https://www.kul.pl/Eksperci / Aleksandra KRAUZE-KOŁODZIEJpl https://www.kul.pl/smierc-papieza-franciszka-a-przyszlosc-jubileuszu-wloska-prasa-komentuje-wydarzenie-bez-precedensu,art_110431.html Aleksandra Krauze-Kołodziej, oprac. na podstawie włoskiej prasy z dni 21-22.04.2025 (RaiNews, SkyTG24, Milanofinanza.it, Corriere della Sera, Vatican News) Rankiem 21 kwietnia 2025 roku świat dowiedział się o śmierci Papieża Franciszka, który zmarł w wieku 88 lat podczas trwającego Roku Jubileuszowego. Wydarzenie to, wstrząsające dla milionów wiernych na całym świecie, wywołało nie tylko natychmiastową reakcję włoskiej prasy, ale także pytania o dalszy przebieg obchodów Roku Świętego. Reakcje włoskich mediów: głęboki żal i refleksja Główne włoskie tytuły prasowe – od Corriere della Sera po La Repubblica – oddają hołd zmarłemu następcy św. Piotra, podkreślając, że Papież Franciszek odcisnął trwałe piętno na historii współczesnego Kościoła. Jego pontyfikat był znakiem obecnego czasu, przepełniony miłosierdziem, otwartością i nieustanną troską o ubogich oraz o przyszłość planety. Komentatorzy wskazują, że odejście Ojca Świętego podczas trwającego Jubileuszu ma również wymiar symboliczny. Papież Franciszek nie zamknął bowiem Roku Jubileuszowego, który sam ogłosił, ale „pozostawił” to zadanie swojemu następcy, podobnie jak miało to miejsce tylko raz w historii - w 1700 roku, po śmierci Papieża Innocentego XII i wyborze jego następcy Klemensa XI. Co dalej z Jubileuszem? Zaraz po ogłoszeniu śmierci Papieża, dyrektor Biura Prasowego Stolicy Apostolskiej Matteo Bruni zapewnił: „Jubileusz pozostaje otwarty”. Choć pojawiły się wątpliwości, czy bez urzędującego Ojca Świętego można kontynuować Rok Jubileuszowy, władze kościelne potwierdziły, że wydarzenia będą kontynuowane – choć z koniecznymi modyfikacjami. Pierwszą z nich jest przeniesienie terminu kanonizacji bł. Carlo Acutisa, która miała odbyć się 27 kwietnia. Decyzję co do terminu uroczystości podjąć ma już nowo wybrany następca Franciszka. Planowany dużo wcześniej na dni 25-27 kwietnia „Giubileo degli Adolescenti” (Jubileusz Młodzieży Szkolnej) odbędzie się zasadniczo zgodnie z ustalonym wcześniej programem. Z uwagi na moment żałoby, jednak, odwołane zostało wydarzenie muzyczne w Circo Massimo planowane na 26 kwietnia. Na koniec kwietnia i maj pierwotnie zaplanowano wiele wydarzeń jubileuszowych m.in. Jubileusz Osób z niepełnosprawnościami, a także Pracowników i Przedsiębiorców. Prawdopodobnie odbędą się one w cieniu pogrzebu Ojca Świętego, zaplanowanego na sobotę 26 kwietnia oraz początku obrad konklawe, które ma rozpocząć się od 15 do 20 dni po śmierci poprzedniego papieża, czyli między 6 a 11 maja. W Rzymie – stan wyjątkowy Śmierć Papieża Franciszka wywołała natychmiastową mobilizację służb miejskich i państwowych. Premier Giorgia Meloni zwołała nadzwyczajne posiedzenie Rady Ministrów, podczas którego zdecydowano o wprowadzeniu specjalnego planu bezpieczeństwa. Rząd Włoch ogłosił również pięciodniową żałobę narodową. W Rzymie obowiązuje rozszerzona strefa no-fly zone, a w okolicach Watykanu rozmieszczono ponad 1000 funkcjonariuszy policji, żandarmerii, straży miejskiej oraz setki wolontariuszy Obrony Cywilnej. Transport publiczny został wzmocniony, szczególnie w rejonie via della Conciliazione i Placu św. Piotra. Władze miasta odwołały wszystkie imprezy publiczne, w tym obchody urodzin Rzymu, a mecze Serii A zaplanowane na 21 i 22 kwietnia zostały przełożone. Żałoba narodowa ogłoszona po śmierci Papieża Franciszka obejmie również dzień 25 kwietnia — datę szczególnie symboliczną dla Włoch, czyli Święto Wyzwolenia („Festa della Liberazione”). Jak potwierdził Minister ds. obrony cywilnej Nello Musumeci, obchody 25 kwietnia odbędą się zgodnie z planem, lecz "w sposób godny i z należytym umiarem", dostosowanym do powagi sytuacji. Jednocześnie Watykan i Wieczne Miasto przygotowują się już przybycia wielu pielgrzymów i wiernych, którzy będą chcieli pożegnać Ojca Świętego Franciszka. Jubileusz rokiem szczególnej Łaski Prasa włoska podkreśla, że „Giubileo è tempo di grazia” („Jubileusz to czas nadziei”), co szczególnie w obliczu wczorajszego odejścia Papieża Franciszka do Domu Ojca wydaje się być niezwykle wymowne. Śmierć następcy świętego Piotra w trakcie tego świętego czasu może – paradoksalnie – pogłębić jeszcze bardziej jego duchowy wymiar wzmagając przybycie wiernych do Rzymu i ich modlitwę za duszę Papieża Franciszka. W obliczu tej wyjątkowej sytuacji Watykan i Wieczne Miasto zdają egzamin z organizacji i ciągłości tradycji. Rzym staje się ponownie sercem świata – w żałobie, ale i w nadziei oraz oczekiwaniu na wybór nowego Pasterza Kościoła. https://www.kul.pl/akt-wandalizmu-w-bazylice-sw-piotra-refleksja-nad-ochrona-zabytkow,art_109577.html Wczorajszy akt wandalizmu w Bazylice św. Piotra w Rzymie wstrząsnął nie tylko pielgrzymami i turystami obecnymi na miejscu, ale także opinią publiczną na całym świecie. W godzinach porannych mężczyzna wszedł na ołtarz pod Baldachimem nad grobem św. Piotra i przewrócił sześć zabytkowych kandelabrów z 1865 roku, o łącznej wartości 30 tysięcy euro, a następnie zrzucił liturgiczny obrus ołtarzowy. Interwencja Gwardii Watykańskiej nastąpiła szybko, a sprawca został zatrzymany i przekazany odpowiednim służbom. Nie jest to pierwszy tego typu incydent w najsłynniejszej świątyni chrześcijańskiej. W 2019 roku inny mężczyzna wszedł na ten sam ołtarz i przewrócił jeden z kandelabrów. Jednak najbardziej dramatycznym atakiem na dzieło sztuki w Bazylice było zniszczenie najsłynniejszej Piety świata – rzeźby z końca XV wieku autorstwa Michała Anioła. Tego aktu agresji dokonał Lazlo Totha 21 maja 1972 roku, rozbijając w przypływie obłędu część rzeźby za pomocą kilkunastu ciosów młotkiem. Wymagało to niezwykle trudnej i długotrwałej renowacji konserwatorskiej, która uratowała jedno z najcenniejszych dzieł renesansu. Skutkiem ataku było umieszczenie dzieła za pancerną szybą, co, ze względów bezpieczeństwa, na trwałe uniemożliwiło odwiedzającym Bazylikę bezpośrednie obcowanie z rzeźbą Michała Anioła. Symbolika wczorajszego aktu wandalizmu, choć być może niezamierzona, również wydaje się niezwykle wymowna. Kandelabry z zapalonymi świecami na ołtarzu to nie tylko elementy wystroju liturgicznego, ale również symbole światła i trwałej duchowej obecności Boga w bliskości człowieka. Ich zniszczenie w jednym z najważniejszych miejsc dla chrześcijaństwa nie jest jedynie fizycznym aktem, ale może być również odczytywane jako uderzenie w duchowe i kulturowe dziedzictwo. Co zaskakujące, wiele komentarzy w mediach społecznościowych skupiło się na wartości materialnej zrzuconych przedmiotów, zapominając o tym, że mowa tu o dziełach sztuki z połowy XIX wieku, których wartości historycznej i artystycznej nie sposób wycenić. Zdarzenie to rodzi także pytania o bezpieczeństwo w Bazylice św. Piotra, tak ważne szczególnie w obliczu trwającego już Roku Jubileuszowego 2025. Obecnie Wieczne Miasto odwiedzają miliony pielgrzymów i turystów, którzy pragną nie tylko doświadczyć przemiany duchowej, która towarzyszyć ma Jubileuszowi, ale także podziwiać wyjątkowe zabytki Rzymu i Watykanu. Warto byłyby więc zastanowić się, jakie ulepszenia w zabezpieczeniu najbardziej obleganych miejsc w Wiecznym Mieście, należałoby wprowadzić tak, aby nie pozbawiać odwiedzających możliwości swobodnego podziwiania zabytków. Możliwe bowiem, że wczorajsze wydarzenie doprowadzi do zaostrzenia środków ochrony, co może oznaczać mniejszy dostęp turystów do dzieł sztuki i zmniejszenie swobody zwiedzania. Dramatyczne wydarzenie dnia wczorajszego przypomina, że ochrona dziedzictwa kulturowego nie jest jedynie zadaniem dla historyków sztuki i konserwatorów, ale wymaga świadomości i zaangażowania całego społeczeństwa. W obliczu aktów wandalizmu w miejscach o fundamentalnym znaczeniu dla światowego dziedzictwa, konieczne jest znalezienie równowagi między ochroną zabytków a dostępnością dla wiernych i zwiedzających. https://www.kul.pl/jubileuszowy-rok-nadziei-juz-wkrotce-wielkie-otwarcie,art_109191.html W 2025 roku wierni z całego świata zgromadzą się w Rzymie, by wspólnie przeżywać Jubileuszowy Rok Święty obchodzony pod hasłem „Pielgrzymi Nadziei”. Uroczyste rozpoczęcie Jubileuszu odbędzie się już 24 grudnia 2024 roku. Wówczas papież Franciszek otworzy Drzwi Święte w Bazylice św. Piotra. To wyjątkowe wydarzenie duchowe, zapowiadane jako Rok Łaski, będzie nie tylko okazją do refleksji i modlitwy, ale także odwiedzenia Wiecznego Miasta przez miliony pielgrzymów, do czego Rzym przygotowuje się już od wielu miesięcy. Wielki Otwarcie Jubileusz zainauguruje otwarcie Drzwi Świętych w Bazylice św. Piotra w Wigilię Bożego Narodzenia o godzinie 19:00. Papież Franciszek przewodniczyć będzie uroczystej Eucharystii, po której odbędzie się symboliczny obrzęd otwarcia. Transmisja Mszy Świętej dostępna będzie dla wszystkich wiernych – wystarczy rejestracja na oficjalnej stronie Giubileo 2025. Ceremonie rozpoczynające Rok Jubileuszowy zostaną przeprowadzone także w pozostałych trzech bazylikach papieskich. Wyjątkowym momentem będzie, niewątpliwie, otwarcie Drzwi Świętych w więzieniu Rebibbia 26 grudnia 2024 roku. Ojciec Święty pragnie, by gest ten stał się symbolem nadziei dla osób pozbawionych wolności i zaproszeniem do reintegracji ze społeczeństwem. Jest to historyczny krok, który pokazuje znaczenie troski o marginalizowanych i potrzebujących. Dwa lata przygotowań Zgodnie z intencją papieża Franciszka, duchowe przygotowania do Jubileuszu trwały dwa lata. Pierwszy rok poświęcono refleksji nad nauką Soboru Watykańskiego II, natomiast drugi, przypadający na rok 2024, w całości dedykowano modlitwie. Ojciec Święty zachęcał wiernych do odkrywania głębi kontemplacji oraz do solidarności i wspólnoty w duchu miłości. Prócz przygotowań duchowych od wielu miesięcy także prace infrastrukturalne, aby zapewnić komfort i bezpieczeństwo odwiedzającym miasto. Rzym przygotowuje się bowiem na przyjęcie około 35 milionów pielgrzymów. Władze stolicy inwestują w nowe parkingi na obrzeżach miasta, które będą połączone z transportem publicznym, co pozwoli na odciążenie historycznego centrum Rzymu. Wprowadzone zostały również specjalne taryfy ulgowe dla autobusów turystycznych oraz bilety grupowe dla pielgrzymów, które ułatwią poruszanie się po mieście. Dzięki tym rozwiązaniom zarówno mieszkańcy, jak i goście będą mogli cieszyć się wydarzeniami jubileuszowymi bez większych zakłóceń w ruchu miejskim. Rzym od miesięcy pełen jest placów budowy, a władze sukcesywnie dostarczają informacji o postępach prac. Burmistrz Wiecznego Miasta, Roberto Gualtieri, podczas specjalnej sesji poświęconej przygotowaniom jubileuszowym, przedstawił kluczowe daty zakończenia najważniejszych inwestycji. Jednym z priorytetowych projektów był remont via Ottaviano prowadzącej od stacji metra do Bazyliki św. Piotra. Po miesiącach prac, licznych problemach z zalewaniem ulicy oraz opóźnieniach związanych z koniecznością dostosowania infrastruktury do torów tramwajowych, ulica została oficjalnie otwarta 11 grudnia. Burmistrz zapewnił, że mimo trudności udało się osiągnąć zamierzony efekt, a przestrzeń została dobrze przyjęta przez mieszkańców. Zbliża się również zakończenie prac na placach Piazza Risorgimento i Piazza Pia. Remonty obu tych kluczowych dla centrum historycznego Rzymu miejsc zwiększą znacząco strefę dla pieszych. Uroczyste otwarcie placu Risorgimento odbędzie się już 20 grudnia, natomiast Piazza Pia ma zostać udostępniony 23 grudnia. Kolejnym ważnym punktem jest modernizacja Piazza dei Cinquecento, której zakończenie przewidziane jest na 30 grudnia. Obszar placu zyska odnowioną przestrzeń przyjazną dla mieszkańców i turystów. Władze miasta zadeklarowały również ukończenie projektów związanych z nowymi parkami nad Tybrem. Choć pierwotnie miały być gotowe do końca 2024 roku, burmistrz Gualtieri zapewnił, że wszystkie prace zakończą się między styczniem a marcem 2025 roku, tak by parki były w pełni dostępne na wiosnę. Dzięki tym inwestycjom Rzym z radością i w komfortowych warunkach powita milionów pielgrzymów, jednocześnie dążąc do trwałej poprawy jakości miejskiej przestrzeni publicznej, co będzie służyć mieszkańcom stolicy również po zakończeniu Jubileuszu. Rok Nadziei dla świata Rok 2025 w Wiecznym Mieście zapowiada się jako wyjątkowy czas odnowy duchowej, solidarności i nadziei, który zgromadzi miliony pielgrzymów z całego świata w sercu chrześcijaństwa. Otwarcie Drzwi Świętych będzie nie tylko symbolem nowego początku, ale także zaproszeniem do głębokiego przeżycia wiary, refleksji i pojednania. Równocześnie Jubileusz stał się impulsem do odnowy stolicy Włoch. Liczne inwestycje infrastrukturalne, nowe przestrzenie zielone, modernizacja kluczowych placów i ulic oraz poprawa transportu publicznego sprawiają, że Rzym nie tylko przygotowuje się na przyjęcie gości, ale także nabiera nowego blasku. Historyczne miejsca zyskują odrestaurowany wygląd, stając się bardziej przyjazne zarówno dla pielgrzymów, jak i mieszkańców. Wraz z licznymi wydarzeniami religijnymi i kulturalnymi, Rzym stanie się miejscem, w którym tradycja spotka się z nowoczesnością, a duchowe doświadczenie połączy ludzi różnych narodowości i kultur. Choć pielgrzymi przybędą do Wiecznego Miasta przede wszystkim w poszukiwaniu duchowej odnowy dającej nadzieję na lepsze jutro, Rok Jubileuszowy 2025 ma szansę stać się wydarzeniem, które na długo pozostanie w sercach wszystkich uczestników, niosąc przesłanie pokoju i jedności na cały świat. https://www.kul.pl/giubileo-2025-jak-wieczne-miasto-szykuje-sie-do-roku-jubileuszowego,art_107696.html Rok Jubileuszowy 2025, ogłoszony przez papieża Franciszka pod hasłem „Pielgrzymi Nadziei”, przyniesie ze sobą nie tylko owoce duchowe, ale także znaczące przemiany urbanistyczne w Wiecznym Mieście. Rzym przygotowuje się pieczołowicie na przyjęcie milionów pielgrzymów, realizując liczne projekty infrastrukturalne i rewitalizacyjne, które mają uczynić stolicę Włoch bardziej przyjazną i funkcjonalną. Oficjalne logo Roku Jubileuszowego 2025 (z: https://www.iubilaeum2025.va/pl/giubileo-2025/logo.html) Rok Jubileuszowy, oficjalnie ogłoszony przez papieża Franciszka bullą „Spes non confundit” 9 maja 2024 roku, stanowi wydarzenie o wyjątkowym znaczeniu. Hasło przewodnie „Pielgrzymi Nadziei” oddaje ducha tego świętego czasu, który rozpocznie się 24 grudnia 2024 roku i zakończy 6 stycznia 2026 roku. Jubileusz w 2025 roku, podobnie jak poprzednie, ma na celu odnowienie relacji z Bogiem i ludźmi oraz przywołanie ducha wiary i nadziei. Jubileusz, którego korzenie sięgają starożytnych tradycji biblijnych, jest obchodzony obecnie co 25 lat i stanowi czas szczególnej łaski, przebaczenia grzechów oraz uzyskania odpustu zupełnego. Przygotowania do tego wydarzenia w Wiecznym Mieście obejmują jednak również szereg inicjatyw i projektów mających na celu nie tylko organizację samych obchodów, ale również poprawę infrastruktury miasta, aby stało się ono jeszcze bardziej przyjazne dla przybywających pielgrzymów. Prace nad linią metra C przy Piazza Venezia (zdjęcie A. Krauze-Kołodziej) Modernizacja Wiecznego Miasta Władze Rzymu zaplanowały realizację ponad 200 projektów, mających na celu upiększenie i modernizację miasta. Wśród kluczowych przedsięwzięć znajduje się kompleksowa rewitalizacja dzielnicy Tor Vergata oraz Centocelle, gdzie odbędą się niektóre z najważniejszych wydarzeń jubileuszowych. Jednym z centralnych projektów jest także rewitalizacja placu przy Bazylice św. Jana na Lateranie, gdzie planowana jest realizacja nowych nawierzchni, zielonych skwerów oraz fontann. W celu poprawy komunikacji miejskiej zaplanowano budowę podziemnego tunelu pod placem Piazza Pia oraz stworzeniem strefy dla pieszych pomiędzy Zamkiem Anioła a Via Conciliazione, co ma odciążyć ruch uliczny w pobliżu Bazyliki św. Piotra. Inwestycje związane z Jubileuszem obejmują także modernizację infrastruktury transportowej. Przykładem jest kompleksowa przebudowa węzła komunikacyjnego w Tor Vergata, która obejmuje nowe zjazdy z autostrady, usunięcie przestarzałych wiaduktów oraz budowę nowego mostu. Piazza della Repubblica i okolice również przejdą znaczną metamorfozę. Planowane jest rozszerzenie strefy pieszej, stworzenie bulwaru oraz renowacja zieleni miejskiej. Dodatkowo znaczące prace modernizacyjne obejmują już sieć linii metra oraz zakup nowych pociągów i autobusów, co ma na celu usprawnienie transportu publicznego. Prace modernizacyjne przy Ośmiokątnej auli (dawne Planetarium) w Termach Dioklecjana, okolice Piazza della Repubblica (zdjęcie A. Krauze-Kołodziej) Teraz trudniej, potem piękniej Choć prace mające na celu modernizację Rzymu przed Rokiem Jubileuszowym 2025 są niezbędne, stanowią one znaczące wyzwanie logistyczne dla władz miasta, przykrą konieczność dla jego mieszkańców oraz często utrudniają zwiedzanie turystom. Zamknięcie stacji metra w kluczowych punktach, takich jak stacja Ottaviano przy Bazylice św. Piotra czy Spagna przy Schodach Hiszpańskich (wł. Scalinata di Trinità dei Monti), a także renowacja niektórych placów i fontann, w tym słynnej Fontanny Czterech Rzek na Piazza Navona, spotyka się z rozczarowaniem wielu odwiedzających Wieczne Miasto. Wszystkie te prace są jednak prowadzone z myślą o tym, aby za kilka miesięcy Rzym mógł powitać pielgrzymów w jeszcze piękniejszej odsłonie. Prace konserwatorskie przy Fontannie na Piazza Rotonda przed Panteonem (zdjęcie A. Krauze-Kołodziej) Co przy okazji? Przy okazji prac przygotowawczych do Jubileuszu, archeolodzy odkryli w Wiecznym Mieście liczne znaleziska, które wzbogaciły wiedzę na temat historii Rzymu. Na placu św. Jana na Lateranie, przed Bazyliką, odnaleziono fragmenty murów starożytnych z I wieku p.n.e., I i III wieku n.e., a także mury średniowieczne, które mogą pochodzić z IX-XIII wieku. Na Piazza Pia, gdzie powstaje podziemny tunel, odkryto fragmenty starożytnych budynków oraz struktur murów, a także fundamenty dawnego portyku z kolumnadą i dużej otwartej przestrzeni, która musiała być niegdyś ogrodem należącym – zgodnie z hipotezą postawioną na podstawie znalezionej inskrypcji – do cesarza Kaliguli. Na Piazza Augusto Imperatore również dokonano kilku ważnych odkryć, wśród których znalazły się mozaika, marmurowa głowa kobiecego bóstwa, fundamenty dwóch obelisków, trawertynowy cippus z czasów cesarza Klaudiusza oraz pozostałości muru o długości ponad 30 metrów. Obecnie na placu prowadzone są prace mające na celu przywrócenie historycznego kontekstu otoczenia Mauzoleum cesarza Augusta. Należy mieć nadzieję, że te i inne znaleziska archeologiczne ujawnione podczas prac przed Rokiem Jubileuszowym zostaną należycie przebadane, zabezpieczone, a następnie wyeksponowane dla zwiedzających, aby mogły służyć jako cenne świadectwo bogatej historii Wiecznego Miasta. Fontanna Czterech Rzek na Piazza Navona w renowacji (zdjęcie A. Krauze-Kołodziej) Rok Jubileuszowy 2025 ma być przede wszystkim czasem odnowy duchowej, umocnienia nadziei oraz pogłębiania relacji z Bogiem i bliźnimi. Wieczne Miasto, jako gospodarz tego wydarzenia, pragnie dołożyć wszelkich starań, aby zapewnić godne i bezpieczne warunki dla wszystkich pielgrzymów, którzy przybędą z całego świata, aby uczestniczyć w tych wyjątkowych wydarzeniach. Wspólne wysiłki władz Kościoła oraz Wiecznego Miasta mają na celu uczynienie Jubileuszu 2025 niezapomnianym czasem łaski i budowania wspólnoty. Więcej informacji oraz kalendarz wydarzeń jubileuszowych można znaleźć na oficjalnej stronie Jubileuszu 2025: https://www.iubilaeum2025.va/pl/giubileo-2025.html