Pedagogika rodziny w teorii i praktyce - cele pracy Katedry

Działalność naukowo-badawcza, dydaktyczna, organizacyjna i społeczna pracowników Katedry ukierunkowana jest na realizację dwóch ogólnych celów: teoretycznego i praktycznego. Celem pracy i jednocześnie misją Katedry jest rozwój pedagogicznej wiedzy o rodzinie i włączenie się w proces integracji wiedzy familiologicznej. Cele te jednak służyć mają konkretnemu człowiekowi w jego zróżnicowanej codzienności życia i wspieraniu rodziny w procesie wychowania człowieka. Stąd hasłem przewodnim sygnalizującym pola działań pracowników i osób skupionych wokół Katedry jest: Pedagogika rodziny w teorii i praktyce. Pracownicy Katedry biorą udział w realizacji projektów i grantów badawczych zarówno na rzecz rozwoju nauki jak i w przestrzeni praktyki życia.

Duże znaczenie dla wypracowania celów, obszarów i kierunków badań oraz modelu pracy Katedry Pedagogiki Rodziny miała prof. Teresa Kukołowicz i prof. Józef Wilk. Głównie znaczenie to dotyczy zachowania dwupoziomowego namysłu, analiz i badań pedagogicznych nad rzeczywistością wychowania w rodzinie. Chodzi więc po pierwsze o potrzebę prowadzenia metarefleksji, odwołania się do antropologicznych, ontologicznych, aksjologicznych założeń wychowania w rodzinie, by móc tworzyć spójny  system pedagogicznej wiedzy o rodzinie. Po drugie, konieczne jest w kontekście  powyższych założeń prowadzenie badań nad wąskimi zjawiskami wychowania w rodzinie, by dążyć do ich opisu, wyjaśnień, rozumienia i interpretacji, a w efekcie tworzenia modeli  zjawisk wychowawczych w rodzinie.

Pedagogika rodziny w teorii - problematyka i kierunki badań Katedry

Działalność naukowo-badawcza pracowników Katedry jest próbą wypracowania programu uprawiania pedagogiki rodziny zlokalizowanego w nurcie pedagogiki personalistycznej odwołującej się do założeń realizmu filozoficznego. Badania  dotyczą antropologicznych podstaw małżeństwa, rodziny i wychowania w rodzinie, rozwijane są badania nad subdyscyplinarnym charakterem pedagogiki rodziny w kontekście integracji i specjalizacji wiedzy o rodzinie i wychowaniu w pedagogice i naukach społecznych oraz   badania nad realizacją funkcji wychowawczej w rodzinie w kontekście wychowawczych aspektów ról rodzinnych i doświadczenia życia w rodzinie osób znajdujących się w różnych okresach ontogenezy i dysponujących zróżnicowanymi możliwościami rozwoju.

Kierunki prac Katedry Pedagogiki Rodziny określają zainteresowania i tematy badawcze realizowane przez pracowników Katedry w ostatnich kilku latach. 

Badania prowadzone przez dr hab. Danutę Opozdę ukierunkowane są na metodologiczne zagadnienia tworzenia wiedzy o wychowaniu w rodzinie, relacje między wiedzą naukową a potoczną, strukturę organizacyjną i treściową subiektywnej wiedzy o wychowaniu. Zainteresowania badawcze dotyczą także użyteczności metodologii jakościowej w badaniach pedagogicznych oraz subdyscyplinarnego charakteru pedagogiki rodziny jej przedmiotu i koncepcji badań, szczególnie zaś w odniesieniu do kwestii interdyscyplinarności i intradyscyplinarności w nauce. Kolejny obszar poszukiwań obejmuje problematykę funkcjonowania w rolach rodzicielskich kobiet i mężczyzn znajdujących się w okresie wczesnej, średniej i późnej dorosłości oraz generatywnego modelu rodzicielstwa i rozwojowego charakteru relacji wychowawczych w rodzinie dla wszystkich jej członków, a także psychopedagogicznych korelatów przebiegu procesu wychowania w rodzinie.

Zainteresowania badawcze dr hab. Barbary Kiereś skupione są wokół antropologicznych podstaw małżeństwa i rodziny oraz filozoficznych podstaw wychowania personalistycznego. W swoich dociekaniach sięga do greckiej paidei i jej udziału w budowaniu pedagogiki personalistycznej oraz przywołuje sens pojęć wypracowanych na gruncie tradycji klasycznej, który konfrontuje z ich współczesnymi interpretacjami. W analizie problemów związanych z wychowaniem w rodzinie ukazuje konsekwencje wychowawcze odejścia od personalizmu tradycji realizmu filozoficznego, ze szczególnym uwzględnieniem skutków działań antypedagogicznych. Podejmuje także zagadnienia związane z relacją małżeńską i relacjami w rodzinie w kontekście aktualizowania życia osobowego. Osobnym kierunkiem badań jest refleksja nad myślą J. Woronieckiego jako rzecznika pedagogiki personalistycznej.

Dr Magdalena Parzyszek swoje poszukiwania badawcze prowadzi w kierunku religijno - moralnego charakteru małżeństwa i rodziny w świetle nauczaniu Kościoła. Podejmuje także zagadnienia dotyczące małżeństwa i rodziny w ponowoczesności, współczesnych uwarunkowań życia małżeńsko-rodzinnego, problemów i zmian społecznych w kontekście wychowania w rodzinie, patogennych czynników tkwiących w rodzinie oraz wspierania rodziny. Zajmuje się również rodzinnym kontekstem osiągnięć szkolnych dzieci.

Wśród podejmowanych przez doktorantów tematów badawczych należy wskazać na problematykę dotyczącą: rozwoju i budowania autorytetu rodzicielskiego (mgr Magdalena Leśniak), rodzinnych uwarunkowań kształtowania motywacji do zachowań altruistycznych (mgr Patrycja Leśniak), rozwojowych i wychowawczych kontekstów funkcjonowania w rolach rodzinnych kobiet o różnym poczuciu tożsamości (mgr Justyna Marcinkowska), samobójczej śmierci rodzica i form pomocy pedagogicznej (mgr Emilia Mulawa), recepcji nauczania Kościoła o małżeństwie i rodzinie ((Iryna Abukhouskaya), psychospołecznych uwarunkowań postaw młodzieży wobec Internetu   (mgr Angelika Roczniak), rodzicielskiego modelu bliskości i funkcjonowania w rolach rodzicielskich młodych dorosłych (mgr Marta Samorańska), psychospołecznych uwarunkowań podejmowania ról macierzyńskich   (mgr. Małgorzata Szczeszek), arteterapii w  procesie rehabilitacji osób niepełnosprawnych (mgr Magdalena Woźniak).