5 czerwca 2023 r. zmarł Zenon Kałuża  - Znakomity Absolwent Wydziału Filozofii KUL, profesor, wybitny polski mediewista, emerytowany kierownik ds. badań w CNRS (Centrum Narodowe Badań Naukowych) w Paryżu, były redaktor naczelny „Przeglądu Tomistycznego”. Autor licznych książek oraz prac badawczych. Nakładem Instytutu Tomistycznego ukazała się praca Lektury filozoficzne Wincentego Kadłubka. Na stałe mieszkał we Francji, gdzie do 2007 roku był dyrektorem badań w CNRS.

 

Miłosierny Boże, spraw, aby Twój sługa Zenon

radował się wiecznie w niebieskiej chwale.

Przez Chrystusa, Pana naszego. Amen

 

 

Nabożeństwo żałobne za naszego znakomitego Absolwenta
i wybitnego Uczonego odbędzie się 15 czerwca 2023 r.
w kościele parafialnym Saint-Wandrille w Le Pecq.

 

 

---

 

 

Kałuża Zenon, ur. 5 X 1936 r. w Skrzynkach n. Prosną, zm. 5 VI 2023 w Le Pecq k. Paryża, dr, wykładowca KUL, filozof, historyk filozofii.

 

W 1955 r. zdał maturę w Państwowym Korespondencyjnym Liceum Ogólnokształcącym dla Pracujących w Legnicy. W 1956 r. podjął studia na WF ze specjalizacją historii filozofii średniowiecznej, które ukończył w 1961 uzyskaniem magisterium na podstawie pracy Antropologia filozoficzna Ratramnusa z Corbii, napisanej pod kierunkiem Mieczysława Gogacza. W latach 1961-1967 był asystentem, a następnie starszym asystentem w Katedrze Historii Filozofii Średniowiecznej i Nowożytnej, kierowanej przez Stefana Swieżawskiego. W tym czasie rozpoczął badania nad filozofią Idziego Charliera (XV w.). W 1967 r. opuścił Polskę i udał się do Kanady i Stanów Zjednoczonych, a następnie do Francji. Podjął studia na Universite Paris 1 Pantheon-Sorbonne, a także w École Pratique de Hautes Études. W 1974 r. obronił na Sorbonie rozprawę doktorską Thomas de Cracovie. Contribution à l’histoire du collège de la Sorbonne (Wrocław 1978). W latach 1978-2002 pracował jako badacz naukowy (directeur de recherche) w Centre National de la Recherche Scientifique.

 

Jest autorem licznych artykułów i rozpraw, monografii, edycji krytycznych, serii biuletynów historii doktryn średniowiecznych XIV i XV w. („Revue des Sciences Philosophiques et Théologiques”) i recenzji oraz współwydawcą prac zbiorowych, poświęconych historii filozofii, logiki i teologii, głównym prądom i sporom doktrynalnym w środowiskach uniwersyteckich Paryża, Oksfordu, Krakowa i Pragi w XIV i XV w. Jego studia nad nominalizmem i realizmem, albertyzmem i husytyzmem, eklezjologią i koncyliaryzmem oraz nad twórczością Mikołaja z Autrécourt, Jana Gersona, Piotra d’Ailly, Ryszarda Brinkley’a, Heimeryka de Campo, Jana Husa, Jana Wiklefa, Hieronima z Pragi, Tomasza i Mateusza z Krakowa, Piotra Wysza, Wincentego Kadłubka i innych myślicieli okresu średniowiecza cechują się wnikliwą akrybią badawczą, odsłaniającą nowe elementy poznawcze i perspektywy badawcze. Kwintesencję bogatego dorobku naukowego stanowią: monografia Nicolas d’Autrécourt: ami de la verité (Paris 1995), 2 tomy studiów historii doktryn XIV i XV w. - Les querelles doctrinales à Paris. Nominalistes et réalistes aux confins du XIV^e et du XV^e siècles es (Bergamo 1988), Études doctrinales sur le XIV^e siècle (Paris 2013) oraz Lektury filozoficzne Wincentego Kadłubka. Zbiór studiów (Warszawa 2014).

 

Był członkiem zagranicznym PAU (Wydział Historyczno-Filozoficzny) w Krakowie (od 2002 r.), Societe Internationale pour l’Etude de Philosophie Médiévale (od 1977 r.) i Internationale Gesellschaft für Theologische Mediävistik. Należy do redakcji czasopism „Archives d’Histoire Doctrinale et Littéraire du Moyen Âge” (Paris 1988-2005), „Mediaevalia Philosophica Polonorum” (1995-2001), „Bochumer Philosophisches Jahrbuch für Antike und Mittelalter” (od 1996 r.) i „Przeglądu Tomistycznego” (od 1997 r., w l. 2006-20­16 redaktor naczelny), serii Catalogus Codicum Manuscriptorum Medii Aevi Latinorum Qui in Bibliotheca Jagellonica Cracoviae Asservantur (od 2003 r.), zespołu wydawców „Archa Verbi” (od 2004 r.) oraz rady naukowej „Acta Mediaevalia” (od 2007 r.). Publikował w księgach pamiątkowych profesorów Swieżawskiego i Jana Czerkawskiego. Współpracował m.in. przy redagowaniu haseł do Powszechnej encyklopedii filozofii.

 

Został odznaczony Medalem Zasługi św. Jacka przez Polską Prowincję Dominikanów (2011) oraz Medalem im. Frantiska Palackiego czeskiej akademii nauk w Pradze (2015). Otrzymał tytuł doktora h.c. Universitatea Babeş-Bolyai w Cluj-Napoce w Rumunii (2015).

Albert le Grand et sa recéption au moyen âge. Hommage à Zenon Kaluza, red. F. Cheneval, R. Imbach, T. Ricklin, Fribourg 1998; Chemins de la pensée médiévale. Études offertes à Zénon Kaluza, red. P. Bakker, E. Faye, C. Grellard, Turnhout 2001; J. Domański, Laudacja Zenona Kałuży, „Studia Antyczne i Mediewistyczne” 9(2011), s. 160-163.

 

Henryk Anzulewicz