Wybrane aspekty prawa autorskiego


Udostępnianie utworów opublikowanych w Repozytorium odbywa się z poszanowaniem ograniczeń wynikających z prawa autorskiego.

 

Deponując publikację w Repozytorium autor udziela nieodpłatnej licencji niewyłącznej, co oznacza, że nie następuje przekazanie praw autorskich, dodatkowo może udzielić licencji Creative Commons (CC). Aby autor mógł zdeponować dokument w ReKUL, musi zatwierdzić Oświadczenie deponenta.

 

W przypadku rozpraw doktorskich, przekazywanych do ReKUL obligatoryjnie, udzielenie licencji następuje poprzez podpisanie Oświadczenia i Licencji niewyłacznej, będących załącznikami właściwego zarządzenia.

 

Autor, deponując publikację, potwierdza, że przysługują mu autorskie prawa majątkowe oraz że publikacja nie narusza praw osób trzecich. Równocześnie upoważnia Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II do archiwizowania i rozpowszechniania zdeponowanych materiałów.

 

Publikacja własnego utworu w Repozytorium nie powoduje utraty ochrony wynikającej z prawa autorskiego. Bez zgody uprawnionego (autora), użytkownicy mogą korzystać z udostępnionych w Repozytorium utworów tylko w zakresie wynikającym z przepisów o dozwolonym użytku. Korzystanie w zakresie szerszym z opublikowanych w Repozytorium utworów, wymaga zgody uprawnionego, udzielonej np. w postaci licencji Creative Commons. Repozytorium umożliwia uprawnionym wyrażenie  zgody na wykorzystanie utworu w określonym zakresie, poprzez wskazanie określonej opcji licencji Creative Commons.

 

Umowa licencyjna

  • Autorowi pozwala zachować autorskie prawa majatkowe do swojej pracy.
  • Wydawcy pozwala korzystać z utworu na określonych w umowie warunkach.

 

Wyróżniamy dwa typy umów licencyjnych:

  • wyłączne – autor przekazuje prawa do publikowania na wyszczególnionych polach eksploatacji WYŁĄCZNIE tej instytucji, z którą podpisuje umowę;
  • niewyłączne – wydawca, z którym autor podpisuje taką umowę, NIE MA WYŁĄCZNEGO prawa do korzystania z utworu na określonym polu eksploatacji (autor może zezwalać na niezależne wykorzystywanie utworu przez wiele osób lub instytucji). Przykładem są licencje Creative Commons.

 

Podstawę wszelkich umów stanowią, zawarte w nich pola eksploatacji. Należy zwrócić na nie szczególną uwagę.

 

Pola eksploatacji – sposoby i zasady wykorzystania utworu. Polem eksploatacji może być np. druk, publikacja w Internecie czy zgoda na publiczne odczytanie pracy. Każdy samodzielny sposób na wykorzystanie utworu jest polem eksploatacji.

 

Zgodnie z Art. 41. Ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych z 1994 r. „umowa może dotyczyć tylko pól eksploatacji, które są znane w chwili jej zawarcia”.

 

W szczególnych przypadkach ustawa zezwala na legalne, nieodpłatne wykorzystanie utworów już rozpowszechnionych, bez konieczności pytania o zgodę ich twórców. Jest to tak zwany dozwolony użytek, czyli np.:

  • możliwość nieodpłatnego korzystania z utworów w określonych sytuacjach, między innymi przez instytucje naukowe i oświatowe;
  • prawo do cytatu (można cytować fragmenty tylko tych utworów, które zostały rozpowszechnione, powinno to mieć jednak związek z własną twórczością cytującego i być uzasadnione przez konkretny cel);
  • tzw. dozwolony użytek osobisty, który dotyczy wykorzystywania utworu na własne potrzeby (bez publikacji) czy kopiowania go na użytek własny i bliskich sobie osób.

 

 


WSPÓŁPRACA

ikona
ikona
ikona
ikona
ikona