14 października 2010 r. w Trzebnicy k. Wrocławia zmarł
Ks. Prof. dr hab. Tadeusz Styczeń
Salwatorianin, Emerytowany Profesor KUL
Dyrektor Honorowy Instytutu Jana Pawła II

Kierownik Katedry Etyki KUL (1978-2002), Założyciel i Dyrektor Instytutu Jana Pawła II KUL (1982-2006), Redaktor Naczelny Kwartalnika Ethos (1988-2006), Profesor Instytutu Studiów nad Małżeństwem i Rodziną Papieskiego Uniwersytetu Laterańskiego, Profesor Międzynarodowej Akademii Filozofii w Liechtensteinie, Konsultor Papieskiej Rady do Spraw Rodziny oraz Papieskiej Rady do spraw Duszpasterstwa Służby Zdrowia, Członek Zwyczajny Papieskiej Akademii Życia.

 

Doktor honoris causa Uniwersytetu Nawarry w Pampelunie oraz Papieskiego Uniwersytetu Laterańskiego w Rzymie.

Odznaczony Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski, Krzyżem Litteris et Artibus Republiki Austrii oraz Medalem za Zasługi dla KUL.

Sługa prawdy, Etyk, Filozof spraw ludzkich, Obrońca godności osoby i świętości życia, wybitny Uczeń, wierny Przyjaciel i Kontynuator myśli Karola Wojtyły-Jana Pawła II. Człowiek wielkiej dobroci, pokorny Chrześcijanin wpatrzony w oblicze cierpienia i chwały Jezusa Chrystusa.

 

Pochowany został w grobowcu salwatorianów na cmentarzu w Trzebini k. Krakowa. Obecnie toczy się postępowanie przygotowawcze do rozpoczęcia procesu beatyfikacyjnego ks. prof. Tadeusza Stycznia.

 

 

 

List Jana Pawła II na 70-lecie urodzin Księdza Profesora 

 

Drogi Tadeuszu,
 

Zawsze lubiłeś wracać do młodych lat, do tych krakowskich jeszcze wykładów z teologii moralnej i katolickiej etyki społecznej, których słuchałeś razem z klerykami z trzech seminariów skoncentrowanych wówczas w Krakowie. Były to czasy stalinowskie. Prastary Wydział Teologiczny został decyzją władz komunistycznych usunięty z Uniwersytetu Jagiellońskiego. Wykładałem wtedy poza Uniwersytetem, a równocześnie zacząłem dojeżdżać do Lublina. 

 

Wspominam o tym, ażeby przypomnieć, że nasza wspólna przygoda z etyką zaczęła się jeszcze przed Lublinem. W Lublinie jednak, na Wydziale Filozoficznym Katolickiego Uniwersytetu, miała ona swoją fazę decydującą. Tam spotykaliśmy się zarówno na wykładach, jak i na seminariach, które prowadziłem jako wykładowca dojeżdżający z Krakowa. Tam również dane mi było poznać Cię bliżej jako studenta głęboko zainteresowanego problematyką etyczną. Wszystkie kolejne stopnie naukowe: magisterium, doktorat, a z kolei habilitacja, następowały po sobie w dość szybkim tempie, tak że mogłem być spokojny o przyszłość Katedry Etyki na KUL-u. Formalnie wciąż byłem z nią związany aż do roku 1978, ale praktycznie wszystko już opierało się na Tobie.

 

Jestem Ci serdecznie wdzięczny za wszystkie lata naszej współpracy, za Instytut Jana Pawła II, który powstał z Twojej inicjatywy, za wszystkie kolejne numery „Ethosu", a nade wszystko za serdeczną przyjaźń, którą mi okazywałeś i okazujesz niezmiennie do dnia dzisiejszego. Jesteś, Tadeuszu, znakomitym etykiem, ale nie tylko to - jesteś świetnym narciarzem i turystą. Z wdzięcznością wspominam wszystkie nasze wyprawy - letnie, jesienne, zimowe - naprzód jeszcze w górach polskich, a potem także na północy Italii; były one okazją do różnych przemyśleń i twórczych dyskusji.

 

Na Twoje siedemdziesięciolecie życzę Ci zdrowia i sił nieodzownych do kontynuowania tych wszystkich zadań, jakie podjąłeś. Niech Cię też nie opuszcza nigdy ta wielka wrażliwość na piękno, zwłaszcza piękno muzyki, której jesteś wytrawnym znawcą. Niech Ci Bóg błogosławi, Tadziu, i niech nam pozwoli jeszcze nieraz spotkać się, choćby w Castel Gandolfo, do którego tak chętnie przyjeżdżasz.

 

Szczęść Boże!

 

Watykan, 4 listopada 2000 r.

 

 

 

 

 

 

 

 

Biogram

 

Tadeusz Józef Styczeń urodził się 21 grudnia 1931 roku we wsi Wołowice, nieopodal Krakowa, jako drugie dziecko w rodzinie Anny i Tadeusza. Jego ojciec był murarzem i prowadził wiejski sklep.

 

Naukę w szkole średniej rozpoczął w latach hitlerowskiej okupacji na tajnych kompletach księży salwatorianów na Zakrzówku w Krakowie. Po wojnie kontynuował ją w salwatoriańskich szkołach w Krakowie, Bagnie i Mikołowie. W roku 1947 ukończył krakowskie Gimnazjum im. Władysława Sikorskiego i wstąpił do nowicjatu Towarzystwa Boskiego Zbawiciela (Zgromadzenie Księży Salwatorianów) w Bagnie pod Wrocławiem, przyjmując imię zakonne Józef. Śluby wieczyste w tym zgromadzeniu złożył w 1953 roku w Trzebini, a w 1955 roku przyjął święcenia kapłańskie z rąk biskupa Franciszka Jopa.

 

W latach 1949-1955 studiował teologię na Wydziale Teologicznym Uniwersytetu Jagiellońskiego, a po likwidacji tego Wydziału kontynuował studia w Instytucie Filozoficzno-Teologicznym oo. Dominikanów w Krakowie. Podczas studiów uniwersyteckich uczęszczał na seminarium z filozofii przyrody, prowadzone przez ks. prof. Kazimierza Kłósaka. Pobierał też lekcje muzyki u krakowskiego pedagoga Pawła Masteli - uczył się grać na fortepianie i organach. Po otrzymaniu święceń pragnął nadal kształcić się w tym kierunku, jednak nie uzyskał aprobaty prowincjała zgromadzenia.

 

W roku 1955 rozpoczął studia z zakresu filozofii na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim, gdzie w roku 1959 obronił magisterium (praca pt. „Koncepcja cnoty u N. Hartmanna”), a w roku 1963 uzyskał doktorat na podstawie rozprawy Możliwość etyki naukowej u Johna Locke’a (1963). Obie prace przygotował pod kierunkiem Karola Wojtyły.

 

Jeszcze w czasie studiów związał się jako asystent-wolontariusz z prowadzoną przez Karola Wojtyłę Katedrą Etyki Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, a po obronie pracy doktorskiej został jej etatowym pracownikiem. W roku 1971 uzyskał habilitację dzięki dysertacji pt. Problem możliwości etyki jako empirycznie uprawomocnionej i ogólnie ważnej teorii moralności (1972). W roku 1978, po wyborze kardynała Karola Wojtyły na papieża, został powołany na kierownika Katedry i Zakładu Etyki Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego. W roku 1981 otrzymał tytuł profesora nadzwyczajnego, a w 1992 - tytuł profesora oraz stanowisko profesora zwyczajnego. Wypromował dziesięciu doktorów. Rozprawy doktorskie przygotowane pod jego kierownictwem obejmowały szerokie spektrum zagadnień z dziedziny etyki i teologii moralnej:

 

• Filozoficzne aspekty dyskusji wokół norm ogólnie ważnych we współczesnej teologii - Andrzej Szostek,
• Dietricha von Hildebranda koncepcja miłości oblubieńczej - Teresa Wojtarowicz,
• Problem determinacji zasad współżycia społecznego według Johna Rawlsa - Ryszard Moń,
• Antropologiczne i etyczne implikacje w poezji Karola Wojtyły - Anna Zmora,
• Osoba jako byt i norma w filozofii kard. Karola Wojtyły - Henryk Tomasik,
• Stanowisko Karola Wojtyły/Jana Pawła II w sporze o miłość jako kryterium moralnej oceny antykoncepcji - Marek Czachorowski,
• Człowiek jako dar. Antropologia „Familiaris Consortio" - Bogusław Szpakowski,
• Etyka jako filozofia pierwsza. Doświadczenie normatywnej mocy prawdy - źródłem i podstawą etyki jako filozofii pierwszej - Kazimierz Krajewski,
• Prawo naturalne a błąd naturalistyczny. Josefa Fuchsa krytyka scholastycznej koncepcji prawa naturalnego - Jarosław Merecki,
• Zagadnienie praw niedoskonałych. Demokratyczna reguła większości a uprawnienia człowieka do życia i do wolności sumienia (analiza logiczno-etyczna) - Piotr Ślęczka.

 

Oprócz wykładów z etyki na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim, przez wiele lat prowadził wykłady w Wyższym Seminarium Duchownym Księży Salwatorianów w Bagnie. W roku 1975 wygłaszał gościnne wykłady na Uniwersytecie Jana Gutenberga w Moguncji, a w 1994 - w Ateneo Romano della Santa Croce w Rzymie. Od roku 1981 prowadził regularne wykłady i seminaria w Instytucie Jana Pawła II Studiów nad Małżeństwem i Rodziną (Pontificio Istituto Giovanni Paolo II per studi sul matrimonio e sulla famiglia) na Uniwersytecie Laterańskim w Rzymie. W roku 1981 wespół z prof. Josefem Seifertem i prof. Augustinem Basave założył w Dallas w USA The International Academy of Philosophy, przeniesioną pięć lat później do Europy, gdzie działa jako Die Internationale Akademie fur Philosophie im Furstentums Liechtenstein. Pełnił w niej rolę członka Senatu, wielokrotnie prowadził wykłady i rozwijał współpracę naukową pomiędzy Katolickim Uniwersytetem Lubelskim a Międzynarodową Akademią Filozofii.

 

W wyniku starań Tadeusza Stycznia, 25 czerwca 1982 roku Senat Akademicki Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego powołał Instytut Jana Pawła II jako międzywydziałowy ośrodek naukowo-dydaktyczny, którego cel określono w Statucie jako prowadzenie studiów „myśli i dzieła Papieża Jana Pawła II oraz budowanie wspólnoty osób w duchu głoszonej przez Niego nauki Chrystusa". Działalność Instytutu koncentruje się przede wszystkim na problematyce etycznej i antropologicznej z perspektywy filozofii i teologii. W latach 1982-2006 pełnił funkcję Dyrektora Instytutu Jana Pawła II, a w latach 1988-2006 - redaktora naczelnego kwartalnika „Ethos", wydawanego od roku 1988 przez Instytut we współpracy z Fundacją Jana Pawła II w Rzymie. Celem pisma była szeroko pojęta refleksja nad intelektualnymi wyzwaniami współczesności, dokonywana w perspektywie personalistycznej i inspirowana myślą Karola Wojtyły, a później papieża Jana Pawła II.

 

Oprócz pełnienia funkcji redaktora naczelnego „Ethosu", Tadeusz Styczeń był również wieloletnim współredaktorem „Roczników Filozoficznych", wydawanych przez Towarzystwo Naukowe KUL, oraz współredaktorem naukowych czasopism ośrodków zagranicznych: „Aletheia" (IAP Liechtenstein) i „Anthropotes" (Uniwersytet Laterański w Rzymie). Współpracował także z czasopismami włoskimi „Il Nuovo Areopago" i „La Nuova Europa".

 

Należał do wielu towarzystw naukowych, polskich i międzynarodowych, m.in. do Societas Ethica, Towarzystwa Naukowego KUL,

Polskiego Towarzystwa Filozoficznego oraz Polskiego Towarzystwa Teologicznego, a także Rady Zarządzającej Papieskiej Akademii Życia (Pontificia Academia Pro Vita). Od roku 1981 był konsultorem Papieskiej Rady do Spraw Rodziny oraz Papieskiej Rady do Spraw Duszpasterstwa Służby Zdrowia. Był członkiem Rady Naukowej Instytutu Studiów nad Rodziną Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego. W 1990 roku został powołany na eksperta Senackiej Komisji do Spraw Konstytucji.

 

W roku 1995 Uniwersytet Nawarry w Pampelunie, a w 2007 Instytut Studiów nad Małżeństwem i Rodziną Papieskiego Uniwersytetu Laterańskiego w Rzymie przyznały mu tytuł doktora honoris causa.

 

Na dorobek naukowy Tadeusza Stycznia składa się około 500 publikacji. Do najważniejszych książek należy zaliczyć: Problem możliwości etyki jako empirycznie uprawomocnionej i ogólnie ważnej teorii moralności (1972), Zarys etyki. Część I. Metaetyka (1974), Etyka niezależna? (1980), ABC etyki (1981), W drodze do etyki. Wybór esejów z etyki i o etyce (1984), Wolność w prawdzie (1988), Solidarność wyzwala (1993), Urodziłeś się, by kochać (1993), Wprowadzenie do etyki (1993), Rozum i wiara wobec pytania: kim jestem? (2001), Gratias ago, ergo sum (2007)¹. Był również redaktorem kilkunastu książek Karola Wojtyły - Jana Pawła II oraz prac poświęconych myśli papieża.

 

Odznaczony Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (2006), otrzymał również Medal „Zasłużony dla Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego" (2007). Towarzyszył Janowi Pawłowi II w ostatnich chwilach życia 2 kwietnia 2005 roku. Zmarł 14 października 2010 roku w Szpitalu św. Jadwigi Śląskiej w Trzebini i został pochowany w grobowcu zakonnym salwatorianów przy trzebińskim kościele w dniu 21 października 2010 roku.

 

Bibliografia wszystkich publikacji