Katedra Kościelnego Prawa Karnego

na Wydziale Prawa, Prawa Kanonicznego i Administracji KUL 

 

Autor: Bp dr hab. Artur G. Miziński

 

 

1. Historia katedry

 

Katedra Kościelnego Prawa Karnego istniejąca na Wydziale Prawa, Prawa Kanonicznego i Administracji KUL została formalnie powołana do istnienia 20 marca 1984 r. Zmiany na Wydziale Prawa Kanonicznego zostały w dużej mierze zainicjowane i wprowadzone w życie przez ks. prof. dr hab. Józefa Krukowskiego, który w latach 1978 – 1987 pełnił funkcję dziekana. Efektem podjętych wówczas działań była reorganizacja i rozbudowa sekcji prawnej KUL w warunkach dyskryminacji uczelni przez władze państwowe PRL. Pierwszym krokiem na drodze do rozbudowy sekcji prawnej było wprowadzenie studiów zaocznych z prawa kanonicznego dla duchowieństwa. Następnie, pokonując poważne trudności formalne i personalne, reaktywowano zamkniętą w 1950 r. przez władze komunistyczne Sekcję Prawa. Konsekwencją podjętych działań było utworzenie Sekcji Prawa Kanonicznego KUL. W związku z tym zwiększono liczbę katedr kanonistycznych[1]. Jednocześnie był to okres intensywnych prac Papieskiej Komisji ds. Rewizji KPK z 1917 r. nad projektem nowego Kodeksu. One również stały się impulsem do wprowadzania zmian i ożywiły rozwój badań naukowych w poszczególnych katedrach. Badania te zmierzały do takiego ujęcia norm prawnych w nowym KPK, aby odpowiadały one wymogom współczesnego życia wspólnoty kościelnej i umożliwiły efektywną realizację misji Kościoła w świecie[2]. Podjęte w ramach katedry przez ks. prof. Krukowskiego badania dotyczyły problematyki kościelnego prawa karnego w oparciu o założenia Soboru Watykańskiego II oraz teorii prawa karnego.

W historii Katedry Kościelnego Prawa Karnego należy wyróżnić dwa zasadnicze etapy. Pierwszy dotyczy lat 1918 – 1984, kiedy to nauczanie kościelnego prawa karnego odbywało się w ramach I Katedry Tekstu Prawa Kanonicznego. Drugi obejmuje okres działalności naukowo – dydaktycznej utworzonej w 1984 roku Katedry Kościelnego Prawa Karnego.

Założony w 1918 roku Uniwersytet Lubelski (od 1928 r. Katolicki Uniwersytet Lubelski) jak większość katolickich uczelni, umożliwiał podjęcie studiów z zakresu prawa kanonicznego. Zajęcia dydaktyczne dotyczące kościelnego prawa karnego odbywały się w ramach I Katedry Tekstu Prawa Kanonicznego, początkowo na Wydziale Prawa Kanonicznego i Nauk Moralnych, a od roku 1923, w myśl nowej koncepcji studiów prawa kanonicznego i zmienionej organizacji wydziału, na Wydziale Prawa Kanonicznego[3].

W wyniku ponownej reorganizacji Wydziału Prawa Kanonicznego w latach 1983-1988, nauczanie z kościelnego prawa karnego odbywało się w ramach funkcjonującego Wydziału Prawa Kanonicznego i Nauk Prawnych. Dalszych przekształceń dokonano w roku 1989, kiedy to wydział został przemianowany na Wydział Prawa Kanonicznego i Świeckiego[4]. Po utworzeniu nowego kierunku - administracji, nazwa wydziału w 1999 r. uległa zmianie na Wydział Prawa, Prawa Kanonicznego i Administracji[5].

 

2. Pracownicy naukowo-dydaktyczni

 

Zajęcia z kościelnego prawa karnego na KUL do 1984r. były prowadzone w ramach I Katedry Tekstu Prawa Kanonicznego. W okresie powojennym kierowali nią: do 1971 roku - ks. prof. dr hab. Aleksy Petrani oraz od 1973 roku - ks. prof. dr hab. Józef Krukowski[6]. 20 marca 1984 r. Rada Wydziału Prawa Kanonicznego i Nauk Prawnych KUL przekształciła I Katedrę Tekstu Prawa Kanonicznego w dwie odrębne katedry: Katedrę Teologii i Norm Ogólnych Prawa Kanonicznego oraz Katedrę Kościelnego Prawa Karnego[7]. Nadzór nad nowo utworzoną katedrą jako kuratorowi powierzono ks. prof. J. Krukowskiemu (1984 - 1993). Natomiast pierwszym i jedynym jej kierownikiem był w latach 1993 – 1996 ks. dr hab. Florian Lempa[8], który jednocześnie od 1984 roku prowadził zajęcia dydaktyczne z zakresu kościelnego prawa karnego. Po jego odejściu z KUL, w latach 1996 - 2001 stanowisko kierownika katedry nie było obsadzone, kuratelę nad katedrą sprawował urzędujący dziekan Wydziału. W roku 2002 Rada Wydziału powierzyła tę funkcję ks. bp dr hab. Andrzejowi Dziędze, prof. KUL[9].

W pierwszych latach swojego istnienia KUL nie miał własnej kadry naukowej i musiał korzystać z pomocy innych ośrodków. W okresie przedwojennym z Wydziałem Prawa Kanonicznego nawiązali współpracę kanoniści związani na stałe z innymi ośrodkami. Zajęcia z zakresu kościelnego prawa karnego (De delictis et poenis) na Wydziale Prawa KUL prowadzili kolejno: ks. prof. dr Bronisław Żongołłowicz (1918/19); ks. prof. dr Lucjusz Leccisi (1919/20); o. prof. dr Gommar Józef Michiels OFM Cap (1920 - 1935); ks. prof. dr hab. Piotr Kałwa (1935 - 1939); prof. dr Leon Halban (1945/46); ks. prof. dr hab. Aleksy Petrani (1952/53); ks. dr hab. Marian Alfons Myrcha (1957-1959, 1960/61); ks. dr Kazimierz Nasiłowski (1955 - 1957, 1962/63, 1964/65); ks. prof. dr hab. Piotr Hemperek (1966/67); ks. prof. dr hab. Józef Krukowski (1968 - 1984). W okresie od 1996 do 2005 roku zajęcia z kościelnego prawa karnego prowadzone były przez o. dr Zbigniewa Podleckiego, a od 2005 roku prowadzi je ks. bp dr Artur Grzegorz Miziński[10].

 

3. Główne kierunki badań naukowych

 

Ze względów metodologicznych kierunki badań z zakresu kościelnego prawa karnego w KUL należy podzielić na dwa zasadnicze etapy. Pierwszym z nich jest okres, kiedy tego rodzaju badania były prowadzone w ramach I Katedry Tekstu Prawa Kanonicznego (1918 – 1984). Drugi zaś rozpoczęła się z utworzeniem 20 marca 1984 r. samodzielnej Katedry Kościelnego Prawa Karnego.

 

3.1  I Katedra Tekstu Prawa Kanonicznego (1918 – 1984)

 

Kierunki badań prowadzone w zakresie kościelnego prawa karnego, szczególnie w pierwszym okresie nauczania tego przedmiotu obejmowały przede wszystkim zagadnienia z teorii kanonicznego procesu karnego oraz sankcji karnych dotyczących osób konsekrowanych[11]. Według przyjętego programu studiów, tzw. Ratio studiorum 1918/19, nauczanie kościelnego prawa karnego odbywało się w ramach przedmiotu Iuris Poenalis Canonici Systema - po 2 godz. tygodniowo w każdym trymestrze[12].

Pierwszym wykładowcą kościelnego prawa karnego na Uniwersytecie Lubelskim był ks. Bronisław Żongołłowicz (1870 – 1940)[13]. Jako profesor zwyczajny był zatrudniony na Wydziale Prawa Kanonicznego KUL w latach 1918 - 1920. Zajęcia dotyczące kościelnego prawa karnego prowadził w roku akademickim 1918/19. W tym roku pełnił również funkcję pierwszego dziekana Wydziału Prawa. Następnie został profesorem na Wydziale Teologicznym Uniwersytetu Stefana Batorego w Wilnie (1920 - 1937)[14]. Problematykę kościelnego prawa karnego omawiał w ramach przedmiotu Ius Canonicum. Commentarium in librum V Cidicis Iuris Canonici: De delictis et poenis - 4 godz. tyg. w ciągu jednego semestru (Ratio studiorum 1919/20)[15].

Jego następcą był ks. Lucjusz Leccisi[16]. Na Wydziale Prawa Kanonicznego KUL był zatrudniony jako zastępca profesora prawa kanonicznego (1919 – 1922). Zajęcia z kościelnego prawa karnego prowadził w roku akademickim 1919/1920. Od 1923 r. pracował w Kongregacji Konsystorskiej w Rzymie[17].

Obydwaj wspomniani profesorowie przez krótki okres zatrudnienia w KUL zajmowali się głównie pracą dydaktyczną i organizacyjną, dlatego nie posiadali w tym okresie dużego dorobku naukowego[18]. Kierunki badań dotyczyły najistotniejszych i najbardziej aktualnych problemów Kościoła. Chodziło zwłaszcza o teoretyczną i naukową podbudowę podejmowanych wówczas inicjatyw prawno-kościelnych w związku ze reformowaniem życia katolików po odzyskaniu niepodległości oraz po wejściu w życie nowego Kodeksu Prawa Kanonicznego w 1917 r.[19]

Nauczanie C. J. C. De delictis et poenis obejmowało 5 godz. tyg. przez jeden rok w ciągu całego toku studiów[20]. W 1923 r. dokonała się zmiana dotychczasowej organizacji studiów uzależniona od nowej Konstytucji Apostolskiej. Przewidywała ona studia trzyletnie, które weszły w życie dopiero w 1928 r. Zgodnie z Konstytucją Apostolską Deus Scientiarum Dominus z 24 maja 1931 r. i Ordinationum s. Congregationis de Seminariis et Studiorum Universitatibus z 12 czerwca 1931 r.[21], Rada Wydziału Prawa Kanonicznego przeprowadziła reorganizację toku studiów poprzez przyjęcie nowego „Ratio studiorum”. Nowy program studiów był zgodny z przepisami Stolicy Apostolskiej dotyczącymi studiów na wydziałach kościelnych. Wykłady z kościelnego prawa karnego: De delictis et poenis - Liber V. Codicis Iuri Canonici odbywały się po jednym semestrze 4 godz. tygodniowo zamiennie na pierwszym albo drugim roku studiów[22].

Niewątpliwie jednym z najbardziej znanych i cenionych kanonistów, który na KUL przez wiele lat (1920-1935) prowadził zajęcia z kościelnego prawa karnego, był O. Prof. Józef Gommar Michiels OFM Cap. (1890-1965)[23]. Studiował on prawo kanoniczne w Papieskim Uniwersytecie Gregoriańskim w Rzymie (z przerwą  na pełnienie obowiązków kapelana wojskowego w latach 1916 - 1918), które ukończył ze stopniem doktora prawa kanonicznego 28 czerwca 1920r. W latach 1920 - 1935 był zatrudniony na Wydziale Prawa Kanonicznego KUL. Prowadził wykłady i ćwiczenia jako prof. nadzwyczajny, a od 1929 r. jako prof. zwyczajny. W tym czasie dwukrotnie sprawował urząd dziekana Wydziału (1924 -1929 i 1931 -1935) oraz prodziekana (1928 -1931). Swoją pracę na KUL przerwał z powodu ciężkiej choroby i wyjechał do Belgii rezygnując z profesury, co było wielką stratą dla Wydziału Prawa Kanonicznego, który w dużym stopniu jemu zawdzięczał organizację i rozwój[24].

W działalności naukowej prof. Michielsa należy wyróżnić trzy płaszczyzny: dydaktyczną, organizacyjną i badawczą. W odniesieniu do pierwszej należy stwierdzić, że głównym przedmiotem jego wykładów były Normae generales oraz De delictis et poenis. Oprócz tego wykładał także: De matrimonio, De personis, Jus naturae i Metodologia juridica. Jako wykładowca był wymagający a zarazem bardzo oddany studentom, chętnie niosący pomoc wszystkim poszukującym naukowej prawdy.

Prowadząc rozliczne zajęcia dydaktyczne prof. Michiels nie był obojętny na losy Wydziału Prawa Kanonicznego, w którym pracował. Pięciokrotnie był wybierany na urząd dziekana i prodziekana. Przyczynił się do reorganizacji programu studiów na wydziale. Przy jego osobistym zaangażowaniu po raz pierwszy została zorganizowana biblioteka wydziałowa. W trosce o podnoszenie poziomu naukowego studiów wprowadził on obowiązek publikowania rozpraw doktorskich jeszcze przed egzaminem. Z jego inicjatywy wprowadzono trzyletni okres studiów licencjackich[25].

O. prof. Michiels prowadził także bardzo szeroki zakres prac badawczych z dziedziny prawa kanonicznego. Owocem tych prac są liczne publikacje, dzięki którym zaliczany jest on do klasyków nauki prawa kanonicznego. Jego opracowania charakteryzują się z jednej strony szerokim uwzględnianiem źródeł prawa, z drugiej zaś, licznie przytaczaną literaturą. Na uwagę zasługuje także konsekwencja w stosowaniu metody dogmatyczno - prawnej. W zakresie kościelnego prawa karnego najbardziej znanym obszernym dziełem książkowym Michielsa opublikowanym w języku łacińskim jest De delictis et penis. Commentarius libri V Codicis Juris Canonici[26]. Spośród artykułów o tematyce kościelnego prawa karnego powstałych w okresie jego pracy w KUL należy wymienić De reservatione censurae latae sententiae praecepto peculiari adnexae i “Ephemerides Theologicae Lovanienses” 4(1925), s. 18 – 194 i 613 – 619. Pod jego kierunkiem powstało również kilka prac doktorskich z zakresu kościelnego prawa karnego[27].

Następcą G. Michielsa w nauczaniu kościelnego prawa karnego na Wydziale Prawa Kanonicznego KUL był ks. prof. dr hab. Piotr Kałwa (1893 – 1974), późniejszy biskup diecezji lubelskiej. Jego związek z Wydziałem Prawa Kanonicznego i Nauk Moralnych KUL rozpoczął się w 1918 roku, kiedy to podjął studia licencjackie, które ukończył w 1923 r., uzyskując stopień licencjata prawa kanonicznego. W 1926r. uzyskał stopień doktora prawa na Uniwersytecie Jana Kazimierza we Lwowie. Na Wydziale Prawa Kanonicznego KUL został zatrudniony w 1927 r., a na Uczelni pracował do 1965 r. Habilitował się na Uniwersytecie Jana Kazimierza we Lwowie w 1943 r., a w 1945 r. został profesorem zwyczajnym. W latach 1943 - 1945 był współorganizatorem, kierownikiem i wykładowcą tajnych studiów Wydziału Prawa i Nauk Społeczno - Ekonomicznych oraz Wydziału Prawa Kanonicznego w Kielcach. 11 maja 1949 r. powołany na biskupa lubelskiego, pozostał nadal profesorem KUL. W 1958 r. został odznaczony doktoratem honoris causa[28].

Analiza zajęć prowadzonych w Katolickim Uniwersytecie Lubelskim przez ks. prof. Piotra Kałwę ukazuje, jak szerokie było spektrum tematyczne przejawianych przez niego zainteresowań. Obok zajęć z kościelnego prawa karnego, które prowadził w latach 1935-1939, miał również wykłady z prawa polskiego świeckiego, kościelnego prawa polskiego i historii źródeł prawa kanonicznego w Polsce oraz prawa rzymskiego i filozofii prawa dla studentów prawa kanonicznego. Jako profesor zwyczajny objął Katedrę Prawa Kościelnego na Wydziale Prawa i Nauk Społeczno – Ekonomicznych KUL. Znana jest i udokumentowana także jego działalność na rzecz Towarzystwa Naukowego KUL i samego Uniwersytetu, szczególnie wtedy, gdy jako biskup lubelski piastował stanowisko Wielkiego Kanclerza Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego[29].

Ten szeroki zakres zainteresowań bpa Kałwy został odzwierciedlony w jego licznych publikacjach naukowych[30]. Niestety nie znajdujemy tam dorobku naukowego w dziedzinie kościelnego prawa karnego.

W pierwszym roku po zakończeniu II wojny światowej zajęcia dydaktyczne z kościelnego prawa karnego podjął prof. dr Leon Halban (1945/1946). Był on absolwentem Uniwersytetu Jana Kazimierza we Lwowie, gdzie uzyskał stopień doktora w 1926 r., w 1932 r. habilitację w zakresie prawa kościelnego, a w 1936 r. został profesorem nadzwyczajnym tegoż Uniwersytetu. W roku 1944 został zatrudniony jako profesor prawa kościelnego na Wydziale Prawa i Nauk Społeczno - Ekonomicznych KUL, a od 1945 r. także na Wydziale Prawa Kanonicznego[31].

Poczynając od roku 1947, badania z kościelnego prawa karnego rozwinął na Wydziale ks. prof. dr hab. Marian Alfons Myrcha. Początkowo zajmował się zagadnieniem odpowiedzialności karnej w ustawodawstwie kanonicznym polskim i międzynarodowym, a następnie zajął się problematyką kościelnego prawa karnego materialnego. Ks. Prof. M. Myrcha, urodzony w 1907 r. w Siedlcach, po uzyskaniu stopnia naukowego doktora prawa kanonicznego w 1935 r. na WPK KUL i habilitacji w 1947 r. w zakresie prawa kanonicznego, w roku akad. 1947/1948 został zatrudniony na KUL w III Katedrze Tekstu Prawa Kanonicznego jako zastępca profesora. W roku 1950 uzyskał stopień doktora z prawa karnego. Na KUL wykładał do 1952 r., a potem otrzymał urlop zdrowotny. W latach 1958 - 1960 prowadził wykłady zlecone na WPK KUL[32].

W czasie przerw spowodowanych urlopem zdrowotnym ks. prof. Myrchy wykłady z kościelnego prawa karnego prowadzili ks. prof. dr hab. Aleksy Petrani[33] (1952/53) i ks. dr Kazimierz Nasiłowski[34] (1955 - 1957, 1962 - 1965). Przy wielkich zasługach, tak na polu naukowym jak i dla organizacji Wydziału oraz toku studiów, ks. prof. A. Petrani nie pozostawił publikacji z zakresu kościelnego prawa karnego. Pod jego kierunkiem powstały natomiast trzy prace doktorskie z tego zakresu[35].

Na dorobek naukowy ks. prof. Myrchy w zakresie kościelnego prawa karnego składa się wiele pozycji książkowych oraz artykułów w czasopismach naukowych. Większość z nich powstała w czasie jego pracy dydaktyczno - naukowej na Wydziale Prawa Kanonicznego KUL, wyznaczając w ten sposób kierunki badań prowadzone w zakresie kościelnego prawa karnego. Dotyczą one zarówno tematyki procesu kanonicznego (Sądy polubowne w prawie kanonicznym. Studium prawno - porównawcze. TN KUL, Lublin 1948; Administracyjny wymiar kar w Kościele, „Polonia Sacra” 8 (1956), s. 125 –149; Środki prawne przeciwko sądowemu i administracyjnemu wymiarowi kar, „Polonia Sacra” 9 (1957), nr 2-3, s. 205 – 232), jak i materialnego kościelnego prawa karnego (Wpływ bojaźni na wymiar kar „latae sententiae” w prawie kanonicznym, „Polonia Sacra” 8 (1956), s. 349 – 380; Zwalnianie z cenzur w świetle przepisów prawa kanonicznego, „Polonia Sacra” 9 (1957), nr l, s. 87 – 210). Jako doktor obojga praw, ks. prof. Myrcha miał nie tylko szczególny tytuł, ale także umiejętność pisania prac porównawczych ukazujących różnice i podobieństwa różnych instytucji prawnych kościelnego, polskiego i międzynarodowego prawa karnego. Owocem tego rodzaju badań naukowych prof. Myrchy są miedzy innymi: Zbiorowa odpowiedzialność w karnym ustawodawstwie kanonicznym polskim i międzynarodowym, „Roczniki Teologiczno – Kanoniczne” 1 (1949), s. 133 –181; Skutki nieznajomości prawa w karnym ustawodawstwie kanonicznym i polskim, „Collectanea Theologica” 23 (1952), s. 115 –163; Nieświadomość bezprawności a wina w karnym ustawodawstwie kanonicznym i polskim, „Polonia Sacra” 7 (1955), s. 276 – 374; Nieświadomość bezprawności a wina w karnym ustawodawstwie kanonicznym i polskim, „Polonia Sacra” 8 (1956), s. 29 – 124. Do najbardziej znanych i pozostających do dzisiaj ważnym kompendium wiedzy w dziedzinie polskojęzycznego kościelnego prawa karnego należy zaliczyć publikację Prawo karne. Komentarz do Piątej księgi Kodeksu Prawa Kanonicznego, t. 2: Kara, cz. 1: Przepisy ogólne, Warszawa 1960.

Po definitywnym odejściu ks. prof. Myrchy z lubelskiego środowiska naukowego i po krótkim okresie pracy dydaktycznej ks. dr Kazimierza Nasiłowskiego, w roku akademicki 1966/1967 zajęcia z kościelnego prawa karnego powierzono ks. dr Piotrowi Hemperkowi, późniejszemu profesorowi, rektorowi KUL i biskupowi pomocniczemu diecezji lubelskiej[36]. Należy stwierdzić, że prawo karne nie było dziedziną prawa kanonicznego, której ks. Hemperek poświęcił swoje poszukiwania, a krótki czas wykładów dydaktycznych sprawił, że nie pozostawił on żadnych publikacji z tego zakresu. Głównym polem zainteresowań naukowych ks. bp prof. dr hab. P. Hemperka była historia instytucji kościelnego prawa polskiego, ich powstanie, organizacja i działalność oraz stosunki miedzy Kościołem a państwem w rozwoju historycznym[37].

Badania naukowe z zakresu kościelnego prawa karnego po raz kolejny przeżyły swój renesans, gdy podjął się ich ks. prof. dr hab. J. Krukowski. Nie był to główny kierunek jego zainteresowań naukowych, ale wykładając ten przedmiot w latach 1968 – 1984 i będąc jednocześnie kierownikiem I Katedry Tekstu Prawa Kanonicznego (1973 - 1984)[38], w ramach której prawo karne było wykładane, przyczynił się do wyznaczenia nowych kierunków badań w tym zakresie.

Ks. prof. dr hab. J. Krukowski (ur. 4.01.1936 r.) na Wydziale Prawa Kanonicznego KUL pracuje od 1964 r. W 1968 r. uzyskał stopień naukowy doktora, w roku 1973 przeprowadził przewód habilitacyjny, a w 1979 r. otrzymał tytuł prof. nadzwyczajnego i stanowisko profesora. W roku 1985 uzyskał tytuł prof. zwyczajnego. W latach 1978 - 1987 pełnił funkcję dziekana Wydziału Prawa Kanonicznego KUL. To za jego kadencji wydział ten przeszedł wiele transformacji, w tym także natury organizacyjnej, dzięki czemu powstało wiele nowych katedr, między innymi Katedra Kościelnego Prawa Karnego w roku 1984.

Dzięki jego badaniom naukowym, licznym publikacjom i wykładom prowadzonych w różnych środowiskach kanonistyka, uprawiana w Katolickim Uniwersytecie Lubelskim, stawała się coraz bardziej znana i obecna w świecie nauki. Ks. prof. Krukowski założył i redagował serię „Kościół i Prawo”, od 1981 r. wykładał za granicą, m.in. w Catholic University of America, Washington D.C.; Wayne State University, Detroit, Michigan; St. Paul University, Ottawa[39]. Od 1985 r. pełnił funkcję konsultora Papieskiej Rady do spraw Interpretacji Tekstów Prawnych; w latach 1993-1998 jako ekspert pracował w Sejmowej Komisji Nadzwyczajnej ds. Ratyfikacji Konkordatu między Stolicą Apostolską i Rzeczpospolitą Polską; w latach 1994-1997 był przedstawicielem Episkopatu Polski w Komisji Konstytucyjnej Zgromadzenia Narodowego[40].

Bogaty dorobek naukowy ks. prof. Krukowskiego, także z zakresu prawa karnego, określa nurty badań naukowych w tym zakresie prowadzone w KUL w latach 1968-1993. Pierwszy zakres poszukiwań obejmował kościelne prawo materialne i dotyczył kar za poszczególne przestępstwa. Wśród publikacji z tego okresu należy wymienić przede wszystkim: Zagadnienie indeksu książek zakazanych w świetle posoborowych dokumentów Stolicy Apostolskiej, „Prawo Kanoniczne” 13 (1970), nr 1 - 2, s. 217 - 227; Apostazja, w: Encyklopedia Katolicka, t. I, Lublin 1973, kol. 634; Degradacja, w: EK, t. III, Lublin 1979, kol. 1093; Depozycja, w: EK, t. III, Lublin 1979, kol. 1081; Ekskomunika, w: EK, t. IV, Lublin 1983, k. 804 - 806. Ks. prof. Krukowski był żywo zaangażowany w przygotowania i prace prowadzone przez Papieską Komisję przygotowującą nowy Kodeks Prawa Kanonicznego. To dzięki jego badaniom naukowym w środowisku KUL znajdowały merytoryczne opracowanie poszczególne projekty i schematy kościelnego prawa karnego. W tym kontekście należy wymienić następujące prace: Projekt reformy kościelnego prawa karnego, „Summarium TN KUL”, 3 (1974), s. 281 - 287; Nowe prawo karne Kościoła łacińskiego, „Ateneum Kapłańskie” 102(1976), z. 2, s. 267 - 280; Nowe prawo karne Kościoła łacińskiego, „Ateneum Kapłańskie” 76 (1984), z. 5, s. 262 – 280.

Dzięki ks. prof. Krukowskiemu i jego adiunktowi, późniejszemu kierownikowi Katedry Kościelnego Prawa Karnego, ks. dr hab. Florianowi Lempie, po promulgacji KPK z 1983 r. pojawił się pierwszy zwięzły komentarz do Księgi VI KPK „Sankcje w Kościele” będący owocem poszukiwań i prac badawczych nowo powstałej Katedry Kościelnego Prawa Karnego[41].

Ks. prof. Krukowski był promotorem wielu prac dyplomowych studentów także w zakresie kościelnego prawa karnego[42]. Pod jego kierownictwem powstały także dwie prace doktorskie z tej dziedziny[43].

 

3.2  Katedra Kościelnego Prawa Karnego (1984-2012)

 

Rok 1984 wyznacza początek nowego etapu badań nad kościelnym prawem karnym w KUL. 20 marca tegoż roku Rada Wydziału Prawa Kanonicznego i Nauk Prawnych KUL przekształciła I Katedrę Tekstu Prawa Kanonicznego na Katedrę Teologii i Norm Ogólnych Prawa Kanonicznego oraz Katedrę Kościelnego Prawa Karnego[44]. Do kierowania nowo powstałej Katedry, jako kurator, został wyznaczony ks. prof. dr hab. Józef Krukowski. Funkcję tę sprawował w latach 1984 – 1993.

Pierwszym i jedynym kierownikiem Katedry Kościelnego Prawa Karnego był ks. dr hab. Florian Lempa[45]. Funkcję tę pełnił w latach 1993 - 1996[46]. Ks. dr hab. F. Lempa już wcześniej, bo od 1984 roku, prowadził zajęcia dydaktyczne z zakresu kościelnego prawa karnego. Owocem tych prac i współpracy z ks. prof.  Krukowskim był komentarz do II części Księgi VI KPK z 1983 r. „Sankcje w Kościele”[47]. Wśród badań naukowych ks. Lempy z zakresu prawa karnego na pierwszy plan wysuwa się zagadnienie odpowiedzialności za przestępne nadużycie władzy kościelnej. Temu zagadnieniu poświęca on pierwsze lata swoich naukowych poszukiwań, a ich owocem jest podstawa do rozprawy habilitacyjnej w postaci pozycji książkowej zatytułowanej Przestępne nadużycie władzy kościelnej w prawie powszechnym Kościoła łacińskiego[48]. W kolejnych latach pracy naukowej w Katedrze Kościelnego Prawa karnego ks. Lempa zajmował się zagadnieniem prawnej ochrony życia poczętego[49], a także karami za poszczególne przestępstwa[50].

Po odejściu ks. Lempy z uczelni katedra pozostaje bez kierownika. W latach 1996 - 2001 stanowisko to nie było obsadzone, kuratelę nad katedrą sprawował urzędujący dziekan Wydziału, a w roku 2002 funkcję tę Rada Wydziału powierzyła ks. bp dr hab. Andrzejowi Dziędze, prof. KUL.

Prowadzenie zajęć z zakresu kościelnego prawa karnego w latach 1996 – 2005 przejął o. dr Zbigniew Podlecki[51]. Zakres badań prowadzonych przez ks. Podleckiego obejmował zagadnienia dotyczące kościelnego prawa karnego oraz nauczycielskiego zadania w Kościele[52]. Pod jego kierunkiem powstało 26 prac magisterskich z zakresu kościelnego prawa karnego o różnej tematyce. Wśród nich na pierwszy plan wysuwają się prace dotyczące ochrony życia ludzkiego w kanonicznym i świeckim prawie karnym.

Od 2005r. do chwili obecnej zajęcia z zakresu kościelnego prawa karnego prowadzi ks. bp dr hab. Artur Grzegorz Miziński[53], do 1 października 2012 r., formalnie zatrudniony w Katedrze Kościelnego Prawa Procesowego. Badania naukowe bp Mizińskiego koncentrują się wokół zagadnień dotyczących adwokatury kościelnej, kanonicznego procesu karnego i kanonicznego procesu administracyjnego. Ponadto w jego dorobku naukowym jest szereg publikacji z zakresu materialnego prawa karnego. Owocem badań dotyczących różnych aspektów kanonicznego procesu karnego jest pozycja książkowa: Ruolo preminente dell’Ordinario nel processo penale canonico secondo la normativa del Codice di Diritto Canonico del 1983[54]oraz szereg artykułów z tego zakresu[55]. Inny obszar badań bp Mizińskiego z zakresu kościelnego prawa karnego dotyczy przestępstwa i jego elementów konstytutywnych[56] oraz kary będącej odpowiedzią Kościoła na przestępne zachowania wiernych[57]. Pod jego kierunkiem w ramach seminarium z kościelnego prawa karnego oraz kościelnego postępowania karnego i administracyjnego powstało 69 prac magisterskich z zakresu prawa karnego.

Na przestrzeni lat nauczania kościelnego prawa karnego, najpierw w I Katedrze Tekstu Prawa Kanonicznego, a następnie w Katedrze Kościelnego Prawa Karnego z tego zakresu powstało trzynaście prac doktorskich[58] i ponad 80 prac magisterskich.

Od roku 2002 kuratorem katedry był ks. bp prof. dr hab. Andrzej Dzięga. W katedrze, na stanowisku adiunkta, od 1 października 2007 r., zatrudnieni byli: ks. dr Zdzisław Jancewicz i ks. dr Szymon Pikus. Zajęcia z zakresu kościelnego prawa karnego dla studentów z Instytutu Prawa Kanonicznego prowadził ks. bp dr Artur G. Miziński. Mogli oni pogłębiać swoją wiedzę na temat kościelnego prawa karnego w ramach wykładów z Kościelnego prawa karnego materialnego (60 jednostek zajęciowych – 2 godz. przez 2 semestry) i Kościelnego procesu karnego (30 jednostek zajęciowych – 2 godz. przez 1 semestr) oraz w ramach seminarium z Kościelnego prawa karnego oraz kościelnego postępowania karnego i administracyjnego (120 jednostek zajęciowych – 2 godz. przez 4 semestry).

W dniu 31 stycznia 2008 r. senat KUL podjął uchwałę o likwidacji katedry z dniem 1 września 2008 r. Katedra ponownie została utworzona w dniu 1 października 2012 r., a kierownictwo powierzone ks. bp dr hab. Arturowi G. Mizińskiemu. Ponowne utworzenie Katedry Kościelnego Prawa Karnego umożliwiło zaoferowanie zajęć z zakresu prawa karnego uczestnikom studiów doktoranckich. W ramach tego toku studiów bp A. Miziński prowadzi seminarium z Kościelnego prawa karnego (30 jednostek zajęciowych rocznie przez 8 semestrów) oraz wykład monograficzny Delitti contro la religione e l’unità della Chiesa (30 jednostek zajęciowych przez 2 semestry).

Z dniem 1 października 2012 r. w katedrze na stanowisku asystenta został zatrudniony ks. dr Maciej Staszak[59]. W zakresie prawa kanonicznego prowadzi on ćwiczenia z Kościelnego prawa karnego materialnego (30 jednostek zajęciowych – 1 godz. przez 2 semestry) oraz wykład z Kościelnego prawa karnego materialnego (30 jednostek zajęciowych przez 1 semestr) w ramach studiów niestacjonarnych.


[1] AU KUL, Kancelaria Rektorska, Odpis z Protokołu posiedzeń Wydziału Prawa Kanonicznego i Nauk Prawnych KUL z dn. 20 marca 1984 r. Zob. A. Dębiński, Prawo w Katolickim Uniwersytecie Lubelskim. Historia i współczesność, RW KUL, Lublin 1999, s. 25 – 26; zob. A. Dębiński, K. Orzeszyna, M. Sitarz (red.), Ecclesia et Status, studia in honorem prof. Josephi Krukowski, TN KUL, Lublin 2004, s. 28-29.

[2] F. Lempa, Sekcja Prawa Kanonicznego, w: M. Rusecki (red.), Księga pamiątkowa w 75 - lecie Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego. Wkład w kulturę polską w latach 1968-1993, Lublin 1994, s. 257-265.

[3] Zob. A. Dębiński, Prawo w Katolickim Uniwersytecie Lubelskim..., s. 17–18.

[4] F. Lempa, Sekcja Prawa Kanonicznego, w: M. Rusecki (red.), Księga pamiątkowa w 75 - lecie Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego…, s. 257.

[5] A. Szostek(red.), Informator Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego na rok akademicki 2000/01, Lublin 2000, s. 31-36.

[6] F. Lempa, Sekcja Prawa Kanonicznego, s. 262; Skład osobowy oraz spis wykładów i instytucji w roku akademickim 1970/71, Lublin 1971, s. 16; Skład osobowy oraz spis wykładów i instytucji w roku akademickim 1974/75, Lublin 1976, s. 17.

[7] AU KUL, Kancelaria Rektorska, Odpis z Protokołu posiedzeń Wydziału Prawa Kanonicznego i Nauk Prawnych KUL z dn. 20 marca 1984 r.

[8] Informator KUL na rok akademicki 1984/85, Lublin 1985, s. 63; S. Wielgus (red.), Informator Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego na rok akademicki 1995/96, Lublin 1995, s. 26.

[9] S. Wielgus (red.), Informator Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego na rok akademicki 1998/99, Lublin 1998, s. 26; A. Szostek(red.), Informator Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego na rok akademicki 2002/2003, Lublin 2002, s. 29.

[10] Ks. bp dr Artur G. Miziński prowadził zajęcia z kościelnego prawa karnego i z kościelnego procesu karnego, formalnie pozostając pracownikiem Katedry Kościelnego Prawa Procesowego, której kierownikiem był J. E. ks. bp dr hab. Andrzej Dzięga prof. KUL, będący także kuratorem Katedry Kościelnego Prawa Karnego.

[11] P. Hemperek, Wydział Prawa Kanonicznego, Biuletyn Informacyjny KUL, r. 4, nr 2 (8), Lublin 1975, s. 12 - 18; P. Hemperek, Kanonistyka polska w 60-lecie wolnej Polski (1918-1978), „Prawo Kanoniczne”, t. 24, 1981, nr 1-2, s. 39-48; A. Dębiński (red.), Wydział Prawa, Prawa Kanonicznego i Administracji KUL, Informator, Lublin 2005, s. 50.

[12] Zob. Spis wykładów i wykaz instytucji uniwersyteckich. Półrocze zimowe 1918/1919, Lublin 1919, s. 17; Tamże, Półrocze letnie 1918/1919, Lublin 1919, s. 20.

[13] Po święceniach kapłańskich w Kownie (1891r.), studiował w Akademii Duchownej w Petersburgu (1891-1895), gdzie uzyskał tytuł magistra św. teologii oraz w 1917 r. stopień doktora prawa kanonicznego. W latach 1915 - 1918 był profesorem prawa kanonicznego w tejże Uczelni.

[14] G. Karolewicz, Nauczyciele akademiccy Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego w okresie międzywojennym, t. 2, Lublin 1996, s. 244-245.

[15] Spis wykładów i wykaz instytucji uniwersyteckich. Półrocze zimowe 1919/1920, Lublin 1920, s. 17.

[16] Urodzony w Campi Saletina (k. Lecce; Włochy), doktor teologii i prawa kanonicznego. Pracował jako nauczyciel historii Kościoła w seminarium biskupim w Lecce (1916 - 1919).

[17] AU KUL, RP, Akta osobowe pracowników, Leccisi Lucjusz ks., sygn. A-84; G. Karolewicz, Nauczyciele akademiccy Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego w okresie międzywojennym, t. 2, s. 126 - 127.

[18] G. Karolewicz, Nauczyciele akademiccy Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego w okresie międzywojennym, t. l, Lublin 1996, s. 218.

[19] Tamże, s. 211.

[20] Spis wykładów i wykaz instytucji uniwersyteckich. Rok akademicki 1923/1924, Lublin 1923, s. 13.

[21] AU KUL, ZP, Sygn. 28/II, WT. Statuty Wydziałów Kościelnych. 1929-34.

[22] Statuta Facultatum Studiorum Ecclesiasticorum, Lublini 1932, s. 22-24.

[23]A. Derdziuk, Kapucyni w służbie nauk kościelnych. „Studia Franciszkańskie” 15(2005), s. 274. Urodził się 15 maja 1890 r. w Booischot w Belgii, zmarł 27 lipca 1965 r. w Herentals w Belgii. Po ukończeniu studiów klasycznych w gimnazjum biskupim w Geel w 1907 r. wstąpił do zakonu oo. Kapucynów, gdzie odbył studia filozoficzno - teologiczne w Seminarium Serafickim oo. Kapucynów w Brugge, a 6 czerwca 1914 r. otrzymał święcenia kapłańskie.

[24] Za wkład w organizację uczelni polskiej został odznaczony w 1939 r. krzyżem Polonia Restituta, a w 1958 r. został doktorem honoris causa KUL. Po powrocie do Belgii został prowincjałem oo. Kapucynów w Antwerpii, prowadził wykłady w Quebec i był sędzią tamtejszego Trybunału Prowincjonalnego. W 1962 r. został ekspertem Soboru Watykańskiego II, a w 1964 r. konsultorem Papieskiej Komisji do Spraw Reformy Prawa Kanonicznego. AU KUL, RP, Akta osobowe pracowników, Michiels Gommar OFM Cap., sygn. A-39; G. Karolewicz, Nauczyciele akademiccy Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego w okresie międzywojennym, t. 2, s. 141-142; P. Pałka, Gommar Michiels, Zeszyty Naukowe KUL, nr 3 (35), Lublin 1966, s. 94–98.

[25] Program studiów, jaki został wprowadzony na KUL-u z jego inicjatywy, okazał się wzorcowy dla innych wydziałów prawa kanonicznego; na tym programie wzorowała się konstytucja apostolska Piusa XI z 1931r. o studiach kościelnych Deus scientiarum Dominus. J. Krukowski, Józef Gommar Michiels, w: A. Dębiński (red.), W. Staszewski, M. Wójcik, Profesorowie Prawa Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, Lublin 2006, s. 188.

[26] Praca wydana została w trzech tomach: vol. I: De delictis (Canones 2195 - 2213), Lublin 1934, Editio altera, Parisiis - Tornaci - Romae - Neo Eboraci 1961, vol. II: De poenis in genere (Canones 2214 - 2240), Parisiis – Tornaci – Romae - Neo Eboraci 1961, vol. III: De poenis in specie (Canones 2241 - 2313), Parisiis - Tornaci - Romae - Neo Eboraci 1961.

[27] Ks. Adolf Kukuruziński, O usiłowaniu przestępstwa w prawie kanonicznym, (1927); Ks. Brunon Bolesław Wyrobisz, Pojęcie karalnego oszustwa, (1929); Ks. Stanisław Czajka, Przedawnienie w prawie karnym kościelnym, (1930); Ks. Jan Tyszka, Pojedynek w świetle prawa kanonicznego, (1930).

[28] AU KUL, RP, Akta osobowe pracowników, Kałwa Piotr ks., sygn. A-281; J. Grzywacz, Kronika Wydziału Prawa Kanonicznego 1944-1968, w: M. Rechowicz (red.), Księga Jubileuszowa 50 - lecia KUL, Lublin 1969, s. 162-163; M. Surowiec, Działalność dydaktyczno - naukowa ks. prof. Piotra Kałwy biskupa lubelskiego, Lublin 1979, promotor: P. Hemperek, mps AU KUL, sygn. T. m. 1252.

[29] Szerzej o sylwetce bp dr hab. Piotra Kałwy zob. M. Stasiak, Piotr Kałwa, w: A. Dębiński (red.), W. Staszewski, M. Wójcik, Profesorowie Prawa Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, s. 125-130.

[30] Zob. Tamże, s. 131-134.

[31] AU KUL, RP, Akta osobowe pracowników, Halban Leon, sygn. A-20; J. Grzywacz, Kronika Wydziału Prawa Kanonicznego 1944-1968, s. 163.

[32] Od 1949 r. był także profesorem nadzwyczajnym prawa kanonicznego na Uniwersytecie Warszawskim, a następnie na Wydziale Prawa Kanonicznego Akademii Teologii Katolickiej w Warszawie. W 1967 r. otrzymał tytuł naukowy profesora zwyczajnego, por. AU KUL, RP, Akta osobowe pracowników, Myrcha Marian Alfons ks., sygn. A-294; J. Grzywacz, Kronika Wydziału Prawa Kanonicznego 1944-1968, s. 164.

[33] Urodził się 11 maja 1900 r. w Petersburgu, zmarł 14 kwietnia 1977 r. w Lublinie. W 1917r. rozpoczął studia w Seminarium Duchownym w Petersburgu, a ukończył w Uniwersytecie w Innsbrucku, gdzie 18 marca 1923 r. otrzymał święcenia kapłańskie, a 26 lipca 1926 r. doktorat z teologii. Następnie odbył studia prawa kanonicznego w Instytucie Katolickim w Paryżu i w Papieskim Instytucie św. Apolinarego w Rzymie, uzyskując w 1930 r. doktorat z prawa kanonicznego. Wykładał prawo kanoniczne w Seminarium Misyjnym w Lublinie i w Seminarium Duchownym w Pińsku, gdzie był rektorem seminarium, a podczas okupacji w seminariach duchownych Księży Marianów i Księży Orionistów. Habilitował się 14 maja 1945 r. na Wydziale Teologii Uniwersytetu Warszawskiego w zakresie prawa kanonicznego. Pracę na WPK KUL rozpoczął 01.11.1945 r. W 1956 r. otrzymał tytuł naukowy profesora nadzwyczajnego, a w 1966 - profesora zwyczajnego. Szerzej zob. AU KUL, RP, Akta osobowe pracowników, Petrani Aleksy ks., sygn. A-300; J. Grzywacz, Kronika Wydziału Prawa Kanonicznego 1944-1968, s. 163; P. Hemperek, Ks. prof. dr Aleksy Petrani (1900-1977), „Zeszyty Naukowe KUL”, nr 1 (21), Lublin 1978, s. 94-96.

[34] Urodził się 4 marca 1920r. we wsi Nakory w woj. warszawskim, zmarł 18 marca 1995 r. w Siedlcach. Studiował na Wydziale Prawa Kanonicznego KUL w latach 1946 - 1950. Stopień doktora prawa kanonicznego uzyskał w 1951 r. Na WPK KUL był zatrudniony w latach 1952 - 1966, jednak jego praca dydaktyczna przebiegała z przerwami od 01.10.1958 do 28.02.1962 - bezpłatny urlop naukowy na wyjazd do Republiki Federalnej Niemiec oraz urlop zdrowotny od 01.10.1963 do 14.02.1964 r. Następnie związał się z Akademią Teologii Katolickiej w Warszawie i Seminarium Duchownym w Siedlcach. Początkowo, w ramach kanonicznego prawa karnego, prowadził wykłady o karach za poszczególne przestępstwa. Jego dorobek naukowy w zakresie kościelnego prawa karnego, zawarty w piśmiennictwie kanonicznym, odnosi się jednak do późniejszego okresu jego badań naukowych prowadzonych w ośrodku warszawskim. Składają się na niego następujące prace: De distinctione potestatis ecclesiasticae a primis Ecclesie saeculis usque ad exeuntem decretistarum periodum, Warszawa 1974; Odsądzanie duchownych od kapłaństwa w tekstach źródłowych Dekretu Gracjana, „Prawo Kanoniczne” 24 (1981) nr 1-2, s. 79-121. Zob. także, AU KUL, RP, Akta osobowe pracowników, Nasiłowski Kazimierz ks., sygn. A-439; M. Nasiłowska, Działalność naukowa i sądowa księdza Kazimierza Nasiłowskiego, Lublin 2000, promotor: A. Dzięga, mps AU KUL, sygn. 57117.

[35] Ks. Paweł Müller, Zbezczeszczenie kościoła, (1946); Ks. Stanisław Suwała, Lichwa w prawodawstwie kościelnym w Polsce przedrozbiorowej, (1962).

[36] Urodził się 28 czerwca 1931 r. w Ignacowie, zmarł 6 lipca 1992 r. w Zakopanem. W 1948 r. ukończył Prywatne Męskie Gimnazjum im. St. Batorego w Lublinie, a maturę uzyskał w 1950 r. w Liceum Ogólnokształcącym im. St. Staszica w Lublinie. W latach 1950-1955 był alumnem Wyższego Seminarium Duchownego w Lublinie, święcenia kapłańskie otrzymał 17 grudnia 1955 r. Studiował prawo kanoniczne na KUL w latach 1955-1958. W 1958 r. - magisterium i licencjat, 1963 - doktorat, 1972 - habilitacja, 1978 – tytuł profesora. W KUL zatrudniony był od 1963 r., pełnił funkcję kierownika Katedry Historii Powszechnego Prawa Kanonicznego w latach 1973-1992. Prodziekanem Wydziału był dwukrotnie: 1973-1974 i 1977-1980, a dziekanem w latach: 1974-1977. W latach 1977-1980 był prorektorem KUL, a rektorem w latach 1983-1988. Zob. AU KUL, RP, Akta osobowe pracowników, Hemperek Piotr ks., sygn. A-829; M. RUSECKI (red.), Księga pamiątkowa w 75-lecie Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego…, s. 390 - 391.

[37] Szersze opracowanie sylwetki ks. bp prof. dr hab. Piotra Hemperka znajdujemy w:  S. Tymosz, Piotr Hemperek, w: A. Dębiński (red.), W. Staszewski, M. Wójcik, Profesorowie Prawa Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, s. 97-106.

[38] F. Lempa, Sekcja Prawa Kanonicznego, s. 262; Skład osobowy oraz spis wykładów i instytucji w roku akademickim 1970/71, Lublin 1971, s. 16; Skład osobowy oraz spis wykładów i instytucji w roku akademickim 1974/75, Lublin 1976, s. 17.

[39] M. Rusecki (red.), Księga pamiątkowa w 75-lecie Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego…, s. 407.

[40] Na temat sylwetki ks. prof. dr hab. J Krukowskiego, zob. A. Dębiński (red.), K. Orzeszyna, M. Sitarz, Ecclesia et Status, studia in honorem prof. Josephi Krukowski, s. 23-31.

[41] W. Wójcik, J. Krukowski, F. Lempa, Komentarz do Kodeksu Prawa Kanonicznego, t. 4, Księga VI. Sankcje w Kościele, Lublin 1987, s. 113-281. Zob. także, F. Lempa, Kierunki badań na Wydziale Prawa Kanonicznego KUL w latach 1945 - 1987, [w:] G. Karolewicz, M. Zahajkiewicz, Z. Zieliński (red.), Katolicki Uniwersytet Lubelski. Wybrane zagadnienia z dziejów Uczelni, Lublin 1992, s. 164-165.

[42] Praca magistersko - licencjacka: Ks. Szubka Jan, Sankcje karne w polskim prawie synodalnym w latach 1945-1983, Lublin 1988, mps AU KUL, sygn. P. kan. m. 135.

[43] Ks. Florian Lempa, Odpowiedzialność administracji kościelnej za szkody wynikłe z nielegalnego aktu administracyjnego, (1984); Ks. Jan Szubka, Przestępstwa i kary w statutach polskich synodów odprawionych w latach 1918–1983, (1991).

[44] AU KUL, Kancelaria Rektorska, Odpis Protokołu z Posiedzenia Wydziału Prawa Kanonicznego i Nauk Prawnych KUL z dnia 20 marca 1984 r.

[45] Ks. dr hab. F. Lempa urodził się 7 maja 1951 r. w Kochcicach w woj. częstochowskim. Ukończył Liceum Ogólnokształcące w Lublińcu w 1969 r. Studia teologiczne odbył w latach 1972-1978 w Wyższym Seminarium Duchownym w Łodzi. Święcenia kapłańskie otrzymał w 1978 r. W latach 1979-1982 studiował na Wydziale Prawa Kanonicznego KUL, w 1982 r. - magisterium i licencjat, 1984 - doktorat, 1992 - habilitacja. Na KUL pracował w latach 1984-1996. Jest członkiem Stowarzyszenia Kanonistów Polskich. Więcej na ten temat zob. AU KUL, RP, Akta osobowe pracowników, Lempa Florian ks., sygn. A-1849; M. Rusecki (red.), Księga pamiątkowa w 75 - lecie Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego…, s. 415.

[46] Informator KUL na rok akademicki 1984/85, Lublin 1985, s. 63; S. Wielgus(red.), Informator Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego na rok akademicki 1995/96, Lublin 1995, s. 26.

[47] F. Lempa, Księga VI. Sankcje w Kościele. Część szczegółowa, w: W. Wójcik, J. Krukowski, F. Lempa, Komentarz do Kodeksu Prawa Kanonicznego, t. 4, Lublin 1987, s. 219-281.

[48] F. Lempa, Przestępne nadużycie władzy kościelnej w prawie powszechnym Kościoła łacińskiego, Towarzystwo Naukowe KUL, Lublin 1991.

[49] F. Lempa, Ochrona poczętego życia ludzkiego w świetle doktryny i kodeksu prawa kanonicznego z 1983 roku, w: „Kościół i prawo”, t. IX, Lublin 1991, s. 251–269.

[50] F. Lempa, Herezja, w: „Encyklopedia Katolicka KUL”, t. VI, TN KUL, kol. 754–755.

[51] Urodził się 10 maja 1959 r. w Braniewie. Studia filozoficzno-teologiczne odbył w WSD Redemptorystów w Tuchowie. Studia z Prawa Kanonicznego ukończył doktoratem w Uniwersytecie Navarra w Pampelunie (Hiszpania). W 1997 r. na KUL uzyskał nostryfikację swojego doktoratu. Na Wydziale Prawa Kanonicznego KUL został zatrudniony 1 października 1995 r.

[52] AU KUL, WP, PK i A., Akta osobowe studentów, sygn. brak nr alb.; A. Dębiński (red.), Informator. Wydział Prawa, Prawa Kanonicznego i Administracji KUL, Informator, Lublin 2005, s. 106.

[53] Urodził się 13.02.1965 r. w Opolu Lubelskim. W latach 1983 - 1989 studiował teologię w WSD w Lublinie. Studia licencjackie w zakresie prawa kanonicznego odbył w Papieskim Uniwersytecie Santa Croce w Rzymie. Stopień doktora Prawa Kanonicznego uzyskał w roku 1996 w Papieskim Uniwersytecie Laterańskim. W 1999 r. po trzech latach Studium uzyskał tytułu adwokata Roty Rzymskiej. 1 października 1999 roku rozpoczął pracę dydaktyczno-naukową na Wydziale Prawa, Prawa Kanonicznego i Administracji KUL w katedrze Kościelnego Prawa Procesowego, najpierw jako asystent, a od 2001 roku jako adiunkt. W dniu 3 maja 2004 roku został mianowany biskupem pomocniczym Archidiecezji Lubelskiej (tyt. Tarasa in Numidia). Od 2003 roku jest członkiem Towarzystwa Naukowego KUL. W roku 2005 został przyjęty jako członek zwyczajny do Stowarzyszenia Kanonistów Polskich. Od 9 grudnia 2008 wchodzi w skład Komisji XIV Prawniczej Oddziału PAN w Lublinie. W 2012 roku, na podstawie rozprawy Status Prawny adwokata w Kościele łacińskim, uzyskał tytuł doktora habilitowanego z zakresu prawa kanonicznego. 1 października 2012 powierzono mu stanowisko kierownika Katedry Kościelnego Prawa Karnego KUL.

[54] A. G. Miziński, Ruolo preminente dell’Ordinario nel processo penale canonico secondo la normativa del Codice di Diritto Canonico del 1983, Roma 1996.

[55] A. G. Miziński, Ruolo preminente dell’Ordinario nel processo penale canonico secondo la normativa del CIC del 1983, w: AA.VV., “Il processo penale canonico”, MURSIA, Roma, 2000, s. 123-158; A. G. Miziński, L’indagine previa (CC. 1717-1719), w: AA.VV., “Il processo penale canonico”, MURSIA, Roma, 2000, s. 159-198; A. G. Miziński, Natura, przedmiot, i podmioty dochodzenia wstępnego w kanonicznym postępowaniu karnym, „Prawo, Administracja, Kościół” 1(5)/2001, s. 51-89; A. G. Miziński, Czynności prawne w dochodzeniu wstępnym kanonicznego postępowania karnego, „Prawo, Administracja, Kościół” 2-3(2001), s. 119-158; A. G. Miziński, Normy własne kanonicznego procesu karno-sądowego, „Prawo, Administracja, Kościół” 2-3(2002), s. 141-174; A. G. Miziński, Ruolo preminente dell’Ordinario nel processo penale canonico secondo la normativa del CIC del 1983, w: Z. Suchecki (red.), “Il processo penale canonico”, Lateran University Press - Roma 2003, s. 131-167; A. G. Miziński, L’indagine previa (CC. 1717-1719), w: Z. Suchecki (red.), “Il processo penale canonico”, Lateran University Press - Roma 2003, s. 169-211; A. G. Miziński, Elementy Kanonicznego procesu karno-administracyjnego, „Roczniki Nauk Prawnych”, 13(2003), z. 2, s. 127-159; A. G. Miziński, Wymierzanie kar dekretem pozasądowym - między normą a jej aplikacją, „Roczniki Nauk Prawnych”, 16(2006), z. 1, s. 219-243; A. G. Miziński, Ochrona praw oskarżonego w Kościele, w szczególności w kanonicznym procesie karno-sądowym, „Roczniki Nauk Prawnych”, 17 (2007), z. 1, s. 169-193.

[56] A. G. Miziński, Gli Elementi costitutivi del delitto, „Apollinaris”, LXXIV (2001), s. 633-658; A. G. Miziński, Poczytalność elementem subiektywnym przestępstwa, „Roczniki Nauk Prawnych”, t. XV, z. 1 (2005), s. 417–435; A. G. Miziński, Culpa, w: “Dizionario Generale di Diritto Canonico” - (a cura) dell’Istituto “Martin de Azpikueta”, della Facoltà di Diritto Canonico dell’Università di Navarra; (w redakcji); A. G. Miziński, Cómplice, w: “Dizionario Generale di Diritto Canonico” - (a cura) dell’Istituto “Martin de Azpikueta”, della Facoltà di Diritto Canonico dell’Università di Navarra; (w redakcji); A. G. Miziński, Dolo en el delito, w: “Dizionario Generale di Diritto Canonico” - (a cura) dell’Istituto “Martin de Azpilcueta”, della Facoltà di Diritto Canonico dell’Università di Navarra; (w redakcji).

[57] A. G. Miziński, Ruolo dell’Ordinario nell’ambito penale, “Apollinaris” LXXVII (2004) 1-2, s. 319-355; A. G. Miziński, La pena canonica come mezzo a difesa della comunione della Chiesa e dei diritti dei fedeli, “Apollinaris” LXXVII (2004) 3-4, s. 859-883; A. G. Miziński, Wpływ nauki Soboru Watykańskiego II na przepisy kościelnego prawa karnego w KPK z 1983 r., w: K. Burczak (red.), Sobór Watykański II. Inspiracje i wpływ na Kodeks Prawa Kanonicznego z 1983 roku, Lublin 2006, s. 61–92.

[58] Ks. Adolf Kukuruziński, O usiłowaniu przestępstwa w prawie kanonicznym, (1927), promotor: o. prof. Józef Gommar Michiels; Ks. Brunon Bolesław Wyrobisz, Pojęcie karalnego oszustwa, (1929), promotor: o. prof. Józef Gommar Michiels; Ks. Stanisław Czajka, Przedawnienie w prawie karnym kościelnym, (1930), promotor: o. prof. Józef Gommar Michiels; Ks. Jan Tyszka, Pojedynek w świetle prawa kanonicznego, (1930), promotor: o. prof. Józef Gommar Michiels; Ks. Kazimierz Piotr Kurczyński, Natura i skutki prawne kary kościelnej latae sententiae, (1937), promotor: ks. prof. dr Jan Roth; Ks. Paweł Müller, Zbezczeszczenie kościoła, (1946), promotor: ks. prof. dr hab. Aleksy Petrani; Ks. Alfons Myrcha, Nieświadomość bezprawności a wina w karnym ustawodawstwie kanonicznym i polskim. Studium prawno-porównawcze, (1951), promotor: prof. dr hab. Zdzisław Papierkowski; Ks. Marian Zimałek, Nieprawidłowość z przestępstwa uzurpacji święceń i nieprzestrzegania kar kościelnych (kan. 985. 7). Studium historyczno-prawne, (1959), promotor: ks. prof. dr hab. Jan Nowicki; Ks. Stanisław Suwała, Lichwa w prawodawstwie kościelnym w Polsce przedrozbiorowej, (1962), promotor: ks. prof. dr hab. Aleksy Petrani; Ks. Kazimierz Kociński, Naruszenie tajemnicy zawodowej lekarza, adwokata i spowiednika w świetle polskiego i kanonicznego prawa karnego, (1973), promotor: prof. dr hab. Zdzisław Papierkowski; Ks. Jan Cygnar, Przestępstwo przekupstwa urzędnika w prawie karnym kanonicznym i świeckim (opracowanie dogmatyczno-prawne), (1975), promotor: ks. prof. dr hab. Jan Grzywacz; Ks. Karol Dziubaczka, Przestępstwo przeciwko rodzinie w procesie karnym kanonicznym i polskim. Studium prawno-porównawcze, (1979), promotor: prof. dr hab. Zdzisław Papierkowski; Ks. Florian Lempa, Odpowiedzialność administracji kościelnej za szkody wynikłe z nielegalnego aktu administracyjnego, (1984), promotor: ks. prof. dr hab. Józef Krukowski; Ks. Jan Szubka, Przestępstwa i kary w statutach polskich synodów odprawionych w latach 1918 – 1983, (1991), promotor: ks. prof. dr hab. Józef Krukowski.

[59] Urodzony w 1971 roku w Puławach. Po ukończeniu w 1990 roku I Liceum Ogólnokształcącego im. Księcia Adama Jerzego Czartoryskiego w Puławach rozpoczął formację w Wyższym Seminarium Duchownym w Lublinie. Studia zakończył obroną pracy magisterskiej z teologii prawa kanonicznego pt. Zadania wikariusza parafialnego w polskim ustawodawstwie synodalnym po Soborze Watykańskim II, napisanej pod kierunkiem ks. prof. dr. hab. Mariana Stasiaka. W 2006 eg­za­minem magisterskim zakończył studia z prawa kanonicznego, oraz u­zys­kał stopień naukowy licencjata prawa kanoniczego, a w 2008 roku stopień na­ukowy licencjata teologii. W 2010 roku uzyskał stopień doktora teologii na podstawie rozprawy doktorskiej pt. Biskup – moderator, pierwszy liturg i promotor liturgii w diecezji w świetle ksiąg liturgicznych i nauczania Kościoła po Soborze Watykańskim II, napisanej pod kierunkiem ks. dr. hab. Czesława Krakowiaka, prof. KUL.

 

 

Autor: Maciej Staszak
Ostatnia aktualizacja: 08.06.2013, godz. 08:37 - Artur Miziński