Projekt interdyscyplinarny "Trudne tematy w edukacji"
Czas realizacji: listopad 2017 - listopad 2019.
Założenia:
Nowy model kształcenia przyszłych nauczycieli, ogłoszony przez Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego w styczniu 2018 roku, zakłada, że nauczyciel polonista ma być nie tylko profesjonalistą w zakresie nauczanego przedmiotu, ale również ekspertem od rozwoju ucznia. Oznacza to, że podczas realizacji programu specjalizacji nauczycielskiej student powinien zostać wyposażony w taką wiedzę psychopedagogiczną, która umożliwi mu całościowe ujęcie funkcjonowania podopiecznych w szkole, z uwzględnieniem ich predyspozycji przedmiotowych, możliwości, zdolności oraz deficytów. Wskazany dokument akcentuje ponadto wzajemną użyteczność i służebność takich dyscyplin naukowych, jak: dydaktyka, pedagogika i psychologia. Jego twórcy podkreślają fakt doświadczenia przez przyszłych nauczycieli naturalnych oraz koniecznych związków programowych i zagadnieniowych między tymi obszarami wiedzy. Takie podejście umożliwi jednoczesny rozwój kompetencji nie tylko przedmiotowych, merytorycznych, ale też psychologiczno-pedagogicznych absolwentów specjalizacji.
Projekt, wychodząc naprzeciw potrzebom przyszłych nauczycieli, prezentuje formy współdziałania (naukowego i dydaktycznego) polonisty-dydaktyka, psychologa oraz badaczy literatury, uwidaczniające istotne związki tematyczne między literaturoznawstwem, dydaktyką oraz psychologią.
Cel ogólny: Podnoszenie dydaktyczno-psychologicznych kompetencji przyszłych nauczycieli humanistów.
Cele szczegółowe:
- Refleksja nad tematami trudnymi (np. agresja, manipulacja, dorosłość, uzależnienia, śmierć, asertywność, nauczanie zindywidualizowane, kłamstwo, strach, przemoc, stres, seksualność, dorosłość).
- Uzupełnienie programu specjalizacji nauczycielskiej o aktualne problemy dydaktyczno-psychologiczne (np. uzależnienia od komputera i Internetu).
- Ukazanie wspólnych płaszczyzn tematycznych literaturoznawstwa, pedagogiki, dydaktyki oraz psychologii.
- Aktywizowanie przyszłych nauczycieli do uczestnictwa w różnych formach dokształcania się (np. warsztaty, seminaria, pokazy filmowe, spotkania naukowo-dydaktyczne, wykłady, konferencje).
- Zapewnienie przyszłym pedagogom kontaktu z pracownikami naukowymi, badaczami, psychologami, praktykującymi nauczycielami, dzielącymi się swoją wiedzą i doświadczeniem.
- Przekazywanie przyszłym nauczycielom dodatkowej wiedzy z zakresu psychologii rozwojowej w zakresie radzenia sobie w trudnych sytuacjach wychowawczych w kontaktach z różnymi uczniami (np. agresywnymi, manipulantami, uzależnionymi).
- Poznanie warunków pracy nauczycieli (w tym polonistów) szkoły dla osadzonych (Centrum Kształcenia Ustawicznego przy Zakładzie Karnym w Opolu Lubelskim) oraz szkoły stosującej zindywidualizowany system kształcenia (Prywatne Katolickie Liceum Ogólnokształcące
im. bł. ks. K. Gostyńskiego w Lublinie).
Kalendarium wydarzeń:
Lp. |
Zagadnienie |
Wydarzenie |
Termin |
Realizacja |
1. |
Agresja |
Warsztaty
Publikacja artykułów |
24.11.2017
Nr 3 – 2017/2018 |
Zastosowanie metod i technik wymagających zaangażowania uczestników (analiza przypadków szkolnych i klasowych, dyskusja, debata). Poszukiwanie sposobów radzenia sobie z antywartościami przy okazji realizacji przez nauczycieli różnych zadań dydaktycznych i wychowawczych.
M. Marzec-Jóźwicka, Agresja w refleksji polonistycznej, s. 10-11. T. Korczyński, Agresja. Jak reagować i skutecznie bronić się?, s. 12-13.
|
2. |
Manipulacja |
Warsztaty
|
26.04.2018
|
Kpt. Korczyński: powody ulegania manipulacji (odwołanie do doświadczeń prowadzonych przez etologa, M. W. Foxa) oraz tzw. utrwalonych wzorców reakcji; szczegółowe przedstawienie mechanizmów wpływu społecznego oraz wskazanie sposobów skutecznej obrony przed manipulacją; uświadomienie znaczenia problemu manipulacji we współczesnym świecie. Dr Marzec-Jóźwicka: przedstawienie problematyki manipulacji w codziennej pracy nauczyciela, zwrócenie uwagi na jego relacje z uczniami, rodzicami, współpracownikami oraz przełożonymi.
|
3. |
Uzależnienie |
I Interdyscyplinarne seminarium naukowe „Młodzież i uzależnienia” |
24.05.2018 |
Poruszanie zagadnień literaturoznawczych, psychologicznych oraz dydaktycznych, związanych z problematyką uzależnień (m.in. profilaktyką, przyczynami powstawania, funkcjonowaniem tematu uzależnień w literaturze młodzieżowej i dziecięcej, szeroko pojętą edukacją antyuzależnieniową). Prelegenci: dr Daria Jekiel, absolwentka Akademii Jana Długosza w Częstochowie, freelancerka, badaczka literatury dziecięcej i młodzieżowej (Polska literatura dla dzieci i młodzieży wobec problemu uzależnień); kpt. Tomasz Korczyński (Uzależnienia: problem człowieka, problem społeczeństwa); dr Magdalena Marzec-Jóźwicka (Tematyka uzależnień w pracy dydaktyczno-wychowawczej nauczyciela polonisty).
|
4. |
Manipulacja w literaturze, języku, mediach i codziennym życiu |
Warsztaty |
20.09.2018 |
Przygotowanie i przeprowadzenie warsztatu „Jak radzić sobie z tymi, którzy chcą wykorzystać nasze słabości? O manipulacji w literaturze, mediach i codziennym życiu” w ramach LFN.
|
5. |
Współpraca dydaktyka |
Ogólnopolska Interdyscyplinarna Konferencja Naukowa „Kompetencje nauczyciela polonisty we współczesnej szkole. Między schematem a kreatywnością”
|
8-9 listopada 2018 Warszawa, UW |
dr Marzec-Jóźwicka, kpt. Korczyński: Przygotowanie i wygłoszenie referatu „Współpraca polonisty z psychologiem jako istotny element propozycji nowego modelu kształcenia przyszłych nauczycieli. Wybrane przykłady inicjatyw”.
|
6. |
Warunki pracy dydaktyczno-wychowawczej |
Wyjazd chętnych |
21 listopada 2018, Zakład Karny w Opolu Lubelskim |
Rozmowa z dyrektorką szkoły. Poznanie specyfiki szkoły, koncepcji kształcenia, metod i technik uczenia wykorzystywanych w pracy z osadzonymi. Udział w debacie z osadzonymi.
|
7. |
Co to znaczy dziś być dorosłym? |
Spotkanie dydaktyczne |
28 listopada 2018, KUL |
Pokaz filmu „Mały Książę”. Wykład na temat dorosłości (mgr J. Majewska-Zarychta). Dyskusja.
|
8. |
Uzależnienie |
II Interdyscyplinarne seminarium naukowe „Młodzież i uzależnienia” dla studentów specjalizacji nauczycielskiej WNH oraz studentów Humanistyki Cyfrowej
|
5 grudnia 2018, KUL |
Poruszanie zagadnień literaturoznawczych, psychologicznych oraz dydaktycznych, związanych z problematyką uzależnienia od komputera i Internetu (np. powody i objawy uzależnienia się, wpływ tego rodzaju uzależnienia na funkcjonowanie szkolne i pozaszkolne młodych ludzi, kompetencje nauczyciela w pracy z uczniami generacji always on, wykorzystanie Internetu i komputera w pracy z uczniami). Prelegenci: mgr W. Gigilewicz (KUL), dr hab. L. Giemza (IFP KUL), dr I. Ulfik-Jaworska (IP KUL), dr M. Marzec-Jóźwicka (IFP KUL)
|
9. |
Rola lektury szkolnej w rozwoju ucznia | warsztaty dla studentów filologii polskiej, realizujących program specjalizacji nauczycielskiej oraz pracowników IFP | 27 lutego 2019, KUL |
Podczas warsztatów uczestnicy dowiedzieli się, jak wywoływać zaciekawienie lekturą, motywować do czytania oraz wykorzystywać naturalną potrzebę ruchu w celu pobudzenia rozwoju poznawczego uczniów. Zajęcia prowadziła p. Małgorzata Małyska, prezes Fundacji dla Edukacji „Polis”, współautorka podstawy programowej wychowania przedszkolnego i edukacji wczesnoszkolnej, trenerka pedagogiki twórczości, autorka książek do nauki języka polskiego oraz ponad 200 programów kursów doskonalących i kwalifikacyjnych z zakresu kształcenia polonistycznego dzieci w wieku przedszkolnym i wczesnoszkolnym, specjalistka ds. nauczania na odległość.
|
10. |
Asertywność - jak żyć w zgodzie ze sobą i innymi ludźmi? | interdyscyplinarne seminarium naukowe dla studentów i pracowników WNH | 20 marca 2019, KUL |
Poruszanie zagadnień literaturoznawczych, psychologicznych oraz dydaktycznych, związanych z problematyką asertywności (definicja asertywności, asertywność w komunikacji werbalnej, asertywność w szkole z perspektywy młodego nauczyciela, bajki terapeutyczne jako sposób uczenia asertywności). Prelegenci: mgr Maria Miedzwiecka, mgr Joanna Majewska-Zarychta, kpt. mgr Tomasz Korczyński, dr Magdalena Marzec-Jóźwicka
|
11. |
Warsztaty przygotowujące do ustnej matury z języka polskiego | warsztaty dla uczniów osadzonych, słuchaczy Liceum Ogólnokształcącego dla Dorosłych w Centrum Kształcenia Ustawicznego przy Zakładzie Karnym w Opolu Lubelskim | 24 kwietnia 2019, Opole Lubelskie |
Przygotowanie zajęć dla osadzonych, służących przygotowaniu ich do egzaminu maturalnego z języka polskiego. Warsztaty te współprowadziły studentki filologii polskiej (studiów I i II stopnia). |
12. |
"Oblicza przemocy. Diagnoza - charakterystyka - profilaktyka? | Ogólnopolska interdyscyplinarna konferencja naukowa | 16 maja 2019 roku, KUL |
Na konferencji została poruszona problematyka szeroko rozumianej przemocy (fizycznej, psychicznej, werbalnej, edukacyjnej, medialnej, rodzinnej). Prelegenci reprezentowali różne ośrodki naukowe (m.in. KUL, UKSW, Seminarium Duchowne w Kielcach, UJ, AJD w Częstochowie) oraz różne dziedziny nauki: literaturoznawstwo, językoznawstwo, dydaktykę, pedagogikę, psychologię oraz socjologię. |
13. |
Jak postępować z ludźmi, |
wykład dla słuchaczy Lubelskiego Uniwersytetu Trzeciego Wieku | 28.10.2019 |
Na wykładzie zostały omówione tzw. toksyczne typy ludzi. Przedstawiono skutki ich oddziaływania wskazano na sposoby komunikowania się z nimi. |
Ostatnia aktualizacja: 13.02.2020, godz. 11:13 - Magdalena Marzec-Jóźwicka