Dr hab. Stanisława Tucholska, prof. WSB NLU

 

Przebieg studiów:
Studia magisterskie z zakresu psychologii w KUL na Wydziale Filozofii Chrześcijańskiej w latach 1965-1970 ukończone egzaminem magisterskim na podstawie pracy pt. "Postawy wobec psychicznie chorych", pisanej pod kierunkiem doc. dr hab. Z. Płużek.

 Stopnie naukowe:
Stopień doktora nauk filozoficznych w zakresie psychologii, uzyskany w KUL w 1976 r. w oparciu o rozprawę pt. „Korelaty osobowościowe dzieci twórczych", napisaną pod kierunkiem prof. dr hab. Z. Płużek.

Stopień doktora habilitowanego uzyskany w WNS KUL w 2004 r. w oparciu o dorobek naukowy i rozprawę pt. „Wypalenie zawodowe u nauczycieli. Psychologiczna analiza zjawiska i jego osobowościowych uwarunkowań".

 Zainteresowania naukowe:

   Moje zainteresowania naukowe koncentrują się na kilku grupach zagadnień z zakresu psychologii klinicznej i osobowości. Pierwsza z nich dotyczy diagnozy inteligencji i osobowości u osób w różnych okresach rozwojowych (dzieci, młodzież, dorośli), zarówno w normie jak i patologii. Obejmuje ona: problematykę metod psychologicznych - skal inteligencji i kwestionariuszy osobowości (w aspekcie ich wartości diagnostycznej i psychometrycznej), procedury diagnozowania (z uwzględnieniem standardów etycznych), jak również obowiązujących kryteriów diagnozy (przyjmowanych przez WHO, APA i AAMR).
   Drugi nurt moich zainteresowań związany jest z problematyką zaburzeń okresu rozwojowego, utrudniających adaptację do standardów szkolnych (minimalne uszkodzenia mózgu, globalne i parcjalne deficyty rozwojowe, nadpobudliwość psychoruchowa). Poszerzeniem tej problematyki jest analiza procesu kształtowania się osobowości u dzieci i młodzieży w wybranych grupach klinicznych, np. doświadczających niepowodzeń szkolnych czy wychowujących się w rodzinach rozbitych.
   Kolejny obszar moich zainteresowań koncentruje się wokół zagadnień stresu szkolnego i jego następstw, zarówno u uczniów jak i nauczycieli. Ważny obszar refleksji teoretycznej i badań empirycznych związany jest ze zjawiskiem wypalenia zawodowego u nauczycieli pracujących w różnych typach placówek oświatowych (oddziałach przedszkolnych, szkołach podstawowych, gimnazjach, szkołach specjalnych). Innym aspektem badań nad stresem jest analiza sposobów zmagania się z sytuacjami trudnymi zarówno przez dzieci jak i dorosłych.
   Czwarty obszar moich zainteresowań dotyczy zjawiska agresji oraz przemocy zarówno w grupach równieśniczych jak i relacjach dorosły - dziecko. Interesują mnie: formy przemocy, jej dynamika, następstwa (bezpośrednie i odległe) oraz psychologiczny portret ofiar oraz sprawców przemocy interpersonalnej.

 Podstawowe publikacje:

Publikacja zwarta:
Wypalenie zawodowe u nauczycieli. Psychologiczna analiza zjawiska i jego osobowościowych uwarunkowań. Lublin 2003: W KUL.
Wybrane artykuły:
Stres w zawodzie nauczyciela. Psychologia Wychowawcza, 1996, 5, 408-417.
Stres i satysfakcja w zawodzie nauczyciela. Roczniki Nauk Społecznych - Pedagogika, 1999, z. 2, 49-59.
Stres zawodowy u nauczycieli: poziom nasilenia i symptomy. Psychologia Wychowawcza, 1999, 3, 227-236.
Maslach koncepcja wypalenia zawodowego. Przegląd Psychologiczny. 2001, 3, 301-317.
Nadpobudliwość psychoruchowa: kryteria diagnozy, natura zaburzenia. W: Steuden St. (red.), Wybrane zagadnienia z psychologii klinicznej. Lublin: KUL, 1992, s. 7-20.
Minimalne uszkodzenia mózgu - aspekt psychologiczny. W: Januszewski A., Oleś P., Witkowski T. (red.), Wykłady z psychologii w KUL. Lublin: RW KUL, 1992, t. 6, s. 271-290.
Sposoby radzenia sobie przez matki i ojców z zaburzeniami słuchowymi dziecka. Psychologia Wychowawcza, 1999, 5, 442-450.
Dynamika depresji u osób po próbie samobójczej. W: Biela A., Walesa Cz. (red.), Problemy współczesnej psychologii. Lublin: RW KUL, 1992, s. 509-521.
Źródła lęku szkolnego u uczniów szkoły podstawowej. Zdrowie Psychiczne, 1998, 1-2, 50-60.
Upośledzenie umysłowe: definicje, kryteria, klasyfikacje. W: Januszewski A., Uchnast Z, Witkowski T. (red.), Wykłady z psychologii w KUL. Lublin: RW KUL, 1990, t. 5, s. 195-212.
Kryteria i klasyfikacje upośledzenia umysłowego. Ustalenia z lat 1992-1994. Roczniki Psychologiczne, 1998, 1, 182-187.
Skale Inteligencji Wechslera - Bellevue w diagnostyce organicznego uszkodzenia mózgu. Analiza kazuistyczna. Roczniki Filozoficzne, 1993, z. 4, 107-126.
Wykorzystanie modelu Bannatyne'a do analizy deficytów sfery poznacwczej u dzieci z trudnościami w uczeniu się. Psychologia Wychowawcza, 1997, 2, 138-143.
Allporta koncepcja selfu. W: Oleś P. (red.), Wybrane zagadnienia z psychologii osobowości. Lublin: TN KUL, 1997, s. 257-269.
Obraz siebie jednostek potencjalnie twórczych. Zdrowie Psychiczne, 1979, 1, 71-79.

Inwentarz do pomiaru lęku u dzieci - STAIC i jego polska wersja. Psychologia Wychowawcza, 1-2, s. 50-58 (współautor: Stanisława Steuden).
Dawida Wechslera Skale Inteligencji. W: Steuden St. (red.), Wybrane zagadnienia z psychologii klinicznej. Lublin, KUL, 1992, s. 93-100.
Analiza oraz interpretacja wyników WISC. W: Steuden St. (red.), Wybrane zagadnienia z psychologii klinicznej. Lublin: KUL, 1992, s. 101-112.
Endlera Wielowymiarowe Skale Lęku (EMAS). Roczniki Filozoficzne,1991-1992, z. 4, 133-143.
Metody badania nadpobudliwości. W: Januszewski A., Oleś P., Witkowski T. (red.), Wykłady z psychologii w KUL. Lublin: RW KUL, 1994, t. 7, s. 255-272.
Zachowanie przystosowawcze i jego pomiar. W: Januszewski A., Oleś P. Otrębski W. (red.), Studia z psychologii w KUL. Lublin: RW KUL, 1996, t. 8, s. 163-174.
Pomiar agresji: Kwestionariusz Agresji A. Bussa i M. Perry'ego. W: Januszewski A., Oleś P., Otrębski W. (red.), Studia z psychologii w KUL. Lublin: RW KUL, 1998, t. 9, 369-378.
Psychologiczna analiza przemocy seksualnej wobec dzieci. Roczniki Psychologiczne, 2000, 3, 1-11.
Charakterystyka sprawców przemocy domowej. Problemy Opiekuńczo-Wychowawcze, 2002, 1, 34-38.
Przemoc w szkolnych grupach rówieśniczych. Problemy Opiekuńczo-Wychowaw¬cze, 2000, 5, 40-42.
Osoby z ryzykiem samobójczym. W: Kalinowski M. (red.), Środowiska specjalnej troski. Lublin: Polihymnia, 2003, 139-146.
Ryzyko wypalenia w zawodzie nauczyciela. Psychologia w Szkole, 2004, 2, 95-108.

Nauczane przedmioty:

Prowadzenie wykładów i ćwiczeń z zakresu:

• Diagnostyka inteligencji dzieci, młodzieży, dorosłych
• Diagnostyka parcjalnych deficytów rozwojowych.
• Psychologia kliniczna dzieci i młodzieży.
• Metody badania osobowości dzieci,młodzieży, dorosłych w normie i patologii.
• Projekcyjne metody psychologiczne.
• Poradnictwo psychologiczne.
• Podstawy poradnictwa zawodowego.

Promotorstwo prac licencjackich i magisterskich
Pomotorstwo około 350 prac licencjackich i ponad 200 prac magisterskich w Filii Wydziału Nauk Społecznych KUL w Stalowej Woli w Instytucie Pedagogiki.

Projekty badawcze
Udział w polsko-amerykańskim programie badawczym VRA-POL80 nad prewencją zachowań samobójczych u młodzieży (kierownik programu: prof. dr hab. Zenomena Płużek).

Recenzje wydawnicze artykułów
Recenzje wydawnicze kilkudziesięciu artykułów w tym do Przeglądu Psychologicznego, Roczników Psychologicznych, Roczników Filozoficznych, Studiów z Psychologii w KUL.

Inne prace
Praca na stanowisku psychologa w Poradni Wychowawczo-Zawodowej (w wymiarze ½ etatu) w Krasnymstawie w latach 1972-1975;
- Od 1983 r. współpraca z Wojewódzkimi Poradniami Wychowawczo-Zawodowymi, a po zmianie nazwy placówek z Poradniami Psychologiczno-Pedagogicznymi w Lublinie, Rzeszowie, Opolu, a ponadto w Będzinie i Dąbrowie Górniczej. W ramach współpracy prowadzone s,ą cyklicznie wykłady i warsztaty mające na celu aktualizację stosowanych przez psychologów narzędzi diagnostycznych, jak również aktualizację kryteriów diagnozy zaburzeń okresu rozwojowego oraz ukierunkowania odnośnie pracy z dzieckiem ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi a także wspieranie rozwoju dzieci z grupy ryzyka;

Przynależność do towarzystw naukowych
- członek Polskiego Towarzystwa Psychologicznego
- członek Towarzystwa Naukowego KUL
- członek Polskiego Towarzystwa Higieny Psychicznej.

Kontakt

Katedra Psychologii Ogólnej (C-328)

Instytut Psychologii

Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II

Al. Racławickie 14

20 - 950 Lublin

 e-mail: tucholska@kul.lublin.pl