organyrzeszow


 

POWSTANIE KATEDRY

Katedra powstała w 1984 r. Jej założycielem i pierwszym kierownikiem (do 2005 r.) był ks. prof. dr hab. Jan Chwałek – muzykolog i organmistrz. Ks. Chwałek wyznaczył kierunki badań Katedry i wypracował metodologię badań. Wraz z zatrudnianiem nowych pracowników, obszary badawcze były stopniowo rozszerzane, a metodologia udoskonalana.

 

PRZEDMIOT BADAŃ

- historia organów

- działalność firm organmistrzowskich
- budowa organów- traktaty teoretyczne o budowie i strojeniu organów
- systemy muzyczne
- struktura brzmieniowa
- akustyka organów
- estetyka prospektów organowych
- twórczość na organy kompozytorów polskich i zagranicznych
- zagadnienia wykonawcze muzyki organowej
- instrumenty muzyczne w wojsku
- historia wojskowości
 
 
obecni:
- dr hab. Maria Szymanowicz, prof. KUL – kierownik
- dr hab. szt. muz. Elżbieta Charlińska, adiunkt
- dr hab. szt. muz. Jadwiga Kowalska, adiunkt
- dr Andrzej Gładysz, adiunkt
- o. dr Julian Mieczysław Śmierciak OFM, adiunkt
 
byli:
- ks. prof. dr hab. Jan Chwałek
- ks. dr Jarosław Kisieliński
 
DOROBEK NAUKOWY PRACOWNIKÓW KATEDRY
- ks. prof. dr hab. Jan Chwałek: 1 książka, ok. 70 artykułów, 27 haseł encyklopedycznych, 7 dokumentacji zabytkowych organów, ok. 60 referatów na konferencjach krajowych i zagranicznych (obszary badań: budowa organów, traktaty teoretyczne o budowie i strojeniu organów, systemy muzyczne, struktura brzmieniowa)
 
- dr hab. Maria Szymanowicz, prof. KUL: 9 książek, ok. 60 artykułów, 1 hasło encyklopedyczne, redakcja 5 monografii, kilkanaście referatów na konferencjach krajowych (obszary badań: budowa organów, historia organów, działalność firm organmistrzowskich, muzyka liturgiczna)
 
- dr Andrzej Gładysz: 2 współautorskie książki popularnonaukowe, ok. 60 artykułów, 37 haseł encyklopedycznych, redakcja 8 monografii, ok. 60 referatów na konferencjach i seminariach naukowych, w tym 8 na międzynarodowych i zagranicznych, członek redakcji „Przeglądu Historyczno-Wojskowego” (obszary badań: budowa organów, historia organów, działalność firm organmistrzowskich, historia wojskowości, instrumenty muzyczne w wojsku)
 
- o. dr Julian Mieczysław Śmierciak OFM: 9 artykułów, 1 hasło encyklopedyczne, kilkanaście referatów na konferencjach krajowych (obszary badań: budowa i akustyka organów, historia organów bernardyńskich)
 
- ks. dr Jarosław Kisieliński: 11 artykułów, 3 hasła encyklopedyczne, kilka referatów na konferencjach krajowych (obszary badań: budowa organów, traktaty teoretyczne o budowie organów, struktura brzmieniowa, prospekty organowe)Katedra wydaje „Studia Organologica”, jako serię wydawniczą. Dotychczas ukazało się 6 tomów.
 

DZIAŁALNOŚĆ PRAKTYCZNA PRACOWNIKÓW KATEDRY

- ks. prof. dr hab. Jan Chwałek był dyplomowanym organmistrzem. Zbudował 9-cioro organów, przebudował 3 instrumenty, na zlecenie Wojewódzkich Konserwatorów Zabytków kierował pracami konserwatorskimi XVII-wiecznych organów w Kazimierzu Dolnym i Olkuszu. Osobiście wykonał kilkadziesiąt remontów organów w kościołach parafialnych, głównie diecezji sandomierskiej. Wykonał kilkadziesiąt projektów nowych organów, uczestniczył w wielu komisjach konserwatorskich.
 
- dr hab. Maria Szymanowicz, prof. KUL, wykonała ok. 160 kart inwentaryzacyjnych zabytkowych organów (d. województwo radomskie i lubelskie), jest członkiem Komisji ds. Muzyki Kościelnej Diecezji Radomskiej, występuje jako ekspert przy pracach konserwatorskich organów w diecezji radomskiej.- dr Andrzej Gładysz prowadzi działalność ekspercką w zakresie inwentaryzacji organów oraz analizy struktury brzmieniowej, uczestniczył jako pomocnik w kilkunastu budowach i remontach organów, zdobywając praktyczną wiedzę z zakresu budowy instrumentów.
 
- o. dr Julian Mieczysław Śmierciak OFM zajmuje się badaniami akustycznymi organów i realizacją dźwięku. Zorganizował studio nagrań w Instytucie Muzykologii KUL (ob. Instytut Nauk o Sztuce). Założył i prowadzi zakonne Studio Nagrań i Wydawnictwo Muzyczne FANFARA.
 

DZIAŁALNOŚĆ ARTYSTYCZNA PRACOWNIKÓW KATEDRY

- dr hab. Elżbieta Charlińska – organy
- dr hab. Jadwiga Kowalska – organy
- dr Andrzej Gładysz – śpiew solowy (tenor), chór, konferansjer
 

PRACE DYPLOMOWE POWSTAŁE W KATEDRZE

- 19 rozpraw doktorskich
- 158 prac magisterskich+
- 53 prace licencjackie+
 
Zakres tematyczny prac dyplomowych: budowa organów, historia organów w Polsce i za granicą (Włochy, Niemcy, Anglia, Ukraina, Rosja, Białoruś), działalność firm organmistrzowskich, akustyka organów, traktaty teoretyczne, literatura na temat organów, inne instrumenty – fisharmonie, dzwony i fortepiany, kultura muzyczna poszczególnych parafii i dekanatów, szkolnictwo muzyczne, muzyka liturgiczna, historia muzyki, działalność orkiestr i zespołów muzycznych.
 

POMOCE NAUKOWO-DYDAKTYCZNE

Katedra Instrumentologii dysponuje szeregiem specjalistycznych urządzeń potrzebnych do prowadzenia zajęć dydaktycznych i badań nad organami. We własnym zakresie przygotowano modele wiatrownicy klapowo-zasuwowej i stożkowej z wzorcowymi piszczałkami, modele miechów i urządzenia Tremolo. Są pojedyncze piszczałki organowe (wargowe i językowe), różnych kształtów i menzur, reprezentatywne dla poszczególnych głosów. Ponadto – elektroniczne urządzenia do syntezy i badań akustycznych dźwięku (syntezator cyfrowo-analogowy, mikrofony pomiarowe, programy komputerowej analizy dźwięku i akustyki pomieszczeń).
 

WSPÓŁPRACA Z INNYMI OŚRODKAMI

- Narodowy Instytut Dziedzictwa- Uniwersytet Wrocławski- Uniwersytet Opolski
- Akademia Muzyczna w Katowicach
- Archidiecezja Lubelska
- Diecezja Radomska
- Filharmonia Lubelska
- Teatr Muzyczny w Lublinie
- Filharmonia Dolnośląska w Jeleniej Górze
 
opracowała Maria Szymanowicz
Autor: o. Julian - Mieczysław Śmierciak
Ostatnia aktualizacja: 18.03.2024, godz. 17:38 - Urszula Jankiewicz-Dzierżak