Nauka / Zespół Ekspertów KUL / Eksperci / Krzysztof KAUCHA

Boże Narodzenie

Krzysztof KAUCHA | 2021-12-22

Już za niedługo, już za chwilę rozpoczną się najbardziej oczekiwane i ulubione przez Polaków święta - święta Bożego Narodzenia, a wraz z nimi wigilia, opłatek, pasterka, żłóbek i kolędy…

Co to jest Boże Narodzenie? Mówiąc precyzyjnie, w języku liturgicznym Kościoła katolickiego Boże Narodzenie to Uroczystość Narodzenia Pańskiego obchodzona 25 XII lub okres (Okres Narodzenia Pańskiego) trwający od Uroczystości Narodzenia Pańskiego do święta Chrztu Chrystusa. Boże Narodzenie to chrześcijańskie święto wprowadzone już w starożytności (w IV wieku w Rzymie) celem uczczenia faktu narodzin Jezusa Chrystusa – najważniejszej w oczach chrześcijan Osoby w dziejach świata.       

Dlaczego (nie tylko) Polacy z utęsknieniem czekają na Boże Narodzenie i dlaczego są to dla nich najpiękniejsze święta? Odpowiedź dawana przez socjologów, że są to święta najbardziej rodzinne (a Polacy najwyżej wśród cenionych wartości sytuują rodzinę) jest tylko częściowo wyczerpująca. Podobnie odpowiedź etnologów i kulturologów, że święta Bożego Narodzenia posiadają najbogatszą oprawę w postaci zwyczajów i obyczajów nie może w pełni zadowalać (można bowiem zapytać: dlaczego powstało tak wiele bożonarodzeniowych zwyczajów i obyczajów, i dlaczego powstają nowe?). Odpowiedź dzisiejszego świata reklamy, że są to najbardziej magiczne święta nie wytrzymuje konfrontacji z rzeczywistością: kto przestał być dzieckiem, ten wie, że św. Mikołaj z prezentami, jego zaprzęg i renifery, cudowna pierwsza gwiazdka, mówiące ludzkim głosem w Wigilię zwierzęta to… A jednak, niemal jak dzieci każdego roku nie możemy doczekać się tych świąt. Dlaczego?  

Odpowiedź daje spojrzenie teologiczne. Istotne jest, że święta Bożego Narodzenia przypominają i odnawiają trwały porządek rzeczy: porządek całego świata i jego historii. Historia to dzieło ludzi, lecz uczestniczy w niej (od jej początku do końca) także Bóg. Osnową (i wyjaśnieniem) całej rzeczywistości jest historia Boga z ludźmi. Święta Bożego Narodzenia przypominają początek najważniejszego wydarzenia tej historii (ku któremu ona od początku zmierzała), którym było życie Jezusa Chrystusa. On i Jego życie odnowiło człowieka (i świat), ponownie skierowało go ku Bogu, ku ideałom moralnym i ku jedności całej ludzkości. Święta Bożego Narodzenia, stawiając w centrum prostotę narodzin Jezusa (Boga, Syna Bożego, Jednorodzonego Syna Boga Ojca, zapowiadanego i oczekiwanego przez żydów Mesjasza), Świętą Rodzinę, prostotę stajenki i pasterzy dają człowiekowi możliwość powrotu do swego nieskażonego (właściwego) początku: harmonii i jedności z Bogiem, najbliższymi, wszystkimi ludźmi i całym stworzeniem (światem).

Spojrzenie teologiczne zadaje proste pytanie: jeśli Bóg istnieje, to czy nie powinien pojawić się w świecie ludzi jako jeden z nich i w taki sposób, jak każdy człowiek przychodzi na świat? Tylko dzięki Bożemu Narodzeniu jest to pytanie retoryczne i tylko dzięki Bożemu Narodzeniu takie pytanie można w ogóle postawić. Boże Narodzenie pozwala zrozumieć kim jest Bóg i jak rozumieć boskość. Można to ująć niemal w postaci krótkiej definicji (zaczerpniętej z myśli Josepha Ratzingera/Benedykta XVI – najwybitniejszego teologa chrześcijańskiego naszych czasów): właściwością Boga jest to, że nigdy nie jest Go w stanie objąć to, co największe, a jednocześnie pozwala się On objąć temu, co najmniejsze: rękom Matki, ubogiemu żłóbkowi i ludzkiemu sercu. Chcemy to po raz kolejny przeżyć i zapamiętać, i dlatego Boże Narodzenie to najpiękniejsze święta.  

 

Komentarz został opublikowany:

Gość Niedzielny (gosc.pl): Dlaczego Boga nie jest w stanie objąć to, co największe?

wiara.pl: Dlaczego Boga nie jest w stanie objąć to, co największe?

 

Krzysztof Kaucha
Kontakt

krzysztof.kaucha@kul.pl