ROCZNIKI ASZURNASIRPALA II

Podczas eponimatu Szamasz-nuri na rozkaz Aszura, wielkiego pana, mojego pana, trzynastego dnia miesiąca Aiaru opuściłem Kahlu, przekroczyłem Tygrys i ruszyłem w kierunku kraju Qipanu. W mieście Huzirina otrzymałem trybut książąt kraju Qipanu. Podczas pobytu w Huzirina otrzymałem trybut od Itti‘ z kraju Azalla i Giridadi z kraju Aszszu: złoto, drobną rogaciznę, bele wełny. W tym samym czasie otrzymałem belki cedrowe, srebro i złoto: trybut Katazili z kraju Kumuhu.

Opuściłem miasto Huzirina i ruszyłem w kierunku Eufratu. (...) Udałem się w kierunku miast kraju Dirru, spaliłem miasta położone między górami Amadanu i Arqanaia. Wziąłem w posiadanie kraj leżący u podnóża góry Arqanaia. Opuściłem kraj Mallanu, idąc w kierunku miast kraju Zamba i je spaliłem. Przekroczyłem rzekę Sua i zatrzymałem się (na noc) nad brzegiem Tygrysu. Zrównałem z ziemią i zniszczyłem miasta położone po tamtej stronie Tygrysu u podnóża góry Arqanaia. Na cały obszar kraju Habhu padł strach i padli do moich stóp. Wziąłem zakładników i wyznaczyłem nad nimi mojego gubernatora.

Od przełęczy góry Amadanu wystąpiłem przeciwko miastu Barzanisztu. Udałem się w kierunku miasta Damdammusa, twierdzy Ilaniego z kraju Bit-Zamani. Zaatakowałem to miasto. Moi żołnierze jak drapieżne ptaki spadli na owych ludzi. Zabiłem mieczem 600 żołnierzy i uciąłem im głowy. Wziąłem żywych 400 mężczyzn oraz 3000 jeńców. Wziąłem to miasto w posiadanie, zabrałem żywych i głowy zabitych do Amed, ich stolicy. Usypałem stos z głów przed bramą miasta i wbiłem na pale żywych ludzi wokół miasta. Zaatakowałem bramy miasta i zniszczyłem ich ogrody. Opuściłem miasto Amed i wszedłem w przełęcz gór Kasziari do miasta Allabsia, gdzie żaden z królów - moich poprzedników nie postawił swej stopy, ani nie podjął przeciw niemu wyprawy. Wkroczyłem do miasta Udu, stolicy Labturu, syna Tupusu. Uderzyłem na to miasto stosując podkopy, machiny oblężnicze i rampy; zająłem miasto. Zabiłem bronią 1400 ludzi, pojmałem żywcem 580 ludzi i 3000 jeńców. Część złapanych żywcem wbiłem na pale wokół miasta, innym wyłupiłem oczy, pozostałych zaś uprowadziłem do Asyrii. Miasto wziąłem w posiadanie.


ROCZNIKI SALMANASARA III

W roku (eponima) Daian-Aszura, czternastego dnia miesiąca Aiaru opuściłem Niniwę. Przekroczyłem Tygrys i zbliżyłem się do miast Giammu nad rzeką Balih. Oni (=mieszkańcy tych miast) przerazili się mej potęgi jako zwierzchniego władcy oraz chwały mej srogiej broni i zabili ich pana Giammu własną bronią. Wkroczyłem do miast Sahlala i Til-sza-Turahi i wprowadziłem mych bogów w jego pałace. Odprawiłem święto tašîltu w jego pałacach. Otworzyłem (jego) skarbiec i sprawdziłem, co on ukrył. Wziąłem jako łup jego własność i przeniosłem (to) do mego miasta Aszur. Opuściłem Sahlalę i zbliżyłem się do Til Barsip (Kar-Šulmanuašared). Kolejny raz przekroczyłem Eufrat, (tym razem) podczas wylewu, na tratwach (pływających dzięki napompowanym) koźlim skórom. W Ina-Aszur-utir-asbat, które ludzie Hatti zwą Pitru, po drugiej stronie Eufratu nad rzeką Sagur, przyjąłem trybut od królów z drugiej strony Eufratu, to jest od Sanagary z Karkemisz (Gargamiš), Kundaszpi z Kommageny (Kummuhu), Aramu człowieka z Agusi (Bīt-Agūsi), Lalli z Melid (Meliddu), Haiani syna Gabari, Kalparudy z Hatti (Hatti) i Kalparudy z Gurgum (Gurgum: srebro, złoto, cynę, miedź (lub brąz) i naczynia z miedzi (lub brązu). Opuściłem brzegi Eufratu i zbliżyłem się do Aleppo / Halab (Hal-man). Oni (=mieszkańcy Aleppo) bali się walczyć i objęli moje stopy (poddając się). Otrzymałem srebro i złoto jako ich trybut i złożyłem ofiary przed Adadem z Aleppo. Opuściłem Aleppo i zbliżyłem się do miast Irhuleniego z Hamat (Hamat). Zdobyłem miasta Adennu, Barga i Argana, jego królewskie rezydencje. Wziąłem z nich łupy (oraz) jego (=Irhuleniego) osobiste dobra. Podpaliłem jego pałace. Opuściłem Arganę i zbliżyłem się do Karkar (Qarqara). Zniszczyłem, zburzyłem i spaliłem Karkar, jego królewską rezydencję. On (=Irhuleni) sprowadził sobie na pomoc 1 200 rydwanów, 1 200 jeźdźców i 20 000 pieszych żołnierzy Hadadezera (Adad-’idri) z Damaszku (Imērišu); 700 rydwanów, 700 jeźdźców i 10 000 pieszych żołnierzy Irhuleniego z Hamat; 2 000 rydwanów i 10 000 pieszych żołnierzy Ahaba Izraelity (Ahabu matSir-’i-la-a); 500 żołnierzy z Kue (Que); 1 000 żołnierzy egipskich (Musur); 10 rydwanów i 10 000 żołnierzy z Irkanata (Arqa); 200 żołnierzy Matinu-ba’lu z Arwadu (Arwada); 200 żołnierzy z Usanata (Usnu); 30 rydwanów i 1[0?] 000 żołnierzy Adunu-ba’lu ze Szian (Sianu); 1 000 wielbłądów (=jeźdźców na wielbłądach) Gindibu’ z Arabii; […] 000 żołnierzy Ba’sy, syna Ruhubiego, z Ammonu (‘Ammon) – wszystkich razem było ich dwunastu królów. Oni stanęli przeciwko mnie (do) decydującej bitwy. Walczyłem z nimi (z pomocą) potężnej mocy Aszura, którą Aszur, mój pan, dał mi oraz silną bronią, którą Nergal, mój wódz ofiarował mi. Pokonałem ich pomiędzy miastami Karkar i Gilzau. Zabiłem mieczem 14 000 ich żołnierzy zstępując pomiędzy ich jak Adad, gdy spuszcza burzę. (Wszędzie) rozrzuciłem ich ciała, napełniłem szeroką równinę ich szeroko rozsianymi (pierzchającymi) żołnierzami. Sprawiłem, że podczas bitwy ich krew spływała kanałami kraju. Równina była zbyt mała, by ich dusze zstąpiły (do świata umarłych), rozległego pola zabrakło, (gdy przyszło) ich grzebać. Ich ciałami zasypałem Orontes zanim powstał most. Nawet podczas bitwy zabierałem im ich rydwany, a ich konie zaprawiałem do jarzma.
szósty rok panowania Salmanasara III


W osiemnastym roku mego panowania przekroczyłem Eufrat szesnasty raz. Hazael z Damaszku (Imērišu) zaufał swej licznej armii i wezwał swe liczne oddziały, czyniąc z góry Senir / Hermon (Saniru), góry stojącej naprzeciw Libanu, swą fortecę. Walczyłem z nim i pokonałem go, zabijając mieczem 16 000 jego doświadczonych żołnierzy. Zabrałem mu 1 121 rydwanów, 470 koni pod wierzch oraz jego obóz. On (=Hazael) uciekł, by ratować swe życie, (lecz) goniłem go i obległem go w Damaszku (Dimašqi), jego królewskiej rezydencji. (Tam) wyciąłem jego ogrody (wokół miasta i odszedłem). Doszedłem aż do gór Hauronu / Baszanu (šadê matHaúrani), niszcząc, burząc i paląc mnóstwo miast, biorąc łupy od nie dających się policzyć (miast). Pomaszerowałem (także) aż do gór Ba’li-ra’si, które są na brzegu morza i wzniosłem tam stelę przedstawiającą mnie jako króla. W tym czasie przyjąłem trybut od mieszkańców Tyru, Sydonu i od Jehu syna Omriego (Iaúa mâr Humri).
 
ROCZNIKI TIGLATPILESARA III

Przyjąłem trybut od Kusztaszpi z Kommageny, Rezona z Damaszku, Menahema z Samarii, Hirama z Tyru, Sibitti-be’l z Byblos, Urikki z Kue, Pisirisa z Karkemisz, I’nila z Hamat, Panammu z Sam’al, Tarhulary z Gurgum, Sulumala z Melid, Dadilu z Kaska, Uasurme z Tabal, Uszhitti z Tuna, Urballa z Tuhana, Tuhamme z Isztunda, Urimme z Hubiszna (i) Zabiby królowej Arabii: złoto, srebro, cynę, żelazo, skóry słoniowe, kość słoniową, wielobarwne szaty lniane, niebiesko farbowaną wełnę, purpurowo farbowaną wełnę, drewno hebanowe, drewno bukszpanowe, wszystko co było (wystarczająco) cenne dla królewskiego skarbca, także owcze skóry farbowane na purpurowo (i) dzikie ptaki, których rozpostarte skrzydła były farbowane na niebiesko, (następnie) konie, muły, duże i małe bydło, wielbłądy i wielbłądzice z małymi.
rok nieznany


[Przyjąłem] trybut od Kusztaszpi z Kommageny, Urikki z Kue, Sibitti-be’l z Byblos, …, Enila z Hamat, Panammu z Sam’al, Tarhulary z Gurgum, Sulumala z Melid, …, Uasurme z Tabal, Uszhitti z Tuna, Urballa z Tuhana, Tuhamme z Isztunda, [Ma]tan-be’l z Arwadu, Sanipu z Bit-Ammon, Salamanu z Moabu, …, Mitinti z Aszkelonu, Jehoahaza z Judy, Kauszmalaku z Edomu, …, Hanno z Gazy: złoto, srebro, cynę, żelazo, antymon, wielobarwne szaty lniane, ubrania ich lokalnego (wyrobu) z ciemnopurpurowej wełny … wszelkie rodzaje kosztownych wytworów tak morza jak i lądu, ich lokalne wyroby, skarbu (ich) królów, konie, muły (przyuczone) do jarzma…
rok nieznany

Ikonograficzne przedstawienia wojsk imperium nowoasyryjskiego można znaleźć na przykład na płaskorzeźbach z pałacu Aszurbanipala w Niniwie przedstawiających zdobycie Lakisz.
http://www.lmlk.com/research/lmlk_reliefs.htm

Münnich Munnich

Autor: Maciej Münnich
Ostatnia aktualizacja: 21.12.2014, godz. 22:23 - Maciej Münnich