Dr hab. Ewa Rzechowska, profesor KUL

 

1. Przedstawienie

2. Dorobek naukowy

3. Publikacje

4. Konferencje

5. Kształcenie kadry naukowej

5.1 Wykaz prac magisterskich

5.2 Studia doktoranckie

5.3 Doktoranci

6. Konsultacje

7. Kontakt

 

Dorobek naukowy:

2008 dr hab. nauk humanistycznych w zakresie psychologii, psychologia rozwojowa

Katolicki Uniwersytet Lubelski, Lublin

Potencjalność w procesie rozwoju: mikroanaliza konstruowania wiedzy w dziecięcych interakcjach rówieśniczych

1993    dr nauk humanistycznych w zakresie psychologii, psychologia rozwojowa

Katolicki Uniwersytet Lubelski, Lublin

Strefa najbliższego rozwoju poznawczego u dzieci w wieku przedszkolnym

1991-1993    studia doktoranckie z psychologii rozwojowej, Katolicki Uniwersytet Lubelski, Lublin

1982   mgr psychologii, psychologia kliniczna (neuropsychologia)

Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin

Analiza procesów poznawczych u pacjentów po ciężkich urazach mózgu

1980-1982    praktyki kliniczne na oddziałach neurologicznych (Lublin, Szczecin)

1977-1982    studia psychologiczne, UMCS, Lublin

1973-1977    Liceum Ogólnokształcące (klasa o profilu matematyczno-fizycznym), Świdnik

 

Doświadczenie zawodowe:

od 2008 - adiunkt, Wydział Nauk Społecznych KUL

2005-2009  Wyższa Szkoła Ekonomii i Innowacji: zajęcia z psychologii rozwoju człowieka dla studentów Pedagogiki pracy socjalnej oraz Pedagogiki szkolnej i opiekuńczej

2005-2008 Instytut Nauk o Rodzinie KUL, Lublin, ćwiczenia z psychologii rozwojowej dzieci i młodzieży

od 2004 tutor indywidualnie pracujący ze studentami Międzywydziałowych Indywidualnych Studiów Humanistycznych KUL, Lublin

2001-2005 adiunkt, wykładowca,  Wydział Nauk Społecznych KUL, Stalowa Wola: wykład, wykłady monograficzne i ćwiczenia z psychologii rozwoju dla przyszłych psychologów szkolnych, ćwiczenia z  psychologii wychowawczej

1992 adiunkt,  starszy wykładowca, Katedra Psychologii Rozwojowej KUL, Lublin: wykład kursoryczny i wykłady fakultatywne, laboratorium, laboratorium w warunkach naturalnych, ćwiczenia z psychologii rozwoju człowieka, proseminarium

1992-96  wykładowca, adiunkt, Wydział Nauk Społecznych KUL, Stalowa Wola: wykłady z psychologii szkolnej i pedagogiki dla nauczycieli, monograficzny wykład z uczenia się w społecznych kontekstach, seminarium licencjackie (mikroanaliza uczenia się w toku formalnych i nieformalnych sytuacji edukacyjnych; 67 prac licencjackich)

1988-94  asystent, Katedra Pedagogiki Przedszkolnej, Wydział Pedagogiki i Psychologii UMCS, Lublin (ćwiczenia z metodyki nauczania, wykłady i ćwiczenia z metodologii badań pedagogicznych; opiekun praktyk studenckich w placówkach edukacyjnych)

1982-87  Praca w:

• Poradni Wychowawczo-Zawodowej w Świdniku: psycholog
• Szkole Podstawowej (w Świdniku i Podzamczu): nauczyciel nauczania początkowego, nauczyciel historii, nauczyciel matematyki,  terapeuta dzieci z trudnościami w nauce, reedukator 
• Oddziale przedszkolnym: nauczyciel wychowania przedszkolnego

 

Zagraniczne staże naukowe:

28.10-12.11 1989 - staż ukierunkowany na poznanie struktury i organizacji holenderskiego systemu oświaty; Tandem Project: UMCS Lublin i Hogeschool Gelderland (Arnhem, Nijmegen - Holland).

15-31.08.1991 – Sommeruniversitaet: Paedagogik in Pluralismus; seminarium poświęcone problemom edukacji w kontekście politycznych i systemowych zmian w Europie Centralnej i Wschodniej, Erziehungswissenschaft Institut, Wiener Universitaet, Wien-Gmunden (Österreich).

13.03-07.04 1992 - staż w placówkach edukacyjnych prowadzonych metodą M. Montessori w Arnhem; Montessori Project: UMCS Lublin i Hogeschool Gelderland (Arnhem, Nijmegen - Holland). 

 

Stypendia zagraniczne

Stypendia przyznawane przez organizatorów konferencji, pokrywające - w całości lub częściowo - koszty udziału w konferencji

- Sommeruniversitaet: Paedagogik in Pluralismus. Erziehungswissenschaft Institut, Wiener Universitaet, Wien-Gmunden (Austria), August 15-31, 1991.

- Cultural and Historical Theory of Vygotsky: the Past, the Present and the Future, Moscow (Russia), December 1-5, 1992.

- Social Interactions and Computer Technologies. L. S. Vygotsky and J. Piaget - Two Perspectives for Learning Technology and Instruction (workshop), Moscow, Russia, December 6-7.

- Conference for Socio-Cultural Research 1896-1996 Vygotsky - Piaget, University of Geneva (Switzerland), September 11-15, 1996.

- Working with Piaget. In memoriam Barbel Inhelder. 15^th advanced course of the Jean Piaget Archives, Universite de Geneve & Fondation Archives Jean Piaget, Geneva (Switzerland), September 21-24, 1998.

- Positive Disintegration. The theory of the Future. Fifth International Conference, Institute for Positive Disintegration in Human Development, Ft. Lauderdale (USA), November 7-10, 1999.

- Third Nordic Conference for Cultural and Activity Research, Copenhagen (Denmark), September 3-5, 2004.

- Qualitative Methods Seminar. British and East European Psychology Conference, Cracow, September 11-14, 2005.

- Stypendia przyznawane przez Rev. Franciszek Lesniak Foundation (Kanada)

- Kursy językowe: 2004 i 2010 LSI – Londyn

 

Aktualnie realizowane projekty

Projekt 1:

Wczesna dezaktywizacja zawodowa osób 50+ a otwieranie rynku pracy dla dojrzałych pracowników. Czynniki sprzyjające społecznej inkluzji jako zabezpieczenie przed społeczną marginalizacją

(finansowany ze środków Unii Europejskiej - Działanie 7.2: Przeciwdziałanie wykluczeniu i wzmocnienie sektora ekonomii społecznej, Poddziałanie 7.2.1: Aktywizacja zawodowa i społeczna osób zagrożonych wykluczeniem społecznym; realizowany wspólnie z Lubelską Szkołą Biznesu)

Projekt 2:

Przedwczesne macierzyństwo: adekwatne wsparcie społeczne wzmocnieniem zdolności

do samopomocy nastoletnich matek i ich rodzin

 

Zainteresowania naukowe:

 1) Teoria rozwoju człowieka

• dynamiczne konceptualizacje rozwoju, akcentujące zmienność ludzkich zachowań w czasie; pojęcia: rozwój, zmiana, transformacje rozwojowe w konceptualizacjach klasyków psychologii i badaczy współczesnych;
• holistyczne, genetyczne, dynamiczne, kontekstualne ujmowanie zmian;
• sposób definiowania rozwoju i zmian na poziomie mikro- i makro-(onto-) genetycznym; zmiany stabilne i zjawiska o dużej zmienności w czasie; intra- i interindywidualna zmienność zachowań;
• strefa najbliższego rozwoju i potencjalność w analizie rozwoju człowieka;
• próby konceptualnego łączenia wertykalnego i horyzontalnego opisu rozwoju człowieka, stanowiące implikację K. Dąbrowskiego Teorii Dezintegracji Pozytywnej;

2) Metodologia badań nad rozwojem człowieka

    a) perspektywy analizy ludzkiego rozwoju:

• podejścia jakościowe i ilościowe; jakościowa psychologia rozwojowa: opis rozwoju oparty na analizie różnic stanów w czasie i  analizie dokonywania się zmian (zmieniania się – evolving);
• podejścia statyczne i dynamiczne; podejścia prospektywne i retrospektywne; analizy zorientowane na proces; opis i analiza zjawisk o dużej zmienności w czasie; indukcyjne określanie dynamiki procesów drogą empirycznego wyłaniania wzorców zmiany, wzorców zmienności i wzorców transformacji; budowanie dynamicznych modeli zjawisk); systemy dynamiczne w analizach rozwoju człowieka;

    b) metoda mikrogenetyczna: jej klasyczne i współczesne warianty; dynamiczny, wielowymiarowy, relacyjny opis zjawisk w mikro- i makroskali;  analiza procesualna; zastosowania metody mikrogenetycznej w podejściach mikrogenetycznym i procesualnym;

    c) metodologia badań nad rozwojem (badanie zjawisk o dużej zmienności w czasie, analizowanych w mikro- i makroskali);

    d) metodologiczne problemy analizy transformacji ludzkich działań w aktywnych kontekstach; budowanie schematu badań procesualnych opartych na analizie transformacji procesu

• na poziomie mikrozmian: wypracowywanie strategii analizy przebiegu procesów: (a) procesualna analiza mikrozmian: wypracowywanie technik sformalizowanego opisu i analizy przebiegu procesów: analiza procesualna mikrozmian; empiryczne wyłanianie czasoprzestrzennej organizacji aktywności poszczególnych podmiotów (osób, zespołów, organizacji), wyłanianie wzorców transformacji;
• na poziomie makrozmian: zastosowanie jednej z metod eksploatacji danych (algorytm Quinlana) w analizie danych psychologicznych: dendrogramy jako podstawa generowania map transformacji, tj. graficznych odpowiedników wielokierunkowych przemian rozwojowych w wybranym okresie czasu; 

    e) budowanie schematów badań rozwojowych umożliwiających: (a) analizę transformacji dokonujących się w różnych aspektach funkcjonowania człowieka; (b) analizę zmian rozwojowych w kontekście zjawisk starzenia się społeczeństw i przesuwania się granic wiekowych;

    f) równoległe porównawcze dokonywanie analiz danych zaczerpniętych z tej samej wyjściowej bazy jakościowych (analiza procesualna, analiza wariancji, budowanie równań strukturalnych)

3) Merytoryczne obszary badań nad  rozwojem człowieka w biegu życia

Badania obejmują istotne zagadnienia związane z kolejnymi etapami rozwoju człowieka:

• dzieciństwo: dziecięca aktywność poznawcza i udzielanie dziecku pomocy przez nauczyciela i rówieśników ujmowane w kontekście zindywidualizowanego, wspierającego procesu edukacyjnego, zagadnienia rozwoju uczuć religijnych;
• młodzież: wzajemne relacje rodzice: dzieci (w tym: postawy rodzicielskie i przyjmowanie perspektywy dorastających przez rodziców, percepcja dorosłych przez ich dorastające dzieci), zjawisko agresji w szkole; problematyka szczęścia w percepcji i przeżywaniu dorastających, zagadnienia rozwoju religijnego;
• młodzi wchodzący w dorosłość: generowanie celów życiowych, rozwój umiejętności planowania własnego życia, dokonywanie decyzji życiowo doniosłych, kształtowanie się poczucia kontroli nad swoim życiem, kształtowanie się poczucia sensu życia, poczucia spójności wewnętrznej, tożsamości, przeżywanie wolności, kształtowanie, zagadnienia rozwoju religijnego, problematyka przyjaźni i wczesnych związków heteroseksualnych, płeć a drogi wchodzenia w dorosłość, problematyka kształtowania się ról kobiecych i kobiecości, stres i sposoby radzenia sobie ze stresem w sytuacjach edukacyjnych;
• wczesna dorosłość: część z w/w badań obejmowała także początkowy okres wczesnej dorosłości, autopercepcja i wzajemna percepcja osób w okresie wczesnej i średniej dorosłości, modele zdarzeń życiowych i kryzysów rozwojowych;
• średnia dorosłość: rozwój człowieka w średniej dorosłości na płaszczyźnie zawodowej i pozazawodowej; problematyka jakości życia, motywacji, rozwoju osobowego, przeżywania żałoby związanego ze stratą rodzica, rozwój zdolności autonarracyjnych;
• problematyka ludzi wchodzących w okres emerytalny: edukacja permanentna (Uniwersytety Trzeciego Wieku), transformacje potrzeb i wartości w okresie późnej dorosłości.