DRUGA EDYCJA OTWARTYCH WYKŁADÓW Z HISTORII SZTUKI

 

 

    Pytanie o aktualność sztuki pojawia się nieomal z nieubłaganą regularnością w epokach odczuwanych jako czas kryzysu, przejścia, przełomu. Problem aktualności sztuki jest w gruncie rzeczy soczewką, skupiającą wiązkę najbardziej niewygodnych i kontrowersyjnych kwestii. Wszak nie idzie tylko o to, czy ziściło się proroctwo niemieckiego myśliciela Georga Wilhelma Friedricha Hegla, wedle którego sztuka jest dziś już tylko „interesująca” i nie odgrywa żadnej poważniejszej roli w naszej egzystencji, ustępując miejsca nauce. Aktualność sztuki jest pytaniem o granice wyobraźni artystycznej w świecie nowoczesnym i postnowoczesnym, a także o granice rozumienia sztuki. Sztuka nowoczesna z lubością balansuje na krawędzi niezrozumiałości, dając złudną nadzieję tym wszystkim, którzy odrzucając nowoczesność utrzymują, iż rozumieją sztukę dawną. Wydaje się jednak, że rozumienie sztuki powstającej w odległych epokach może być operacją znacznie bardziej skomplikowaną i zwodniczą niż się na pierwszy rzut oka wydaje. Podstawowym zagadnieniem będzie dialektyka poznawania sztuki – sztukę dawną oglądamy siłą rzeczy z perspektywy nowoczesności, sztuka nam współczesna zakorzeniona jest, wbrew pozorom, bardzo głęboko w przeszłości. Czy Tintoretto  i El Greco staliby się tak bliskimi nam malarzami, gdyby ekspresjoniści nie przekształcili znaczenia  oraz wyrazu formy artystycznej? Czy impresjonizm nie otworzył oczu historyków sztuki na walory późnorzymskiego reliefu? Czy sztuka przeszłości nie powraca w postmodernistycznej praktyce cytatu, pastiszu?
    Takich pytań można stawiać bez liku. Cykl niniejszych wykładów, przygotowanych przez historyków sztuki z Instytutu Historii Sztuki KUL we współpracy z Miejską Biblioteką Publiczną im. Hieronima Łopacińskiego w Lublinie oraz Lubelskim Towarzystwem Zachęty Sztuk Pięknych, stanowi próbę przybliżenia wszystkim amatorom sztuki, zarówno zagorzałym przeciwnikom, jak i wielbicielom nowoczesności, kluczowych problemów sztuki nowoczesnej i najnowszej z perspektywy historii sztuki dawnej. Chcemy pokazać, że nowoczesność bez przeszłości byłaby tylko pustym pragnieniem nowości i zmiany, przeszłość zaś bez nowoczesności martwą i jałową treścią. Naszym celem nie jest przekonywanie nikogo, ale raczej rozwinięcie i utrwalenie poczucia historycznej i artystycznej ciągłości, znaczonej kryzysami i zerwaniem tradycji. W ten sposób także, miejmy nadzieję, zrozumiemy, że sam proces interpretacji sztuki wymaga nieustannej aktualizacji. Należy bowiem pamiętać, że interpretacja ta dokonuje się także dzięki lekturze książek poświęconych sztuce - wiedza i widzenie wspierają się wzajemnie - i lektury te znajdziemy na półkach lubelskich bibliotek.

    W roku 2010 – 2011 Instytut Historii Sztuki KUL obchodzić będzie 65-lecie istnienia. Cykl wykładów „Aktualność sztuki” stanowi jeden z elementów obchodów naszego Jubileuszu, będąc zarazem hołdem złożonym pamięci wszystkich Zmarłych Pracowników naszego Instytutu.

 

 

 

Program (pierwszy termin - wykład w Bibliotece; drugi termin - wykład w "Zachęcie"):

 

1.    09.09.2010    13.09.2010    Dr hab. Ryszard Kasperowicz, Romantyczny koncept „formy” jako libretto do nowoczesności.

2.    23.09.2010    04.10.2010    Dr Anna Głowa, Sztuka antyczna w oczach historyka. Od Gibbona do Riegla.

3.    07.10.2010    11.10.2010    Dr Marcin Pastwa, Cy Twombly – obrazy mitów.

4.    21.10.2010    25.10.2010    Dr Daniel Próchniak, Znad Bosforu nad Wisłę. Wątki bizantyńskie w sztuce polskiej dawnej i dzisiejszej.

5.    04.11.2010    08.11.2010    Dr Marcin Lachowski,  Nowocześni po katastrofie.

6.    18.11.2010    22.11.2010    Dr Jowita Patyra, Współczesność a średniowiecze. O inspiracjach kulturą wieków średnich w sztuce współczesnej.      

7.    16.12.2010    20.12.2010    Dr Andrzej Frejlich, Kuszenie św. Antoniego - ewolucja i aktualność motywu przedstawieniowego.

 

8.    06.01.2011    10.01.2011    Dr Paulina Zarębska, Aktualność dadaizmu.

9.    13.01.2011    17.01.2011    Dr Beata Skrzydlewska, Historia i współczesność - aranżacje ekspozycji muzealnych.

10.    27.01.2011    31.01.2011    Dr Elżbieta Matyaszewska, Czy Matejko był malarzem religijnym? 

 

11.   03.02.2011    07.02.2011    Mgr Krzysztof Przylicki, Z tradycją za pan brat? Stosunek malarzy współczesnych do dziedzictwa sztuki chrześcijańskiej.

12.    17.02.2011    21.02.2011    Dr Jacek Jaźwierski, Trwanie wątków romantycznych w malarstwie I połowy XX wieku.

13.    03.03.2011    07.03.2011    Dr Piotr Majewski, Giorgio de Chirico i mit Ariadny.

14.    17.03.2011    21.03.2011    Mgr Marta Zbańska, Dawne opowieści w nowej formie - mit i sztuka filmowa.

15.    07.04.2011    04.04.2011    Prof. dr hab. Bożena Wronikowska, Pamięć antycznej praktyki – dawna i współczesna mozaika jako forma artystyczna.

16.    14.04.2011    18.04.2011    Prof. dr hab. Lechosław Lameński, Współczesność religii w rzeźbie – twórczość Jerzego Jarnuszkiewicza. 

 

17.    28.04.2011    09.05.2011    Dr hab. Dorota Kudelska, Obrazy i figury – nowożytne wędrówki Demeter i Persefony.

18.    12.05.2011    16.05.2011    Prof. dr hab. Małgorzata Kitowska, Francis Bacon (1909-1992): "brutalność faktu" Ukrzyżowania.

 

19.    18.05 (środa, godz. 17.30)   Dr Aneta Kramiszewska, Święty w kościele, święty w galerii. Tradycyjne modele ikonografii hagiograficznej w procesie tworzenia współczesnych wizerunków świętych.

 

20.    26.05.2011    30.05.2011    Dr Elżbieta Błotnicka-Mazur, Rzeźbiarskie figury Adama Myjaka.

21.    02.06.2011    06.06.2011    Dr Małgorzata Peroń, Sztuka w „Podróżach do Włoch” Jarosława Iwaszkiewicza.

22.    09.06.2011    13.06.2011    Mgr Monika Michałowicz, Giorgia De Chirico dialog z mitami i sztuką dawnych mistrzów.