Zaproszenie

IV Ogólnopolska Konferencja Naukowa Kultura i metoda pt.

Kultura narodowa - między swoistością i uniwersalizmem

 

 

 

Lublin, 4 maja 2016 r.

 

 

Katedra Historii Kultury Intelektualnej Instytutu Kulturoznawstwa Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II oraz „Roczniki Kulturoznawcze KUL” organizują w dniu 12 maja 2016 r. czwartą Ogólnopolską konferencję naukową z cyklu „Kultura i metoda” pt. Kultura narodowa - między swoistością i uniwersalizmem.

 

Swoistość i uniwersalizm kultury narodowej to temat nie od dziś interesujący przedstawicieli nauk humanistycznych i społecznych. U schyłku XX w. zagadnienia narodu i narodowości znalazły się w centrum rozważań wielu badaczy. Zarówno w Stanach Zjednoczonych, jak i w Europie mnożą się badania empiryczne i teoretyczne analizy natury narodu jako takiego i specyfiki poszczególnych narodów. Wpisują się one w aktualną analizę poszczególnych przejawów życia społecznego. Można mówić o zjawisku paradoksalnym: z jednej strony współczesny świat dąży do zjednoczenia i jest już faktycznie powiązany globalną siecią stosunków politycznych, gospodarczych i informacyjnych. Z drugiej strony: towarzyszy temu odradzanie się starych i rodzenie się nowych tendencji w zakresie wyodrębnienia i kulturowego samopotwierdzenia się poszczególnych narodów. Zmianie ulega również rola i znaczenie kultur narodowych. Pojawiają się zatem pytania: o znaczenie kultury symbolicznej pojętej uniwersalnie, ale równocześnie o miejsce kultur narodowych we współczesnym świecie: czy skazane są na homogenizację, czy też zachowają swoją odrębność i różnorodność?

Kulturalistyczne ujęcie narodu splata podejście właściwe naukom humanistycznym przede wszystkim historycznym, różnego rodzaju antropologiom i naukom społecznym, bowiem poszczególne formy kultury są ściśle związane z narodową formacją społeczną jednostek, które ją budują. Znawcy problematyki wymieniają szereg jej elementów, jak: język, tradycję, literaturę, obyczaje, stroje, obrzędy, duchowość, religijność, dzieje. Bodaj najpełniej ten krąg interpretacyjny ujmowała Antonina Kłoskowska: „Kultura narodowa stanowi szeroki i złożony układ (syndrom) sposobów działania, norm, wartości i symboli, wierzeń, wiedzy i dzieł symbolicznych, który jest przez jakąś zbiorowość społeczną uważany za jej własny, jej w szczególności przysługujący, wyrosły z jej tradycji i historycznych doświadczeń oraz obowiązujący w jej obrębie” (A. Kłoskowska, Kultury narodowe u korzeni, Warszawa 2012, s. 78).

 

Konferencja chce postawić pytanie o istotę kultury narodowej, jej swoistość oraz uniwersalizm w ujęciu kulturalistycznym oraz w perspektywie historycznej i antropologicznej. Proponujemy następujące obszary tematyczne:

• Perspektywy badawcze kultury narodowej: historyczna, antropologiczna, socjologiczna, teologiczna
• Różnorodność ujmowania pojęcia „kultura narodowa” oraz spory wokół tego pojęcia
• Uniwersalne znaczenie kultury symbolicznej a kultury narodowe
• Wzajemne relacje i implikacje: kultura narodowa – kultura europejska
• Kanon narodowy - kanon uniwersalny
• Konwersje narodowe jako zjawisko pogranicza
• Centrum kultury narodowej
• Postawy wobec obcych kultur: naród otwarty czy zamknięty?
• Czołowi twórcy kultury europejskiej
• Wizerunek kultur narodowych we współczesnej kulturze
• Rodowód historyczny kultury polskiej.

 

Serdecznie zapraszamy!

W imieniu komitetu naukowo-organizacyjnego

Dr hab. Wanda Bajor - Dyrektor Instytutu Kulturoznawstwa KUL

Kierownik Katedry Historii Kultury Intelektualnej IK, KUL

 

Ks. dr Grzegorz Baran

Dr Małgorzata Gruchoła

Ks. dr Piotr Pasterczyk

Mgr Łukasz Sarowski - Sekretarz Konferencji