Ze skarbca Uniwersytetu - www.kul.pl/skarbiec
Wrocławski warsztat Jakoba Beinharta, Św. Katarzyna Aleksandryjska, tzw. Złota Katarzyna z Katternecke we Wrocławiu
x
Figura św. Katarzyny to bez wątpienia najcenniejszy obiekt w uniwersyteckiej kolekcji rzeźb, noszący wszelkie znamiona dojrzałego stylu Jakoba Beinharta (około 1460-1525), w którym Erich Wiese dopatrywał się „mieszczańskiej harmonii, wyzbytej dramatyzmu idylliczności”, a Günther Meinert wskazywał na „hieratyczną odświętność". Do elementarnych cech określających styl mistrza, obecnych także w interesującej nas realizacji, zaliczyć można przede wszystkim krągłe kształty twarzy, wysokie czoła, osadzone blisko siebie oczy o migdałowatym wykroju, a także wąskie, zaciśnięte usta, w których - co znamienne - górna warga lekko zachodzi na środek dolnej.
Do 1833 r. rzeźba ustawiona była w niszy narożnej kamienicy, wchodzącej w skład zabudowań nieistniejącego już dziś wrocławskiego klasztoru sióstr Dominikanek. Mieszcząca się tam karczma Pod Złotą Katarzyną swą nazwę zawdzięczała szlachetnemu kolorowi jej szat. Gdy w 1864 r. rzeźba stała się własnością Georgine Hoeptner, została odnowiona „w stylu średniowiecznym, przy użyciu [niebieskich] farb matowych”, po czym wyeksponowana w firmowym sklepie ze srebrami produkowanymi w rodzinnym zakładzie J. Hoeptner & Comp. W 1898 r. Hoeptnerowie przekazali zabytek do zbiorów wrocławskiego Erzbischöfliches Museum (pol. Muzeum Archidiecezjalne), gdzie szczęśliwie przetrwał wojnę. Decyzją władz kościelnych archidiecezji wrocławskiej w 1956 r. rzeźba ofiarowana została do odradzających się zbiorów sztuki KUL.
Obiekt
- Kategoria: Rzeźba średniowieczna
- Typ: rzeźba przyścienna
Dane szczegółowe
- Typ: rzeźba przyścienna
- Tytuł: Św. Katarzyna Aleksandryjska, tzw. Złota Katarzyna z Katternecke we Wrocławiu
- Datowanie: około 1460-1525
- Autor: wrocławski warsztat Jakoba Beinharta (około 1460-1525)
- Miejsce powstania: Wrocław
- Technika: rzeźbienie, zaprawa kredowo-klejowa, warstwy malarskie, złoto płatkowe
- Materiał: drewno
- Wysokość (cm): 149
- Słowa kluczowe: Jakob Beinhart, św. Katarzyna Aleksandryjska, Wrocław, Katternecke, klasztor dominikanek
- Styl: gotycki
- Pochodzenie: dar Kurii Archidiecezjalnej we Wrocławiu z 1956 r.
- Literatura:
- Nösselt F., Breslau und dessen Umgebungen. Beschreibung alles Sehenswürdigsten für Einheimische und Fremde, Breslau 1833, s. 134.
- Roland G., Vollständige Topographie von Breslau, Breslau 1840, s. 46-47.
- Fragen, Antworten, Anregungen..., „Rübezahl” Der schlesischen Provinzialblätter 72 / N.F. 7, 1868, H. 5, s. 225.
- Kärger R., Über Zeichnungsweise der Häuser in Breslau, „Rübezahl” Der schlesischen Provinzialblätter 74 / N.F. 9, 1870, H. 1, s. 26-32.
- Nowack A., Führer durch das Erzbischöfl. Diözesanmuseum in Breslau, Breslau 1932, s. 17, poz. 60.
- Urban W., Muzeum Archidiecezjalne we Wrocławiu oraz katalog jego zbiorów, „Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne” 27, 1973, s. 185, poz. B.d.18 (jako renesansowa).
- Przylicki K., Kolekcja średniowiecznej rzeźby śląskiej w zbiorach artystycznych Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II, „Roczniki Sztuki Śląskiej” XXI, 2012, s. 12-13, poz. 1.3.
- Przylicki K., Figura Złotej Katarzyny z Katternecke we Wrocławiu – dzieło warsztatu Jakoba Beinharta, Cieszyńskie Studia Muzealne / Těšínský Muzejní Sborník” V, 2013 [w druku].
- Przylicki K., Utracone na zawsze? Przedwojenne Muzeum im. ks. kan. Jana Władzińskiego w Katolickim Uniwersytecie Lubelskim, [w:] Dziedzictwo utracone – dziedzictwo odzyskane, red. A. Kamler, D. Pietrzkiewicz, Warszawa 2013 [w druku].
- Przylicki K., Ex Thesauro Universitatis. Zbiory sztuki Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II, Lublin 2013, s. 80.
Metryka
- Nr inwentarzowy: MU KUL III-1552
- Autor opisu: Krzysztof Przylicki
- Autor zdjęć: Ireneusz Marciszuk
WSPÓŁPRACA
