Repository logo

The Repository collects scientific achievements of employees and doctoral students of the John Paul II Catholic University of Lublin. The purpose of the repository is dissemination of the scientific achievements of the John Paul II Catholic University of Lublin, promoting conducted scientific research and supporting didactic activities. The repository collects, stores and shares digital documents in the form of books, scientific articles, scientific journals, conference materials, didactic materials etc.

 

Recent Submissions

Item
Kryzysy (neo)liberalizmu a funkcjonowanie reżimów międzynarodowych
(Wydawnictwo KUL, 2022) Niedźwiecki, Artur
W artykule skoncentrowano się na analizie funkcjonowania idei neoliberalnych w kontekście rozmaitych kryzysów dotykających aktualnie Zachód. Jego hipotezą jest stwierdzenie, że neoliberalizm – będąc doktryną tam uformowaną – przyczynia się do stopniowej transformacji struktur świata zachodniego, których znaczenie polityczno-gospodarcze – w wyniku zachodzących zmian – sukcesywnie się obniża. Ze względu na rosnące nierówności społeczne architektura społeczno-gospodarcza Zachodu upodabnia się coraz bardziej do gremiów, które do tej pory występowały na obszarach peryferyjnych. Dostrzeganą tam reakcją na powyższy fenomen jest m.in. wzrost znaczenia radykalizmów, które kontestują zastane paradygmaty w dziedzinie polityki i ekonomii. Mimo licznych kryzysów dotykających zachodnie struktury władzy i gospodarki nadal zauważyć można tam dominację analizowanej ideologii. Coraz częściej do głosu dochodzi jednak przekonanie o końcu neoliberalnej ery w stosunkach międzynarodowych, prowadzącym potencjalnie do dekompozycji multilateralnych instytucji polityki światowej, które dotychczas stanowiły pas transmisyjny m.in. dla idei neoliberalnych. The article focuses on the analysis of the functioning of neo-liberal ideas in the context of various crises currently affecting the West. Its hypothesis is the statement that neoliberalism – a doctrine formed there – contributes to a gradual transformation of the structures of the Western world, the political and economic significance of which – as a result of the changes taking place – is gradually decreasing. Due to increasing social inequalities, the political and socio-economic architecture of the West is becoming more and more similar to the ones that have so far existed in the peripheral areas. The perceived reaction to the above phenomenon is, among others, increasing importance of the radical movements that challenge the existing paradigms in the field of politics and economics. Despite numerous crises affecting Western structures of power and economy, the dominance of the analysed ideology is still noticeable there. However, a conviction that the neo-liberal era in international relations is about to end is emerging . It is potentially leading to the decomposition of multilateral institutions of world politics, which so far has been a transmission belt for neo-liberal ideas.
Item
Zachowania finansowe osób bezrobotnych w świetle badań własnych na przykładzie Miejskiego Urzędu Pracy w Płocku
(Wydawnictwo KUL, 2022) Nowacka, Anna
Celem opracowania jest określenie czynników warunkujących i różnicujących zachowania finansowe osób bezrobotnych. Podstawą empiryczną problematyki poruszonej w artykule jest przegląd literatury przedmiotu oraz wyniki badania ankietowego przeprowadzonego wśród 350 osób bezrobotnych zarejestrowanych w Miejskim Urzędzie Pracy w Płocku. Należy jednak podkreślić, że próba nie miała charakteru reprezentatywnego i wnioski odnoszą się tylko do badanej grupy. Analiza teoretyczna i empiryczna wskazuje, że zachowania finansowe osób bezrobotnych są efektem wpływu czynników społeczno-demograficznych: wieku, wykształcenia, przyczyn i okresu zarejestrowania w urzędzie pracy. Działają one z rożną siłą i w rożnym kierunku. Wyniki badania wskazują, że osoby młodsze, z wykształceniem co najmniej średnim lepiej oceniały swoją sytuację finansową i miały wyższą świadomość roli oszczędzania. Wśród absolwentów i młodszych bezrobotnych z krótkim okresem zarejestrowania w urzędzie pracy odnotowano najwyższą miesięczną stopę oszczędności. Osoby bezrobotne w wieku powyżej 36 lat częściej doświadczały trudności w zakresie regulowania zobowiązań finansowych i korzystały z kredytów i pożyczek. The study aims to identify the factors which determine and differentiate the patterns of financial behaviour of the unemployed. The empirical basis of the problems discussed in the article is the overview of the literature on the subject as well as the findings of the survey conducted among the 350 unemployed registered at the Municipal Labour Office in Płock. It is important to emphasise, however, that the sample was not representative so the conclusions refer only to the group investigated. Theoretical and empirical analyses indicate that the patterns of financial behaviour of the unemployed stem from the influence of socio-demographic factors such as age, education, reasons for registration in the labour office and its length, all of which act with different strength and in a numer of directions. The findings of the research indicate that young people having at least secondary education rated their financial situation better and were more aware of the necessity to make savings. The graduates and the young unemployed whose length of registration at the Labour Office had been short were found to possess the highest monthly rate of savings. The unemployed over 36 years of age experienced challenges regarding financial commitments more frequently and tended to rely on credits and loans.
Item
Zróżnicowanie produktywności pracy gospodarstw rolnych w krajach członkowskich Unii Europejskiej
(Wydawnictwo KUL, 2022) Nowak, Anna
U podstaw integracji europejskiej leży założenie, że nadmierne różnice rozwoju w układach przestrzennych nie są korzystne i należy je niwelować. Problem ten dotyczy także sektora rolnego. Celem opracowania były ocena zróżnicowania krajów członkowskich Unii Europejskiej w zakresie poziomu wydajności pracy gospodarstw rolnych oraz odpowiedź na pytanie, czy w latach 2013-2019 wystąpiły tendencje do zmniejszania tych różnic pomiędzy krajami. Badania zrealizowano na podstawie danych systemu rachunkowości gospodarstw rolnych FADN EU (Farm Accountancy Data Network). Przeprowadzone badania potwierdziły występowanie zróżnicowania gospodarstw rolnych pomiędzy krajami członkowskimi Unii Europejskiej. Dotyczyło ono zasobów czynników produkcji, relacji pomiędzy nimi oraz efektywności ich wykorzystania. Z badań wynika, że w okresie objętym analizą zachodziły procesy konwergencji wydajności pracy typu sigma i beta w rolnictwie Unii Europejskiej. Następowało więc zmniejszanie zróżnicowań w poziomie wydajności pracy gospodarstw rolnych. Procesy te dotyczyły większości nowych krajów członkowskich. Pomimo tego dyspersja poziomu wydajności pracy jest nadal bardzo duża, a tempo jej niwelacji słabe. European integration is based on the assumption that excessive spatial differences in the level of development are not a positive phenomenon and should be eliminated. This problem also applies to the agricultural sector. This paper aims to evaluate differences in the level of labour productivity of farms in the member states of the European Union and answer the question if any trends to reduce these differences between member states were observed in 2013-2019. The study, based on data from the Farm Accountancy Data Network (FADN EU), corroborated the existence of differences between farms in different member states of the European Union. It referred to the resources of production factors, a relationship between them and the efficiency of their utilisation. The study implies that, in the analysed period, the labour productivity of agriculture in the European Union underwent sigma and beta convergence processes. Thus, differences in the level of labour productivity of farms declined. These processes mostly affected new member states. Nonetheless, the level of labour productivity is still very dispersed and the rate at which this dispersion is eliminated is slow.
Item
Non-deliverable forwards – factors of development and market structure
(Wydawnictwo KUL, 2022) Sobol, Iwona; Szmelter, Monika
Forward transactions are agreements between two parties to exchange a pair of currencies at a specific time in the future at a predetermined rate, the so-called forward rate. Non-deliverable forward (NDF) contracts are similar to regular forwards, except at maturity they do not require delivery of currencies. In the case of NDFs the only cash flow is the payment of the difference between the forward rate and the prevailing spot rate on the maturity date. The main objective of the study is to examine the factors which have contributed to the emergence and development of the NDF market as well as analyse its size and currency composition. The study, based on BIS surveys, leads to the following conclusions. NDFs market grew quickly over the period from 2013 to 2019, and the transactions reached 13.02% share of the total FX turnover in 2019. There was a spectacular 93% rise of the market especially in 2019 caused in a large part by heavy NDF market electronification. The Korean won, the Indian rupee, the Brazilian real and the Taiwan dollar are the main currencies of trades (68% share in 2019), and the relative importance of these currencies increased significantly over the twelve-year period. The main reason for the emergence and growing interest in those NDF contracts were currency restrictions which prevented non-residents from accessing the local currency markets. Transakcja terminowa to umowa pomiędzy dwoma stronami na zakup lub sprzedaż określonej ilości waluty w ustalonym terminie w przyszłości po z góry określonym kursie, tzw. kursie terminowym. Nierzeczywiste transakcje terminowe (non-deliverable forward – NDF) są podobne do zwykłych kontraktów forward, jednakże w terminie zapadalności nie wymagają dostawy walut. W przypadku transakcji NDF jedynym przepływem pieniężnym jest płatność różnicy pomiędzy kursem terminowym a bieżącym kursem rynkowym w dniu zapadalności kontraktu. Głównym celem artykułu jest zbadanie czynników, które przyczyniły się do powstania i rozwoju rynku NDF, oraz analiza jego wielkości i struktury walutowej. Badanie rynku, przeprowadzone w oparciu o dane zebrane przez BIS, prowadzi do następujących wniosków. Rynek transakcji NDF rozwijał się bardzo szybko w latach 2013-2019 i w konsekwencji operacje forward bez fizycznej dostawy osiągnęły 13,02% udział w rynku walutowym w 2019 r. Do niezwykle dynamicznego wzrostu aktywności inwestorów, powodowanego zjawiskiem elektronizacji procesu przeprowadzania transakcji, doszło zwłaszcza w 2019 r. W strukturze walutowej globalnego rynku NDF dominują takie waluty jak koreański won, indyjska rupia, brazylijski real oraz tajwański dolar, które były odpowiedzialne za 68% wszystkich operacji NDF w 2019 r. Koncentracja inwestorów na handlu tymi walutami systematycznie rosła w latach 2013-2019. Główną przyczyną pojawienia się i rosnącego zainteresowania inwestorów kontraktami NDF były ograniczenia walutowe stosowane w niektórych krajach, które uniemożliwiały nierezydentom dostęp do lokalnych rynków walutowych.
Item
Makroekonomiczna ocena Polski w rankingu krajów Unii Europejskiej w obliczu pandemii COVID-19
(Wydawnictwo KUL, 2022) Błaszczyk, Paweł
Głównym celem artykułu jest ocena sytuacji makroekonomicznej w Polsce w rankingu krajów Unii Europejskiej w obliczu sytuacji kryzysowej wywołanej przez pandemię COVID-19. Do celów badawczych, w tym do przygotowania rankingu został zaproponowany wieloczynnikowy, kompleksowy wskaźnik kondycji makroekonomicznej (WKM) w różnych wariantach. Podstawą konstrukcji miernika jest wskaźnik mizerii ekonomicznej (ang. misery index). W tym przypadku jego metodyka została rozbudowana i jakościowo dostosowana tak, aby była bardziej adekwatna do współczesnych globalnych uwarunkowań gospodarczych. Zakres przestrzenny badania obejmuje 27 obecnych krajów członkowskich UE, ze szczególnym uwzględnieniem Polski. Zakres czasowy dotyczy głównie 2020 r. Dla celów porównawczych brany jest również pod uwagę okres kilku wcześniejszych lat. Opracowanie składa się z trzech głównych części. W pierwszej dokonano zarysu dyskusji na temat wskaźnikowej oceny makroekonomicznej gospodarki. W szczególności odniesiono się do mierników syntetycznych, w tym do wspomnianego misery index. W drugiej części opracowania przedstawiono metodykę badania, opartą na zmodyfikowanej wersji misery index oraz wykorzystującą narzędzie wielowymiarowej analizy porównawczej (WAP). W konsekwencji skonstruowano WKM w kilku wariantach. W trzeciej części dokonano oceny gospodarki polskiej na tle krajów UE z wykorzystaniem opracowanego narzędzia analizy. Wyniki badań wskazują, że makroekonomiczna kondycja wszystkich krajów UE w 2020 r. uległa pogorszeniu w porównaniu z rokiem poprzednim. Niektóre kraje odczuły skutki koronawirusa w sferze makroekonomicznej bardziej negatywnie niż inne. Polska na tym tle wypada lepiej niż średnia dla UE. Jest to m.in. zasługa prowadzonej w tym czasie ekspansywnej polityki gospodarczej (fiskalnej i pieniężnej). Jakkolwiek pozytywnie oceniając antykryzysową politykę gospodarczą z bieżącej perspektywy krótkookresowej, należy mieć świadomość, że skutki gospodarcze samego koronawirusa, jak i mocno ekspansywnej polityki pieniężnej oraz fiskalnej będą miały konsekwencje długookresowe. Wyzwaniem władz gospodarczych będzie umiejętne zaplanowanie działań w długim okresie, w ramach polityki stabilizacyjnej, pokryzysowej. The main purpose of the article is to assess the macroeconomic situation in Poland in the ranking of European Union countries in the face of the crisis caused by the COVID-19 pandemic. For research purposes, including the preparation of the ranking, a multi-factor, comprehensive index of macroeconomic condition (IMC) in various variants was proposed. The basis for the construction of the measure is the misery index. In this case, its methodology has been extended and qualitatively adjusted to make it more adequate to contemporary global economic conditions. The spatial scope of the study covers 27 current EU Member States, with particular emphasis on Poland. The time scope mainly concerns 2020. For comparative purposes, the period of several previous years is also taken into account. The study consists of three main parts. The first provides an outline of the discussion on the indicator-based macroeconomic assessment of the economy. In particular, reference was made to synthetic measures, including the aforementioned misery index. The second part of the study presents the research methodology based on a modified version of misery index and using the multivariate comparative analysis (MCA) tool. Consequently, several variants of IMC were constructed. In the third part, the Polish economy was assessed against the background of the European Union countries with the use of the developed analysis tool. The research results indicate that the macroeconomic condition of all EU countries in 2020 deteriorated compared to the previous year. Some countries have felt the macroeconomic effects of the coronavirus more negatively than others. Against this background, Poland fares better than the EU27 average. It is, inter alia, due to the expansive economic policy (fiscal and monetary) conducted at that time. Although the anti-crisis economic policy is positively assessed from the current short-term perspective, one should be aware that the economic effects of the coronavirus itself, as well as the highly expansionary monetary and fiscal policy, will have long-term consequences. The challenge of the economic authorities will be to skillfully plan actions in the long term as part of the stabilization and post-crisis policy.
Item
The Review of Policy Instruments Stimulating Circular Economy: A Case Study of Poland
(Wydawnictwo KUL, 2022) Karman, Agnieszka
The objective of the study was to review policy instruments stimulating circular economy (CE). The review was completed using analytical frameworks; primary material was compiled using the Science Direct database. The following four groups of potential instruments were identified and characterized: nodality, authority, treasure, and organization-based. Subsequently, an in-depth analysis was performed in order to examine their implementation in Poland. The study revealed a broad spectrum of application of legislative and economic instruments (targets, direct legal regulations, extended producer responsibility, taxation). On the other hand, the application of information instruments was revealed to be insufficient (information campaigns, eco-labelling) and the application of organization-based instruments to be negligible (eco-industrial parks, circular public procurement). We argue that a comprehensive character of support is required. This denotes the need for new, tailor-made policy instruments to be introduced. Finally, the article presents challenges for the policy mix in relation to the transition to CE, and suggests avenues for future research. Celem artykułu jest przegląd instrumentów politycznych stymulujących gospodarkę cyrkulacyjną. Przegląd został wykonany z użyciem bazy Science Direct. Cztery grupy potencjalnych instrumentów zostały zidentyfikowane i scharakteryzowane: informacyjne, legislacyjne, ekonomiczne, organizacyjne. Kolejno przeprowadzona została pogłębiona analiza zastosowania wyróżnionych instrumentów w warunkach Polski. Badania potwierdziły szerokie wykorzystywanie instrumentów legislacyjnych i ekonomicznych (cele, bezpośrednie regulacje prawne, poszerzona odpowiedzialność producenta, opodatkowanie), niewystarczające instrumentów informacyjnych (kampanie informacyjne, eko-znakowanie) oraz znikome organizacyjnych (ekologiczne parki przemysłowe, cyrkulacyjne zamówienia publiczne). Wyniki badań wskazują, że konieczna jest kompleksowość wsparcia, co oznacza wymóg wprowadzania nowych, dedykowanych instrumentów politycznych.
Item
The Impact of Workforce Skills on the Choice of Location of Enterprises from the Business Process Outsourcing/ Shared Service Center Sector
(Wydawnictwo KUL, 2022) Kijek, Tomasz; Budzyńska, Katarzyna
Human capital consists of knowledge, skills, and competences innate or acquired by employees working in the organization. This article deals with the issue of the effect of human capital on the location decisions of enterprises from the BPO/SSC sector. We focused on two main components of human capital, i.e., soft skills and hard skills, which are crucial location factors for the BPO/SSC enterprises. The research instrument was the questionnaire containing questions regarding location factors of enterprises from the BPO/SSC sector. The research sample consisted of 58 enterprises. The principal component analysis and the linear regression were used to conduct analyses. Our findings show that only soft skills have the impact on the choice of location by offshoring companies. Kapitał ludzki składa się z wiedzy, umiejętności i kompetencji wrodzonych lub nabytych przez pracowników pracujących w organizacjach. W niniejszym artykule poruszono tematykę dotyczącą wpływu kapitału ludzkiego na decyzje lokalizacyjne przedsiębiorstw z sektora BPO/SSC. Autorzy w skupili się na dwóch głównych komponentach kapitału ludzkiego, tj. umiejętnościach miękkich i twardych, które są kluczowymi czynnikami lokalizacyjnymi dla przedsiębiorstw z sektora BPO/SSC. Instrumentem badawczym był kwestionariusz zawierający pytania dotyczące czynników lokalizacyjnych przedsiębiorstw z sektora BPO/SSC. Próba badawcza składała się z 58 przedsiębiorstw. Do przeprowadzenia analiz wykorzystano analizę głównych składników i regresję liniową. Z ustaleń autorów wynika, że tylko umiejętności miękkie mają wpływ na wybór lokalizacji przez firmy offshoringowe.
Item
Wpływ pandemii COVID-19 na kondycję finansową przedsiębiorstw w Polsce
(Wydawnictwo KUL, 2022) Kraska, Ewa Monika
Pandemia COVID-19 to zdarzenie nieprzewidywalne i jednocześnie niezależne od przedsiębiorstw, jednak mające wpływ na warunki prowadzenia działalności gospodarczej i ich przyszłość. Do oceny wpływu pandemii COVID-19 na sytuację finansową przedsiębiorstw wykorzystane zostały dane zgromadzone w GUS za lata 2010–2021, które obejmowały informacje niezależnie od formy własności, struktury własnościowej czy też przedmiotu działalności gospodarczej. Celem artykułu jest ocena wpływu pandemii COVID-19 na kondycję finansową przedsiębiorstw w Polsce. W pracy została przeprowadzona analiza: rentowności, płynności finansowej i strukturalnej, zadłużenia oraz aktywności gospodarczej. Na podstawie otrzymanych wyników z badań należy stwierdzić, że wpływ pandemii najbardziej był widoczny we wskaźnikach opisujących aktywność gospodarczą przedsiębiorstw. COVID-19 pandemic is an unpredictable event and at the same time beyond the control of enterprises, however, it affects business conditions and their future. To show the impact of the COVID-19 pandemic on the financial situation of enterprises, data collected in the Central Statistical Office for 2010–2021 was used. The aim of the article was to assess the impact of the COVID-19 pandemic on the financial condition of enterprises in Poland. The article analyzed: profitability, financial and structural liquidity, debt and economic activity. Based on the final results obtained from the research, it should be to stated that the impact of the pandemic was most visible in the indicators which describe the economic activity of enterprises.