Repository logo

The Repository collects scientific achievements of employees and doctoral students of the John Paul II Catholic University of Lublin. The purpose of the repository is dissemination of the scientific achievements of the John Paul II Catholic University of Lublin, promoting conducted scientific research and supporting didactic activities. The repository collects, stores and shares digital documents in the form of books, scientific articles, scientific journals, conference materials, didactic materials etc.

 

Recent Submissions

Item
Prawo Kościoła Anglii jako część systemu prawa Anglii
(Wydawnictwo KUL, 2015) Rynkowski, Michał
Celem artykułu jest ukazanie, że prawo Kościoła Anglii stanowi część systemu prawa Anglii. Tezę tę potwierdza proces stanowienia tego prawa, komentarze doktryny, wyroki sądów angielskich, a nawet orzecznictwo Europejskiego Trybunału Praw Człowieka w Strasburgu. Najbardziej charakterystyczny rodzaj aktu prawnego, measure, jest omówiony na przykładach pod kątem procesu stanowienia prawa i zakresu obowiązywania. The aim of this article is to demonstrate that the law of the Church of England constitutes a part of the English legal system. This thesis is confirmed by the way this law is adopted, by the commentaries and by the jurisprudence of the English courts, and even of the European Court of Human Rights. The most characteristic legal act, the measure, is presented in terms of the legislative process and the scope of application, on the examples given.
Item
Zakres implementacji przepisów konkordatu dotyczących zawierania małżeństw cywilnych w formie wyznaniowej do systemu prawa polskiego
(Wydawnictwo KUL, 2015) Tunia, Anna
Przedmiotem niniejszego artykułu jest analiza problemu dotyczącego sposobu i zakresu implementacji postanowień konkordatu zawartego między Stolicą Apostolską i Rzecząpospolitą Polską w 1993 r. dotyczących wyznaniowej formy zawarcia małżeństwa. Autorka podejmuje próbę ustalenia, czy i w jakim stopniu zostały implementowanie przepisy konkordatu do krajowego porządku prawnego odnoszące się do zawierania małżeństw cywilnych wobec duchowych. Czyni to w kontekście dotrzymania zobowiązań podjętych przez układające się Strony jako realizacji zasady prawa traktatowego pacta sunt servanda. The object of this article is to analyse the manner and the extent of implementation of the provisions of the concordat between the Holy See and the Republic of Poland (1993) on a religious form of civil marriage contract. The author attempts to determine whether and to what extent the provisions of the Concordat concerning civil marriage and the clergy were implemented into the law. It does so in reference to the commitments undertaken by the contracting parties as the implementation of a treaty law pacta sunt servanda.
Item
Zasada równouprawnienia związków wyznaniowych w orzecznictwie Trybunału Konstytucyjnego
(Wydawnictwo KUL, 2015) Abramowicz, Aneta Maria
Zasada równouprawnienia związków wyznaniowych jest często podejmowanym zagadnieniem w orzecznictwie Trybunału Konstytucyjnego. Została unormowana w art. 25 ust. 1 Konstytucji RP z 2 kwietnia 1997 r. Jest cechą charakterystyczną dla demokratycznych państw świeckich. Gwarantuje poszanowanie różnorodności wyznaniowej i światopoglądowej społeczeństwa. Jej podstawę stanowi godność osoby ludzkiej. Trybunał Konstytucyjny potwierdza w swoim orzecznictwie, że właściwą przesłanką równouprawnienia kościołów i innych związków wyznaniowych powinna być określona cecha wspólna. Dlatego równouprawnienie związków wyznaniowych polega na jednakowym traktowaniu podmiotów charakteryzujących się określoną cechą w identycznym stopniu. Konsekwencją istnienia tej zasady w polskim systemie prawnym jest wykluczenie możliwości powstania państwa wyznaniowego, ponieważ jeden związek wyznaniowy uzyskałby pozycję uprzywilejowaną w formie kościoła państwowego. Jednocześnie zasada ta zakłada odmienne traktowanie kościołów i związków wyznaniowych, które nie posiadają wspólnej cechy istotnej. Obowiązująca obecnie Konstytucja z 2 kwietnia 1997 r. wprowadza do swojej treści zasadę równouprawnienia związków wyznaniowych jako jedną z wielu konkretyzacji konstytucyjnej zasady równości. Stanowisko to podkreślił Trybunał Konstytucyjny w orzeczeniu z dnia 2 kwietnia 2003 r. (K 13/02), a następnie powtórzył również w orzeczeniu z 14 grudnia 2009 r. Dlatego zasada równouprawnienia związków wyznaniowych powinna być interpretowana podobnie jak ogólna zasada równości z uwzględnieniem całego dorobku orzeczniczego Trybunału Konstytucyjnego dotyczącego konstytucyjnej zasady równości. Wskazuje to na jednolitą linię orzeczniczą w zakresie interpretacji omawianej zasady. The principle of equal rights of religious communities is often taken issue in the jurisprudence of the Constitutional Court. It has been dealt with in the article. 25 paragraph 1. 1 of the Constitution of 2 April 1997. It is the hallmark for democratic secular States. It Guarantees respect for religious diversity and the world view of society. The basis of this principle is human dignity. The Constitutional Court has confirmed in its case-law that the right premise equal rights of churches and other religious communities should be defined a common feature. Therefore, equal rights of religious communities is equal treatment of operators of a specific feature in the same degree. As a consequence of the existence of this principle in the Polish legal system is to exclude the possibility of State religion, because the nexus one would be in the form of a privileged position ' religious association of the Church of the State. At the same time, this principle implies different treatment churches and religious communities, which do not have the common feature important. The current Constitution of 2 April 1997 introduces its content the principle of equality of religious communities as one of the many constitutional instantiation of the principle of equality. This position highlighted by the Constitutional Court in its judgment of 2 April 2003 (K 13/02), and then also repeated in its judgment of 14 December 2009. Therefore, the principle of equality of religious communities should be interpreted as a general principle of equality with regard to the whole of the acquis the jurisprudence of the Constitutional Court regarding the constitutional principle of equality. This indicates a single line of the jurisprudence in the interpretation of this principle.
Item
Prawo rodziców do wychowania dziecka zgodnie z własnymi przekonaniami w świetle Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r.
(Wydawnictwo KUL, 2015) Ożóg, Michał
Przedmiotem artykułu jest przedstawienie konstytucyjnego prawa rodziców do wychowania dziecka zgodnie z własnymi przekonaniami w kontekście prawa dziecka do wolności sumienia i wyznania. Rozważania rozpoczynają się od scharakteryzowania statusu prawnego rodziców i dzieci w procesie wychowawczym, ze szczególnym uwzględnieniem Konstytucji RP oraz deklaracji RP złożonej do Konwencji o Prawach Dziecka. Zwrócono uwagę na okoliczność, że prawo rodziców zostało skorelowane z obowiązkiem poszanowania podmiotowości dziecka. Konstytucja RP i Konwencja o Prawach Dziecka stanowią kryterium oceny wybranych przepisów prawa polskiego z zakresu wychowywania dziecka. Wskazane zostały również ogólne zasady ingerencji organów władzy publicznej w stosunki między rodzicami a dziećmi. W osobnym punkcie rozważań przedstawiona została problematyka wychowania religijnego dziecka w ramach systemu oświaty. Rozważania prowadzą do sformułowania ogólnych wniosków na temat relacji prawnych między rodzicami a dziećmi w polskim ustawodawstwie. Pozytywnie oceniono wyraźną tendencję w polskim ustawodawstwie, polegającą na wzmocnieniu pozycji prawnej dziecka, któremu w różnych aktach prawnych zagwarantowano możność samostanowienia lub współdecydowaniu w podejmowaniu decyzji w różnych kategoriach spraw dotyczących jego osoby. Granicą poszerzania autonomii dziecka powinno być poszanowanie prawa rodziców do wychowania dziecka zgodnie z własnymi przekonaniami. The objective of this article is to present the constitutional right of parents to bring up their children in line with their personal convictions, with reference to the child’s right to freedom of conscience and religion. At the beginning of the argument, the author describes the legal status of both parents and children throughout the process of upbringing, with special regard to the Polish Constitution and Poland’s Declarations and Reservations to the U.N. Convention on the Rights of the Child. He points out that the parental rights are correlated with the obligation to respect the autonomy of the child. The Constitution of the Republic of Poland and the U.N. Convention on the Rights of the Child constitute the framework for evaluation of selected Polish laws regulating matters related to the question of upbringing. The author presents also general rules governing the public authorities’ engagement in the relationships between children and their parents. A separate section of the discussion is devoted to the issue of religious upbringing of the child, within the system of education. As the argument continues, the author draws basic conclusions regarding legal ties between parents and their children according to the Polish law. He appreciates the trend, observable in the Polish legislation, towards strengthening the child’s position by providing them with the right to self-determination and opportunity to co-decide in the matters concerning their situation. However, the author suggests that the child’s autonomy should not be unlimited, and needs to be restricted by the right of parents to raise their child in agreement with their personal convictions.
Item
Stanowisko Świadków Jehowy wobec wybranych współczesnych procedur medycznych w świetle prawa polskiego
(Wydawnictwo KUL, 2015) Krzysztofek, Katarzyna
Obecnie Świadkowie Jehowy w Polsce są zarejestrowanym związkiem wyznaniowym wpisanym pod numerem 34 do Rejestru kościołów i innych związków wyznaniowych prowadzonego przez Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji. Doktryna związku wyznaniowego Świadków Jehowy, oparta o dosłowne rozumienie słów Pisma Świętego, zobowiązuje członków tej grupy religijnej do przestrzegania licznych nakazów i zakazów, których część odnosi się do problematyki związanej z korzystaniem z usług medycznych. Dzisiejsze zasady postępowania wyznawców Jehowy określone przez Ciało Kierownicze (zasady te podlegały zmianom na przestrzeni czasu) obejmują w zakresie zagadnień medycznych przede wszystkim bezwzględny zakaz poddawania się przez członków zboru zabiegom transfuzji krwi pełnej, natomiast decyzja o poddaniu się przeszczepowi organu lub szpiku kostnego oraz szczepieniu została pozostawiona sumieniu każdego Świadka Jehowy, przy czym poddanie się takim zabiegom nie może spowodować wykluczenia z Organizacji Świadków Jehowy. Na tym tle pojawia się pytanie o postawę jaką winien przyjąć zarówno pacjent – Świadek Jehowy, jak i lekarz – Świadek Jehowy w odniesieniu do powyższych procedur medycznych. Nowadays, Jehovah's Witnesses in Poland are religious association registered under number 34 in the Register of churches and other religious organizations conducted by the Minister of the Interior and Administration. The doctrine of the Jehovah's Witnesses religious association, based on the literal interpretation of the words of Scripture, commits the members of this religious group to keep a number of orders and prohibitions. Some of them refer to issues related to the use of medical services. Today's rules forced the Jehovah’s Witnesses not to take transfusion of whole blood. The decision to undergo to procedure of transplantation organ or bone marrow and vaccination has been left to the conscience of every Jehovah's Witness, but the consent to such treatment may not result in exclusion from the Organization of Jehovah's Witnesses. Because of this, appears the question of the attitude which should adopt both the patient - Jehovah's Witness, and the doctor - Jehovah's Witness in relation to these medical procedures.
Item
Przedszkola i ochronki zakonne w świetle polskiego prawa oświatowego w latach 1945-61
(Wydawnictwo KUL, 2015) Wiśniewska, Joanna
Władze komunistyczne Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej dążyły do laicyzacji systemu oświaty i wychowania, począwszy od najniższego poziomu edukacyjnego, jakim były przedszkola. W ramach antykościelnej i antyzakonnej polityki wyznaniowej państwa, placówki wychowania przedszkolnego prowadzone przez żeńskie zgromadzenia zakonne poddane zostały procesowi stopniowej likwidacji w pierwszych dwóch powojennych dekadach. Ograniczanie niezależnych od panującej ideologii podmiotów, biorących dotąd udział w tworzeniu sieci placówek wychowania przedszkolnego, skutkowało w warunkach niedemokratycznego, totalitarnego systemu politycznego, narzuceniem monopolu państwa na organizowanie, prowadzenie i nadzór nad placówkami wychowania przedszkolnego, co sprzyjać miało skuteczniejszej indoktrynacji wychowanków. Jednym z instrumentów realizacji wytyczonego celu stało się prawo oświatowe. Choć do 1961 r. oficjalnie obowiązywały przedwojenne ustawy oświatowe z 1932 r., w praktyce już w latach czterdziestych rozpoczęło się eliminowanie zgromadzeń zakonnych z obszaru wychowania dziecka w wieku przedszkolnym. Zjawiska tego nie powstrzymały protesty przełożonych zakonnych i hierarchii Kościoła, powołujące się na ratyfikowaną przez rząd PRL międzynarodową konwencję w sprawie zwalczania dyskryminacji w dziedzinie oświaty, w myśl której, oprócz państwowych przedszkoli działać mogły również „inne”, niepaństwowe placówki oświatowo-wychowawcze. Pomimo braku przeszkód prawnych, zgromadzenia zakonne nie mogły reaktywować działalności w zakresie prowadzenia placówek wychowania przedszkolnego. Polish communist authorities of the People's Republic sought to secularization of education system, starting from the lowest level of education, namely kindergartens. As part of the anti-Church state religious policy, kindergartens run by female religious congregations were gradually eliminated in the first two postwar decades. Restricting independent of the ruling ideology entities that had been contributing up to that moment to preschool education institutions, resulted, in an undemocratic, totalitarian political system, in the monopoly of the state on organizing, conducting and supervising the institutions of preschool education, which would encourage more effective indoctrination of pupils. The education law became one of the instruments to implement the objective. Although until 1961 a pre-war educational Act of 1932 officially was still in force, in practice since the forties the state began to move religious congregations away from responsibility of raising a child of a preschool age. This phenomenon was not stopped by protests of superiors from religious congregation and hierarchy of the Church who claimed that the Polish government ratified international convention against discrimination in education, according to which, apart from state-run kindergartens there could also be “other” non-state educational institutions. Despite the absence of legal obstacles, religious congregations could not revive the business of conducting pre-school education.
Item
Opinia prawna w sprawie braku możliwości odpowiedzialności za naruszenie dóbr osobistych za treść ogólnych ocen zawartych w kazaniach
(Wydawnictwo KUL, 2015) Chajda, Michał; Skwarzyński, Michał
Opinia prawa dotyczy problemu możliwości odpowiedzialności prawnej – odpowiedzialności za naruszenie dóbr osobistych – za ogólne wypowiedzi zawarte w kazaniu wygłoszonym przez duchownego. Opinia odnosi się do treści kazania abpa Józefa Michalika wygłoszonego w dniu 16 października 2013 r. w archikatedrze wrocławskiej podczas sprawowania liturgii Mszy Św. Kazanie to stało się następnie podstawą do roszczeń cywilno-prawnych za rzekome naruszenie dóbr osobistych. Opinia wykazała, że w przedmiotowej sprawie nie ma przesłanek do realizacji odpowiedzialności cywilnej z tytułu naruszenia dóbr osobistych. Jednocześnie wykazano, że pozwanie arcybiskupa i tok sprawy naruszał prawo człowieka do wolności słowa i prawo człowieka do wolności sumienia i wyznania. Opinion law concerns the problem of the possibility of legal liability - liability for infringement of personal rights - to be general speech, contained in a sermon, delivered by a priest. The opinion refers to the content of the sermon of Archbishop Jozef Michalik delivered on 16th October 2013 in Wrocław Cathedral during the liturgy of the Mass. The sermon has become the basis for civil law claims for apparent infringement of personal rights. Opinion showed that in the present case there is no reason to implement liability for the infringement of personal rights. It also indicated that suing the Archbishop of and the course of the case violated the human right to freedom of speech and human right to freedom of conscience and religion.
Item
Opinia prawna w sprawie statusu prawnego Instytutu Filozoficzno-Teologicznego im. E. Stein w Zielonej Górze po zawarciu przez uczelnię umowy o współpracy z Papieskim Wydziałem Teologicznym we Wrocławiu z dnia 14 maja 2013 r. w sprawie prowadzenia studiów na kierunku teologia
(Wydawnictwo KUL, 2015) Mezglewski, Artur
Opinia dotyczy sytuacji, w jakiej znalazł się jeden z instytutów teologicznych, prowadzonych przez Kościół katolicki w Polsce. Sytuacja instytutu zmieniła się po wejściu w życie nowelizacji ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym dokonanej w 2011 r. Nowa ustawa nie przewiduje dalszego istnienia ośrodków zamiejscowych (w tym instytutów teologicznych) na uniwersytetach państwowych. Z kolei afiliowanie instytutu do Papieskiego Wydziału Teologicznego we Wrocławiu napotyka trudności ze strony władz kościelnych, których decyzje należy zinterpretować w świetle obowiązujących porozumień państwowo-kościelnych. The opinion refers to situations of one of the theological institutes run by the Catholic Church in Poland. The situation of the institute changed after the entry into force of the amendment to the Law on Higher Education made in 2011. According to the new law state universities cannot have local branches (including theological institutes). In turn, church authorities have a problem with the affiliation of theological institute to the Pontifical Faculty of Theology in Wroclaw because their decisions must be interpreted in the light of existing agreements the state – the church.