logo_w_a_ciwe2_400
Koło Naukowe Germanistów KUL

 


Dzieje Koła Naukowe Germanistów KUL, którego działalność jest ściśle związana z profilem kierunku studiów, są równie burzliwe jak historia Filologii Germańskiej KUL. Ponieważ do tej pory nie istnieje żadne całościowe opracowanie na ten temat, należy wypełnić tę lukę zarysowując szkice obydwu jednostek uczelnianych.

Pierwsza wzmianka o germanistyce KUL pochodzi z listopada 1928 r. i dotyczy osoby prof. R. Woźniakowskiego, który był założycielem studium germanistycznego w naszej Alma Mater. Już rok później prof. Woźniakowski musiał jednak opuścić Lublin, a po jego wyjeździe studium przestało istnieć. Formalnie germanistykę erygowano już wprawdzie - jak pisze Kołaczkowski w Rocznikach Humanistycznych (16/1968, z. 4) - w 1936 r., ale dopiero dwa lata później udało się zgromadzić odpowiednią kadrę. Pierwszym kierownikiem katedry był wybitny skandynawista dr Stanisław Sawicki. Za jego kadencji sekcja liczyła zaledwie 22 słuchaczy. Tragiczna śmierć dr Sawickiego podczas Powstania Warszawskiego zamyka przedwojenny okres dziejów germanistyki na KUL-u. Na temat danych dotyczących ewentualnych zajęć tajnych z dziedziny filologii niemieckiej podczas okupacji brak jakichkolwiek informacji. Wznowienie germanistyki nastąpiło po wojnie, w drugim semestrze roku akademickiego 1946/1947. Kierownictwo katedry powierzono wówczas dr Marii Dziegieckiej, docentowi Uniwersytetu Jagiellońskiego. Skład osobowy kadry był bardzo skromny i ograniczał się do dwóch osób. Po śmierci dr Dziegieckiej w 1948 r. funkcję tę objął dr Ryszard Ligacz, a w następnej kolejności prof. Władysław Kuraszkiewicz, prof. Andrzej Wójtkowski i doc. Tadeusz Brajerski. W 1954 kierownikiem katedry został pochodzący z Wrocławia dr Bernard Stephan, pracujący na KUL-u od 1951/1952 jako lektor języka niemieckiego, a potem jako adiunkt.

To właśnie dr Stephan był założycielem Koła Naukowego Germanistów. Koło Naukowe Germanistów zostało powołane z końcem lat pięćdziesiątych. Pierwszy dokumet potwierdzający powstanie organizacji oraz zatwierdzenie jego statutu pochodzi z 1959 r. Już w krótkim czasie dr Stephan rozsławił jego imię organizując przez szereg lat w ramach uroczystości ogólnouniwersyteckiej na KUL-u tradycyjne opłatki germanistów, które odznaczały się bogatym i różnorodnym programem artystycznym. W latach 1961-1963 funkcję kuratora koła pełniła profesor Z. Ciechanowska. Stan liczebny członków koła w tych latach wynosił 43 osoby.

W początkowych latach działalności koło rozwijało te formy pracy, które były pomocne w przezwyciężaniu trudności językowych. Jedną z podstawowych form tego typu były obozy językowe organizowane - głównie przez Rektorat - w różnych miastach Polski. Według istniejącej dokumentacji pochodzącej z Archiwum Uniwersyteckiego pierwsze obozy dla studentów neofilologii zostały zorganizowane już w 1948 r., zaś pierwszy obóz dla germanistów maił miejsce w 1951 r.

Analogicznie do innych kół neofilologicznych Koło Germanistów było podzielone na dwie sekcje: literacką i tłumaczeniową, translatorską. Kilka lat później doszła sekcja językowa oraz sekcja teatralna wystawiająca sztuki w języku oryginału. Każda z sekcji stanowiła zespół studentów pracujących systematycznie nad wybranymi zagadnieniami z danej dziedziny i organizowała własne posiedzenia. Regularnie odbywały się także ogólne zebrania, na których wygłaszano odczyty z zakresu kultury niemieckiej.

Sekcja literacka urządzała cykliczne wystawy poświęcone różnym fenomenom niemieckojęzycznym. W 1961 r. z inicjatywy dr Stephana zorganizowano wystawę na temat romantyzmu niemieckiego oraz sporządzono gazetki na temat Dresdengalerie, Die Schweiz oraz Deutsche Sehenswürdigkeiten. Sekcja literacka urządziła także czytelnię czasopism, rozpowszechniając w ten sposób czytelnictwo pism niemieckich. Urządzano także spotkania dyskusyjne, wieczory muzyki poważnej i wieczorki o charakterze literacko-towarzyskim.

Koło teatralne organizowało wycieczki do warszawskich teatrów na sztuki niemieckojęzyczne jak Dreigroschenoper i Mutter Courage und ihre Kinder Bertolda Brechta. Samodzielnie wystawiało także sztuki w języku niemieckim, jak np. fragmenty Fausta Goethego „Mitternacht". Niektóre językowych nich członkowie koła przygotowywali na obozach językowych. Jedną z pierwszych była sztuka Kotzebuego Die deutschen Kleinstädter, wystawiona jesienią 1951 r. W 1959 r. wystawiono Iphigenie auf Tauris na obozie językowym we Wrocławiu, oraz przygotowano komedię Möricka Maler Nolten.

W dniach 4-5 grudnia 1959 przedstawiciele koła zorganizowali sesję naukową z okazji 200 rocznicy śmierci Fryderyka Schillera, na której wygłoszono dwa referaty. Dwa lata później, tj. w 1961 r., w Poznaniu, miała miejsce podobna sesja naukowa ku czci Tomasza Manna

Według Księgi Jubileuszowej 50-lecia KUL (Lublin: TNK 1969, s. 347) wszystkie koła neofilologów, w tym również KNG, zawiesiły działalność i przestały - podobnie jak sekcje neofilologii - istnieć w 1963 r. Przerwa ta trwała ponad 20 lat. Decyzją Senatu Akademickiego z dnia 9 marca 1966 (Wyciąg z protokołu nr 245) zostały zlikwidowane wszystkie nieczynne koła neofilologów, germanistów, anglistów, romanistów i esperantystów.

Reaktywacja koła istniejącego przy katedrze filologii germańskiej nastąpiła i została zatwierdzona przez nowy statut w 1985 r. (reaktywacja i zatwierdzenie statutu 11.01.1986). Funkcję przewodniczącego KNG przejął wówczas na jeden rok dr Zenon Mazurczak. W latach 1986-1989 funkcję kuratora koła pełnił dr Jerzy Jeszke (wyciąg z protokołu nr 434 posiedzenia senatu z dnia 8 marca 1986). Na okres trzech lat, od 1989 do 1992, ta funkcja została powierzona mgr Irmtraud Rathjen-Prokop (protokół nr 473 z dnia 14 grudnia 1989). W 1992 r. funkcję kuratora powierzono dr Elżbiecie Kowalskiej na okres trzech lat, następnie w latach 1995-1998 pełniła ją dr Elżbieta Krukowska, zaś w latach 1998-2002 prof. Barbara Sadownik. W latach 2003-2010 kuratorem była prof. Marzena Górecka, w latach 2010-2014 mgr Monika Olcha a obecnie funkcję kuratora pełni dr Amelia Szuba-Wenek.

 

 

 

 

Autor: Andrzej Łobodziński
Ostatnia aktualizacja: 06.02.2022, godz. 19:50 - Sylwia Mitko