Instytut Ekumeniczny Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego. Panorama wybranych wydarzeń (2002-2013)

 

 

            Instytut Ekumeniczny Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego jest polskim pionierem w studiach nad ekumenizmem doktrynalnym, instytucjonalnym, praktycznym i duchowym. Od początku swej działalności, tj. od 1983 roku, jest znaczącym miejscem w strukturze Uniwersytetu a poprzez szeroko rozwiniętą działalność naukową, dydaktyczną i organizacyjną stanowi ważny punkt na polskiej mapie teologicznej.

            Niniejsze opracowanie ma na celu zaprezentowanie organizacji i działalności Instytutu Ekumenicznego KUL w latach 2002-2013. W okresie tym Instytut celebrował swe dwudzieste piąte urodziny, angażował się w organizację konferencji międzynarodowych i międzywyznaniowych,  przyjmował znamienitych gości z zagranicy. Towarzyszył również aktywnie znaczącym wydarzeniom ekumenicznym, które miały miejsce tak w Polsce, jak i na całym świecie. Był to również czas pożegnań: na emeryturę, choć bardzo aktywną naukowo, udali się pionierzy działalności Instytutu: ks. prof. dr hab. Wacław Hryniewicz, o. prof. Dr hab. Stanisław Celestyn Napiórkowski, o. dr hab. Leonard Górka, prof. KUL. W połowie 2013 roku zmarł ks. prof. Stanisław Nagy, prekursor Instytutu Ekumenicznego KUL. Obowiązki pracy ekumenicznej zostały przejęte przez kolejne pokolenie.

            Obecni pracownicy Instytutu Ekumenicznego prowadzą działalność ekumeniczną na wielu polach. Relacje międzywyznaniowe, szeroko pojęty ruch ekumeniczny, sytuacja chrześcijaństwa w nowoczesnym świecie, wyznania chrześcijańskie i kierunki ich teologicznego i eklezjalnego rozwoju przynoszą wyzwania, które muszą być wciąż na nowo opisywane i interpretowane. Z drugiej strony jako placówka naukowa Instytut musi odpowiadać na wymagania polskiego systemu szkolnictwa., co reguluje w dużej mierze kierunki aktywności pracowników. 

            Prezentacja jest kontynuacją opracowania ks. Stanisława Józefa Kozy Instytut Ekumeniczny Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego. Panorama wybranych wydarzeń (1983-2001)[1].

1. Organizacja studiów i działalności

            Organizacyjną podstawę Instytutu Ekumenicznego stanowią trzy Katedry: Teologii Ekumenicznej, Teologii Prawosławnej oraz Teologii Protestanckiej. Ta zasada strukturalna, przyjęta od początku istnienia Instytutu, odpowiada ekumenicznym potrzebom i organizuje jego działalność. W omawianym okresie Instytut przechodził duże przeobrażenia personalne, związane z osiągnięciem wieku emerytalnego przez kilku pracowników, zmianą miejsca zatrudnienia i zaangażowaniem nowych pracowników. Zmiany dotyczyły również poszczególnych funkcji w obrębie Instytutu. Skład pracowników i pełnione przez nich zadania przedstawiały się następująco:

1. Dyrektorzy Instytutu Ekumenicznego KUL:

• prof. dr hab. Stanisław Celestyn Napiórkowski OFMConv (15 II 2001 – 14 II 2002)
• prof. dr hab. Wacław Hryniewicz OMI (15 II 2002 – 14 II 2006)
• dr hab. Leonard Górka SVD, prof. KUL (15 II 2006 – 18 VI 2008)
• dr hab. Przemysław Kantyka, prof. KUL (od 19 VI 2008)

2. Sekretarze Instytutu Ekumenicznego KUL:

• dr hab. Krzysztof Leśniewski, prof. KUL
• dr hab. Sławomir Pawłowski SAC

 

• dr hab. Przemysław Kantyka, prof. KUL
• dr Marcin Składanowski

3. Pracownikami poszczególnych katedr byli:
4. a) Katedra Teologii Ekumenicznej:

• dr hab. Leonard Górka SVD, prof. KUL – (kolokwium habilitacyjne 9 X 2001, 10 III 2004 – profesor nadzwyczajny, od 24 IV 2002 - Kierownik Katedry Ekumenicznej, od 15 II 2006 do 17 VI 2008 Dyrektor Instytutu Ekumenicznego)
• dr Andrzej Kaim SAC (asystent do 30 IX 2001, od 1 X 2001 do 28 II 2005 adiunkt; od 1 III 2005 przeszedł do Katedry Teologii Prawosławnej)
• dr Sławomir Pawłowski SAC (zatrudniony od 1 X 2000, od 1 II 2002 adiunkt, od 1 X 2001 starszy wykładowca, od 1 II 2013 – adiunkt)

1. b) Katedra Teologii Prawosławnej

• prof. dr hab. Wacław Hryniewicz (kierownik Katedry Teologii Prawosławnej oraz Dyrektor IE do 14 II 2006, do 23 IV 2002 kurator Katedry Teologii Ekumenicznej).
• Dr hab. Krzysztof Leśniewski, prof. KUL (zatrudniony 1 IX 1996, od 1 X 1997 adiunkt Katedry, od 20 IX 2007 Kierownik Katedry Teologii Prawosławnej )
• dr Andrzej Kaim SAC (od 1 III 2005 do 30 IX 2011 adiunkt).

1. mgr lic. Kazimiera Derkaczewska (zatrudniona od 1 X 1999 jako asystent naukowy na pół etatu).

• dr Marcin Składanowski (zatrudniony od 1 X 2011 jako asystent naukowy, od 1 X 2012 przeszedł do Katedry Teologii Protestanckiej)

            Katedra Teologii Protestanckiej:

• dr hab. Przemysław Kantyka, prof KUL: (zatrudniony od I X 2000, od 1 I 2002 – adiunkt Katedry, od 19 VI 2008 Kierownik Katedry oraz Dyrektor IE)
• mgr lic. Roman Pracki (duchowny Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego, zatrudniony na podstawie specjalnej dyspensy watykańskiej ad casum; asystent Katedry od 15 II 2002 do ).
• dr Stanisław Józef Koza (zatrudniony: 1 X 1983, do 30 IX 2005 adiunkt naukowy, od 1 X 2005 do 30 IX 2006 starszy wykładowca, od 1 X 2006 – zatrudniony w redakcji Encyklopedii Katolickiej)
• Dr Piotr Kopiec (zatrudniony 15 II 2010 jako asystent, od 1 II 2011 jako adiunkt).
• dr Marcin Składanowski (od 1 X 2012 asystent).

 

            W wymienionym okresie część pracowników zatrudniona była na etatach naukowo-badawczych: Pracownikami naukowo-badawczymi byli: dr hab. Krzysztof Leśniewski, prof. KUL , ks. dr Stanisław Józef Koza oraz mgr lic. Kazimiera Derkaczewska.

            Stałym współpracownikiem IE był ks. prof. dr hab. Stanisław Celestyn Napiórkowski OFM Conv. Kurator I Katedry Dogmatyki i kierownik Katedry Mariologii na Wydziale Teologii KUL.

            W wymienionym okresie zajęcia zlecone w Metropolitarnym Seminarium Duchownym w Lublinie prowadził ks. dr Adam Siomak.

 

 

1. Działalność Dydaktyczno-Naukowa.

 

1. Prace dydaktyczne IE realizował i realizuje według programu zatwierdzanego każdorazowo przez Radę Wydziału Teologii. Zajęcia dydaktyczne o tematyce ekumenicznej w diecezjalnych i zakonnych seminariach duchownych oraz instytutach ekumenicznych w omawianym okresie prowadzili i prowadzą: ks. dr hab. Leonard Górka, prof. KUL, ks. dr hab. Przemysław Kantyka, prof. KUL, ks. dr hab. Sławomir Pawłowski, prof. KUL, ks. dr Andrzej Kaim, ks. dr Stanisław Koza, ks. dr Marcin Składanowski. Prace badawcze realizowali i realizują wszyscy pracownicy IE w ramach szczegółowo opracowanych programów naukowych Instytutu jako całości oraz w ramach własnych indywidualnych programów naukowo-badawczych. Wśród nich należy wymienić w pierwszej kolejności: publikacje książkowe i broszurowe, współpracę z Towarzystwem Naukowym KUL, Lubelskim Towarzystwem Naukowym (Societas Scientiarum Lublinensis), z redakcją Encyklopedii Katolickiej i Redakcją Wydawnictw KUL, istotny wkład w powstanie dwóch istotnych pozycji leksykograficznych: Leksykonu duchowości katolickiej oraz Leksykonu teologii fundamentalnej. Ponadto pracownicy Instytutu Ekumenicznego prowadzą zajęcia z tematyki pozaekumenicznej: ks. Dr hab. Sławomir Pawłowski na kierunku mediteranistyka prowadzonym przez Instytut Teologii Fundamentalnej KUL, natomiast ks. dr Marcin Składanowski oraz dr Piotr Kopiec w Instytucie Nauk o Rodzinie i Pracy Socjalnej KUL.

 

1. Programy badawcze

 

W latach 2002-2013 IE KUL prowadził programy badawcze, realizowane w formie seminariów, konferencji, sympozjów, wykładów otwartych, odczytów, dyskusji panelowych, kontaktów naukowych  oraz szeregu publikacji polsko- i obcojęzycznych.

Programy badawcze realizowane były w następujących tematach:

• „Chrześcijańska teologia nadziei”.
• „Znaczenie tradycji cyrylometodiańskiej dla jedności europejskiej”.
• „Promocja polskiej teologii ekumenicznej”.
• „Duchowość chrześcijańskiego Wschodu”.
• „Sobory w tradycji Kościołów wczesnochrześcijańskich”.
• „Znaczenie katolicko-anglikańskich uzgodnień doktrynalnych dla jedności

chrześcijan”.

• „Ekumeniczny wymiar współczesnej teologii anglikańskiej”.
• „Ekumenizm doktrynalny Światowej Rady Kościołów”.
• „Sakramenty w Kościele prawosławnym”.
• „Uniwersalizm w chrześcijaństwie europejskim”.
• „Katolickość Kościoła a ekumenizm”.
• „Wkład chrześcijaństwa do jedności Europy”..
• „Kierunki rozwoju myśli eschatycznej (uniwersalizm soteriologiczny)”.
• „Kontrowersje doktrynalne w dziejach chrześcijaństwa”.
• „Duchowość ekumeniczna”.
• „Duchowość chrześcijańskiego Wschodu”.
• „Przyszłość wiary i duchowości”.
• „Dogmat i ekumenizm”.
• „Duchowość filokaliczna”.
• „Uniatyzm w dialogu katolicko-prawosławnym”.
• „Ekumeniczna recepcja Soboru Watykańskiego II”.
• „Dialog międzykonfesyjny a społeczne procesy integracyjne”
• „Ekumeniczny wymiar Katechizmu Kościoła Katolickiego”.
• „Tradycja Kościoła nie podzielonego”.
• „Osiągnięcia i perspektywy dialogu katolicko-metodystycznego na forum światowym”
• „Duchowość hezychastyczna”.
• „Recepcja dialogów ekumenicznych a pojednanie wyznań i kultur”.
• „Antropologia prawosławna”.
• „Dialogi ekumeniczne a wyznaniowe i społeczne procesy integracyjne”.
• „Hermeneutyka katolickich zasad ekumenizmu”.

 

1. Konferencje, sympozja i sesje naukowe

           

            W omawianym okresie sprawozdawczym Instytut Ekumeniczny KUL był organizatorem bądź współorganizatorem szeregu  sympozjów i konferencji krajowych i międzynarodowych. Problematyka podejmowanych zagadnień odnosiła się do istotnych i aktualnych wymiarów ekumenizmu doktrynalnego, instytucjonalnego, praktycznego i duchowego. Szczególną okazją ku organizacji konferencji są coroczne obchody Tygodnia Modlitw o Jedność Chrześcijan.

           

1. Konferencje, sympozja i sesje naukowe organizowane przez IE:

           

• „W Tobie jest źródło pokoju”. Sesja naukowa w ramach obchodów Tygodnia Powszechnej Modlitwy o Jedność Chrześcijan na KUL zorganizowana przy współudziale Koła Naukowego Teologów (Lublin, 25 I 2002)[2].
• „Charta Œcumenica – wyzwanie dla Kościołów w Polsce. Sesja naukowa w ramach obchodów Tygodnia Powszechnej Modlitwy o Jedność Chrześcijan na KUL zorganizowana przy współudziale Koła Naukowego Teologów (Lublin, 23 I 2003)[3].
• „Integracja Europy – wyzwanie podzielonego chrześcijaństwa”. Międzynarodowa Ekumeniczna Konferencja naukowa zorganizowana przez Instytut Ekumeniczny we współpracy z Institut für Ökumenische Theologie, Ostkirchliche Orthodoxie und Patrologie (Universität Graz) orasz Fundacja „Pro Oriente” (Lublin 17-18 XI 2003)[4]
• „Łaska, nadzieja, pokój”. Sesja naukowa w ramach obchodów Tygodnia Powszechnej Modlitwy o Jedność Chrześcijan na KUL (Lublin, 23 I 2004)[5].
• „Dramat roku 1204. IV wyprawa krzyżowa – zdobycie Konstantynopola”. Sesja naukowa zorganizowana przez Instytut Ekumeniczny w Katolickim Uniwersytecie Lubelskim (Lublin, 23 IV 2004)[6].
• „O wspólnocie Stołu Pańskiego. Eucharystia łączy czy dzieli?”. Sesja naukowa w ramach obchodów Tygodnia Powszechnej Modlitwy o Jedność Chrześcijan na KUL (Lublin, 20 I 2005).
• „Gdzie Chrystus, tam Kościół”. Sesja naukowa w ramach obchodów Tygodnia Powszechnej Modlitwy o Jedność Chrześcijan na KUL (Lublin, 19 I 2006)[7].
• „Wszystko na nowo zjednoczyć w Chrystusie”. Konferencja naukowa z okazji 70. Urodzin ks. prof. dr. hab. Wacława Hryniewicza OMI, związana z uroczystym wręczeniem Księgi Pamiątkowej (Lublin, 20 XI 2006)[8].
• „Ku uzdrowieniu w Chrystusie. W drodze na III Europejskie zgromadzenie ekumeniczne w Sibiu”. Sesja naukowa w ramach obchodów Tygodnia Powszechnej Modlitwy o Jedność Chrześcijan na KUL (Lublin, 18 I 2007).
• „Do Ciebie, Panie, wznoszę moją duszę – pytania o duchowość ekumeniczną”. Sesja naukowa w ramach obchodów Tygodnia Powszechnej Modlitwy o Jedność Chrześcijan na KUL (Lublin, 24 I 2008).
• „Jeden Kościół – wiele darów. Różnić się w zgodzie”. Konferencja naukowa w 25-lecie Instytutu Ekumenicznego KUL, połączona z wręczeniem księgi pamiątkowej ks. prof. Leonardowi Górce SVD (Lublin 13-14 XI 2008).
• „Zapomnieni chrześcijanie. Kościoły w krajach Azji i Bliskiego Wschodu”. Sesja naukowa w ramach obchodów Tygodnia Powszechnej Modlitwy o Jedność Chrześcijan na KUL (Lublin, 22 I 2009).
• „W drodze do jedności. 100-lecie ruchu ekumenicznego”. Sesja naukowa w Tygodniu Powszechnej Modlitwy o Jedność Chrześcijan (Lublin, 20 I 2010)
• „Chrześcijanie Bliskiego Wschodu”. Sesja naukowa w ramach obchodów Tygodnia Powszechnej Modlitwy o Jedność Chrześcijan na KUL (Lublin, 19 I 2011).
• „Kiedy sakramenty nas połączą?” Sesja naukowa w ramach obchodów Tygodnia Powszechnej Modlitwy o Jedność Chrześcijan na KUL (Lublin, 18 I 2012).
• „O ekologii ekumenicznie. Apel Kościołów w Polsce o ochronę stworzenia”. Sesja naukowa w ramach obchodów Tygodnia Powszechnej Modlitwy o Jedność Chrześcijan na KUL (Lublin, 23 I 2013).

 

2. Konferencje, sympozja i sesje naukowe współorganizowane przez IE KUL

 

• „Kościół nowej Europy. Dogmatyczno-ekumeniczne refleksje nad adhortacją Jana Pawła II Ecclesia in Europa”. Międzynarodowa Konferencja w Wyższym Seminarium Duchownym w Kielcach  Głównym współorganizatorem z ramienia Instytutu Ekumenicznego był ks. dr Przemysław Kantyka (Kielce, 15 V 2004).
• „Wczoraj i dziś Soboru. W czterdziestolecie Lumen gentium i Unitatis redintegratio”. Konferencja naukowa organizowana razem z Instytutem Teologii Dogmatycznej i Kołem Naukowym Teologów KUL (Lublin, 21-22 XI 2004)[9].
• „Alma Mater świętuje czterdziestolecie Soboru Watykańskiego II”. Konferencja naukowa organizowana razem z Instytutem Teologii Dogmatycznej KUL (Lublin, 6-8 XII 2005).
• „Chrześcijaństwo a jedność Europy. Doświadczenia i wyzwania”. Udział w organizacji konferencji ogólnouczelnianej z okazji drugiej rocznicy wstąpienia Polski do Unii Europejskiej. Głównym organizatorem był JM Rektor Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II, ks. prof. dr hab. Stanisław Wilk SDB, pod patronatem Ministra Edukacji i Nauki Rzeczpospolitej Polskiej, prof. Michała Seweryńskiego.
• „Znaki czasów – czas znaków. Widzieć – oceniać – działać”. Współorganizacja XXXIX Tygodnia Eklezjologicznego na KUL (Lublin, 19-21 III 2007).
• „Kościół marzeń? O reformie Kościoła w Polsce”. Współorganizacja XL Tygodnia Eklezjologicznego na KUL (Lublin, 21-23 IV 2008).
• „Credo in Deum…w teologii i sztuce Kościołów chrześcijańskich”. Kolokwium interdyscyplinarne zorganizowane przez IE KUL (Lublin 7-8 XI 2008).
• Współorganizacja Ogólnopolskiego Zjazdu Referentów Ekumenicznych (Warszawa 2 XII 2008).
• „I rozbiło namiot między nami” (J. 1,14). O Bogu bliskim człowiekowi”. Współorganizacja XLI Tygodnia Eklezjologicznego na KUL (Lublin, 9-11 III 2009).
• Współorganizacja Ogólnopolskiego Zjazdu Referentów Ekumenicznych (Warszawa 1 XII 2009).
• „Kapłaństwo - Skarb w naczyniach glinianych (2 Kor 4,7)”. Współorganizacja ILII. Tygodnia Eklezjologicznego na KUL (Lublin, 15-17 III 2010).
• „Jedność i misja. Stulecie I Światowej Konferencji Misyjnej w Edynburgu i narodzin współczesnego ruchu ekumenicznego”. Współorganizacja sesji naukowej na Chrześcijańskiej Akademii Teologicznej (Warszawa, 27 V 2010).
• Współorganizacja spotkania regionów Polskiego i Słowackiego International Ecumenical Fellowship (Wadowice, 8-10 X 2010).
• „Ekoteologia w duszpasterskiej praktyce. Stan obecny i postulaty na przyszłość”. Współorganizacja sesji naukowej na Chrześcijańskiej Akademii Teologicznej (Warszawa, 20 X 2010).
• Współorganizacja Ogólnopolskiego Zjazdu Referentów Ekumenicznych (Warszawa 1 XII 2010).
• Konferencja „Dziecko. Potrzeby, patologie i konkretna pomoc we współczesnym świecie” (Lublin 21 III 2011).
• Ogólnopolski Zjazd Referentów Ekumenicznych (Opole 16 XI 2011).
• Organizacja spotkania Regionu Polskiego International Ecumenical Fellowship (Kielce 11 XII 2011).
• „You must obey God rather than men”. Międzynarodowa konferencja International Ecumenical Fellowship oraz Instytutu Ekumenicznego KUL (Krzyżowa, 7 VII 2012).
• „Człowiek w dążeniu do zdrowia”, I Interdyscyplinarne sympozjum zorganizowane przez Wydział Nauk o Zdrowiu Uniwersytetu Medycznego w Białymstoku i Katedrę Teologii Prawosławnej KUL (Białystok, 6 XI 2012).

 

3. Wykłady gościnne gości z zagranicy organizowane i współorganizowane przez IE KUL.

 

• Mary and Ecumenism („Maryja i ekumenizm”); The Authority in the Church in the Anglican – Roman Catholic Dialogue („Autorytet w Kościele w dialogu anglikańsko-rzymskokatolickim”): Wykłady gościnne wygłoszone przez prof. Adalberta Denaux, prodziekana Wydziału Teologii w Katholieke Unicersiteit Leuven (Lublin, 9 i 12 IV 2002).
• Wspólne korzenie liturgicznej tradycji bizantyjskiej i łacińskiej w doświadczeniu muzyka. Wykład gościnny wygłoszony przez dr Marcina Bornusa – Szczycińskiego, dyrektora artystycznego festiwali Dawnej Muzyki „Pieśń naszych korzeni” w Jarosławiu (Lublin, 14 XI 2002).
• When Secularisation Turns into Detraditionalisation and Pluralisation. Faith in Search of Understanding („Gdy sekularyzacja przechodzi w zerwanie z tradycją. Wiara szukająca zrozumienia”); The Rediscovery of Negative Theology: The Narrow Gulf Between Theology and Philosophy („Ponowne odkrycie teologii negatywnej. Cienka linia między teologią a filozofią”) : Wykłady gościnne wygłoszone przez prof. Lievena Boeve, profesora Uniwersytetu w Leuven – Lublin, 15 - 16 V 2003).
• Учится Друг от друга. Духовная жизнь хрыстианской общины в современном мире („Uczyć się od siebie nawzajem. Życie duchowe wspólnoty chrześcijańskiej w świecie współczesnym”): Wykład bpa Artemija z Grodna, wygłoszony podczas międzynarodowej konferencji „Integracja Europy – wyzwanie dla podzielonego chrześcijaństwa (Lublin, 17 XI 2003).
• Integration Europas als Herausforderung für die Kirchen. Der Beitrag der Orthodoxen Kirchen („Integracja Europy jako wyzwanie dla Kościoła. Wkład Kościołów prawosławnych”). Wykład prof. Gregoriosa Larentzakisa (Graz) wygłoszony podczas międzynarodowej konferencji „Integracja Europy – wyzwanie dla podzielonego chrześcijaństwa (Lublin, 17 XI 2003).
• Kierunki filozoficzno-teologicznych poszukiwań Pawła Floreńskiego (1882-1937): Wykład dr Jeleny Pawłowej z Moskwy (Lublin 12 XII 2003).
• Is the Connection of ‘Catholicity’ and ‘Globalization’ Fruitful? An Assessment of Recent Reflections on the Notion of Catholicity („Czy związek ‘katolickości’ i ‘globalizacji’ jest owocny? Ocena współczesnych refleksji nad pojęciem katolickości”): Referat gościnny w ramach międzynarodowego programu SOKRATES/ERASMUS wygłoszony przez prof. dr Petera De Mey z Wydziału Teologii Katholieke Universiteit Leuven (Lublin 21 IV 2004).
• Jak można interpretować słowa Jezusa w pojęciach prostych i uniwersalnych?: Wykład gościnny prof. dr hab. Anny Wierzbickiej, profesora nauk humanistycznych Australian National University w Canberra, współorganizowany przez Instytut Ekumeniczny KUL (Lublin 21 X 2004).
• Między nadzieją a obawą. Rosyjska Cerkiew Prawosławna w stosunku do katolicyzmu po Vaticanum II: Referat wygłoszony przez ks. prof. Vladimira Bashkirova z Białorusi podczas Międzynarodowej Konferencji naukowej „Wczoraj i dziś Soboru. W czterdziestolecie Lumen gentium i Unitatis redintegratio” (Lublin 21-22 XI 2004).
• Der dreieinige Gott (“Trójjedyny Bóg”); Die Passion Gottes (“Pasja Boga”), Der Gott der Hoffnung (“Bóg nadziei”): Cykl wykładów gościnnych wygłoszonych na KUL przez prof. Jürgena Moltmanna, emerytowanego profesora Uniwersytetu w Tybindze (Lublin, 4-6 IV 2005).
• A social doctrine for the Russian Orthodox Church: the Relationship Church-State in Post-soviet Russia („Doktryna społeczna Rosyjskiego Kościoła Prawosławnego: relacja Państwo-Kościół w Rosji postsowieckiej”); The disturbed relations between the Russian Orthodox and the Roman Catholic Church („Zakłócone relacje między Rosyjskim Kościołem Prawosławnym i Kościołem Rzymskokatolickim”); The Ambiguity of Religious Aesthetics: Reflections on Catholic and Orthodox Religious Art („Dwuznaczność estetyki religijinej. Refleksje nad katolicką i prawosławną sztuką religijną”) [pokaz multimedialny]; The Historical Place of Russia and Ukraine in the European Cultural Space: in Search of a Christian Identity of Europe („Historyczne miejsce Rosji i Ukrainy w europejskiej przestrzeni kulturowej. W poszukiwaniu chrześcijańskiej tożsamości Europy”): Cykl wykładów wygłoszonych na KUL przez prof. Wila van den Berckena, z Radboud Universiteit w Nijmegen (Lublin 21-24 XI 2006).
• Klucz do syntezy teologicznej; Dlaczego zostałem katolikiem?: seminarium i wykład prof. Davida W. Fagerberga z University of Notre Dame w USA (Lublin, 18 – 19 V 2010).

 

1. Kolokwia habilitacyjne pracowników IE:

 

• 06.2007 – kolokwium habilitacyjne dr. Krzysztofa Leśniewskiego, adiunkta Katedry Teologii Prawosławnej IE KUL, który uzyskał stopień doktora habilitowanego nauk teologicznych na podstawie monografii pt. „Nie potrzebują lekarza zdrowi…” Hezychastyczna metoda uzdrawiania człowieka (Lublin: Wydawnictwo KUL 2006) oraz dorobku naukowego. Recenzentami byli: prof. dr hab. Zdzisław Kijas OFMConv (Papieska Akademia Teologiczna w Krakowie), ks. prof. dr hab. Piotr Jaskóła (Uniwersytet Opolski), abp dr hab. Jeremiasz (Jan Archimiuk), prof. ChAT (Chrześcijańska Akademia Teologiczna w Warszawie) oraz ks. dr hab. Jarosław Popławski, prof. KUL.
• 06.2008 – kolokwium habilitacyjne ks. dr. Przemysława Kantyki, adiunkta Katedry Teologii Prawosławnej IE KUL, który uzyskał stopień doktora habilitowanego nauk teologicznych na podstawie monografii pt. Ku wspólnemu rozumieniu Kościoła. Eklezjologia dialogu katolicko-metodystycznego (Lublin: Wydawnictwo KUL 2008) oraz dorobku naukowego. Recenzentami byli: ks. prof. dr hab. Zygfryd Glaeser (Uniwersytet Opolski), ks. dr hab. Leonard Górka, prof. KUL (Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II), ks. prof. dr hab. Andrzej A. Napiórkowski (Papieska Akademia Teologiczna w Krakowie), ks. prof. dr hab. Jacek Salij (Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie).
• 02.2013 – kolokwium habilitacyjne ks. dr. Sławomira Pawłowskiego, adiunkta Katedry Teologii Prawosławnej IE KUL, który uzyskał stopień doktora habilitowanego nauk teologicznych na podstawie monografii pt. Katechizm Kościoła Katolickiego w ekumenicznej perspektywie dogmatycznoteologicznej (Lublin: Wydawnictwo KUL 2012) oraz dorobku naukowego. Recenzentami byli: ks. prof. dr hab. Jerzy Budniak (Uniwersytet Śląski w Katowicach), ks. prof. dr hab. Piotr Jaskóła (Uniwersytet Opolski), prof. dr hab. Karol Karski (Chrześcijańska Akademia Teologiczna w Warszawie) oraz ks. dr hab. Przemysław Kantyka, prof. KUL (Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II.

 

1. Publikacje

 

Pracownicy Instytutu Ekumenicznego opublikowali w ramach jego działalności cały szereg monografii, artykułów naukowych i popularnonaukowych, recenzji, sprawozdań i tłumaczeń. Instytut kontynuuje przygotowywanie i redagowanie Rocznika Teologii Ekumenicznej (do 2008 Roczniki Teologiczne, zeszyt 7), a także serii wydawniczej Jeden Pan, Jedna Wiara. Szczegółowy wykaz pozycji bibliograficznych pracowników IE jest zamieszczony w niniejszej Księdze Pamiątkowej.

           

            VII. Wyróżnienia i Jubileusze

 

• 26 VI 2003 r. Instytut Ekumeniczny otrzymał nagrodę zespołową I stopnia od Rektora KUL, ks. prof. dr. hab. Andrzeja Szostka, za publikację książki pt. W służbie jedności chrześcijan. Nagrodę otrzymali: ks. Prof. Wacław Hryniewicz, ks. dr hab. Leonard Górka, ks. dr Stanisław Koza, dr Krzysztof Leśniewski, ks. dr Przemysław Kantyka, ks. dr Sławomir Pawłowski, mgr lic. Kazimiera Derkaczewska oraz ks. mgr lic. Roman Pracki.
• 19 X 2003 roku nastąpiło uroczyste wręczenie „Nagrody indywidualnej Ministra Edukacji Narodowej i Sportu za całokształt osiągnięć naukowych” przyznanej 19 I 2003 ks. prof. dr. hab. S.C. Napiórkowskiemu, długoletniemu współpracownikowi Instytutu Ekumenicznego KUL.
• 17 X 2004 nastąpiło natomiast uroczyste wręczenie Krzyża Kawalerskiego Orderu Odrodzenia Polski V Klasy ks. prof. dr hab. Wacław Hryniewiczowi OMI, dyrektorowi IE KUL.
• 21-24 X 2004 podczas Ósmych Targów Książki w Krakowie, ks. prof. dr hab. Wacław Hryniewicz OMI otrzymał nagrodę im Długosza za „za najlepszą książkę humanistyczną wydaną w zeszłym roku” (Książka pt. Nadzieja uczy inaczej. Medytacje eschatologiczne. Warszawa: Wydawnictwo Księży Werbistów „Verbinum” 2003).
• 7 V 2005 ks. prof. dr. hab. Wacław Hryniewicz otrzymał nagrodę im. ks. Józefa Tischnera przyznaną przez Miesięcznik i Wydawnictwo „ZNAK” za książki: Dlaczego głoszę nadzieję oraz Kościół jest jeden. Ekumeniczne nadzieje nowego stulecia.
• 19 XII 2006, prof. dr. hab. Wacław Hryniewicz otrzymał nagrodę indywidualną I stopnia za całokształt działalności naukowo-dydaktycznej przyznaną przez J.M. Rektora KUL, ks. prof. dr. hab. S. Wilka.
• 20 IX 2007 ks. dr hab. Leonard Górka, prof. KUL, Dyrektor IE został odznaczony Srebrnym Krzyżem Zasługi przez Prezydenta RP Lecha Kaczyńskiego.
• 23 IV 2009, k prof. dr hab. Wacław Hryniewicz otrzymał doktorat Honoris Causa Chrześcijańskiej Akademii Teologicznej w Warszawie.

 

            VIII. Ekumenizm duchowy

 

            Ekumenizm ma kilka wymiarów. Pracownicy Instytutu Ekumenicznego, poza szeroko pojętą działalnością naukową, angażowali się i angażują w ekumenizm duchowy. „To nawrócenie serca i świętość życia łącznie z publicznymi i prywatnymi modlitwami o jedność chrześcijan należy uznać za duszę całego ruchu ekumenicznego, a słusznie można je zwać ekumenizmem duchowym”, pisał w 21 punkcie encykliki Ut unum sint Jan Paweł II. Instytut Ekumeniczny spełniał i spełnia swą ekumeniczną posługę licznymi inicjatywami i uczestnictwem w ekumenicznych wspólnotach i ekumenicznych spotkaniach. Dopiero przy wspólnej modlitwie z chrześcijanami innych wyznań odsłania się wielkość zadania ekumenizmu.

            Najważniejszą inicjatywą Instytutu Ekumenicznego jest coroczna organizacja styczniowego Tygodnia Modlitw o Jedność Chrześcijan. Pracownicy IE biorą również udział w pracach wielu wspólnot ekumenicznych, zarówno w Polsce, jak i zagranicą (jak np. International Ecumenical Fellowship). Instytut współpracuje również z Armią Dzieci, prowadzoną między innymi przez doktorantkę IE, p. mgr lic. Annę Saj.