28/08/2007
seminarium 2007/8
DYSKUSJA (NAUKOWA) JAKO METODA POZNANIA
Tematem seminarium jest dyskusja (naukowa) jako metoda poznawcza. Seminarium nawiązuje do problematyki seminarium ubiegłorocznego, które było poświęcone problemom argumentacji, perswazji i manipulacji (M. Tokarz, Argumentacja. Perswazja, Manipulacja. Wykłady z teorii komunikacji, Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne 2006).
Chociaż można by sądzić inaczej, słowniki i encyklopedie filozoficzne nie odnotowują zbyt często hasła dyskusja. Dlaczego? Wszak od początku dziejów filozofii to właśnie dyskusja (filozoficzna, naukowa) była miejscem, gdzie miała się rodzić prawda. Zwłaszcza w średniowiecznej scholastyce disputatio stała się ważnym narzędziem heurystycznym w dochodzeniu do prawdy. „Dyskusja (łac. discussio – badanie, roztrząsanie) – słowne lub pisemne rozwiązywanie zagadnienia przez konfrontację przeciwstawnych poglądów, w szczególności zespołowe uwyraźnianie lub dociekanie prawdy w drodze wolnej (nieraz publicznej) wymiany myśli i jej precyzowania” (S. Kamiński 1997 s. 134).
Celem seminarium jest teoretyczne przedyskutowanie różnorodnych problemów, związanych ze strukturą i funkcją (celami) dyskusji oraz nabycie praktycznych umiejętności dyskutowania, niezbędnych dla funkcjonowania we współczesnych, pluralistycznych i zglobalizowanych społeczeństwach demokratycznych. Miejscem, gdzie toczą się dyskusje społeczne, stają się dzisiaj coraz częściej strony internetowe i serwisy WWW ze swymi czatami, blogami i wirtualnymi forami.
Koj Leon, O dyskusji w nauce, "Życie Szkoły Wyższej", 1989 nr 5, 87-98.
Koj Leon, Warunek konieczny wzajemnego zrozumienia, w: tenże, Analizy i przeglądy semiotyczne, Warszawa: Polskie Towarzystwo Semiotyczne 1990 s. 203-209.
Koj Leon, Krytyka, rozumienie i ocena, w: tenże, Wątpliwości metodologiczne, Lublin: UMCS 1993 s. 77-88.
Kotarbiński Tadeusz, O sposobach prowadzenia sporów, w: tenże, Wybór pism, Warszawa 1957 s. 338-364.
Majdański Stanisław, Z zagadnień pragmatycznej charakterystyki fenomenu dyskusji. Szkice semiotyczno-filozoficzne, „Roczniki filozoficzne” 18:1970 z. 1 s. 121-192.
Marciszewski W., Logika z retorycznego punktu widzenia, Warszawa 1991.
Marciszewski W., Sztuka dyskutowania, Warszawa 1971.
Marciszewski Witold, Podstawy logicznej teorii przekonań, Warszawa: 1972.
Mizińska Jadwiga, Sztuka prowadzenia sporów. Aksjologiczne przesłanki dialogu, Lublin 1993.
Ossowski Stanisław, Punkty widzenia, tezy, dyrektywy (Rozważania nad typami sporów w problematyce społecznej), w: tenże, O nauce, Warszawa: PWN 1967, 2002 s. 194-219.
Perelman Chaim, Logika prawnicza, czyli nowa retoryka, Warszawa 1984.
Perelman Ch., L. Olbrechts-Tyteca, Traité de l'argumentation. La nouvelle rhétorique (PUF, 1958), 2e` édition, Bruxelles: Université Libre de Bruxelles, 1970; 5e` édition, Bruxelles: Université Libre de Bruxelles, 1988, avec préface de Michel Meyer.
Perelman Ch., L. Olbrechts-Tyteca, Rhétorique et philosophie. Pour une théorie de l'argumentation en philosophie, Paris: PUF, 1952.
Pszczołowski Tadeusz, Umiejętność przekonywania i dyskusji, Warszawa 1974.
Pszczołowski T., Sztuka przekonywania i dyskusji, Warszawa 1963.
Schopenhauer A., Erystyka czyli sztuka prowadzenia sporów, Warszawa 1973. oryg. 1864
Szulakiewicz Marek, Zbigniew Karpus (red.), Dialog w kulturze, Toruń: Wyd. UAM 2003.
Szymanek Krzysztof, Sztuka argumentacji. Słownik terminologiczny, Warszawa: PWN 2001.
Szymanek Krzysztof, Krzysztof A. Wieczorek, Andrzej S. Wójcik, Sztuka argumentacji. Ćwiczenia w badaniu argumentów, Warszawa: WN PWN 2003.
Tokarz Marek, Argumentacja. Perswazja, Manipulacja. Wykłady z teorii komunikacji, Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne 2006.
Toulmin S., Rieke R., Janik A., An Introduction to Reasoning, New York, London (1978) 1984.
Witwicki W., Co to jest dyskusja i jak ją trzeba prowadzić, Lwów 1938, wyd.II poszerzone
Ostatnia aktualizacja: 28.08.2007, godz. 13:42 - Andrzej Bronk
