16 listopada 2023 r. (czwartek) o godz. 17.00 w sali C-220 Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II odbędzie się kolejne Konwersatorium Myśli Karola Wojtyły – Jana Pawła II, organizowane przez Instytut Jana Pawła II KUL. W ramach konwersatorium wykład zatytułowany "Wolna wola, determinizm i wszechwiedza Boża" wygłosi prof. dr hab. Mieszko Tałasiewicz (Kierownik Zakładu Semiotyki Logicznej Uniwersytetu Warszawskiego).

 

Po wykładzie będzie okazja do dyskusji.

 

Spotkanie odbędzie się w formie hybrydowej.

 

Link do spotkania na Teams: https://bit.ly/konwersatorium

Meeting ID: 363 358 280 958

Passcode: J8fCXm

 

 

---

Zapowiedź wykładu od prelegenta:

 

W kontekście religijnym pojęcie wolnej woli wyraża możliwość nieskrępowanej, afirmatywnej lub negatywnej odpowiedzi na wezwanie, jakie kieruje do nas Bóg. Wolna wola w tym kontekście wiąże się z osobistą odpowiedzialnością wobec Boga - nie tylko za nasze czyny, ale także za nasze decyzje. Możliwość tak rozumianej wolnej woli jest ściśle związana z możliwością sprawstwa, rozumianego jako inicjowanie ciągów przyczynowo-skutkowych. Możliwość ta jest z kolei niekompatybilna z prawdziwością tzw. determinizmu kauzalnego – tezy, w myśl której każde zdarzenie jest skutkiem jakichś wcześniejszych zdarzeń, zaistniałym na mocy jakiegoś kauzalnego mechanizmu, ustanowionego przez odpowiednie prawa przyrody. W wykładzie przedstawię argument przemawiający za przyjęciem tej koncepcji wolnej woli – i tym samym za odrzuceniem tej formy determinizmu. Argument ten ma charakter metodologiczny i polega na spostrzeżeniu, że sprawstwo jest lepszym wyjaśnieniem pewnych faktów empirycznych niż determinizm (wskażę i poddam pod dyskusję dwa rodzaje takich faktów).

Ugruntowanie koncepcji sprawstwa (agent-causal libertarianism) z jednej strony wspiera spójną teologicznie koncepcję odpowiedzialności moralnej; z drugiej jednak otwiera kłopotliwe pytanie o możliwość pogodzenia wolnej woli człowieka z wszechwiedzą i wszechmocą Boga. Te ostatnie zdają się bowiem sugerować jakąś formę determinacji. W referacie będę argumentował – w duchu koncepcji Eleonory Stump - że taką sugestię należy odrzucić.