Streszczenie

Przedmiotem artykułu jest koncepcja Pierre’a Legendre’a, współczesnego francuskiego filozofa i historyka prawa. Legendre, łącząc nawiązania do psychoanalizy Jacquesa Lacana  z analizą historii prawa oraz współczesnej praktyki prawnej, uznaje prawo za zespół symboli, dzięki internalizacji których jednostka uzyskuje podmiotowość jako istota racjonalna i tożsamość jako członek społeczeństwa. Symbole te odzwierciedlają przede wszystkim fundamentalną ludzką kondycję: konstytutywną niemożliwość realizacji pragnienia i konieczność przeniesienia go na sferę języka.  Prawo komunikuje w ten sposób znaczenie podstawowych wzorców kulturowych oraz autorytet instytucji społeczno-politycznych,  samo zaś, dzięki zakorzenieniu w konkretnej kulturze, może oprzeć się na racjonalnej interpretacji. Według Legendre’a współczesność niszczy tę funkcję prawa, sprowadzając je do metody realizacji pragnień (paradygmat praw człowieka) lub odmiany inżynierii społecznej. Rezultatem jest zanik podmiotowości i więzi społecznej, zaś w dziedzinie prawa jego inflacja i infantylizacja. Ostatecznie społeczeństwo pogrąża się w „naturalności” – agresji i chaosie, maskowanych mitem „zarządzania”.

Słowa kluczowe: Legendre,  Lacan, prawo jako symbol