Badania naukowe w zakresie językoznawstwa prowadzone w Katedrze Języka Polskiego obejmują zagadnienia funkcjonowania, struktury, odmian, historii i uwarunkowań zewnętrznych języka polskiego.

W aspekcie historycznym wiele osiągnięć pracowników Katedry jest owocem studiów nad dialektami polskimi, onomastyką, pograniczem polsko-ruskim (te ostatnie prowadzone od lat przez prof. Władysława Makarskiego, obecnie także przez jego uczniów – dr hab. Annę Czaplę i dra Mariusza Kopra).

Członkowie Katedry podejmują w swych pracach także problematykę historycznych i współczesnych przemianami systemu języka polskiego w kraju i za granicą (dr hab. Henryk Duda, prof. KUL).

Najnowsze badania dotyczą historycznych poloników kijowskich (dr hab. Jolanta Klimek-Grądzka, prof. KUL), pragmatyki językowej i komunikacji medialnej (dr hab. Magdalena Smoleń-Wawrzusiszyn, dr Anna Majewska-Wójcik) oraz języka religijnego, genologii lingwistycznej (dr hab. Małgorzata Nowak-Barcińska, prof KUL) i stylistyki (dr hab. Cecylia Galilej).