Nazwa jednostki prowadzącej przedmiot (Instytut/Wydział)

Instytut Socjologii, Wydział Nauk Społecznych

Nazwa kierunku/ów oraz ewentualnych specjalności

Socjologia

Nazwa przedmiotu

Zastosowanie zogniskowanych wywiadów grupowych w badaniach rynkowych

Przedmioty wprowadzające (prerekwizyty) oraz wymagania wstępne

Jakościowe metody badań rynkowych

Liczba godzin zajęć dydaktycznych

15

Liczba punktów ECTS

1

Założenia i cele przedmiotu

Cel zajęć: Teoretyczne wprowadzenie w problematykę zogniskowanych wywiadów grupowych (Focus Group Interview) oraz praktyczne wykorzystanie poznanej wiedzy. Wymiernym efektem zajęć będzie raport badawczy z wykorzystaniem poznanej metody badawczej.

Zamierzone efekty kształcenia:

Wiedza: Studenci poznają korzyści i ograniczenia wywiadów grupowych; zapoznają się z podstawowymi definicjami i opisami związanymi z przygotowaniem scenariusza wywiadu, doborem (rekrutacją) respondentów, przygotowaniem moderatora. Studenci poznają cechy dobrego moderatora, zasady moderowania, właściwości dynamiki grupowej w pracy grupy, typologię respondentów w wywiadzie grupowym. Ponadto zapoznają się z wiedzą niezbędną, by prawidłowo prowadzić wywiad, rejestrować wywiad, analizować i interpretować wyniki (debriefing, top-lines, jakościowa analiza danych) a także   wykorzystać  w wywiadzie techniki  projekcyjne i motywacyjne uczestników. Studenci zdobędą wiedzę z zakresu zogniskowanych wywiadów grupowych online (Focus Group Interview Online): ich typologię;  rekrutację uczestników, przebieg badania, specyfikę  komunikacji przez Internet, wymagane umiejętności moderatora, zalety i ograniczenia. Studenci nauczą się krytycznie patrzeć na różne techniki badawcze oraz rozpoznawać i wybierać najbardziej odpowiednie do konkretnych problemów badawczych.

Umiejętności: Studenci będą zobowiązani  przygotować własne projekty wywiadów grupowych; ustalić  problem badawczy,  zaprojektować scenariusz wywiadu,  sporządzić schemat badania: dobór uczestników, omówić sposób prowadzenia wywiadu, wybrać techniki rejestracji wywiadu, transkrypcji wywiadu, ponadto studenci nabędą umiejętność by analizować zebrane dane oraz podsumować wyniki w postaci  raportu końcowego. 

Metody i pomoce dydaktyczne

Forma zajęć: metody warsztatowe

Wymagania dotyczące pomocy dydaktycznych: rzutnik multimedialny

Forma i warunki zaliczenia

Przy wystawianiu oceny semestralnej brane będą pod uwagę następujące wskaźniki:
1. Obecność i aktywność na zajęciach. Studenci uczestniczą w zajęciach po zapoznaniu się z wyznaczonymi na dane spotkanie materiałami – 20%

2. Przygotowanie własnych projektów wywiadów grupowych według schematu– 40%

a.       ustalenie problemów badawczego

b.      planowanie schematu badania:, dobór uczestników, omówienie sposobu realizacji wywiadu, miejsca, liczby wywiadów

c.       przygotowanie scenariusza prowadzenia wywiadu,

d.      wybór techniki rejestracji wywiadu,  transkrypcji wywiadu,

e.       analizy zebranych danych,

f.       napisanie raportu końcowego.

 3. Wyniki zaliczenia pisemnego – 40%

Student ma prawo do jednej nieobecności na zajęciach.

Treści programowe

Treść zajęć:

1. Kierunki zmian w badaniach jakościowych w odniesieniu do zogniskowanych wywiadów grupowych

3. Zogniskowane wywiady grupowe – opis, rodzaje, charakterystyka, zastosowanie, odmiany

4. Formułowanie problemu badawczego

5. Planowanie schematu badania (dobór respondentów, selekcja, liczba wywiadów, miejsce wywiadów, rekrutacja, scenariusz wywiadu)

6. Techniki projekcyjne i wspomagające

7. Prowadzenie wywiadu grupowego, cechy dobrego moderatora

8. Analiza i interpretacja wywiadu grupowego

Literatura podstawowa i uzupełniająca

Literatura podstawowa: Maison. A. Jakościowe metody badań marketingowych. W-wa: Wyd. Naukowe PWN 2010; Flick U. Projektowanie badania jakościowego. W-wa: Wyd. Naukowe PWN 2010; Kvale S. Prowadzenie wywiadów. W-wa : Wyd. Naukowe PWN 2010.

Literatura uzupełniająca: Kvale S. InterViews. Wprowadzenie do jakościowego wywiadu badawczego. (Przekł. Red. Nauk. S. Zabielski) Białystok: Wyd. Uniwersyteckie Trans Humana 2004; Nikodemska-Wołowik A. M. Jakościowe badania marketingowe. W-wa: Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne 1999; Denzin N.K.,Lincoln Y.S. Wkraczanie na pole badań jakościowych. Wprowadzenie do podręcznika. Acta Universitatis Nikolai Copernici: Socjologia Wychowania. 1997 t. XIII s. 4 – 47; Dukaczewska-Nałęcz A. Zogniskowane wywiady grupowe - jakościowa technika badawcza. W: H. Domański, K. Lutyńska, A. Rostocki. Spojrzenie na metodę. Studia z metodologii badań socjologicznych. W-wa; Wydawnictwo IFiS PAN 1991; Hammersley M. Atkinson P. Metody badań terenowych. Poznań: Wyd. Zysk i S-ka 2000.

Osoba prowadząca zajęcia

Mgr Krzysztof Jurek

Nazwa jednostki prowadzącej przedmiot (Instytut/Wydział)

Instytut Socjologii, Wydział Nauk Społecznych

Nazwa kierunku/ów oraz ewentualnych specjalności

Socjologia

Nazwa przedmiotu

Indywidualny wywiad pogłębiony

Przedmioty wprowadzające (prerekwizyty) oraz wymagania wstępne

Jakościowe metody badań rynkowych

Liczba godzin zajęć dydaktycznych

15

Liczba punktów ECTS

1

Założenia i cele przedmiotu

Cel zajęć: Teoretyczne wprowadzenie w problematykę indywidualnych wywiadów pogłębionych (Individual In - Depth Interviews) oraz praktyczne wykorzystanie poznanej wiedzy. Wymiernym efektem zajęć będzie raport badawczy z wykorzystaniem poznanej metody badawczej.

Zamierzone efekty kształcenia:

Wiedza: Studenci nauczą się definiować podstawowe terminy z zakresu metod jakościowych oraz porównywać je z metodami ilościowymi. Studenci poznają rodzaje indywidualnych wywiadów jakościowych: swobodny (wywiad nieustrukturalizowany), pogłębiony (częściowo ustrukturalizowany), nauczą się rozpoznawać i opisywać podobieństwa i różnice. Ponadto zapoznają się z wiedzą niezbędną by prawidłowo przeprowadzić wywiad pogłębiony: ustalić temat wywiadu, dobór osób do wywiadu (określenie punktu nasycenia), budować scenariusz do wywiadu, formułować pytania w wywiadzie (wprowadzające, rozwijające, sondujące, wyszczególniające, wprost, o strukturę, interpretujące). Studenci zdobędą wiedzę z zakresu  prowadzenia wywiadu, rejestracji wywiadu, zasad transkrypcji wywiadu, analizy  zebranych danych i pisania  raportu końcowego. Studenci nauczą się krytycznie patrzeć na różne techniki badawcze oraz rozpoznawać i wybierać najbardziej odpowiednie do konkretnych problemów badawczych.

Umiejętności: Studenci będą zobowiązani  przygotować własne projekty indywidualnych wywiadów pogłębionych; ustalić  problem badawczy,  zaprojektować scenariusz wywiadu,  sporządzić schemat badania: dobór uczestników, omówić sposób prowadzenia wywiadu, wybrać techniki rejestracji wywiadu, transkrypcji wywiadu, ponadto studenci nabędą umiejętność by analizować zebrane dane oraz podsumować wyniki w postaci  raportu końcowego. 

Metody i pomoce dydaktyczne

Forma zajęć: metody warsztatowe

Wymagania dotyczące pomocy dydaktycznych: rzutnik multimedialny

Forma i warunki zaliczenia

Przy wystawianiu oceny semestralnej brane będą pod uwagę następujące wskaźniki:
1. Obecność i aktywność na zajęciach. Studenci uczestniczą w zajęciach po zapoznaniu się z wyznaczonymi na dane spotkanie materiałami – 20%

2. Przygotowanie własnych projektów wywiadów pogłębionych – 40%

a.       ustalenie problemów badawczego

b.      planowanie schematu badania:, dobór uczestników, omówienie sposobu realizacji wywiadu, miejsca, liczby wywiadów

c.       przygotowanie scenariusza prowadzenia wywiadu,

d.      wybór techniki rejestracji wywiadu,  transkrypcji wywiadu,

e.       analizy zebranych danych,

f.       napisanie raportu końcowego.

 3. Wyniki zaliczenia pisemnego – 40%

Student ma prawo do jednej nieobecności na zajęciach.

Treści programowe

Treść zajęć:

1. Podstawowe pojęcia w badaniach jakościowych

2. Kierunki zmian w badaniach jakościowych w kontekście indywidualnych wywiadów pogłębionych

3. Indywidualne wywiady pogłębione – opis, rodzaje, charakterystyka, zastosowanie

4. Formułowanie problemu badawczego

5. Planowanie schematu badania (dobór respondentów, selekcja, liczba wywiadów, miejsce wywiadów, rekrutacja, scenariusz wywiadu)

6. Prowadzenie indywidualnego wywiadu pogłębionego

7. Analiza i interpretacja indywidualnego wywiadu pogłębionego

Literatura podstawowa i uzupełniająca

Literatura podstawowa: Flick U. Projektowanie badania jakościowego. W-wa: Wyd. Naukowe PWN 2010; Kvale S. Prowadzenie wywiadów. W-wa : Wyd. Naukowe PWN 2010.

Literatura uzupełniająca: Kvale S. InterViews. Wprowadzenie do jakościowego wywiadu badawczego. (Przekł. Red. Nauk. S. Zabielski) Białystok: Wyd. Uniwersyteckie Trans Humana 2004; Nikodemska-Wołowik A. M. Jakościowe badania marketingowe. W-wa: Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne 1999; Denzin N.K.,Lincoln Y.S. Wkraczanie na pole badań jakościowych. Wprowadzenie do podręcznika. Acta Universitatis Nikolai Copernici: Socjologia Wychowania. 1997 t. XIII s. 4 – 47; Dukaczewska-Nałęcz A. Zogniskowane wywiady grupowe - jakościowa technika badawcza. W: H. Domański, K. Lutyńska, A. Rostocki. Spojrzenie na metodę. Studia z metodologii badań socjologicznych. W-wa; Wydawnictwo IFiS PAN 1991; Hammersley M. Atkinson P. Metody badań terenowych. Poznań: Wyd. Zysk i S-ka 2000.

Osoba prowadząca zajęcia

Mgr Krzysztof Jurek