Prowadzący

dr Magdalena Marzec-Jóźwicka

Liczba godzin: 60

Liczba punktów ECTS: 2

Efekty kształcenia

Student:

1. poznaje typy uczniów trudnych i sposoby radzenia sobie z nimi;
2. zna strategie ułatwiające nauczycielowi przetrwanie godziny lekcyjnej;
3. rozumie, na czym polega asertywność nauczyciela;
4. poznaje zasady utrzymywania dobrych stosunków z uczniami oraz sposoby radzenia sobie z trudną klasą;
5. wie, czym różni się autorytet od władzy, poznaje rodzaje autorytetu nauczycielskiego;
6. zna techniki niewerbalne i werbalne dyscyplinujące ucznia;
7. doskonali umiejętność aktywnego słuchania, przemawiania, reagowania;
8. zna typy błędów nauczycielskich i wie, jak im przeciwdziałać;
9. wie, jak efektywnie zorganizować przestrzeń klasy i pobudzać aktywność uczniów na lekcji;
10. zna zasady i cele współpracy szkoły i rodziny, formy współdziałania nauczycieli i rodziców,  zadania stawiane przed rodzicami;
11. wie, czym charakteryzuje się uczeń zdolny i jakie są kompetencje nauczyciela w pracy z nim.

Forma zaliczenia przedmiotu

• systematyczne uczestnictwo w wykładzie;
• zaliczenie bez oceny.

Treści programowe

1. Definicja ucznia trudnego.
2. Typy uczniów trudnych.
3. Przyczyny niewłaściwego zachowania uczniów.
4. Zachowania uczniów w procesie lekcyjnym. Strategie ułatwiające przetrwanie godziny lekcyjnej.
5. 18 sposobów radzenia sobie z uczniem trudnym. Nauczyciel asertywny. Nauczyciel mediator.
6. Syndrom Nieadekwatnych Osiągnięć. Jego przyczyny domowe, szkolne i społeczne. Portrety „dzieci bez sukcesów”.
7. Trudna klasa (w opinii nauczycieli, czynniki utrudniające, sposoby radzenia sobie z trudną klasą).
8. Autorytet nauczyciela i prawo do władzy.
9. Dyscyplinowanie uczniów. Przeszkody utrudniające zachowanie ładu na lekcji. Techniki dyscyplinujące uczniów.
10. Umiejętności interpersonalne nauczyciela.
11. Błędy nauczycielskie.
12. Zasady nauczania aktywnego i efektywnego.
13. Nauczyciel na zastępstwie.
14. Nauczyciel wychowawca (rola, modele, narzędzia pracy, uczniowie wymagający wysiłku). Sposoby zdobywania informacji o uczniu. Warunki skutecznego poznawania uczniów.
15. Rodzice i nauczyciel.
16. Uczeń zdolny.
17. Ron Clark i jego szkoła.

Literatura

1. H. Hamer, Klucz do efektywności nauczania, Warszawa 1994;
2. S. Mieszalski, O przymusie i dyscyplinie w klasie szkolnej, Warszawa 1997;
3. J. Robertson, Jak zapewnić dyscyplinę, ład i uwagę w klasie, Warszawa 1998; 
4. A. Sękowski, Osiągnięcia uczniów zdolnych, Lublin 2001;
5. J. Jagieła, Komunikacja interpersonalna. Krótki poradnik psychologiczny, Kraków 2003;
6. D. Chętkowski, l.d.d.w. Osierocona generacja, Kraków 2004;
7. J. Jagieła, Uczeń trudny w szkole. Krótki poradnik psychologiczny, Kraków 2004;
8. J. Brophy, Motywowanie uczniów do nauki, Warszawa 2004;
9. M. Harmin, Duch klasy. Jak motywować uczniów do nauki, Warszawa 2005;
10. B. Rogers, Trudna klasa, Warszawa 2006;
11. J. Kowalikowa, Narodziny nauczyciela polonisty. Szkice edukacyjne, Kraków 2006;
12. B, Dyrda, Zjawiska niepowodzeń uczniów zdolnych. Rozpoznawanie i przeciwdziałanie, Kraków 2007;
13. B. Kubiczek, Metody aktywizujące. Jak nauczyć uczniów uczenia się?, Opole 2007;
14. D. Chętkowski, Nauczycielskie perypetie, Sopot 2010;
15. B. Dusza, Sposoby bycia licealistów w roli ucznia, Rzeszów 2011;
16. Etyka nauczyciela, red. M. Bajan, S. J. Żurek, Lublin 2011.