” na temat kampanii wrześniowej 1939 roku prowadzone przez członków OL SRH „Wrzesień 39” dla uczniów szkół wszystkich typów.

Ważnym przejawem aktywności studenckiej pozostawały strategiczne gry planszowe. Do grona stałych bywalców spotkań nad mapą poprzecinaną siatką heksagonalną dołączali nowi (m.in. Jarosław Myśliwiec, Paweł Szalast). Członkowie SHW KNHS brali udział w cyklicznych imprezach strategicznych, takich jak: warszawski konwent Armageddon, Galicyjskie Manewry Strategów w Muszynie, Przemyskie Manewry Strategów, a także organizowali własne Lubelskie Manewry Strategów. Stale uczestniczono w życiu naukowym, biorąc udział w ogólnopolskich studenckich konferencjach naukowych oraz organizując własne wydarzenia naukowe, tj.:"Obcowanie z żywą historią - rekonstrukcja historyczna jako metoda przekazywania wiedzy o przeszłości" 14 maja 2008 roku.

Decyzją z 29 maja 2008 roku, dzięki wysiłkom szefa Andrzeja Mostowskiego, Oddział Lubelski SRH „Wrzesień 39” został uznany przez Senat KUL jako samodzielna organizacja studencka. Jednakże jego działalność wciąż przenikała się z pracami Sekcji Historii Wojskowości KNHS KUL (w zasadzie wszyscy członkowie OL SRH „Wrzesień 39” należeli przez pewien czas do SHW). Do największych osiągnięć miłośników Marsa zaliczyć należy zwycięstwo przygotowanego przez członków obu organizacji projektu naukowego „Obcowanie z żywą historią – kampania wrześniowa 1939 roku” podczas V edycji Lubelskiego Festiwalu Nauki w ramach KUL. Ponadto zorganizowano na Naszej Uczelni z inicjatywy Andrzeja Mostowskiego konferencję naukową „Zapomniani bohaterowie Września 1939 roku” w dniu 9 maja 2009 roku, a następnego dnia pokazy statyczne na temat kampanii wrześniowej w Muzeum Wsi Lubelskiej. We wrześniu 2009 roku Andrzej Mostowski zrezygnował z dalszego członkostwa w Oddziale, a zastąpił go Andrzej Gładysz. Kolejnym wyróżnieniem dla studentów KUL był udział w produkcji filmów „Wenecja” J. J. Kolskiego, „Polskie Termopile – Wizna 1939”, „Pierwszy Virtuti” (o kpr. Wincentym Dziechciarzu) oraz „Ewangelia i bunt, czyli opowieść o księdzu rewolucjoniście...” (Piotrze Ściegiennym), także kilku odcinków programu „Było, nie minęło”. Do naszych zadań oprócz uczestnictwa rekonstrukcjach, należało przekazywanie wiedzy o wojennych losach Polaków, poprzez organizowanie „lekcji żywej historii” w szkołach na terenie Lubelszczyzny i Podkarpacia. Braliśmy wielokrotnie udział w kolejnych edycjach „Nocy Muzeów” (m.in. w krakowskim Muzeum Armii Krajowej im. Gen. Emila Fieldorfa „Nila”), oraz pełniliśmy warty honorowe w czasie patriotycznych obchodów rocznicowych.

W przeciągu dwóch lat OL SRH „Wrzesień 39” oraz Sekcja Historii Wojskowości, poszerzały spektrum działalności. Po zakończeniu studiów przez Andrzeja Gładysza, obowiązki przewodniczącego SHW przejął Damian Pszonak. Pojawiły się również projekty utworzenia specjalizacji wojskowo – historycznej na studiach II stopnia w Instytucie Historii co w konsekwencji doprowadziło do zawiązania 24 czerwca 2010 roku w oparciu o obie organizacje Koła Naukowego Historyków Wojskowości Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II, którego kuratorem został dr hab. Jan Ptak, prof. KUL. Od tej pory OL SRH „Wrzesień 39” został włączony w strukturę Koła jako Sekcja Rekonstrukcji Historycznej.

Joanna Napierała i Andrzej Gładysz

BIBLIOGRAFIA

  • M. Chrapowicki, Sprawozdanie z XIV Ogólnopolskiego Zjazdu Historyków Studentów we Wrocławiu, w: „Rocznik Koła Naukowego Historyków Studentów KUL Ibidem” 4 (2007), s. 113-116.

  • P. Dąbrosz – Drewnowska, Z pamiętnika prezesa, w: Księga Jubileuszowa 90-lecia Koła Naukowego Historyków Studentów Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II, red. B. Proc, A. Gładysz, J. Pożarowszczyk, wyd. 2, Lublin 2009, s. 95-103.

  • A. Gładysz, Kolejny rok z działalności Sekcji Historii Wojskowości, w: „Rocznik Koła Naukowego Historyków Studentów KUL Ibidem” 6 (2009), s. 256-262.

  • A. Gładysz, Sprawozdanie z działalności Sekcji Historii Wojskowości, w: „Rocznik Koła Naukowego Historyków Studentów KUL Ibidem” 3 (2006), s. 134-136.

  • A. Gładysz, Sprawozdanie z działalności Sekcji Historii Wojskowości w roku 2006, w: „Rocznik Koła Naukowego Historyków Studentów KUL Ibidem” 4 (2007), s. 120-124.

  • A. Gładysz, Sprawozdanie z działalności Sekcji Historii Wojskowości w roku 2007, w: „Rocznik Koła Naukowego Historyków Studentów KUL Ibidem” 5 (2008), s. 171-175.

  • P. Główczyk, Rzut oka na planszowe gry strategiczne i działalność Sekcji Gier Strategicznych Koła Naukowego Historyków Studentów KUL, w: „Rocznik Koła Naukowego Historyków Studentów KUL Ibidem” 2 (2004), s. 174-179.

  • S. Kowalik, Zarys dziejów Koła w latach 1981-2004, w: Koło Naukowe Historyków Studentów KUL 1919-2004, red. E.M. Ziółek, Lublin 2004 (Źródła i monografie TN KUL, t. 280), s. 215-241.

  • A. Mostowski, Mogiła żołnierzy Września w Zielonem, w: „Rocznik Koła Naukowego Historyków Studentów KUL Ibidem” 5 (2008), s. 176-178.

  • Ł. Mulak, Sprawozdanie z Ogólnopolskiej Konferencji Studentów Historyków Wojskowości. Gdańsk, 20-22 lutego 2004 r., w: „Rocznik Koła Naukowego Historyków Studentów KUL Ibidem” 2 (2004), s. 167-169.

  • Ł. Mulak, Sprawozdanie z XII Ogólnopolskiego Zjazdu Historyków Studentów w Zielonej Gorze, w: „Rocznik Koła Naukowego Historyków Studentów KUL Ibidem” 2 (2004), s. 170-173.

  • J. Pożarowszczyk, Pasja odkrywania historii, w: Księga Jubileuszowa 90-lecia Koła Naukowego Historyków Studentów Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II, red. B. Proc, A. Gładysz, J. Pożarowszczyk, wyd. 2, Lublin 2009, s. 115-128.

  • J. Ptak, Specjalizacja spod znaku Marsa, w: „Rocznik Koła Naukowego Historyków Studentów KUL Ibidem” 7 (2010), s. 142-144.

  • S. Roda, Sprawozdanie z XVI Ogólnopolskiego Zjazdu Historyków Studentów w Krakowie, w: „Rocznik Koła Naukowego Historyków Studentów KUL Ibidem” 6 (2009), s. 245-250.

  • M. Wolski, Sprawozdanie z konferencji Gorąca Historia Zimnej Wojny, w: „Rocznik Koła Naukowego Historyków Studentów KUL Ibidem” 6 (2009), s. 253-255.

Autor: Andrzej Gładysz
Ostatnia aktualizacja: 06.12.2010, godz. 14:06 - Damian Pszonak