Kalevala budzi zainteresowanie współczesnych Finów tak pod względem treści, jak i symboliki. Epos sam w sobie, tak jak i muzyka ludowa oraz poezja ludowa, jest wciąż przedmiotem badań. Jubileusz 150-lecia powstania Starej Kalevali w 1985 zapoczątkował w fińskim życiu artystycznym renesans Kalevali. Co ciekawsze - Kalevala została zdjęta z piedestału i zyskała nowy wymiar. Kalevala nie inspiruje współczesnych twórców jedynie do parafrazowania zawartych w niej historii, lecz poprzez jej mityczny świat chcą rozważać zawarte w niej odwieczne problemy ludzkości: życie, śmierć, miłość i pokonywanie trudności. Kalevala wciąż egzystuje w fińskiej kulturze. Z blisko 200-letniej perspektywy ważnym wydaje się fakt, w jaki sposób każde nowe pokolenie postrzega Kalevalę, łącząc stare z nowym. Kalevala nie jest zapomnianym dziełem, lecz pełni istotną rolę w życiu Finów na co dzień i od święta. W roku 1997, po około dziesięcioletniej przerwie, fińskie grupy teatralne powróciły do tematu Kalevali z nowymi pomysłami na przedstawienia. Na przykład w Kalevali wystawionej przez Fiński Teatr Narodowy postać Väinämöinena z heroicznej stała się komiczną. Próbowano także znaleźć punkty wspólne pomiędzy starożytnymi czasami opisywanymi w eposie a współczesną Finlandią. Począwszy od Sibeliusa, wielu kompozytorów czerpało inspirację z tragicznej historii Kullervo. W Los Angeles w dniu Kalevali w 1992 roku premierę swoją miała opera "Kullervo" skomponowana przez Aulisa Sallinena. W Finlandii wystawiono ją w listopadzie 1993 roku. Aulis Sallinen w ten sposób wyjaśnia dlaczego wybrał Kullervo na bohatera tej opery: "Nie byłoby chyba warto opowiadać tej historii, gdyby jedna jej pieśń nie przewyższała pozostałych. Mam na myśli wyrytą złotymi zgłoskami historię matki Kullervo. W strasznym, nieszczęśliwym człowieku matka dostrzega dawno zaginionego chłopczyka, którego włosy połyskiwały jak len. Teraz, kiedy opera została już wystawiona, sam też go takim widzę. Taki jest". Nie tylko Aino i Kullervo, ale także i temat Sampo dostarczył natchnienia wielu artystom. W muzyce udaje się chyba najlepiej wyrazić zagadkowość Sampo. Współczesny kompozytor fiński, Einojuhani Rautavaara, w swoim "Porwaniu Sampo" uznaje pragnienie posiadania Sampo, jego porwanie i zniszczenie za klucze do rozwiązania jego zagadki. Trzeba go stracić, by znów go pragnąć. W dziele Rautavaary historie Kalevali nie są przedstawione realistycznie, lecz w sposób baśniowy. Kalevala i zawarte w niej historie umożliwiają nieskończoną ilość interpretacji. Być może właśnie w tym tkwi ich aż po dziś dzień nie słabnąca żywotność. [...] W trwającej już od 150 lat polemice, czym jest Sampo, brali udział fińscy badacze wielu dziedzin i miłośnicy Kalevali jak i również zagraniczni znawcy tego utworu. Liczba rozwiązań owej zagadki jest taka sama jak liczba ludzi, którzy starali się ją rozwikłać. Możliwości są nieograniczone.
|