Katedra Instrumentologii 

Katedra Instrumentologii została utworzona w 1984 r. Jej pierwszym kierownikiem był ks. prof. dr hab. Jan Chwałek. Funkcję tę pełnił do roku 2005 tj. do czasu przejścia na emeryturę. Od 2007 r. kierownikiem Katedry jest prof. KUL dr hab. Maria Szymanowicz. Pracownikami Katedry są ponadto – ks. dr Jarosław Kisieliński i o. dr Julian Mieczysław Śmierciak.

Kierunki i charakterystyka badań

Katedra prowadzi badania w zakresie historii i teorii budownictwa organowego, systemów strojenia instrumentów i akustyki organów. Zadania te realizowane są w ramach seminariów (licencjackiego, magisterskiego i doktoranckiego), w ramach realizowanych projektów badawczych, działalności wydawniczej i podejmowanych działań praktycznych.

Ks. prof. dr hab. Jan Chwałek specjalizuje się w teorii i praktyce budownictwa organowego. Jest autorem książki Budowa organów i kilkudziesięciu artykułów z zakresu rozwiązań technicznych, ochrony i konserwacji zabytkowych organów. Jako jedyny w Polsce podjął badania nad dawnymi systemami strojenia instrumentów klawiszowych. Opracował nową metodę badania struktury brzmieniowej organów. Jako dyplomowany organmistrz od początku łączył teorię z praktyką organmistrzowską.

Prof. KUL dr hab. Maria Szymanowicz prowadzi badania z dziedziny historii organów w Polsce i działalności firm organmistrzowskich. Bada źródła archiwalne oraz dokonuje inwentaryzacji organów w archidiecezji lubelskiej oraz diecezjach – radomskiej i kieleckiej. Jest autorką trzech książek i kilkudziesięciu artykułów z tego zakresu. Ponadto współpracuje z Konserwatorami Zabytków i Kuriami Diecezjalnymi w zakresie ochrony zabytkowych organów.

Przedmiotem badań Ks. dra Jarosława Kisielińskigo są organy północnoniemieckie. Zajmuje się historią instrumentów na północy Niemiec i działalnością firm organmistrzowskich. Bada strukturę brzmieniową organów. Drugim nurtem badawczym jest architektura i stylistyka prospektów organowych.

O. dr Julian Mieczysław Śmierciak zajmuje się badaniami akustycznymi organów i realizacją dźwięku. Dokonał analizy akustycznej organów w kościołach bernardyńskich w Polsce, opracowaną przez siebie metodą. Założył i prowadzi zakonne studio nagrań i wydawnictwo fonograficzne. Przygotował internetową bazę danych organów w Polsce.

Katedra wydaje zeszyt naukowy Studia Organologica, w którym prezentowane są wyniki badań pracowników i absolwentów Katedry. Dotychczas ukazały się trzy tomy Studiów, tom IV jest w przygotowaniu.

W 2010 r. Katedra przygotowała jubileusz 80-lecia urodzin ks. prof. Jana Chwałka. Z tej okazji wydana została Ksiega Jubileuszowa Artificium Ars Scientia, jako podziękowanie i wyraz uznania dla Ks. Profesora za wkład w rozwój polskiej instrumentologii.

W Katedrze Instrumentologii do 2010 r. powstało:

- pod kierunkiem Ks. prof. dra hab. J. Chwałka: 11 prac doktorskich i 114 magisterskich;

- pod kierunkiem prof. KUL dr hab. M. Szymanowicz: 18 prac magisterskich i 3 licencjackie.

Prace dyplomowe obejmują następującą problematykę: historia i budowa organów, działalność firm organmistrzowskich, wybrane zagadnienia opracowane na podstawie piśmiennictwa muzycznego, religijna kultura muzyczna ze szczególnym uwzględnieniem instrumentów, działalność organistów.  

Perspektywy badawcze

Badania w wyżej wymienionych dziedzinach są kontynuowane. Ponadto zostały podjęte nowe zagadnienia – polska bibliografia organów oraz traktaty teoretyczne na temat organów.

Do przygotowanej bazy danych będą systematycznie wprowadzane informacje o historii i budowie organów w Polsce (www.organy.info.pl).