Ksiądz Franciszek Jakóbczyk urodził się 9 X 1905 r. we wsi Wierzchoniów powiatu puławskiego w wielodzietnej rodzinie rolniczej. W roku 1915 przystąpił do I Komunii św. w swojej rodzimej parafii - Kazimierzu Dolnym nad Wisłą.

 

Po wstępnej domowej nauce, odbywanej pod opieką swego ojca Jana, w roku 1916 wstąpił do nowo otwartej Szkoły Powszechnej w rodzinnej wsi. Od roku 1920 kontynuował naukę w lubelskiej Szkole Realnej Zrzeszenia Nauczycieli im. Hetmana Zamoyskiego. W roku 1925 w tejże szkole (zamienionej na 8-klasowe Państwowe Gimnazjum tegoż patrona) zdał egzamin dojrzałości. Po otrzymaniu matury wstąpił do lubelskiego Wyższego Seminarium Duchownego, które ukoń­czył w cztery lata później. Dnia 23 VI 1929 r. z rąk bpa Mariana Leona Fulmana, ordynariusza lubelskiego, otrzymał święcenia kapłańskie.

 

Za zgodą swego ordynariusza w roku akademickim 1929/30 rozpoczął studia wyższe na Wydziale Matematyczno-Fizycznym Uniwersytetu Warszawskiego. W czasie studiów uniwersyteckich w jednym z najwybitniejszych ośrodków matema­tycznych ówczesnej Polski słuchał wykładów uczonych o światowej sławie, jak Wacław Sierpiński czy Alfred Tarski. Studia wyższe ukończył w roku 1936, uwieńczone magisterium z matematyki na podstawie pracy Cisoida Dioklesa i pewne krzywe o własnościach analogicznych.

 

Po ukończeniu studiów ks. Jakóbczyk podjął pracę w lubelskim Gimnazjum Biskupim (Niższym Seminarium Duchownym) jako nauczyciel matematyki i wychowawca internatu tegoż gimnazjum.

 

Lata okupacji hitlerowskiej spędził ks. Jakóbczyk w Kazimierzu nad Wisłą, pełniąc obowiązki wikariusza ks. kan. Hipolita Boratyńskiego, prefekta w miej­scowej Szkole Rzemieślniczej, a także nauczyciela buchalterii w Szkole Zawodo­wej Żeńskiej.

 

Jako kapelan miejscowej komórki Armii Krajowej brał udział w pracy kon­spiracyjnej. Przez kilka miesięcy 1941 r. był więziony w lubelskim Zamku. Swoją roztropną radą po zakończeniu wojny ratował żołnierzy AK od aresztowania przez NKWD i UBP.

 

Po wyzwoleniu województwa lubelskiego ks. Jakóbczyk wrócił z Kazimierza do Lublina, by objąć obowiązki nauczyciela matematyki (a także przez pewien okres fizyki) i kuratora internatu reaktywowanego Gimnazjum Biskupiego.

 

Już w czasie okupacji pracował nad rozwiązaniem różnych zagadnień z teorii liczb. Owocem tych badań jest rozprawa Zastosowanie funkcji λg(n) w badaniu ułamków okresowych o kongruencji chińskiej 2n-2 ≡ 0 (mod. n), stanowiąca podstawę do uzyskania doktoratu z matematyki w Uniwersytecie M. Curie-Skłodowskiej (1951).

 

Będąc proboszczem parafii Czerniejów, od roku akademickiego 1954/55 zwią­zał się ks. dr Jakóbczyk z Katolickim Uniwersytetem Lubelskim, wykładając początkowo (do 1956 r.) matematykę wyższą w ramach zajęć zleconych, później kolejno: jako kontraktowy zastępca profesora (1956-1961), adiunkt (1961-1972) i starszy wykładowca (od 1972 r. do przejścia na emeryturę w 1976 r.).

 

W ponad 2O-letniej pracy nauczycielskiej w KUL-u ks. dr Jakóbczyk wykładał (w różnych okresach) analizę matematyczną, geometrię analityczną, algebrę wyższą, podstawy geometrii, elementy teorii mnogości i topologii, rachunek prawdopodobieństwa i statystykę matematyczną, prowadząc jednocześnie w początkowym okresie ćwiczenia do swoich wykładów. Ze względu na wielkie walory zajęć Księdza Doktora Uniwersytet zlecał Mu prowadzenie zajęć także po przej­ściu na emeryturę aż do roku 1982.

 

Głównym przedmiotem zainteresowań Księdza Doktora była teoria liczb. Z nielicznymi wyjątkami jej poświęcone są ważniejsze prace zamieszczane w po­ważnych czasopismach krajowych i zagranicznych.

 

Ks. dr Jakóbczyk był członkiem Polskiego Towarzystwa Matematycznego i Towarzystwa Naukowego Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, a od roku 1982 — członkiem i honorowym kanonikiem Kapituły Kolegiaty Zamojskiej; Ks. Jakóbczyk nigdy nie rozstawał się z pracą duszpasterską. W latach 1951-­1956 był proboszczem parafii Czerniejów, a od roku 1957 aż do roku 1969 — proboszczem parafii w Konopnicy.

 

Po zamieszkaniu w Lublinie związał się z Kościołem Powizytkowskim, w którym odprawiał Mszę św., spowiadał oraz wypełniał inne formy posługi dusz­pasterskiej (np. spowiadanie i udzielanie Komunii św. chorym w ich domach prywatnych).

 

Z KUL-em i Specjalizacją Filozofii Przyrody utrzymywał ks. Jakóbczyk bliskie stosunki także po przejściu na emeryturę, biorąc udział w posiedzeniach Komisji Filozofii Przyrody Towarzystwa Naukowego KUL, w walnych zebraniach Towa­rzystwa oraz w uroczystościach opłatkowych. W roku 1990 przekazał Specjaliza­cji swój księgozbiór.

 

Po krótkiej chorobie Ksiądz Doktor zmarł 3 czerwca 1992 r. Koncelebrowaną Mszę św. za spokój Jego duszy odprawiono w Kościele Powizytkowskim 5 czer­wca o godzinie 1000. O godzinie 1600 tegoż dnia z udziałem bpa Ryszarda Kar­pińskiego odbył się pogrzeb w Kazimierzu Dolnym. W koncelebrze i uroczystoś­ciach pogrzebowych udział wzięli m.in. dwaj słuchacze Zmarłego - księża profe­sorowie Z. Hajduk i S. Zięba.

 

Mimo rozległej i gruntownej wiedzy matematycznej ksiądz dr Franciszek Jakóbczyk był człowiekiem wielkiej prostoty i skromności. Takim pozostanie w pamięci tych wszystkich, którzy go znali.

 

Henryk Piersa

 

 

 

Konkurs Matematyczny im. ks. Franciszka Jakóbczyka

 

 

Źródło

Śp. Ksiądz Dr Franciszek Jakóbczyk (9 X 1905 - 3 VI 1992)

Henryk Piersa - Roczniki Filozoficzne, Vol. 39/40, No. 3 (1991-1992), pp. 5-7

 

 

 

Autor: Andrzej Zykubek
Ostatnia aktualizacja: 11.11.2020, godz. 20:53 - Andrzej Zykubek