EN: Conceptual Gaps in the Cartesian System
Źródło/source:	Roczniki Filozoficzne, 63(2015), nr 1
Strony/pages:	13-27

 

http://dx.doi.org/10.18290/rf.2015.63.1-2

 

Streszczenie

W artykule tym autor wskazuje zarówno na określone luki pojęciowe w systemie kartezjańskim, jak i wyjaśnia potrzebę wypełnienia tych luk - w przekonaniu autora może się to przyczynić zarówno do większej jasności wypowiedzi Kartezjusza, jak i do ich większej spójności logicznej. Szczegółowo analizuje jedynie dwa z takich pojęć, tj. metodyki i metodologii. Oba mają charakter kategorialny, ale pierwsze z nich jest ogólniejsze niż drugie. Krótko rzecz ujmując, metodyka dotyczyć może zarówno zasad poznawczych, jak i moralnych, wyznaniowych i innych jeszcze, natomiast metodologia tych reguł, które są zalecane i stosowane w którymś z tych obszarów problemowych. Autor przyjmuje również, że z metodyką mamy do czynienia wówczas, gdy mowa jest o czynnościach przygotowawczych do intelektualnego wkroczenia na każdy z tych obszarów myślenia i praktycznego postępowania i poszukujemy tych racji, które sprawiają, że to myślenie i postępowanie staje się racjonalne. Natomiast z metodologią mamy do czynienia wówczas, gdy już znajdujemy się na którymś z tych obszarów i zmierzamy - w sposób racjonalnie zaplanowany - do wytyczonych na nim celów.

 

Summary

The aim of this article is to point out the conceptual gaps in the Cartesian system as well as to explain the need to fill in those gaps. In author’s opinion, this might contribute to a greater clarity and logical coherence of Descartes’s thought. The Author analyses in detail only two of such terms: methodics and methodology. Both of them have a categorial character, but the first one is more general than the other. Briefly, methodics refers to cognitive, moral, religious and other rules, while methodology refers to those rules which are recommended and applied within the aforementioned areas. The Author also assumes that we have to do with methodics when we prepare ourselves to intellectually enter each of those areas of thought and practical conduct and when we seek those reasons which make our thought and action rational. On the other hand, we have to do with methodology when we are in one of those areas and are heading for—in a rationally planned manner—the goals set in it.

 

 

Słowa kluczowe: metodyka; metodologia; racjonalność kartezjańska; system kartezjański

 

Key words: methodics; Cartesian rationality; Cartesian system.

 

 

Bibliografia/References:

 

Informacja o Autorze/Information about Author:

Prof. Dr hab. Zbigniew Drozdowicz – kierownik Katedry Religioznawstwa i Badań Porównawczych na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu; e-mail: drozd@amu.edu.pl

 

 

Cytowanie/Citation information:

Drozdowicz, Zbigniew. 2015. "Luki pojęciowe w systemie kartezjańskim." Roczniki Filozoficzne 63, 1: 13-27, http://dx.doi.org/10.18290/rf.2015.63.1-2.