Idole religijne funkcjonują w ludzkim życiu podobnie do metafor, niezbędnych w myśleniu, także naukowym. W korzystaniu z nich nie ma nic zdrożnego dopóty, dopóki człowiek zdaje sobie sprawę, że nie powinien ich rozumieć dosłownie. Idole religijne stają się niebezpieczne dopiero wtedy, gdy wierzący zaczyna je utożsamiać z obiektem religii, oddając im niezasłużoną cześć. Dopóki jednak ludzie są świadomi ich nieadekwatności względem sacrum, dopóty idole mogą służyć jako wygodne narzędzie nawiązywania z nim kontaktu. Przy takim rozumieniu idolatrii nie tylko nie musi ona niszczyć religii, lecz wydaje się jej niezbywalnym elementem. Bardziej groźna idolatria okazuje się dopiero wtedy, gdy zostanie odniesiona do niektórych osób czy instytucji religijnych, które nie tylko przysłaniają Boga, lecz - uzurpując sobie prawo do występowania w Jego imieniu - w gruncie rzeczy Go detronizują i zastępują.

 

Jak pisze prof. Ireneusz Ziemiński „religię można uznać za przedsięwzięcie niemożliwe; z jednej bowiem strony jej celem jest oddanie należnej czci temu, co absolutnie święte i nieskończone, z drugiej cel ten można realizować wyłącznie dzięki posłużeniu się skończonymi i materialnymi obiektami, należącymi do sfery profanum. Ukierunkowana na to, co nieskończone religia osiąga zawsze tylko to, co skończone; mimo to wnosi do życia orzeźwiający powiew nieskończoności i absolutu, nadając wszystkim ludzkim upadkom i klęskom specyficzny chciałoby się powiedzieć święty (boski) blask.

 

Czy zgadzacie się Państwo ze stanowiskiem Pana Profesora?

 

Zapraszamy na dyskusję pt. Religia a idolatria. Dyskusja nad książką Ireneusza Ziemińskiego pt. "Religia jako idolatria. Esej filozoficzny o nieuchronności elementów idolatrycznych w religii", w której wezmą udział Ireneusz Ziemiński (USz), Jacek Wojtysiak (KUL) i Błażej Gębura (KUL).

 

11 maja 2021, wtorek, godz. 16.30

bit.ly/63_tydzien_filozoficzny_wtorek

 

 

 

 

Ireneusz Ziemiński, filozof, profesor nauk humanistycznych, pracownik Uniwersytetu Szczecińskiego. Absolwent Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego. Jego przedmiotem zainteresowań naukowych jest filozofia religii. Laureat Nagrody im. ks. Józefa Tischnera w kategorii pisarstwa religijnego lub filozoficznego.

 

Wśród jego publikacji znajdują się m.in.:

• Metafizyka śmierci. Wydawnictwo WAM, 2010.
• Filozofia religii jako droga do sceptycyzmu, Studia Religiologica, 2013, 46(4). 
• Życie wieczne. Przyczynek do eschatologii filozoficznej. W drodze, 2013.
• Moralność i religia. Poglądy filozoficzne Josepha Butlera. Wydawnictwo Naukowe PWN, 2015.
• Religia jako idolatria: esej filozoficzny o nieuchronności elementów idolatrycznych w religii. WN USz, 2020.

 

_{photo Szczeciński Humanistyczny Uniwersytet Seniora}