Nagroda 100-lecia ZAiKS-u dla prof. Leszka Mądzika

Wybitny scenograf i reżyser teatralny, twórca Sceny Plastycznej KUL prof. Leszek Mądzik znalazł się wśród twórców wyróżnionych Nagrodą 100-lecia ZAiKS-u. Honorowani są nią twórcy, którzy w szczególny sposób przyczynili się do rozwoju polskiej kultury i życia społecznego.

Nagrody ZAiKS-u  to szczególne  wyróżnienia wręczane za wyjątkowy wkład w rozwój i pogłębianie polskiej kultury, a także zaangażowanie w działalność Stowarzyszenia Autorów ZAiKS. Są szczególne jeszcze z jednego powodu, bo jak podkreślił prezes ZAiKS Miłosz Bembinow, są przyznawane przez twórców dla twórców. Uroczystość ich wręczenia miała miejsce 22 kwietnia 2023 w siedzibie Stowarzyszenia Autorów ZAiKS.

W gronie wyróżnionych Nagrodą 100-lecia ZAiKS znalazł się prof. Leszek Mądzik. ZAiKS przyznaje tę nagrodę od roku 2018, kiedy to obchodził jubileusz swego stulecia.  ZAiKS to największa w Polsce organizacja zbiorowego zarządzania prawami autorskimi. Stowarzyszenie zrzesza kompozytorów, autorów tekstów, scenarzystów, dramatopisarzy, tłumaczy, plastyków, choreografów i twórców z innych dziedzin sztuki. Pobiera i przekazuje twórcom (oraz innym uprawnionym, np. wydawcom lub spadkobiercom) tantiemy należne za korzystanie z przysługujących im praw autorskich. Jest też jednym z największych w Polsce mecenasów kultury: co roku przekazuje twórcom i instytucjom wiele milionów złotych na projekty i inicjatywy.

Prof. Leszek Mądzik jest związany z KUL od ponad pół wieku. Od 1969 roku prowadzi autorski teatr – Scenę Plastyczną KUL. Od tego czasu zrealizował kilkadziesiąt spektakli, nagradzanych i wyróżnianych na międzynarodowych festiwalach. Jego autorski teatr klasyfikowany jest jako „teatr narracji plastycznej”. Głównymi środkami wypowiedzi artystycznej są w nim przestrzeń i światło, nieliczne postacie i przedmioty zanurzone w głębię i mrok nieskończoności scenicznej. To teatr całkowicie pozbawiony słowa, oddziałujący na widza za pomocą plastyki, wspomaganej muzyką i grą aktorów.

Krytycy teatralni w Polsce i za granicą nazywają teatr prof. Mądzika teatrem filozoficznego egzystencjalizmu. Jak sam twierdzi, źródłem milczenia w jego spektaklach jest głębokie przeświadczenie, iż istnieją dziedziny ludzkiej rzeczywistości, które nie poddają się słowu: „Miłość, wiara, świętość, przerażenie, poczucie skończoności, śmierć - oto co zaludnia przestrzeń tych spektakli”.

Jego twórczość to ciągłe poszukiwania duchowej tajemnicy człowieka, próby zbliżania się do sacrum. Spektakle wywołują egzystencjalny niepokój, skłaniają do zastanowienia się nad sensem naszego życia. A ich niedookreśloność, z pogranicza rzeczywistości i metafizyki, pozostawia widzowi przestrzeń na własne poszukiwania.

Teatr Leszka Mądzika z sukcesami gościł na scenach wielu krajów Europy, Azji i Ameryki. Jest także autorem wielu scenografii w teatrach polskich i zagranicznych. Na zaproszenie uniwersytetów i szkół artystycznych prowadzi warsztaty teatralne dla studentów, m.in. w Helsinkach, Berlinie, Amsterdamie, Waszyngtonie, San Francisco, Lyonie, Pradze, Buffalo, Rennes, Dublinie, Rydze. Na autorskich wystawach można oglądać prace fotograficzne i graficzne Leszka Mądzika.

Profesor otrzymywał wiele prestiżowych nagród i wyróżnień, m.in. Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski oraz krzyż zasługi Pro Ecclesia et Pontifice, przyznany w 2014 r. przez papieża Franciszka. To jedno z najwyższych odznaczeń, jakie papież może przyznać osobom świeckim, w dowód uznania dla zaangażowania w pracę na rzecz Kościoła.